Nghiên cứu triển vọng cải thiện khả năng xử lý nước ngầm ô nhiễm
Theo một nghiên cứu mới, các hạt chứa vi khuẩn và nguồn cung cấp thực phẩm được giải phóng chậm để nuôi dưỡng chúng, có thể làm sạch nước ngầm ô nhiễm trong nhiều tháng mà không cần bảo trì.
Nghiên cứu triển vọng cải thiện khả năng xử lý nước ngầm ô nhiễm
Các hạt hydrogel có độ quánh của kẹo dẻo và được sản xuất với một thành phần dùng trong thực phẩm chế biến, hứa hẹn sẽ xử lý nước ngầm bị nhiễm các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi nguy hiểm và được sử dụng phổ biến. Nhiều hợp chất được Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh đưa vào danh sách là có khả năng gây ung thư ở người. Tại nhiều địa điểm ở Hoa Kỳ, các hóa chất này xuất hiện với nồng độ vượt xa các tiêu chuẩn của bang và liên bang quy định đối với nước uống an toàn.
Trong số các chất gây ô nhiễm được đề cập trong nghiên cứu có 1,1,1-trichloroethane, cis-1,2-dichloroethene và 1,4-dioxane – chất tẩy dầu mỡ thường được sử dụng bởi ngành công nghiệp và quân đội. Các hóa chất này có thể xâm nhập vào nước ngầm thông qua các bể chứa hoặc dòng chảy ngầm bị rò rỉ hoặc đơn giản là bị đổ trên mặt đất như trong quá khứ.
Phương pháp mới xử lý ô nhiễm do trường Đại học Kỹ thuật thuộc Đại học Oregon và Đại học North Carolina phát triển, hoạt động vì các vi khuẩn sản sinh loại enzyme oxy hóa chất độc khi các chất gây ô nhiễm nước ngầm khuếch tán vào các hạt. Kết quả là các chất gây ô nhiễm được biến đổi thành hợp chất vô hại.
“Chúng tôi đã tạo ra một quá trình gọi là quá trình trao đổi chất hiếu khí lâu dài, là một hệ thống khép kín, thụ động, tự duy trì để xử lý nước ngầm”, ông Lew Semprini, giáo sư kỹ thuật môi trường và là nhà nghiên cứu chính cho biết. “Mọi thứ xảy ra bên trong các hạt”.
Các phương thức xử lý hiện nay bổ sung các chất tăng trưởng dạng khí như propan và metan trực tiếp vào lớp dưới bề mặt. Các chất nền này nuôi dưỡng các vi khuẩn bản địa, từ đó tạo ra các enzyme biến đổi các chất ô nhiễm thành các sản phẩm phụ không độc hại. Tuy nhiên, thông thường, các chất tăng trưởng cạnh tranh hóa học với các enzyme quan trọng đó gây ức chế đáng kể quá trình biến đổi. Hệ thống mới giúp loại bỏ tình trạng cạnh tranh đó, giải phóng tất cả các enzyme để oxy hóa các chất gây ô nhiễm. Nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Environmental Science: Processes & Impacts.
Nhóm nghiên cứu đã nuôi cấy vi khuẩn Rhodococcus rhodochular và chất nền phát triển chậm trong hạt hydrogel được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Các hạt hình trụ, làm từ kẹo cao su gellan, thành phần phổ biến trong thực phẩm chế biến, dài 2 mm.
Khi nước ngầm chảy qua các hạt, các chất ô nhiễm khuếch tán vào hạt, nơi chất nền giải phóng chậm phản ứng với nước ngầm để tạo ra rượu nuôi dưỡng vi khuẩn Rhodococcus. Các vi khuẩn có chứa một loại enzyme monooxygenase biến đổi các chất gây ô nhiễm thành các hợp chất vô hại, bao gồm các ion CO2, nước và clorua. Sau đó, nước tinh khiết và các sản phẩm phụ khuếch tán ra khỏi các hạt và trở lại khối nước ngầm.
