Nghệ thuật phối màu trong điện ảnh – Khi các màu sắc thay lời các thông điệp
Đối với điện ảnh, phần nhìn là điều quan trọng nhất của loại hình nghệ thuật này, bạn có thể xem một bộ phim câm nhưng không ai xem một bộ phim không có hình cả. Do vậy mà yếu tố hình ảnh, màu sắc của phim là một trong những yếu tố quan trọng nhất để tạo nên một bộ phim.
Trong thực tế, màu sắc ảnh hưởng khá nhiều đến cảm xúc, tâm lý của con người tuy nhiên chúng ta thường không nhận ra điều đó. Điều này có thể được chứng minh thông qua một số ví dụ nho nhỏ như khi bạn vui vẻ, hạnh phúc bạn sẽ có xu hướng tìm đến những màu sắc tươi sáng như hồng, đỏ, xanh,… Ngược lại, để biểu đạt những cảm xúc tiêu cực, buồn rầu còn người ta thường nghĩ ngay tới những màu tối như đen, xám, nâu,… Từ những điều này, màu sắc trở thành một công cụ hoàn hảo được các nhà làm phim áp dụng để truyền tải cảm xúc, dẫn dắt câu chuyện và tạo sự hài hòa, độc đáo cho từng thước phim.
Một bảng màu trong phim sẽ nhìn như thế này | Master Media Academy
Và tất nhiên, không phải cứ ngẫu nhiên thả những màu sắc vào khung hình là có những thước phim đẹp mắt, màu sắc trong điện ảnh cũng được sắp đặt theo những quy luật nhất định nhằm tạo nên tính thống nhất, sự hài hòa. Một số màu sắc được sắp xếp nhằm làm bật lên sắc thái, cảm xúc của sự vật chúng biểu thị. Màu xanh lam biểu hiện cho sự thuần khiết, nhẹ nhàng, cho tính trung thực và lòng trung thành. Ngược lại, màu vàng biểu hiện cho cảm giác nguy hiểm, sự phán xét. Màu cam là sự e dè, thận trọng. Màu đỏ biểu hiện cho sự nguy hiểm, bạo lực, giận dữ. Tuy nhiên cũng không phải lúc nào cũng như vậy.
Ở những trường hợp bối cảnh khác nhau thì mỗi màu sắc mang lại những hiệu ứng khác nhau. Không chỉ vậy, màu sắc còn có thể gợi lên các khái niệm về không gian, thời gian hoặc trở thành biểu tượng của một sự vật, sự việc trong một bộ phim. Để tạo nên được những điều này, các nhà làm phim đã thống nhất tạo nên 5 kiểu phối màu cơ bản nhất của điện ảnh.
1. Phối màu tương phản (Complementary Color)
Cách phối màu tương phản
Đây là cách thức phối màu bằng cách chọn hai màu đối diện nhau trong bảng màu để làm trung tâm màu cho hình ảnh. Có thể hiểu nôm na rằng những màu nằm đối diện nhau chính là cặp màu tương phản.Cách phối này cũng được áp dụng nhiều trong các bộ phim, ví dụ điển hình như poster của Thiên Thần Hộ Mệnh được thiết kế dựa trên cách phối màu tương phản này. Có thể thấy màu xanh đậm và màu vàng là hai màu chủ đạo của khung hình. Màu xanh đậm tạo nên sự u ám, bí hiểm đôi phần lạnh lẽo. Bật lên đó là vệt sáng vàng chiếu thẳng vào mặt nhân vật chính, tạo nên một sắc thái e dè, thận trọng và nguy hiểm.
Thiên Thần Hộ Mệnh (nguồn ảnh: Báo thanh niên)
Hay ta có thể nhìn rõ điều này trong cảnh phim Mai Ly (Trúc Anh) cùng bạn thân Huyền (Amee) đến một căn phòng được coi là nơi thầy luyện bùa Kumanthong. Cảnh sắc ở đây vô cùng u ám, tối tăm và lạnh lẽo, những ánh nến vàng le lói cháy dựng lên một khung cảnh ghê rợn. Nó cũng báo hiệu cho những nguy hiểm, dự cảm không lành sắp xảy đến với họ.
Thiên Thần Hộ Mệnh – sử dụng cách phối màu tương phản vàng – xanh
Đối với một bộ phim kinh dị, thì cách phối màu theo lối tương phản có thể giúp truyền tải được những cảm xúc sợ hãi lẫn lộn, sự lạnh lẽo, u mê làm nên một không khí ghê rợn. Trong màu xanh tối tăm và ánh vàng nguy hiểm đó, không biết điều gì đang chờ đợi họ?
