Ngăn chặn AIDS – thời cơ của Việt Nam

Ngày Thế giới phòng, chống AIDS được kỷ niệm lần đầu tiên năm 1988, 24 năm sau, ứng phó với dịch bệnh toàn cầu này đã đạt được những kết quả rất đáng khích lệ: Có hơn 8 triệu người sống với HIV trên toàn thế giới đã được điều trị kháng virus.

Bà Pratibha Mehta trong chuyến đi thực tế tại nông thôn Việt Nam.

Số người tử vong do AIDS trong năm 2011 đã giảm hơn 500.000 ca so với năm 2005. Trên toàn thế giới, 25 quốc gia đã giảm được 50% hay nhiều hơn thế số ca nhiễm mới kể từ năm 2001. Việt Nam cũng đã có những bước tiến đáng kể. Theo số liệu mới nhất của Bộ Y tế, 54% tổng số người cần điều trị, gồm 60.935 người lớn và trẻ em, đã được điều trị kháng virus tăng gấp 22 lần so với năm 2005. Số liệu cũng cho thấy số người nhiễm mới ở nhiều tỉnh, thành phố đã giảm xuống.

Tuy nhiên ở Việt Nam, con đường phía trước chúng ta vẫn còn nhiều việc phải làm. Nhiều em nhỏ sống với HIV còn đang bị tước quyền được tới trường dù các em không mang lại bất cứ nguy cơ lây nhiễm nào cho các thầy cô và bạn học. Nhiều người sống với HIV đang bị tước quyền làm việc và bị đẩy ra khỏi nhà dù bản thân họ không phải là nguy cơ lây nhiễm HIV cho đồng nghiệp và hàng xóm. Còn những người có nguy cơ lây nhiễm HIV cao nhất – những người tiêm chích ma túy, người bán dâm và nam tình dục đồng giới – thì thường bị xã hội chối bỏ vì có những hành vi liên quan đến “tệ nạn xã hội”. Khi những người này bị đẩy ra ngoài rìa xã hội, chúng ta đã đóng cánh cửa dẫn họ đến với kiến thức và công cụ mà họ cần có để không bị lây nhiễm HIV.

Chúng ta cũng đã chứng kiến các nhà lãnh đạo của Việt Nam đang dẫn đầu trong việc thắp lên ánh sáng và đẩy lùi bóng tối. Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mới đây đã kêu gọi các nhà trường mở rộng cánh cửa đón những em nhỏ sống với HIV. Quốc hội Việt Nam đã thông qua một đạo luật mới, qua đó chấm dứt việc đưa người bán dâm vào các trung tâm giáo dục và lao động xã hội bắt buộc.

Chính phủ cũng vừa ban hành nghị định quy định về điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện, với những hướng dẫn cụ thể nhằm mở rộng hơn nữa điều trị methadone cho những người nghiện heroin. Giờ là lúc mỗi tỉnh, thành, mỗi quận, huyện và mỗi cá nhân cần và có cơ hội để đóng góp phần của mình trong nỗ lực chung nhằm ngăn chặn AIDS.

Chúng ta đều biết những người nào có nguy cơ lây nhiễm HIV cao. Chúng ta biết nguy cơ lây lan HIV ở những địa phương nào là nhiều nhất. Và chúng ta cũng biết chương trình can thiệp nào có hiệu quả và không hiệu quả. Đảm bảo cho những người nghiện ma túy có đủ bơm kim tiêm sạch là can thiệp có hiệu quả, còn đưa họ vào trung tâm cai nghiện bắt buộc thì không. Đảm bảo phụ nữ bán dâm có bao caosu và có thể yêu cầu khách hàng dùng bao caosu là can thiệp có hiệu quả, còn bắt giữ và cấm bán dâm thì không. Nâng cao nhận thức cho những người nam tình dục đồng giới và cung cấp cho họ bao caosu cùng chất bôi trơn là can thiệp hiệu quả, còn để mặc cho họ giả vờ mình là người dị tính thì không. Giờ đây, chúng ta cũng biết rằng xét nghiệm HIV và bắt đầu điều trị kháng virus sớm là cách tốt nhất để dự phòng lây nhiễm HIV sang người khác.

Kỷ niệm Ngày Thế giới phòng, chống AIDS năm nay, chúng ta hãy dang tay đón nhận và giúp đỡ những người cần đến các dịch vụ HIV nhất, bằng chính sự quả cảm và nồng hậu sẵn có trong trái tim mỗi người dân Việt Nam.

Theo laodong