Video đang HOT
Trong các cột thử nghiệm chứa đầy hạt được cung cấp dòng nước ô nhiễm liên tục, hệ thống hoạt động liền mạch trong hơn 300 ngày trên chất nền tăng trưởng ban đầu. Kết quả là các hạt loại bỏ hơn 99% chất ô nhiễm và nồng độ của chúng giảm từ vài trăm phần tỷ xuống còn dưới 1 phần tỷ.
Tuổi thọ của hệ thống sẽ phụ thuộc chủ yếu vào thời gian sống của vi khuẩn, là một yếu tố quyết định sự tồn tại của chất nền tăng trưởng. Tuy nhiên, điều đó vẫn chưa được xác định. GS. Semprini cho rằng đây là vấn đề cần nghiên cứu trong tương lai.
Các phương pháp xử lý đồng trao đổi chất hiện nay đòi hỏi phải bổ sung thường xuyên các chất tăng trưởng để đảm bảo các vi sinh vật chính phát triển mạnh và cần theo dõi tại chỗ thường xuyên, điều chỉnh sinh hóa và chi phí liên quan.
Bước tiếp theo là mở rộng hệ thống và tiến hành các nghiên cứu thí điểm trong lĩnh vực này. GS. Semprini hình dung một số khả năng ứng dụng hạt mới xử lý ô nhiễm. Thứ nhất là trộn hạt trực tiếp vào vật liệu dưới bề mặt ô nhiễm. Thứ hai là đào rãnh trong dòng chảy của nước ngầm và đổ đầy hạt xuống, tạo ra một hàng rào phản ứng thấm. Khả năng thứ ba là đưa các hạt vào lò phản ứng, một dạng đơn giản là túi lọc, có thể được đặt trong giếng.
Vì sao người dân trữ giấy vệ sinh trong mùa dịch COVID-19?
Một trong những lý do chính là tâm lý lo lắng bị khuếch đại qua các phương tiện truyền thông xã hội.
Kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát, nhiều nước phương Tây xuất hiện tình trạng các siêu thị hết sạch giấy vệ sinh tại các kệ hàng, đài CNN đưa tin.
Các siêu thị ở Mỹ và Canada phải đưa ra quy định hạn chế số lượng giấy vệ sinh mỗi lượt khách hàng có thể mua. Trong khi siêu thị Úc cử nhân viên bảo vệ kiểm tra việc mua giấy vệ sinh của khách hàng.
Nhà tâm lý học lâm sàng Steven Taylor đến từ Đại học British Columbia - tác giả cuốn 'Tâm lý học trong đại dịch' - cho rằng cách người dân phản ứng trước dịch COVID-19 lần này được coi là hoảng loạn.
Người dân mua tích trữ giấy vệ sinh trong một cửa hàng ở bang California, Mỹ. Ảnh: REUTERS
'Một phần cách phản ứng này có thể lý giải được nhưng mặt khác, đây là phản ứng quá mức. Chúng ta có thể chuẩn bị mà không phải hoảng loạn' - ông Taylor nói với phóng viên CNN.
Hàng hóa thiết yếu và không thay thế được
Nhà tâm lý học Baruch Fischhoff thuộc Viện Chính trị và chiến lược, Đại học Carnegie Mellon cho rằng việc người dân đổ xô mua giấy vệ sinh có thể là để chuẩn bị cho thời gian dài có thể không được ra khỏi nhà.
Đồng ý với quan điểm này, ông Frank Farley - Giáo sư thuộc Đại học Temple và là cựu Chủ tịch Hiệp hội Tâm lý Mỹ - cho rằng người dân đang phản ứng một cách tự nhiên trước khuyến cáo của các tổ chức y tế thế giới.
