Nga – Thổ Nhĩ Kỳ có thể nắm c.hặt t.ay nhau sau vụ á.m s.át đại sứ
Moscow và Ankara được dự báo sẽ hợp tác chặt chẽ hơn trong nỗ lực chống k.hủng b.ố và xử lý cuộc khủng hoảng Syria sau vụ á.m s.át đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ Andrey Karlov . Ảnh: Sputnik
Vụ á.m s.át đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ Andrei Karlov xảy ra hôm qua ở Ankara được nhiều người dự đoán sẽ là mồi lửa mới thổi bùng lên căng thẳng khu vực. Tuy nhiên, trái với nhận định của số đông, ngay sau vụ việc, hai nhà lãnh đạo Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã lập tức lên tiếng trấn an dư luận, khẳng định mối quan hệ giữa Moscow và Ankara chắc chắn không bị ảnh hưởng. Giới phân tích đ.ánh giá Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Tổng thống Nga Vladimir Putin có lẽ sẽ tìm được động cơ cũng như tiếng nói chung để xích lại gần nhau, cùng hợp sức đối phó với các mối nguy tiềm ẩn, theo Business Insider.
“Cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều sẽ nhìn nhận vụ á.m s.át như lý do giải thích cho câu hỏi vì sao họ nên hợp tác chặt chẽ hơn trong cuộc chiến chống k.hủng b.ố”, chuyên gia Ian Bremmer, chủ tịch công ty phân tích rủi ro chính trị Eurasia Group, nhận xét.
“Ông Erdogan chắc chắn sẽ thể hiện sự tiếc nuối sâu sắc trước người Nga, đồng thời thừa nhận rằng Thổ Nhĩ Kỳ cần nỗ lực hơn nữa nhằm cải thiện môi trường an ninh nội địa”, Bremmer nói. “Điều đó hàm ý rằng Ankara sẽ tăng cường tiến hành các chiến dịch trấn áp trong nước chứ không chủ đích tung một đòn giáng bất ngờ vào Moscow”.
Sau cái c.hết của đại sứ Karlov, giới chức Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều đồng loạt đưa ra những thông báo nhấn mạnh Moscow và Ankara quyết tâm không để sự cố này làm phương hại đến mối quan hệ song phương đang ấm dần lên.
Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim tuyên bố Ankara không cho phép mối quan hệ Nga – Thổ Nhĩ Kỳ xấu đi chỉ vì vụ á.m s.át đại sứ. Tổng thống Erdogan trong khi đó gọi cuộc tấn công là một “hành vi khiêu khích” nhằm cản trở tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga. Ông cam kết sẽ phối hợp cùng các đối tác Nga điều tra vụ á.m s.át, đồng thời nhắc lại rằng “sự hợp tác chặt chẽ” giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ở Aleppo, Syria, đang “giúp cứu sống vô số mạng người”.
“Tôi muốn gửi thông điệp tới những kẻ muốn phá vỡ mối quan hệ này”, ông Erdogan nói. “Tham vọng của các người không thể thành hiện thực”.
Về phía Nga, Tổng thống Putin cũn gọi vụ á.m s.át là một nỗ lực nhằm “phá hoại” mối quan hệ Nga – Thổ Nhĩ Kỳ, gây ảnh hưởng tới những cố gắng của Nga trong việc hợp tác với Iran và Thổ Nhĩ Kỳ để cùng tìm ra giải pháp cho cuộc khủng hoảng Syria.
Video đang HOT
Điện Kremlin thông báo phiên thảo luận giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu về vấn đề Syria vẫn sẽ diễn ra tại Moscow theo kế hoạch vào ngày 20/12.
“Ankara và Moscow dường như sẽ tìm mọi cách để tránh tạo ra một cuộc khủng hoảng chính trị bắt nguồn từ vụ á.m s.át đại sứ Karlov”, ông Boris Zilberman, chuyên gia về Nga tại Washington, nhận định. “Tuy nhiên, Nga nhiều khả năng sẽ đẩy mạnh các động thái quân sự ở Syria nhằm trả đũa những thế lực có mối liên hệ tới vụ á.m s.át”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan trong cuộc gặp mặt tại St. Petersburg, Nga, hồi tháng 8. Ảnh: Reuters
Bên cạnh đó, giới quan sát dự đoán Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ chuẩn bị các bước để đổ lỗi cho phong trào đối lập Gulen gây ra vụ á.m s.át. Phong trào Gulen do giáo sĩ Thổ Nhĩ Kỳ Fetullah Gulen, hiện sống lưu vong ở Mỹ, lãnh đạo. Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc chính ông Gulen là người “đặt hàng” cuộc đảo chính tại nước này hồi giữa tháng 7.
