‘Ngân hàng còn rầy rà, người dân còn tiêu tiền mặt’
Ủng hộ việc cấm thanh toán tiền mặt khi mua nhà, ôtô, chứng khoán… nhưng các chuyên gia e ngại khó lấy được sự đồng thuận từ người dân nếu bản thân hệ thống ngân hàng vẫn nhiều trục trặc và bất cập như hiện nay.
Hiện tỷ lệ tiền mặt trên tổng phương tiện thanh toán ở Việt Nam đã giảm qua các năm và đến tháng 7/2012 còn 11,14%. Tuy nhiên, tỷ lệ này vẫn còn rất cao so với các nước và để làm “sạch” nền kinh tế, theo các chuyên gia cần phải thực hiện ngay những biện pháp hạn chế dùng tiền mặt trong xã hội.
Một trong những nội dung chính của Dự thảo sửa đổi Nghị định về thanh toán tiền mặt là có thể cấm người dân trả bằng tiền mặt khi thanh toán các giao dịch giá trị lớn như mua ôtô, chứng khoán, bất động sản… Trong khi đó, lâu nay thói quen dùng tiền mặt đã ăn sâu vào tâm lý của người dân, ngay cả khi họ đã có tài khoản và rất nhiều loại thẻ ngân hàng trong ví. Theo nhiều chuyên gia kinh tế, không nên vội trách cớ thói quen này của đa số người dân mà hãy nhìn vào năng lực và sự thân thiện của hệ thống ngân hàng trước.
Hệ thống ngân hàng vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của người dân. Ảnh chụp một khe nhận thẻ ATM bị móp méo, trầy trụa. Ảnh: Lệ Chi.
Một chuyên gia kinh tế từng là thành viên trong ban lãnh đạo Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng người dân ngại thanh toán qua ngân hàng là điều dễ hiểu. “ATM là dịch vụ phổ biến nhất của ngân hàng mà họ thường xuyên tiếp cận, nhưng lại thường xuyên chập chờn, gặp sự cố và gây phiền toái nhiều hơn là tiện ích. Vì vậy mà người dân dễ nản lòng và giảm niềm tin vào các dịch vụ văn minh này”, vị chuyên gia nói.
Video đang HOT
Thể hiện sự ủng hộ đối với dự thảo hạn chế thanh toán bằng tiền mặt nhưng tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện quản lý kinh tế Trung ương, cũng nghĩ các nhà băng nên tìm cách lấy lại niềm tin trước khi gò khách hàng chấp nhận dịch vụ của mình. “Nên cấm dùng tiền mặt nhưng phải có lộ trình cụ thể, nhất là khi hệ thống thanh toán vẫn chưa phủ rộng khắp, quá dày đặc ở thành phố nhưng lại thưa thớt, thậm chí không có ở nông thôn”, ông Doanh nói. Vị này lấy ví dụ, có thầy giáo ở Hà Giang muốn gửi tiết kiệm đã phải đi mất 1 ngày mới đến nơi có chi nhánh ngân hàng. Thế nên, theo ông, họ sẵn sàng để tiền ở nhà còn hơn là đi lại xa xôi cũng dễ hiểu.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đại Lai thì cho rằng sự thành công của quy định phụ thuộc rất lớn vào năng lực của hệ thống ngân hàng – nơi ông Lai ví như một “xa lộ thanh toán không dùng tiền mặt”. Ông cũng cho rằng “xa lộ” này đang có những điểm tắc nghẽn nhất định ở “đường truyền” và dự thảo sẽ rất khả thi nếu “xa lộ” này ổn định và thông thoáng.
ATM nhếch nhác trước ngày thu phí
Trước lo ngại hệ thống ngân hàng còn nhiều bất cập và chưa thể áp dụng chủ trương này, giám đốc một trung tâm nghiên cứu về thị trường ngân hàng cho rằng lập luận này của những người phản đối “đã cũ”. Ông nói thêm, “cách đây 10 năm, khi vấn đề này được đưa ra cũng có những lý do tương tự để lần lữa như thói quen người dân khó thay đổi, ngân hàng chưa tốt… Nay một thập kỷ đã trôi qua, nếu lại lôi cái cớ này để trì hoãn thì sẽ rất khó kiểm soát những đồng tiền bẩn”, vị này cho biết.
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Đại Lai, cũng nên dọn dẹp cho “quang” những vướng mắc trên “xa lộ thanh toán” trước khi ban hành lệnh cấm nhưng ông đề nghị nên thực hiện dần dần. “Không nhất thiết phải chờ khi cơ sở hạ tầng đáp ứng mọi điều kiện mới làm, nếu cứ một tay phải vén lá, một tay ném dao quăng thì sẽ rất khó thực hiện”, ông lập luận.