Theo chuyên gia Farley, 'Dịch bệnh đang gây ra một loại tâm lý sinh tồn rằng chúng ta phải ở lâu nhất có thể trong nhà và do đó, phải 'tích trữ' hàng hóa thiết yếu, chắc chắn bao gồm cả giấy vệ sinh'.
Ông cũng nhấn mạnh việc tích trữ giấy vệ sinh được chú ý hơn là do không có mặt hàng khác thay thế nó. Đồng thời, giấy vệ sinh không phải là một hàng hóa dễ hỏng, nên thay vì mua sau và lo sợ sẽ không còn nguồn cung, người dân sẽ lựa chọn đi mua trước.
Thêm vào đó, việc chính phủ một số nước yêu cầu cách ly tập trung với một lượng lớn người dân càng làm nỗi lo sợ của dân chúng tăng lên. Theo chuyên gia Fischhoff, người dân không chắc chắn là sẽ phải ở trong nhà trong bao lâu trong khi chính quyền không cam kết gì về việc hỗ trợ cung cấp hàng hóa cho người dân khi họ không thể ra ngoài.
Tâm lý tự kiểm soát tình hình một cách cực đoan
Còn nhiều điều chưa chắc chắn về chủng virus Corona mới này nên các thông tin người dân nghe được có thể mâu thuẫn nhau. Sự không thống nhất này có thể dẫn đến xu hướng cực đoan của người tiêu dùng, vị chuyên gia phân tích.
Bởi vì 'mối nguy hiểm đặc biệt cần các biện pháp phòng ngừa đặc biệt', việc các cơ quan chức năng khuyến cáo 'tất cả những gì bạn cần làm là rửa tay' là một 'hành động dường như không tương xứng với mối đe dọa' của dịch COVID-19, theo chuyên gia Taylor.
Việc tự tích trữ hàng hóa cũng là cách người dân tự 'kiểm soát' mọi việc xung quanh mình. Khi đó họ mong muốn chuẩn bị tốt nhất cho bản thân và gia đình của mình.
'Nếu tạo ra cảm giác họ đã làm tất cả mọi thứ có thể, việc (tích trữ giấy vệ sinh - PV) có thể giúp họ thoải mái nghĩ về nhiều thứ khác hơn là về chủng virus Corona này' - ông Taylor nói.
Truyền thông xã hội khuếch đại nỗi sợ
Hình ảnh các kệ hàng trống trơn trong khi các xe đẩy chất đầy giấy vệ sinh đã đưa báo giới và các phương tiện truyền thông xã hội lan truyền rộng rãi và gây ra sự hoảng loạn.
Theo chuyên gia Taylor, những thông tin này khiến người dân lo ngại về việc nguồn giấy vệ sinh sẽ cạn kiệt.
'Con người là một sinh vật xã hội, chúng ta nhìn (hành động - PV) của nhau để tìm manh mối xem đâu là an toàn và đâu là nguy hiểm' - ông Taylor phân tích.
Theo ông, 'khi bạn nhìn thấy một ai đó trong cửa hàng và mua hàng một cách hoảng loạn, điều đó có thể tạo ra hiệu ứng lây lan nỗi sợ' và bạn sẽ tiếp tục trở thành người lao vào mua giấy vệ sinh.
Như vậy, nỗi sợ về sự khan hiếm đã biến thành sự khan hiếm thực sự nhờ sự khuếch tán thông tin, bao gồm cả những thông tin sai lệch, của các phương tiện truyền thông xã hội.
Theo VĂN KIẾM/Pháp luật TPHCM
Virus corona - dịch bệnh gắn liền với các thuyết âm mưu Theo sử sách, mỗi đại dịch xảy ra luôn đi kèm cùng với những luồng thông tin sai lệch và các học thuyết âm mưu được truyền bá. Trái với những câu chuyện hư cấu được đồn thổi, virus corona hoàn toàn không phải rò gỉ từ một phòng thí nghiệm quân sự của Trung Quốc hay Mỹ. Người Albania không có cấu...