Ngành dệt may tận dụng thời cơ vàng
‘Ngành dệt may đã phụ thuộc nguồn nguyên liệu nhập khẩu quá lâu và trước một loạt hiệp định thương mại tự do ( FTA) đã kết thúc đàm phán cùng các FTA đã được ký kết, chúng tôi không thể chỉ trông chờ vào nguồn nhập khẩu’. Đó là khẳng định của ông Bùi Thế Kích, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty CP May Đồng Nai (Donagamex) khi nói về chiến lược phát triển trong năm 2016, với mục tiêu lớn nhất là gia tăng xuất khẩu, nhằm tận dụng cơ hội giảm thuế từ các FTA.
Doanh nghiệp may nội “nới tay” đầu tư dệt, sợi
Kết thúc năm 2015, với giá trị xuất khẩu thu về hơn 100 triệu USD, nhưng Donagamex chưa thể hài lòng với kết quả đó. Nhìn xa hơn cho năm 2016 và những năm tới, doanh nghiệp (DN) đã đầu tư tới 300 tỷ đồng thực hiện Dự án Cụm công nghiệp Hưng Lộc (huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai), để trở thành Trung tâm Dệt may miền Đông Nam Bộ.
Dự án trên ra đời nhằm tạo ra môi trường sản xuất dệt may tập trung, chuyên nghiệp hơn, đồng thời từng bước chuẩn bị cho việc di dời các nhà máy của Donagamex ở KCN Biên Hòa I và là tiền đề để Donagamex tận dụng cơ hội xuất khẩu mang lại từ các FTA.
Bình quân toàn ngành dệt may vẫn nhập khẩu khoảng 70% nguyên liệu
Theo ông Kích, ngành dệt may xuất khẩu nhiều nhưng nhập khẩu cũng lớn. Đến nay, bình quân toàn ngành vẫn nhập khẩu khoảng 70% nguyên liệu, thì nhờ đầu tư nguyên liệu, cụ thể là đầu tư nhà máy sản xuất vải không dệt, làm nguyên liệu cho chính mình và bán cho DN khác, 3 năm gần đây, Donagamex đã chủ động được khoảng 45% nguyên liệu trong nước.
Không trường vốn, thiếu kinh nghiệm, lâu nay, rất ít DN nội chiếm ưu thế về đầu tư dệt, nhuộm và hoàn tất vải, nhưng trong những năm qua, khâu làm sợi đã tăng tốc mạnh, với quy mô xuất khẩu khoảng 3 tỷ USD, trong đó Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) đạt gần 1 tỷ USD.
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Online – Baodautu.vn, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty CP May 10, kiêm Chủ tịch Hiệp hội Dệt may (Vitas) cho biết, ngành dệt may đang khuyến khích DN may trong nước đầu tư sợi, dệt, nhuộm, nhưng cách đi an toàn hơn cả và phù hợp năng lực vốn hơn là góp vốn, mua cổ phần của các DN sợi, dệt, nhuộm kể cả trong và ngoài nước để có nguồn cung nguyên liệu.
“Trong kế hoạch đầu tư năm 2016 của May 10, chúng tôi đã tính tới phương án liên kết với đối tác để sản xuất sợi, đó là hướng đi an toàn, nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu tự chủ nguyên liệu cho sản xuất hàng xuất khẩu, lẫn nội địa”, ông Giang cho biết.
Video đang HOT
Lợi thế xuất khẩu sẽ thu hút vốn FDI
Dù còn không ít thách thức nội tại, nhưng với lợi thế có được từ các FTA, điển hình là TPP đã kết thúc đàm phán, các DN dệt may kỳ vọng tăng trưởng của ngành này trong năm 2016 sẽ đạt mức trên 20%, đồng thời, DN xuất khẩu cũng thu về lợi nhuận tốt hơn từ việc giảm thuế do trong nội dung đàm phán của một số FTA đều “lấy dệt may làm lợi ích cốt lõi”, với thuế suất một số thị trường chính giảm dần về 0%.
Theo dự báo của Phòng Thương mại Mỹ (AmCham), chưa tính đến tác động của TPP, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể đạt 51,4 tỷ USD vào năm 2020, trong đó, dệt may là 15,2 tỷ USD. Theo ước ước tính của AmCham, con số này sẽ vươn tới mức 20 tỷ USD vào năm 2025.
Tính toán của Vitas cho thấy, chỉ riêng hàng dệt may, nếu xuất 10 tỷ USD, thì phần thuế sẽ lên tới 1,7 tỷ USD, vì vậy, nếu TPP có hiệu lực, thuế giảm về 0% thì sức cạnh tranh sẽ rất lớn, ít nhất Việt Nam có thể phát triển thị phần thêm gấp đôi trong 10 năm tới.