Thị trưởng Ankara trong một bài viết đăng tải trên mạng xã hội Twitter ngay sau vụ á.m s.át đã ngụ ý kẻ tấn công là một thành viên thuộc phong trào Gulen và hắn nhắc tới Aleppo chỉ nhằm mục tiêu đ.ánh lạc hướng. Một quan chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ cũng nói với Reuters rằng Ankara sẽ điều tra mối liên hệ giữa kẻ nã s.úng và mạng lưới Gulen.
Mối quan hệ Moscow – Ankara rơi vào băng giá kể từ sau vụ việc Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 11 năm ngoái b.ắn rơi chiến đấu cơ Nga gần biên giới Syria, nhưng đang dần nồng ấm lên. Dù ủng hộ hai phe khác nhau trong cuộc nội chiến Syria, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ hồi tuần trước vẫn thống nhất được thỏa thuận giúp dẫn tới một lệnh ngừng b.ắn cũng như mở ra các tuyến đường di tản dân thường khỏi khu vực bị phiến quân chiếm đóng ở đông Aleppo.
“Nga sẽ không phản ứng thái quá”, Soner Cagaptay, giám đốc Chương trình Thổ Nhĩ Kỳ tại Viện Washington về Chính sách Cận Đông, viết trên Twitter. “Ở Syria, Moscow gần như đã có mọi thứ từ Ankara”.
Michael Koplow, nhà phân tích về Trung Đông tại Diễn đàn Chính sách Israel, cho rằng vụ á.m s.át đại sứ Karlov “sẽ mang Nga và Thổ Nhĩ Kỳ xích lại gần nhau”.
“Không bên nào có động cơ để phải làm căng thẳng sự việc”, Koplow nói. “Tôi dự đoán vụ việc lần này sẽ dẫn tới một bước tiến trong nỗ lực chống k.hủng b.ố và hợp tác ở Syria” giữa Moscow và Ankara.
“Thổ Nhĩ Kỳ sẽ coi đây như cơ hội thắt chặt hơn nữa mối quan hệ với Nga”, Koplow cho biết thêm.
Cùng chung quan điểm, Dmitry Gorenburg, chuyên gia phân tích quân sự Nga tại Trung tâm Davis về Nghiên cứu Nga và Á – Âu thuộc Đại học Harvard, đ.ánh giá mọi chuyện trong tương lai phụ thuộc rất lớn vào việc “Nga chọn phản ứng như thế nào” trước vụ á.m s.át đại sứ. “Suy đoán ban đầu của tôi là hai quốc gia sẽ cam kết hợp tác chặt chẽ trong nỗ lực chống k.hủng b.ố”, ông Gorenburg nói. “Chúng ta sẽ được nhìn thấy sớm thôi”.
Vũ Hoàng
Theo VNE
Putin lại vừa khiến phương Tây giật nẩy mình
Đối với Tổng thống Putin, cơ hội để xen vào quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ, NATO và EU là một cái giá quá nhỏ để làm dịu cơn giận của người Nga liên quan đến sự cố máy bay Su-24. Có lẽ ông nhận thấy Erdogan có nhiều điểm chung.
Nhiều thế kỷ qua, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ là kẻ thù không đội trời chung và các nỗ lực cách đây một thập kỷ nhằm thiết lập một quan hệ đối tác chiến lược đã sụp đổ hoàn toàn vì cuộc nội chiến ở Syria. Trong khi Moscow ủng hộ Tổng thống Syria Bashar al-Assad, Ankara lại hỗ trợ các nhóm nổi dậy chống lại ông Assad.
Quan hệ giữa hai bên rơi xuống điểm thấp nhất hồi tháng 11/2015, khi máy bay Thổ b.ắn rơi một chiếc Su-24 của Nga gần biên giới Syria với cáo buộc vi phạm không phận Thổ. Nga áp đặt trừng phạt và một lần nữa đóng băng quan hệ.
Nhưng ngay trước âm mưu đảo chính bất thành diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 7, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã quyết định không thể chịu thêm "cuộc chiến tranh lạnh" với Moscow và bắt đầu cởi mở hơn với Điện Kremlin.