2. Phối màu tương đồng (Analogous Color)
Cách phối màu tương đồng
Màu tương đồng là những màu nằm kế nhau trên bảng màu, chúng có sự liên kết hài hòa với nhau, tạo nên một tổng thể hoàn chỉnh. Người ta thường chọn ra một màu chính nhất để làm màu chủ đạo, những màu khác thì làm nền, bổ trợ cho màu chính.
Những bộ màu tương đồng giúp cho khung cảnh trở nên đồng nhất, với những bộ màu tông lạnh sẽ khiến cảm giác trở nên u tối, lạnh lẽo, cô quạnh. Ngược lại, những bộ màu nóng tạo nên sự vui tươi, ấm áp.
Bẫy Ngọt Ngào – sử dụng cách phối màu tương đồng hồng – tím – xanh
Như trong Bẫy Ngọt Ngào - bộ phim làm mưa làm gió trong thời gian vừa qua cũng áp dụng cách phối màu tương đồng để nào nên những thước phim chất lượng và ấn tượng. Nhằm nhấn mạnh vào cảnh nóng của hai nhân vật Quỳnh Lam và Đăng Minh, cảnh phim nóng mắt này được đầu tư rất nhiều từ diễn viên cho đến góc máy và cách tạo dựng màu sắc cũng góp phần tạo nên điểm nhấn cho cảnh quay khó nhằn này. Bao trùm trên khung hình là sự nồng cháy, tội lỗi, xấu xa và đặc biệt là nỗi đau của Quỳnh Lam khi bị xâm hại. Bộ ba màu tím, hồng, xanh đen được đưa vào bối cảnh làm bật lên cảm xúc vừa nồng nàn vừa chất chứa nỗi đau và lòng thù hận của cảnh quay.
3. Phối màu bộ ba ( Triadic Color)
Cách phối màu bộ ba
Cách phối này sử dụng ba màu được xếp cách đều nhau trên bảng màu, tạo thành một hình tam giác đều. Đây là cách phối màu khá khó dùng và cũng ít khi được sử dụng vì chúng tạo cảm giác chói, ngay cả khi sử dụng độ bão hòa màu thấp, với một màu làm chủ đạo, 2 màu khác để nhấn mạnh.
Tiệc Trăng Máu – sử dụng cách phối màu bộ ba
Tiệc Trăng Máu sử dụng cách phối màu bộ ba thông qua trang phục của các nhân vật. Màu đỏ áo của diễn viên Hồng Ánh màu đỏ – một người phụ nữ trung niên nhưng quyến rũ mặn mà. Cặp đôi Kiều Minh Tuấn, Kaity Nguyễn lại khoác lên mình sắc cam, vàng thể hiện sự tươi mới, trẻ trung. Màu xanh áo của Hứa Vĩ Văn cùng một số chi tiết trong khung hình cân bằng lại những màu nóng, tạo nên sự nhu mì, nhẹ nhàng. Thông qua màu sắc, cũng đôi phần thể hiện được tính cách của từng nhân vật. Việc sử dụng bộ ba màu vừa thể hiện được sự liên kết, thống nhất, song song cũng cho thấy được sự đối lập của họ.
4. Phối màu bổ túc (Split-complementary Color)
Cách phối màu bổ túc
Là một kiểu khác của phối màu tương phản, phối màu bổ túc không sử dụng cặp màu tương phản được đặt đối diện nhau trên bảng màu mà lại sử dụng 2 màu kề bên. Điều này giúp những cảnh phim vẫn giữ được độ tương phản nhưng có phần ít căng thẳng hơn. Giống như cách phối bộ ba, phối màu bổ túc cũng được sử dụng với một màu chính và 2 màu bổ sung. Bộ phim Việt gần đây nhất sử dụng cách phối màu này rõ ràng nhất là Bẫy Ngọt Ngào.
Không phải tự nhiên mà Bẫy Ngọt Ngào được ví von là bộ phim đậm chất MV âm nhạc, bởi lẽ về phần nhìn của bộ phim thực sự có phần mờ ảo vừa bắt mắt với ý nghĩa riêng. Bố cục màu sắc được sắp xếp vô cùng hợp lý ở mỗi cảnh quay, giúp biểu đạt rõ tâm lý nhân vật. Hãy để tâm đến các nhân vật trong cảnh quay Camy do Bảo Anh thủ vai bị chồng bạo lực tình dục, khiến cô vô cùng đau đớn và tuyệt vọng. Khung cảnh được bao phủ bởi một màu xanh đen đậm thể hiện được thực tại bi thảm, tối tăm của cuộc hôn nhân mà cô đang phải trải qua. Sắc đỏ của những quả cà chua làm nền để làm nổi bật lên chiếc đầm vàng mà camy đang mặc. Màu vàng thể hiện cho sự tiêu cực, một cảm giác nguy hiểm, phán xét, chịu đựng.
