Nghề “tiên cá” huyền thoại của phụ nữ Nhật Bản
Làm “tiên cá” là nghề truyền thống có nguồn gốc từ 5.000 năm trước ở Nhật Bản.
Một nữ thợ lặn ama ra biển bắt hải sản với dụng cụ thô sơ
Gần một phút đã trôi qua nhưng làn nước biển trước mắt vẫn bình yên, chỉ có một cái phao cấp cứu nhỏ nổi lềnh phềnh.
Bên trong phao là một tấm lưới, được gọi là sukari, chứa đầy hải sâm. Ngay lúc đó, một người phụ nữ từ dưới biển trồi lên. Bà hít thở và bắt đầu huýt một tiếng sáo lanh lảnh.
Khi bà quay trở lại thuyền đ.ánh cá, thuyền trưởng Masumi Nakamura chỉ vào bà và tự hào nói: “Vợ của tôi Sayuri là ama tốt và nhanh nhẹn nhất ở đây. Bà ấy có thể bắt tới sáu con bào ngư chỉ trong một lần lặn dưới nước.”
Thợ lặn ama sẽ dành khoảng 1,5-2 giờ mỗi buổi sáng trên biển, tự do lặn để tìm mọi loại hải sản, từ hải sâm, rong biển đến bào ngư
Sayuri Nakamura, 64 t.uổi, thuộc nhóm 5 nữ thợ lặn ama – những người chuyển săn hải sản ở vùng nước trong và quanh thành phố Toba của Nhật Bản.
Tùy vào chỉ định trong ngày của Hội Ama địa phương, họ sẽ dành khoảng 1,5-2 giờ mỗi buổi sáng trên biển, tự do lặn để tìm mọi loại hải sản, từ hải sâm, rong biển đến bào ngư.
Sayuri và chồng đã làm việc cùng nhau kể từ khi bà 19 t.uổi, năm đầu tiên bà bắt đầu lặn.
“Điều kiện số 1 của tôi khi lấy vợ đó là người phụ nữ ấy phải là một thợ lặn ama,” ngư dân Masumi nói. “Khi đó, chúng tôi có thể ở bên nhau cả ngày”.
Video đang HOT
Làm “tiên cá” là nghề truyền thống có nguồn gốc từ 5.000 năm trước ở Nhật Bản
Truyền thống thợ lặn ama là một truyền thống lâu đời ở Nhật, được gọi là “những người phụ nữ của biển”. Theo CNN, truyền thống này lần đầu được ghi nhận khoảng 5.000 năm trước.
Tuy ngành công nghiệp này từng phát triển mạnh, hiện nay chỉ còn khoảng 2.000 thợ lặn ama ở Nhật Bản.
Khoảng 800 người trong số đó cư trú tại Ise-Shima của quận Mie, một khu vực nổi tiếng với nguồn hải sản dồi dào. Giống với Sayuri, nhiều “nàng tiên cá” đang ở độ t.uổi 60 và đã lặn cả cuộc đời họ.
Tuy ngành công nghiệp này từng phát triển mạnh, hiện nay chỉ còn khoảng 2.000 thợ lặn ama ở Nhật Bản.
Vào những năm sau Thế chiến II, những “nàng tiên cá” có thực này chỉ mặc khố, đeo mặt nạ lặn và băng đô để bảo vệ đầu.
Đồng phục của họ sau đó chuyển thành quần và áo bằng vải kín đáo hơn. Đến năm 1960, các “nàng tiên cá” Nhật Bản mới bắt đầu mặc bộ đồ bơi cao su.
Vào những năm sau Thế chiến II, những “nàng tiên cá” có thực này chỉ mặc khố, đeo mặt nạ lặn và băng đô để bảo vệ đầu
Tiếng huýt sáo của những người phụ nữ khi nổi lên mặt nước cũng có tác dụng đặc biệt. Nó được gọi là isobue, hay “tiếng còi đại dương”, giúp điều hòa hơi thở, theo CNN.
Toàn bộ quá trình lặn tự do này đã giúp các ama phát triển một dung tích phổi rất lớn. Đây là đặc điểm mà nhiều người truyền lại cho con cái của họ.
Thực tế, mẹ của bà Sayuri, 91 t.uổi, cũng từng là một thợ lặn ama. Bà nghỉ hưu ở t.uổi 70.