Điều kiện ngặt nghèo về quy tắc xuất xứ quy định tại mỗi FTA, trong đó với TPP là quy định quy tắc xuất xứ “từ sợi trở đi”, một mặt là trở ngại, nhưng về dài hạn, đó là động lực để DN lập chiến lược đầu tư, điều chỉnh hoạt động sản xuất đáp ứng nhu cầu đòi hỏi của thị trường.
Cụ thể, mỗi DN sẽ phải tự xây dựng chuỗi cung ứng riêng hoặc tham gia chuỗi cung ứng với các DN trong vùng để gia tăng giá trị, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Số liệu do Vitas đưa ra cho thấy, chưa khi nào dệt may lại đón dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn như khoảng thời gian 2 năm trở lại đây.
Chỉ tính riêng trong năm 2014, FDI vào lĩnh vực dệt may đã đạt 1,64 tỷ USD; chỉ trong 6 tháng đầu năm 2015, ngành dệt may thu hút hơn 50 dự án FDI, với tổng vốn đăng ký 1,12 tỷ USD, và dự kiến cả năm 2015 vượt 2 tỷ USD, cho tới nay, đây là khoản vốn cao kỷ lục.
Đặc biệt, sau một thời gian thương thảo, tìm hiểu cơ hội đầu tư, theo tin từ Vitas, Aditya Birla, tập đoàn hàng đầu Ấn Độ về sản xuất và cung ứng nguyên phụ liệu dệt may sẽ trở lại Việt Nam vào đầu năm 2016 để tiến gần hơn tham vọng đầu tư nhà máy tại Việt Nam.
Mục tiêu của Aditya Birla tại Việt Nam là đầu tư lĩnh vực kéo sợi, dệt vải và nhuộm hoàn tất. Cần phải nói thêm, Aditya Birla đứng thứ 48/500 trong số các tập đoàn, công ty hàng đầu của Ấn Độ, trong đó, Công ty Aditya Birla Yarn, công ty con trực thuộc Tập đoàn là một trong số những nhà sản xuất và xuất khẩu sợi kéo lớn nhất của Ấn Độ, với doanh thu hơn 45 tỷ USD năm 2014.
Có thể nói, chưa lúc nào dệt may Việt Nam đứng trước cơ hội lớn về mở rộng năng lực sản xuất, thu hút dòng vốn đầu tư FDI và tăng nhanh giá trị xuất khẩu như lúc này. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, Bộ Kế hoạch và Đầu tư lưu ý các địa phương “cẩn trọng và đánh giá kỹ các dự án xin cấp phép đầu tư, để lựa chọn được các dự án FDI chất lượng, đảm bảo công nghệ tốt, không gây hại cho môi trường”.
Theo Báo Đầu Tư
TPP sẽ thúc đẩy FDI vào công nghệ cao
Tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) sẽ đổ vào Việt Nam không chỉ trong các lĩnh vực dệt may, da giày, mà còn là công nghệ cao.
Một tháng trước đây, Samsung Display (Hàn Quốc) đã nhận giấy chứng nhận đăng ký đầu tư để bỏ thêm 3 tỷ USD vào nhà máy sản xuất các loại màn hình thế hệ mới, trước đó có vốn đầu tư 1 tỷ USD ở KCN Yên Phong (Bắc Ninh). Nhưng Samsung Display không phải là nhà đầu tư duy nhất đặt chân tới Việt Nam vào thời điểm này. Cơ hội sẽ còn lớn hơn nữa, thậm chí là "chưa từng có", "lớn nhất trong lịch sử", khi TPP chính thức được ký kết.
Điều này trên thực tế đã được các chuyên gia kinh tế trong và ngoài nước khẳng định từ lâu. Bởi theo GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp FDI, TPP mở ra cơ hội giao thương thuận lợi giữa Việt Nam và 11 quốc gia thành viên còn lại của TPP. Thương mại phát triển, thị trường rộng mở sẽ kéo theo FDI.
Cùng với Samsung, nhiều đại gia công nghệ như Intel, Microsoft, LG, Jabil... đã chọn Việt Nam là cứ điểm sản xuất toàn cầu của mình
Chưa kể, cùng với TPP, Việt Nam cũng đã và đang tham gia hàng loạt hiệp định thương mại tự do khác (FTA), cũng như sẽ gia nhập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vào cuối năm nay. Trong bối cảnh hội nhập, ít nhà đầu tư mở nhà máy sản xuất chỉ để phục vụ tiêu thụ nội địa, mà cái đích xa là cơ hội đưa hàng vào thị trường rộng lớn mà Việt Nam có thể kết nối sau khi thực thi các cam kết FTA.
