Nghị sĩ Nga gợi ý mua lại tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc

Tàu sân bay duy nhất của Nga – Đô đốc Kuznetsov – trong thời gian qua đã gặp phải nhiều sự cố. Gần đây, một chính khách Nga đã gợi ý mua lại tàu sân bay Liêu Ninh vốn do Liên Xô thiết kế và được bán cho Trung Quốc 25 năm trước.

Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov. Ảnh: CNN

Tờ Business Insider (Mỹ) cho biết tàu Đô đốc Kuznetsov hạ thủy vào năm 1985, từ đó đến nay hàng không mẫu hạm này từng bị hỏng động cơ, xảy ra nhiều vụ cháy và gặp tai nạn tại xưởng đóng tàu. Năm 2012, một tàu kéo đã đưa hàng không mẫu hạm Đô đốc Kuznetsov về cảng sau khi con tàu này hỏng động cơ đẩy ngoài khơi bờ biển Pháp. Năm 2018, tàu Đô đốc Kuznetsov bị hư hại do một cần trục tị xưởng đóng tàu rơi trúng, để lại một lỗ thủng lớn trên boong. Tiếp theo là vào tháng 12/2019 đã xảy ra trận hỏa hoạn lớn trên tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov khiến một người thiệt mạng. Gần đây nhất, một vụ hỏa hoạn được ghi nhận vào tháng 12/2022 khi con tàu đang được bảo dưỡng. Chính phủ Nga cho biết có thiệt hại “nhỏ” trong vụ việc.

Trong khi đó, ông Sergey Karginov – thành viên của Ủy ban Phát triển vùng Viễn Đông và Bắc Cực thuộc Duma quốc gia (Hạ viện) Nga ngày 5/1 đã đề xuất một giải pháp là mua lại từ Trung Quốc tàu sân bay Varyag do Liên Xô sản xuất.

Tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN

Khi Liên Xô tan rã năm 1991, tàu Varyag vẫn trong quá trình đóng. Vào thời điểm chia tách Hạm đội Biển Đen của Liên Xô, Ukraine nắm quyền sở hữu tàu Varyag. Năm 1998, Ukraine bán tàu sân bay chưa hoàn thiện này cho Trung Quốc với giá 20 triệu USD. Trung Quốc đã phát triển Varyag thành tàu sân bay Liêu Ninh, hàng không mẫu hạm đầu tiên của nước này.

Tàu sân bay Liêu Ninh đi vào hoạt động chính thức từ năm 2012. Hiện nay có 40 chiến đấu cơ và trực thăng hoạt động trên tàu Liêu Ninh.

Đến năm 2019, Hải quân Trung Quốc đưa vào hoạt động tàu sân bay thứ hai là tàu Sơn Đông. Năm 2022, Trung Quốc hạ thủy hàng không mẫu hạm thứ ba có tên Phúc Kiến. Trung Quốc lên kế hoạch đến năm 2030 sở hữu tối thiểu 4 nhóm tác chiến tàu sân bay. Với việc Trung Quốc đang rất cần người điều khiển tàu sân bay có kỹ năng cho số lượng hàng không mẫu hạm sắp tới, tàu Liêu Ninh đã được chuyển thành tàu huấn luyện.

Liên Xô đã chế tạo các tàu sân bay, nhưng vai trò của chúng khác với các tàu sân bay của Hải quân Mỹ. Thách thức của Nga hiện nay không phải là triển khai lực lượng không quân hải quân vào Địa Trung Hải hay Thái Bình Dương mà là chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.