Đồng phục của họ sau đó chuyển thành quần và áo bằng vải kín đáo hơn. Đến năm 1960, các “nàng tiên cá” Nhật Bản mới bắt đầu mặc bộ đồ bơi cao su
Theo danviet
Nữ thợ lặn duy nhất vớt chiến hạm Mỹ ở miền Tây
Các chiến hạm và tàu sắt Mỹ, cùng hàng trăm tấn vỏ đạn, máy móc, ghe tàu... là những chiến tích mà nữ thợ lặn ở miền Tây đưa được từ đáy sông lên bờ trong suốt hàng chục năm hành nghề.
Những con tàu nặng hàng trăm tấn bị vùi dưới lớp bùn sâu nhiều mét ở lòng sông được nữ thợ lặn và cộng sự đưa lên bờ. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Cái tên Mười Duyên (Đàm Thị Duyên, 56 t.uổi) bắt đầu nổi danh bên dòng sông Cửa Lớn (huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) từ những ngày đầu sau giải phóng. Vì bà không chỉ là người phụ nữ duy nhất kéo được tàu sắt Mỹ từ lòng sông lên bờ, mà còn là một thủ lĩnh đầy tài năng, chỉ huy hơn 30 tay thợ lặn thuộc hàng giỏi bậc nhất lúc bấy giờ.
Quê gốc ở Cần Thơ, từ nhỏ cô bé Duyên đã biết lặn ngụp dưới các con sông ở miền sông nước Cửu Long bắt cá, tôm. "Ngày ấy còn chiến tranh thì lấy đâu ra các dụng cụ lặn hiện đại như bây giờ. Thế nhưng, một hơi lặn của tôi có thể kéo dài được hơn 5 phút", bà tự hào.
Năm 28 t.uổi, Mười Duyên gán nghĩa vợ chồng với Quang Vĩnh Điền - thương nhân Hoa kiều ở Chợ Lớn (Sài Gòn). Vài năm sau, cả gia đình chồng và 3 người con sang Mỹ định cư, nhưng bà quyết định ở lại quê nhà vì cuộc sống nơi xứ người không khỏa lấp được nổi nhớ sông nước.
"Nhiều năm nay, đã không ít lần các con đón tôi sang Mỹ, chúng nói tôi lớn t.uổi rồi để tụi nó chăm sóc. Nhưng ở bên đó cũng chỉ được đôi ba tháng, tôi lại khăn gói trở về với cái nghiệp lặn của mình", bà Mười Duyên chia sẻ.
Ở lại quê nhà, bà Mười Duyên mưu sinh bằng nghề buôn phế liệu. Được người anh trai Đàm Văn Đức (Tám Đức) - từng là lính đặc công thủy thuộc Quân khu 9 - truyền thụ các ngón nghề, bà bắt đầu lặn tìm ghe, tàu bị chìm trong thời chiến tranh. Sau đó, nghe nói miệt sông nước Năm Căn có nhiều tàu sắt bị chìm, bà quyết định dời nhà về vùng này.
Đầu những năm 1980, bà tập hợp các tay thợ lặn, rồi thành lập đội lặn chuyên nghiệp mở rộng vùng hoạt động sang các tỉnh như T.iền Giang, Trà Vinh, Kiên Giang... Thời ấy, không chỉ các công ty tư nhân thuê đội lặn của Mười Duyên trục vớt tài sản bị chìm, mà ngay cả Bộ Quốc phòng, Cục Quản lý đường sông cũng đến hợp đồng thuê trục vớt các chiến hạm, tàu sắt Mỹ bị đ.ánh chìm trong chiến tranh.
Một trong những chiến hạm được nữ thợ lặn đưa lên bờ. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Bà và các cộng sự có nhiệm vụ lôi những chiếc tàu sắt Mỹ nặng hàng trăm tấn, bị vùi sâu dưới lớp bùn nhiều mét ở lòng sông. "Khi tàu được đưa lên bờ, cán bộ của Bộ Quốc phòng đến nghiệm thu, định giá. Xong các công đoạn chúng tôi mới được bán sắt phế liệu và góp lại cho Nhà nước 30% giá trị. Riêng các loại pháo, đạn còn dùng được, chúng tôi nộp lại cho quân đội", nữ thợ lặn kể.
Theo bà, để trục vớt một tàu sắt Mỹ, hay hạm đội không phải là chuyện mà ai cũng có thể làm được. Mỗi khi nhận hợp đồng, bà có nhiệm vụ lặn xuống dưới độ sâu hàng chục mét quan sát trọng lượng từng con tàu, thỏa thuận giá cả, rồi đưa ra phương án trục vớt. Thời gian để trục vớt một con tàu có khi kéo dài hàng tháng.