Về phần mình, các ngân hàng cũng thừa nhận có những bất cập và đôi khi gây phiền toái cho người tiêu dùng. “Người dân khi mới đầu chuyển từ tiền mặt sang chi tiêu qua ngân hàng chắc chắn sẽ thấy khó khăn nhưng tôi tin dần dần họ sẽ quen và thoải mái. Từ nay đến khi dự thảo đi vào cuộc sống chắc chắn đủ thời gian cho các nhà băng cải cách và hoàn thiện các dịch vụ”, một vị tổng giám đốc tại ngân hàng cổ phần có quy mô hơn 10.000 tỷ tại TP HCM cam đoan.
Theo VNE
Có thể cấm mua nhà, xe bằng tiền mặt
Nếu được thông qua, Dự thảo Nghị định về thanh toán bằng tiền mặt sẽ buộc người dân trả tiền qua ngân hàng nếu muốn mua bất động sản, chứng khoán hay ôtô, xe máy...
Dự thảo Nghị định của Chính phủ về thanh toán bằng tiền mặt vừa được đưa ra để lấy ý kiến doanh nghiệp. Điểm mới trong dự thảo này là quy định không được thanh toán bằng tiền mặt khi mua chứng khoán, nhà ở, đất đai, các phương tiện đi lại như ôtô, xe máy, xe điện, áp dụng với mọi cá nhân.
Các tổ chức cũng không được dùng tiền mặt với các giao dịch bất động sản, chứng khoán, tàu bay, tàu thủy, ôtô (bất kể giá trị giao dịch). Ngoài các giao dịch này, khi thanh toán cho tổ chức, cá nhân với số tiền vượt hạn mức thì các tổ chức cũng không được dùng tiền mặt.
Hạn chế thanh toán bằng tiền mặt được kỳ vọng giúp chống tham nhũng, rửa tiền. Ảnh: Anh Quân.
Việc dùng tiền mặt chỉ áp dụng trong trường hợp chi trả tiền lương, tiền công, phụ cấp lương, thưởng cho người lao động. Các hạn mức cụ thể cho từng giao dịch sẽ được ban hành sau khi bàn thảo và lấy ý kiến.
Ngoài ra, Dự thảo còn nêu, các ngân hàng sẽ được ấn định lại mức phí dịch vụ tiền mặt. Mức phí hiện hành theo Thông tư 01/2007 là 0% - 0,05% trên số tiền mặt được giao dịch.
Các cơ quan chức năng có thể sẽ ban hành quy định các giao dịch bất động sản phải thanh toán qua ngân hàng; quy định bổ sung giấy tờ chứng minh thanh toán qua ngân hàng vào hồ sơ kê khai lệ phí trước bạ; lắp đặt thiết bị chấp nhận thẻ tại siêu thị, trung tâm thương mại, khu vui chơi giải trí...
Như vậy dự thảo lần này không chỉ khống chế việc thanh toán bằng tiền mặt đối với những người sử dụng Ngân sách Nhà nước như trước đây, mà mở rộng với tất cả người dân. Theo một chuyên gia am hiểu về thanh toán không dùng tiền mặt, mục đích của dự thảo được thấy rất rõ là để chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí và rửa tiền.
Cũng trong dự thảo trên, các bộ, ngành liên quan gồm Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính, Công Thương, Xây dựng, Tài nguyên - Môi trường, Công an... có trách nhiệm vào cuộc để triệt để đẩy mạnh thanh toán qua chuyển khoản, qua thẻ mà không dùng tiền mặt.
Bình luận về Dự thảo này, một đại diện của Ngân hàng Nhà nước cho hay, việc ban hành Dự thảo là cần thiết và thậm chí theo ông, thời điểm ban hành như hiện nay là quá muộn. "Hầu như ở các nước trên thế giới đều đã có những quy định cấm thanh toán bằng tiền mặt từ lâu. Riêng ở Mỹ và một số nước châu Âu, họ còn khống chế cả mức rút tiền mặt. Ví dụ như có nước rút tiền trên 10.000 USD là có thể bị đưa vào giao địch đáng ngờ và các thông tin sẽ được gửi đến trung tâm dữ liệu của cơ quan phòng chống rửa tiền để xem xét.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 30/9, toàn thị trường có gần 51 triệu thẻ ngân hàng, gồm cả thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng và thẻ trả trước. Tuy nhiên, một đại diện của Hiệp hội thẻ Việt Nam cho biết, sau gần 20 năm ra đời, hàng chục triệu thẻ ATM của Việt Nam phần lớn vẫn chỉ dừng lại ở chức năng rút tiền thay vì thực hiện các giao dịch không dùng tiền mặt.
Theo VNE
Sinh viên sẽ được thuê nhà của Nhà nước Công nhân làm việc tại khu công nghiệp, người thu nhập thấp, hộ nghèo; sinh viên, người khuyết tật, người già cô đơn, gia đình có khó khăn về nhà ở tại khu vực đô thị đều thuộc diện được thuê, mua nhà sở hữu Nhà nước. Bộ Xây dựng vừa hoàn chỉnh dự thảo Nghị định quản lý sử dụng nhà ở...