Nghệ sĩ kẻ mừng người lo về việc cấp thẻ hành nghề

Ca sĩ và người mẫu – hai đối tượng đầu tiên của Đề án cấp thẻ hành nghề – đưa ra nhiều ý kiến trái chiều.

Phần đông nghệ sĩ tỏ ra băn khoăn lo lắng về chuyện cấp thẻ hành nghề.Thuộc biên chế trong cơ quan nhà nước, Minh Quân không sợ không được cấp thẻ. Điều khiến anh suy nghĩ là làm thế nào để chiếc thẻ không cào bằng các giá trị trong nghề và dẫn đến những hiện tượng tiêu cực. “Đây không phải lần đầu tiên yêu cầu về thẻ hành nghề cho ca sĩ được đưa ra. Những lần trước việc này tưởng chừng lọc ra những ca sĩ không có tài, có tâm nhưng hóa ra lại hòa cả làng. Có người không cất giọng nổi khi hát live vẫn tìm cách có được thẻ. Tôi nghĩ quan trọng là sau khi áp dụng đề án, showbiz Việt có thay da đổi thịt hay chỉ một thời gian đâu lại vào đó” – giọng ca sinh năm 1980 bày tỏ.

Mỹ Linh cho rằng, thẻ hành nghề sẽ là công cụ bảo vệ các nghệ sĩ.

Những ca sĩ tự do như Nathan Lee thì cảm thấy bối rối hơn. Từ những tiêu chí mà đề án của Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch đưa ra: “Những người được cấp thẻ phải hội đủ ba điều kiện: Tư cách đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn và chưa từng bị thu hồi chứng chỉ hành nghề trước đó”, Nathan Lee băn khoăn, căn cứ vào đâu để xét đạo đức ca sĩ. “Còn nói về bằng cấp, đây là điều còn khó khăn hơn. Ở Việt Nam, thử hỏi trong số ca sĩ có tầm ảnh hưởng lớn tới công chúng, bao nhiêu người có bằng cấp? Tôi băn khoăn việc này có thể làm hạn chế những người có khả năng và đam mê. Susan Boyle mà ở Việt Nam có khi cũng không được đi diễn” – giọng ca Xinh nêu ý kiến.

Những nghệ sĩ hoạt động ở nhiều lĩnh vực như Trà Ngọc Hằng lại băn khoăn về việc sẽ có một loại thẻ chung hay mỗi nghề, họ cần xin một thẻ riêng. “Tôi từng là người mẫu rồi chuyển sang ca sĩ, thậm chí làm cả MC nữa. Vậy tôi cần một thẻ chung hay mỗi nghề một thẻ riêng?” – cô đặt câu hỏi.

Không chỉ là băn khoăn, một số nhạc sĩ còn lên tiếng phản đối việc cấp thẻ hành nghề. Nhạc sĩ Quốc Trung phát biểu: “Tôi nghĩ trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, có rất nhiều việc cần làm hơn là cấp thẻ cho ca sĩ. Nếu các cấp lãnh đạo cố thì nó cũng khả thi thôi nhưng đứng ở góc độ chuyên môn, tôi thấy nó chẳng góp phần gì cho đời sống âm nhạc”. Vị huấn luyện viên The Voice cho biết, nếu thẻ hành nghề có hiệu lực và đi vào đời sống, anh sẽ gặp khó khăn trong việc đưa thí sinh The Voice đi chinh chiến ở các sân khấu ca nhạc.

Quốc Trung lại thấy loại thẻ này sẽ chẳng có đóng góp gì cho đời sống âm nhạc.

Nhạc sĩ Phó Đức Phương đánh giá, ca sĩ là một nghề đặc biệt. Ở góc độ kinh doanh, nó cần có giấy phép hành nghề như những công việc khác. Nhưng ở góc độ nghệ thuật thì việc này lại “hơi buồn cười”, chẳng khác gì bắt nhạc sĩ hội viên hội nhạc sĩ mới được sáng tác, nhà thơ hội viên hội nhà thơ mới được viết thơ. Nhạc sĩ – nhà phê bình Thụy Kha cũng đề nghị cơ quan chức năng cân nhắc giữa cảm xúc và thương trường. Ông cho rằng, có thể cấp phép nhưng không có nghĩa là cấm hoàn toàn quyền biểu diễn với những người không có thẻ. Và theo ông, các tiêu chí để cấp phép cũng phải xét kỹ càng.