Không chỉ là dệt may hay da giày như nhiều nhận định, theo Viện Nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson, với việc cả Trung Quốc và các đối thủ chính của Việt Nam tại Đông Nam Á đều không tham gia TPP, thì Việt Nam có nhiều cơ hội thu hút đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, nhằm tiến thêm một bước trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Thực tế thì sau sự xuất hiện của Intel khoảng 10 năm trước đây, đã có một làn sóng đầu tư của các đại gia công nghệ đổ vào Việt Nam. Sự xuất hiện sau đó của Samsung, LG, Microsoft... và nhiều tên tuổi khác, như Bosch, Nidec, Jabil... đã chứng minh điều này.
Chưa kể, thời gian gần đây, liên tục có thông tin về việc các đại gia công nghệ này đã chọn Việt Nam là cứ điểm sản xuất toàn cầu của mình. Intel, Samsung, Microsoft, rồi LG, Jabil đều đã khẳng định điều này. Samsung cho đến nay đã đầu tư 14,2 tỷ USD tại Việt Nam. Jabil đã cam kết đầu tư thêm 500 triệu USD nữa ở TP.HCM. Còn Microsoft và LG đều đang dịch chuyển các cơ sở sản xuất vào Việt Nam.
Cú hích TPP sẽ tác động lớn hơn nữa tới dòng vốn này. Bởi một trong những cam kết trong TPP là Việt Nam và các quốc gia thành viên sẽ phải thực thi nghiêm túc và triệt để quyền sở hữu trí tuệ.
"Bảo vệ nghiêm ngặt quyền sở hữu trí tuệ chính là điều cần thiết để khuyến khích FDI tại Việt Nam. Mặc dù Việt Nam đã cải thiện khuôn khổ pháp lý và thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong những năm gần đây, nhưng hành vi vi phạm và việc thực thi luật pháp liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ vẫn là mối quan ngại chung của các doanh nghiệp châu Âu và Việt Nam", Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) nói.
Cũng theo vị này, nếu sở hữu trí tuệ được thực thi hiệu quả, sẽ góp phần quan trọng để tăng khả năng cạnh tranh trong khu vực nhằm thu hút FDI và khuyến khích sáng chế - một trong những yếu tố hàng đầu Việt Nam đang quan tâm để nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Các cam kết liên quan đến bảo hộ đầu tư cũng được cho là sẽ có tác động tích cực đến thu hút FDI ở Việt Nam. TPP cho phép sử dụng các vấn đề về cơ chế dân chủ, do đó Nhà nước và doanh nghiệp có thể kiện lẫn nhau, điều mà xưa nay hiếm gặp ở Việt Nam.
Thực hiện cơ chế này, theo ông Nguyễn Tú Anh, Trưởng ban Chính sách kinh tế vĩ mô (Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương) cho rằng, nguy cơ bị kiện của Chính phủ Việt Nam sẽ cao hơn trước đây rất nhiều. Nhưng bù lại, thì đó lại là điều mà các nhà đầu tư nước ngoài đang tìm kiếm: một cơ chế minh bạch và hiệu quả, không bị cơ quan quản lý "xử ép", không lo bị thu hồi tài sản nếu không phải vì phục vụ mục đích công...
Một trong những cam kết lâu nay khiến các nhà đầu tư nước ngoài đau đầu, đó là phải thực hiện tỷ lệ nội địa hóa khi sản xuất - kinh doanh tại Việt Nam có thể cũng sẽ được bãi bỏ, bởi TPP nghiêm cấm việc đặt ra các yêu cầu kiểu như vậy. Có nghĩa là, một cơ chế hoàn toàn mở sẽ được thiết lập và điều này sẽ tác động tích cực tới các quyết định đầu tư vào Việt Nam, vốn lâu nay vẫn được coi là địa điểm sản xuất hàng đầu thế giới.
Chính Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cũng đã nhiều lần khẳng định rằng, Việt Nam chấp nhận hội nhập mạnh mẽ hơn với các FTA. Qua đó, Chính phủ và doanh nghiệp mong muốn nhất là mở rộng thị trường, chứ không chỉ bó hẹp ở quy mô 93 triệu dân. Và đó cũng là cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài.
"Tuy nhiên, để làm được điều này, phải cải cách thể chế kinh tế, hệ thống pháp luật theo thông lệ quốc tế, đồng thời chấp nhận cạnh tranh, mở rộng đầu tư", Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nói.
Theo Báo Đầu Tư
Việt Nam chủ động tham gia "cuộc chơi" TPP một cách sòng phẳng Lãnh đạo Bộ Công Thương khẳng định, khi các cam kết hội nhập được thực thi sẽ giúp tăng cường năng lực sản xuất nội địa để giảm bớt phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu cũng như sản phẩm nhập khẩu đầu vào từ thị trường Trung Quốc và một số thị trường khác. Việt Nam bắt buộc phải tính đến yếu tố...