Đội lặn của Mười Duyên chuẩn bị rất chu đáo các công đoạn để kéo tàu. Hai hàng cừ dừa (mỗi hàng 18 cây) được cắm sâu vài mét, hàng chục cây khác thả chắn ngang trước và sau hai hàng cọc. Hệ thống dây cáp loại bằng cổ tay sau đó được đấu nối với cọc dừa và mắc cẩn thận vào thân con tàu. Bằng sức kéo của máy thông qua hệ thống bu ly, xác con tàu được xê dịch và từ từ "bò" lên bờ.
Riêng hạm đội, do có trọng lượng quá lớn, để trục vớt, các tay lặn phải làm việc rất cực khổ. Họ mang theo ống hơi, nhảy tõm xuống sông và biến mất vài giờ cho đến khi những dây xích được luồn qua thân tàu, sau đó cắt chiến hạm ra từng đoạn rồi dùng cẩu kéo lên.
Với vay trò đội trưởng, bà Mười Duyên có nhiệm vụ đứng trên bờ quan sát hàng chục tim hơi của bạn lặn. Trong trường hợp tim hơi nổi lên bất thường, bà biết bạn lặn đang gặp sự cố dưới nước. "Tôi không nhớ nổi đã bao nhiêu lần lặn xuống đáy sông cứu đồng đội, khi họ bị tuột dây hay bể ống hơi. Nghề này đầy rẫy nguy hiểm, chỉ cần sơ suất nhỏ của người thủ lĩnh là bạn lặn bỏ mạng như chơi", bà khẳng định.
Kỷ niệm buồn nhất trong nghề của bà xảy ra cách đây 16 năm, khi nhận hợp đồng trục vớt tàu cá bị chìm ngoài biển, ở độ sâu 50 m. Anh trai bà, lúc đó đã trên 50 t.uổi vẫn lặn xuống tận đáy để luồn dây qua lườn tàu. Do biển động, sóng to, trong một hơi lặn sâu, cựu chiến sĩ đặc công bị nước nhồi và khi cố gắng ngoi lên mặt nước thì ông đã tử nạn. "Sinh nghề tử nghiệp, không ai ngờ rằng người có nhiều kinh nghiệm như anh tôi lại bỏ mạng dưới lòng sông", bà nói.
Nữ thợ lặn kiểm tra lại đồ nghề phục vụ kéo tàu. Ảnh: Phúc Hưng
Sau cái c.hết của anh trai, bà Mười Duyên nản chí, quyết định bỏ cái nghề lặn, để qua Mỹ sống với chồng con. Tuy nhiên, năm 2002, khi trở về nước, nghe nói có một tàu sắt nặng hơn 200 tấn nằm án ngự dưới lòng sông Cửa Lớn mà nhiều nhóm thợ lặn đều bó tay, bà lại mò đến khảo sát và xin cơ quan chức năng thực hiện. "Sau khi cúng bái theo nghi thức, tôi và anh em bắt tay vào thực hiện. Hơn 20 ngày sau, xác con tàu đã nằm gọn trên bờ", bà nhớ lại.
Mấy chục năm hành nghề, bà Mười Duyên không nhớ nổi mình đã trục vớt bao nhiêu xác tàu. 5 năm trước, do mọi người trong đội đều lớn t.uổi, bà giải tán đội thợ lặn chuyển sang nghề nuôi hàu. Nhưng cái nghề "nhắm mắt quơ tay" cả ngày dưới đáy sông, bám sát đáy sông mà sống có lẽ đã ăn sâu trong xương m.áu, nên khi có người thuê trục vớt tàu đ.ánh bắt chìm ngoài biển là bà lại huy động đội lặn ra sông.
Phúc Hưng
Theo VNE
"Thần dược" giúp người Nhật và Hàn luôn rất tươi trẻ so với t.uổi Ít ai biết được đậu đen lại được phụ nữ Nhật Bản ưa thích vì tác dụng giảm cân nhanh và làm đẹp da. Trong văn hóa ẩm thực của người Nhật Bản và Hàn Quốc, những món được chế biến từ đậu đen đều rất được yêu thích. Chỉ từ một loại hạt đậu nhỏ bé người ta có thể chế biến...