5. Phối màu chữ nhật/phối màu bộ đôi tương phản (Tetradic Color)
Cách phối màu chữ nhật
Phối màu chữ nhật sử dụng 4 màu, với 2 cặp màu đối diện nhau trên bảng màu, tạo ra một khung cảnh đầy màu sắc. Để làm giảm bớt sự mất cân đối, các nhà làm phim thường chỉ lấy 1 trong 4 màu làm chủ đạo.
Cách phối màu này khiến người xem phải “mắt chữ a mồm chữ ô” vì nó sẽ tạo nên những thước phim vô cùng đẹp mắt. Bởi có sự hòa trộn giữa nhiều màu sắc, những cách phim được sử dụng cách phối này sẽ vô cùng hoành tráng và nổi bật. Tiêu biểu như ở Gái Già Lắm Chiêu III, để làm nổi bật lên sự giàu có, hào nhoáng của gia tộc nhà họ Lê. Là một dòng gia tộc giàu có, với truyền thống lâu đời bậc nhất kinh đô xưa, Lê gia xuất hiện trên màn ảnh với những bảo vật gia truyền quý giá. Trong cảnh quay này, sử dụng những màu sắc chủ đạo như xanh lá của ngọc bích, xanh dương của gốm, đỏ quý phái, vàng chói chang những màu sắc thể hiện cho sự giàu có, xa xỉ của gia tộc tiếng tăm bậc nhất xứ Huế. Dù chất lượng có thể trung bình, nhưng về mặt hình ảnh, Gái Già Lắm Chiêu III lại rất mát tay sử dụng màu sắc để truyền tải thông điệp.
Gái Già Lắm Chiêu III – sử dụng cách phối màu chữ nhật
Có thể thấy việc phối màu dựa theo những quy luật nhất định góp phần nào nên những thước phim chất lượng và đẹp mắt. Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là các nhà làm phim thiếu đi sự sáng tạo ám chỉ chăm chăm vào các công thức sẵn có. Việc sáng tạo dựa trên một nền tảng, quy luật có sẵn giúp đạo diễn có những định hướng đúng, tránh việc bị lộn xộn về màu sắc lúc quá nổi bật, lúc lại quá tầm thường.
Tóm lại, các nhà làm phim luôn cẩn trọng, khéo léo trong việc sử dụng màu sắc trong từng cảnh quay nhằm truyền tải cảm xúc chân thật nhất đến người xem và không hề bị kìm kẹp bởi những công thức phối màu. Đồng thời, việc nhận biết được cách phối màu trong một bức hình hay đoạn phim sẽ giúp bạn hiểu về ý nghĩa của chúng một cách sâu sắc hơn.
Sự "độc, lạ" của Thu Trang giữa dàn mỹ nhân phim trăm tỉ
Phim Tết "Chìa khóa trăm tỉ" của Thu Trang, Kiều Minh Tuấn đang dừng lại ở con số 43 tỉ đồng. Trước phim này, Thu Trang từng có loạt phim doanh thu cao như "Chị Mười Ba - 3 ngày sinh tử", "Tiệc trăng máu"...
Danh sách những mỹ nhân tham gia "phim trăm tỉ" hiện có 2 gương mặt nổi bật là Ninh Dương Lan Ngọc và Kaity Nguyễn. Lan Ngọc tham gia "Cua lại vợ bầu" (191,8 tỉ), "Gái già lắm chiêu 3" (165 tỉ đồng), Kaity Nguyễn có "Em chưa 18" (171 tỉ đồng), "Tiệc trăng máu" (175 tỉ đồng)...
Bên cạnh đó, có thể kể thêm Ngô Thanh Vân (Hai Phượng - 200 tỉ đồng), Trúc Anh (Mắt biếc - 180 tỉ đồng).
Thu Trang có những nét khác biệt so với dàn mỹ nhân "trăm tỉ", khi cô không có lợi thế về ngoại hình, nhưng thể hiện rõ nét thực lực diễn xuất.
Không phô trương thế mạnh ngoại hình
Thu Trang từng thừa nhận đã can thiệp phẫu thuật thẩm mỹ để đẹp hơn. So với Ninh Dương Lan Ngọc hay Kaity Nguyễn, Trúc Anh... những gương mặt được ví là "ngọc nữ màn ảnh", "sinh ra để đóng nữ chính xinh đẹp", Thu Trang đã vươn lên bằng con đường khác.
Thu Trang, Kiều Minh Tuấn trong phim "Chìa khóa trăm tỷ". Ảnh: FBNV
Ở Thu Trang, cô không sở hữu nhan sắc lộng lẫy, choáng ngợp. Khi đạo diễn cần một nữ chính mỹ nhân, có thể sẽ không cân nhắc cái tên Thu Trang. Nhưng nếu đạo diễn cần một nữ chính có số phận, có sự khác biệt, "độc, lạ", lại đảm bảo ăn khách, họ chắc chắn sẽ nghĩ đến Thu Trang.