Ở lĩnh vực thời trang, các chân dài cũng chưa biết, họ sẽ được cấp thẻ dựa theo tiêu chí cụ thể nào. Theo Dương Yến Ngọc, việc cấp thẻ sẽ gây ra nhiều bất cập. “Đến giờ phút này nghề người mẫu vẫn tự phát, bây giờ cấp thẻ thì cũng tốt nhưng cấp thẻ như thế nào và dựa vào tiêu chí gì, ai sẽ bảo đảm quyền lợi cho người mẫu? Và nếu bước lên sàn là phải có thẻ thì có phức tạp quá không?. Ví dụ, tôi là người mẫu nhưng đã nghỉ diễn để lo cho con cái, gia đình. Đến năm tôi 40 tuổi, không có thẻ, tôi sẽ không được diễn nữa nếu được mời dù tôi từng là người mẫu chuyên nghiệp”, cô đặt giả thuyết.

Trong khi đó, một số người lại ủng hộ đề án. Mỹ Linh cho biết, khi nghe về đề án này, chị đã tham khảo ý kiến của một số bạn bè ở nước ngoài và được biết, ở một số nơi, nghệ sĩ phải có thẻ hành nghề. “Chúng ta mới nhìn thấy sự phiền hà mà chưa nghĩ rộng ra để thấy tác dụng của thẻ hành nghề. Nó không chỉ giúp quản lý mà còn bảo vệ quyền lợi của ca sĩ. Hiện tại nhiều ca sĩ Philippines sang biểu diễn ở các khách sạn 5 sao, quán bar ở Việt Nam một cách tự do, không ai kiểm soát và cũng không cần phải đóng thuế. Như vậy ca sĩ Việt Nam đang bị chia thị phần cho họ” – diva tóc ngắn chia sẻ. Chị cũng cho biết, khi đi lưu diễn ở Mỹ, chị phải có visa dành cho những người có khả năng đặc biệt chứ không phải visa du lịch thông thường. Nếu không sẽ bị Hiệp hội ca sĩ Việt Nam ở Mỹ kiện vì tranh công việc của họ. Theo Mỹ Linh, việc cấp thẻ hành nghề cho nghệ sĩ cần nhanh chóng đi vào ổn định, đảm bảo tính công bằng và tránh việc thủ tục này lại trở thành “hành là chính”.

Người mẫu Đức Long thấy vui khi Bộ định sử dụng cơ chế thẻ hành nghề vì như vậy thì nghề mẫu chính thức được công nhận là một nghề.

Dương Yến Ngọc băn khoăn về tiêu chí cấp thẻ.

Một số nghệ sĩ và những người trong ngành còn chủ động nêu ý kiến đóng góp cho đề án. Ông bầu ca nhạc Nguyễn Thanh Huy (hiện quản lý cho Quách Tuấn Du, Quang Lê, Như Ý) cho rằng, tiêu chí để ca sĩ hành nghề tối thiểu cần có những yếu tố sau: được đào tạo cơ bản về thanh nhạc, có chuyên môn về thẩm âm, thanh nhạc. Nếu ca sĩ hải ngoại khi về VN biểu diễn thì phải có giấy phép của Cục Nghệ thuật Biểu diễn. Trong trường hợp ca sĩ không trực thuộc trung tâm nghệ thuật nào ở nước ngoài, thì tối thiểu cũng phải có những hình thức chứng minh khả năng biểu diễn: đã tham gia các show biểu diễn ở nước ngoài và được ghi hình (các hình ảnh đó đã được phổ cập ở Việt Nam), đã có CD… Với các ca sĩ hải ngoại, chỉ nên cấp phép hành nghề trong thời hạn ba tháng.

Về lĩnh vực thời trang, đạo diễn thời trang Trung Võ quan niệm, để đánh giá năng lực chuyên môn của người mẫu cần dựa trên ba yếu tố: thứ nhất là các giải thưởng nghề nghiệp; thứ hai là tác phong làm việc; thứ ba là cách ứng xử, xây dựng và bảo vệ hình tượng trước công chúng; cuối cùng là mức độ nổi tiếng của người mẫu đó.

Cựu người mẫu Thúy Hạnh, đại diện công ty quản lý người mẫu Elite nói: Việc cấp thẻ cho người mẫu cần phân biệt ra hai loại: người mẫu tự do và người mẫu quản lý. Người mẫu phải có ký kết hợp đồng với các công ty (agency) có giấy phép kinh doanh. Các agency này sẽ đứng ra bảo lãnh cho họ về trình độ chuyên môn. Còn những người mẫu tự do phải tự chứng minh và tự chịu trách nhiệm về năng lực trước cơ quan nhà nước.

Theo VNE