Ngành may mặc Trung Quốc lao đao tìm lối thoát khi Mỹ bỏ miễn thuế với gói hàng nhỏ

Khi Mỹ chấm dứt chính sách miễn thuế cho các đơn hàng dưới 800 USD (gói hàng nhỏ), các nhà sản xuất hàng may mặc Trung Quốc buộc phải cân nhắc các thị trường thay thế ở trong và ngoài đại lục, nếu không muốn sụp đổ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký một sắc lệnh hành pháp tại Nhà Trắng. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Ông Liu Miao đã bán quần áo trên Amazon cho những người mua sỉ tại Mỹ trong 5 năm qua. Nhưng hoạt động kinh doanh đó đã dừng lại đột ngột.

Ông Liu sở hữu một nhà máy nhỏ ở Quảng Châu , thành phố từ lâu đã là trung tâm của ngành may mặc rất cạnh tranh của Trung Quốc. Ông và những người quản lý nhà máy khác – vốn đang phải đối mặt với biên lợi nhuận eo hẹp – cho biết rằng sự kết hợp giữa thuế quan và mức thuế mới áp của Tổng thống Trump đối với hàng nhập khẩu giá rẻ giống như một vết cắt lớn vào hoạt động kinh doanh của họ. Chi phí dọc theo chuỗi cung ứng cũng cao hơn.

Theo tờ New York Times, thuế quan khiến ông Liu không thể tiếp tục bán hàng trên Amazon, nơi trước đây ông kiếm được khoảng 1 đô la cho mỗi bộ quần áo nhưng giờ chỉ còn 50 xu. Liu cho biết ông cảm thấy mình không thể cắt giảm lương của nhân viên.

“Bạn không thể bán bất cứ thứ gì cho Mỹ ngay bây giờ”, Liu Miao nói, “Mức thuế quan quá cao”.

Các nền tảng như Amazon, Shein và Temu đã đưa chuỗi cung ứng sản xuất khổng lồ của Trung Quốc đến tận cửa từng ngôi nhà trên khắp thế giới . Các thị trường trực tuyến này đã giúp hàng nghìn nhà máy nhỏ của Quảng Châu tiếp cận được với người mua sắm tại Mỹ.

Và vì các gói hàng có giá trị dưới 800 USD có thể vào Mỹ mà không phải chịu thuế, nên các nhà máy và các nền tảng có thể tính giá rất thấp.

Xuất khẩu là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong vài năm qua. Hoạt động kinh doanh thương mại điện tử đặc biệt tốt. Tại một khu phố ở Quảng Châu, những chiếc xe sang trọng của nước ngoài – Mercedes-Benzes, BMW và Cadillac – đỗ bên ngoài các nhà máy, nơi công nhân nhận khoảng 60 đô la một ngày cho công việc sản xuất quần áo được bán trên các ứng dụng như Shein và Amazon.

Nhưng hiện tại, khi căng thẳng thương mại khiến hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xa nhau, nhiều doanh nghiệp ở Quảng Châu đang phải đối mặt với ngưỡng không thể chịu đựng.

Nhân viên Bưu điện Mỹ làm việc tại Los Angeles, California. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Thuế quan làm tăng thêm nhiều thách thức mà các nhà sản xuất hàng may mặc phải đối mặt. Việc kiếm lợi nhuận ngày càng khó khăn hơn vì chính phủ Trung Quốc đã phải vật lộn để người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn sau khi thị trường bất động sản của nước này sụp đổ. Nếu giá nhà không tăng, nhiều người Trung Quốc sẽ phải hạn chế chi tiêu.

Điều đó đã gây tổn hại đến công việc kinh doanh của Zhang Chen, người từng sở hữu 6 cửa hàng quần áo ở tỉnh Hồ Bắc, miền Trung Trung Quốc. Nhưng khi người mua sắm không quay trở lại sau đại dịch Covid-19 và tiền thuê nhà vẫn ở mức cao, anh quyết định đóng cửa tất cả các cửa hàng.

“Vào năm 2020, hoạt động kinh doanh không phục hồi, và vào năm 2021, hoạt động kinh doanh vẫn không phục hồi. Năm 2022 khi nó vẫn như vậy, có vẻ như thời đó sẽ không bao giờ quay trở lại”, ông Zhang cho biết. Bây giờ ông kiếm được khoảng 100 đô la một ngày khi giao hàng may mới đến các điểm thu gom của Shein gần sân bay.

Các nhà máy ở Quảng Châu không phải là những nhà máy tự động sản xuất xe điện hoặc các cơ sở sản xuất sản xuất chất bán dẫn, vốn đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực kéo dài nhiều năm của Trung Quốc nhằm đảm bảo khả năng phục hồi địa chính trị thông qua công nghệ tiên tiến. Tuy nhiên, các nhà máy may mặc của Trung Quốc sử dụng hàng triệu công nhân đang hối hả kiếm sống.

Trong các cuộc phỏng vấn, 9 chủ sở hữu và quản lý nhà máy ở Quảng Châu cho biết họ đang cân nhắc di dời hoạt động của mình, một số đến các tỉnh như Hồ Bắc, cách đó 900km, nơi họ có thể trả lương thấp hơn cho công nhân. Một số chủ sở hữu cho biết họ có thể chuyển đến các quốc gia như Việt Nam.

Nhiều người báo cáo rằng đơn hàng đang giảm. Những người khác cho biết họ đã tạm dừng một số dây chuyền sản xuất. Tất cả đều mô tả việc chứng kiến ​​các doanh nghiệp lân cận đóng cửa trong vài tháng qua.

Hôm 2/5, khi chính sách chấm dứt miễn thuế nhập khẩu với gói hàng nhỏ từ Trung Quốc của Mỹ có hiệu lực, ông Liu Bin đã đóng cửa nhà máy may rộng lớn của mình, nơi những chồng hàng Shein chất cao tới cửa sổ.

Nhà máy của ông Liu chuyên sản xuất váy và áo sơ mi để mặc đi dự tiệc bãi biển hoặc đi hẹn hò, và Shein thường mua khoảng 100.000 sản phẩm từ ông mỗi tháng. Nhưng vào tháng 4, sau khi công ty đặt hàng khoảng một nửa số lượng đó, ông bắt đầu chuyển dây chuyền sản xuất của mình đến tỉnh lân cận là Giang Tây. Ông không còn đủ khả năng chi trả tiền thuê nhà ở Quảng Châu nữa.

Ông Liu cho biết Shein đang đưa ra các ưu đãi để giúp trang trải chi phí chuyển hoạt động sang Việt Nam và ông đã cân nhắc điều này, “nhưng sau đó thuế quan đối với Việt Nam thậm chí còn cao hơn nữa”.

Ông cho biết ông cũng đã cố gắng tìm người mua trên TikTok và Temu, nhưng đơn hàng đều giảm trên mọi nền tảng. “Tất cả đều đang giảm, còn chúng tôi chỉ biết chờ đợi và theo dõi”, ông nói.

Chính phủ Trung Quốc đã khuyến khích các nền tảng thương mại điện tử trong nước giúp các doanh nghiệp nhỏ bán hàng cho thị trường trong nước. Nhưng với việc người tiêu dùng Trung Quốc thận trọng trong chi tiêu, các nhà máy sẽ khó có thể bán được nhiều hàng trong nước như họ đã xuất khẩu.