Nghị sỹ Mỹ quan ngại động thái của Trung Quốc tại vùng biển tranh chấp

Gần một tuần sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ lên án việc Trung Quốc áp đặt lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông, ngày 14/1, Quốc hội Mỹ tổ chức phiên điều trần về động thái nói trên đồng thời đánh giá việc Trung Quốc thiết lập Vùng Nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông (ADIZ) gần đây.

Máy bay chiến đấu của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật bay qua Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) mà Trung Quốc vừa đơn phương công bố trên biển Hoa Đông. Ảnh: AFP/TTXVN

Tại đây, các nghị sỹ Mỹ đã gọi hành động của Trung Quốc là “sự gây hấn nguy hiểm” và “các động thái đe dọa, khiêu khích để xác nhận tuyên bố chủ quyền biển là không thể chấp nhận được”. Do vậy, Mỹ không được phép khoan nhượng các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc cũng như việc Bắc Kinh tiếp tục dựa vào các kiểu áp lực quân sự để thay đổi hiện trạng trong khu vực.

Phóng viên TTXVN có mặt tại phiên điều trần dẫn phát biểu của Hạ nghị sỹ Steve Charbot, Chủ tịch Tiểu ban châu Á – Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, cho rằng những hành động nói trên của Trung Quốc “là thách thức đối với sự hiện diện một cách hòa bình của Mỹ tại Đông Á và Đông Nam Á, và với tự do hàng hải thương mại toàn cầu”.

Hạ nghị sỹ Chabot cũng nhận định ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, “không có mối quan ngại nào lớn hơn những căng thẳng gia tăng xuất phát từ các quyết định đơn phương của Trung Quốc nhằm thay đổi hiện trạng ở các vùng biển tranh chấp”.

Đồng tổ chức phiên điều trần này còn có Tiểu ban Các lực lượng hải quân thuộc Ủy ban Quân lực Hạ viện. Hạ nghị sỹ Randy Forbes, Chủ tịch tiểu ban, tuyên bố “Mỹ phải cứng rắn” trước các động thái của Trung Quốc.

Hàng loạt nghị sỹ khác cũng lên tiếng bày tỏ quan ngại trước các diễn biến ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Hạ nghị sỹ Ami Bera coi đây là điều không thể chấp nhận, khuyến cáo trước việc Trung Quốc lập ADIZ, chính quyền Tổng thống Barack Obama cần phải có các phản ứng mạnh ngay từ đầu, tránh tái lập sự bị động, rơi vào thế khó ứng phó như khi Trung Quốc tuyên bố đường lưỡi bò trên biển Đông trước đây.

Đến từ Học viện Nghiên cứu về hàng hải Trung Quốc thuộc đại học Hải quân Mỹ, giáo sư Peter Dutton cho rằng đã tới lúc Mỹ cần phải xác định một mối quan hệ mới với Trung Quốc, để nước này cùng can dự vào các vấn đề lớn toàn cầu, trở thành một cường quốc có trách nhiệm. Giáo sư Dutton đồng thời nêu rõ Mỹ phải xây dựng và duy trì sức mạnh quân sự tại khu vực, đặc biệt là hải quân, tăng cường năng lực tự vệ cho các quốc gia có tranh chấp về chủ quyền biển đảo với Trung Quốc.

Trong khi đó, bà Bonnie Glaser, chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc của cơ quan nghiên cứu chiến lược quốc tế CSIS, cho rằng để ngăn chặn gia tăng các hành động khiêu khích, “Mỹ cần hiểu rằng các nước trong khu vực vừa muốn có mối quan hệ tốt với Trung Quốc và cả với Mỹ. Washington cũng cần mang lại những giá trị khích lệ để Bắc Kinh tuân thủ luật pháp và thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, khi những giải pháp đó không mang lại kết quả, Mỹ cần có các biện pháp buộc Trung Quốc phải thận trọng và nhận những hậu quả do họ gây ra.”

Về tính khả thi của các giải pháp mà Chính phủ Mỹ đang áp dụng hiện nay, bà Glaser đánh giá những phản ứng của Washington trong thời gian này còn là để chính các nước trong khu vực đánh giá tính thực tiễn của chính sách xoay trục về châu Á của Tổng thống Obama.

Chia sẻ quan điểm này, Hạ nghị sỹ Matt Salmon kêu gọi chính quyền Tổng thống Obama phải chứng tỏ chính sách tái cân bằng ở châu Á – Thái Bình Dương của Mỹ “không chỉ là hô khẩu hiệu”.

Theo TTXVN/Tin tức