Nghị sĩ Mỹ chặn thương vụ bán 24 hệ thống HIMARS, Hungary tuyên bố bất ngờ

Một nghị sĩ hàng đầu trong Ủy ban Đối thoại Thượng viện Mỹ ngày 14/6 thông báo chặn thương vụ Mỹ bán 24 hệ thống HIMARS cho Hungary cho đến khi quốc gia châu Âu đồng ý cho Thụy Điển gia nhập liên minh quân sự NATO.

HIMARS là hệ thống vũ khí đang rất đắt hàng hiện nay.

“Đáng lẽ ra quá trình phê duyệt (để Thụy Điển gia nhập NATO) phải hoàn thành từ năm ngoái. Đến bây giờ là tháng 6 và việc này vẫn chưa xong. Tôi quyết định chặn thượng vụ bán vũ khí Mỹ cho Hungary”, thượng nghị sĩ Jim Risch tuyên bố, theo Reuters.

“Hungary nên có hành động cần thiết để Thụy Điển sớm gia nhập liên minh”, thượng nghị sĩ Risch nói.

Theo luật pháp Mỹ quy định, các thương vụ bán vũ khí lớn cần được các nghị sĩ đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa ở Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Hạ viện đồng ý.

Các nghị sĩ có quyền nêu những vấn đề chưa hài lòng với quốc gia muốn mua vũ khí Mỹ để trì hoãn hoặc chặn thương vụ. Chỉ khi các nghị sĩ đồng ý, Bộ Ngoại giao Mỹ mới chính thức được thông báo hợp đồng bán vũ khí.

Theo tờ Washingotn Post, thỏa thuận trị giá 735 triệu USD, trong đó Mỹ cung cấp cho Hungary 24 hệ thống pháo phản lực phóng loạt HIMARS, 100 đạn rocket, ống phóng và các thiết bị liên quan.

Thượng nghị sĩ Jim Risch, thành viên cấp cao trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ.

Đại sứ Mỹ tại Hungary, David Pressman nói: “Mỹ vẫn đang tiếp tục hợp tác gần gũi hơn nữa với các đồng minh. Tuy nhiên, chúng tôi có quan ngại sâu sắc về những quyết định chiến lược của Hungary và những quan ngại này đã được công bố rộng rãi”.

Trong tuyên bố phản hồi thông tin mà truyền thông Mỹ đăng tải, Bộ Quốc phòng Hungary nói nước này không còn có ý định mua các hệ thống HIMARS. “Các quan chức chính phủ trước đây đảm nhận việc hỏi mua hệ thống HIMARS của Mỹ. Chúng tôi đã gửi lá thư nêu thời hạn chót là vào tháng 3/2022. Phía Mỹ không đưa ra phản hồi nên Bộ Quốc phòng coi vấn đề này đã khép lại”, tuyên bố cho biết.

HIMARS là một trong những vũ khí Mỹ sản xuất gây tiếng vang trong cuộc xung đột ở Ukraine. Nhiều quốc gia trên thế giới đã đặt mua hệ thống HIMARS khiến tập đoàn Lockheed Martin phải mở rộng dây chuyền sản xuất. Đầu năm nay, Lockheed Martin thông báo tập đoàn hiện đang sản xuất hệ thống HIMARS với sản lượng 96 hệ thống/năm.

Thụy Điển nộp đơn xin gia nhập NATO vào năm ngoái nhưng đến nay vẫn chưa thể gia nhập do Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary vẫn chưa đồng ý.

Thụy Điển đặt mục tiêu có thể gia nhập NATO khi hội nghị thượng đỉnh của liên minh diễn ra ở Lithuania vào đầu tháng tới.