Nói như một nhà phê bình, "những diễn viên không có lợi thế về ngoại hình, họ không sinh ra để được vào vai nữ chính - như những mỹ nhân lộng lẫy. Họ sẽ khẳng định vị trí bằng tài năng thiên bẩm".
Thế mạnh của Thu Trang là nét duyên ngầm. Thu Trang có thể vào đa dạng vai, đóng hài hay đóng bi đều dư sức. Thu Trang luôn nằm trong top những nữ diễn viên hài nổi bật cùng với Lâm Vĩ Dạ, Diệu Nhi, Nam Thư... Nhưng, Thu Trang lại gây ấn tượng mạnh mẽ với vai người mẹ thiểu năng, khốn khổ trong phim "Nắng". Với vai bà mẹ Mưa, Thu Trang đã chạm đến trái tim, đã lấy đi nước mắt của hàng triệu khán giả.
Thu Trang cũng là diễn viên chăm chỉ, đầu tư cho nghề diễn. Cô không tham gia gameshow giải trí như đa số diễn viên ăn khách khác, Thu Trang dồn tâm sức cho điện ảnh. Thu Trang tham gia loạt phim điện ảnh như series phim "Nắng 1", "Nắng 2", "Tiệc trăng máu", "Chị Mười Ba - 3 ngày sinh tử", 798 Mười...
Thu Trang cho biết, cô luôn được ông xã Tiến Luật hỗ trợ để có thể tập trung cho nghề diễn, sản xuất phim. Ảnh: NVCC
Trong đó, "Chị Mười Ba - 3 ngày sinh tử" thu 108 tỉ đồng, là phim điện ảnh "nâng cấp" từ series webdrama của Thu Trang trên không gian số. Thu Trang từng chia sẻ, cô may mắn khi có ông xã Tiến Luật chăm chỉ chạy show và tạo mọi điều kiện cho vợ được tập trung, thỏa đam mê với điện ảnh.
Thực lực
Xem "Tiệc trăng máu" - bản remake từ "Perfect Strangers" sẽ thấy Thu Trang nổi bật giữa dàn nữ chính của phim. Có ý kiến cho rằng, Thu Trang và Thái Hòa là hai diễn viên hay nhất của "Tiệc trăng máu".
Trong "Tiệc trăng máu", Thu Trang vào vai Thu Quỳnh - một người vợ cam chịu, khốn khổ, phải sống cùng anh chồng gia trưởng, khắc nghiệt do Thái Hòa đóng. Trong bữa tiệc ở vợ chồng nhà người bạn, họ cùng tham gia trò chơi công khai tin nhắn, email, và các cuộc gọi đến từ điện thoại.
Những bi hài bắt đầu xảy đến, những góc tối bắt đầu lộ ra... Qua diễn xuất, biến hóa của Thu Trang, nhân vật Thu Quỳnh hiện lên vừa hài hước vừa giả tạo, vừa cam chịu vừa nổi loạn, với muôn mặt bi kịch.
Thu Trang trong "Tiệc trăng máu". Ảnh: ĐPCC
Thu Quỳnh cam chịu, khốn khổ khi xuất hiện bên cạnh chồng, nhưng khi đứng trong căn bếp xa hoa cùng những phụ nữ giàu có, cô lại là người phụ nữ khôn ngoan, giả tạo đến đáng thương.
Bi kịch của Thu Quỳnh đến theo rất nhiều cách, đôi khi là sự chịu đựng, đôi khi là sự hám tiền, đôi khi lại là sự nổi loạn âm thầm...
Thu Trang đã biến Thu Quỳnh trở thành nhân vật đầy màu sắc, thậm chí còn hay hơn cả nhân vật này ở bản Hàn "Intimate Strangers".
Với thực lực diễn xuất, trong mỗi bộ phim tham gia như "Chị Mười Ba", "Tiệc trăng máu" đến "Chìa khóa trăm tỷ", Thu Trang luôn có chỗ đứng, luôn có dấu ấn riêng. Ngay cả khi, phim bị chê về kịch bản còn lê thê như "Chị Mười Ba", hay bản remake chưa đủ hay như "Chìa khóa trăm tỷ", Thu Trang vẫn là một điểm sáng.
Trailer Chìa khóa trăm tỷ
Kiều Minh Tuấn: Từ diễn viên vô danh đến "quái vật phòng vé" Chỉ trong mấy năm ngắn ngủi, sự nghiệp của Kiều Minh Tuấn đã thăng hạng một cách chóng mặt, trở thành một trong những ngôi sao phòng vé nổi bật của màn ảnh rộng Việt Nam. Được biết đến là ngôi sao nổi tiếng sở hữu nhiều tác phẩm điện ảnh có doanh thu trăm tỷ, thế nhưng cái tên Kiều Minh Tuấn...