Cuộc đảo chính bất thành dường như là chất xúc tác cho việc này: ngày 9/8, ông Erdogan đã gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin và hai bên đã tiến một bước lớn hướng tới bình thường hóa quan hệ.
Tổng thống Nga Putin (trái) và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã gặp nhau lần đầu kể từ sau vụ b.ắn rơi Su-24 Nga. Ạh: Sputnik
Việc hai Tổng thống thông báo kích hoạt các quan hệ thương mại và năng lượng diễn ra đúng vào thời điểm hai nước đang gặp trục trặc về kinh tế và đều đang căng thẳng với phương Tây. Đối với Tổng thống Putin, cơ hội để xen vào quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ, NATO và EU là một cái giá quá nhỏ để làm dịu cơn giận của người Nga liên quan đến sự cố máy bay Su-24. Ông nhận thấy ở Erdogan một vị lãnh đạo có nhiều điểm chung với mình.
Cuộc thanh lọc các phần tử đối lập của nhà lãnh đạo Thổ sau cuộc đảo chính đã gióng hồi chuông cảnh báo giới lãnh đạo EU, những người đã động viên Ankara tin rằng Thổ Nhĩ Kỳ có thể gia nhập EU vào một thời điểm nào đó trong tương lai và hứa hẹn áp dụng miễn thị thực cho du khách Thổ Nhĩ Kỳ vào khu vực Schengen.
Nhưng chẳng có ngày tháng cụ thể nào được ấn định cho cả hai việc này và một số nước thành viên EU còn cảnh báo rằng sẽ phủ quyết đơn gia nhập của Thổ. Đã đến lúc châu Âu không thể để ngỏ cả hai lựa chọn trên, để Thổ Nhĩ Kỳ không phá vỡ một thỏa thuận đã ký nhằm ngăn chặn người tị nạn Syria vào châu Âu.
Nhưng ông Erdogan dường như đang lạnh nhạt với châu Âu: không có lãnh đạo nào từ châu lục này tới Ankara kể từ khi xảy ra cuộc đảo chính làm hơn 240 người t.hiệt m.ạng, đa số là dân thường; còn Mỹ thì từ chối dẫn độ ngay lập tức Fethullah Glen, một giáo sĩ Hồi giáo sống tại Pennsylvania (Mỹ), mà Ankara cáo buộc đứng sau âm mưu đảo chính.
Trong khi phương Tây khoanh tay đứng nhìn, cuộc điện thoại gần như ngay lập tức của ông Putin nhằm bày tỏ tình đoàn kết với ông Erdogan như một sự động viên tinh thần giá trị. Không nhận được sự ủng hộ xứng đáng từ châu Âu và Mỹ, Erdogan tìm kiếm liên minh ở nơi khác. Chuyến thăm Nga là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông kể từ sau cuộc đảo chính khiến quan hệ giữa Thổ với Mỹ và EU bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Việc Nga và Thổ cải thiện quan hệ cho thấy tầm ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Nga trong các vấn đề Trung Đông, nhất là cuộc xung đột tại Syria, trong bối cảnh Mỹ đang rút lui khỏi khu vực này. Sự xích lại gần nhau này cũng có một ý nghĩa lớn đối với bản thân NATO.
Cơ sở hạt nhân của Mỹ ở Incirlik là một phần quan trọng trong hệ thống phòng thủ của phương Tây, việc Thổ Nhĩ Kỳ rời NATO sẽ gây tổn thất lớn cho tổ chức này. Đó là chưa kể nguy cơ căng thẳng gia tăng trong lòng NATO khi một thành viên (Thổ) kết thân với đối thủ (Nga).
Có thể một Erdogan yếu đi đang cần quan hệ ấm hơn với Nga, hơn là ông Putin cần đến Thổ. Nhưng lãnh đạo Nga đã nắm bắt cơ hội này để gây ra nỗi sợ mới ở cả EU và Mỹ. "Nhử" Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi phương Tây, Nga đang áp dụng một bước thay đổi cuộc chơi về lâu dài nhằm tái định hình quan hệ địa chính trị trên diện rộng.
Trong khi người dân Mỹ bắt đầu ngán ngẩm đòi kiểm tra xem ứng cử viên Tổng thống Donald Trump có vấn đề hay không, châu Âu rậm rịch đòi tuần tra Biển Đông nhằm bán vũ khí.... bộ đôi "song sinh" Putin - Erdogan lại bắt tay nhau chia ván bài mới./.
Theo Vietnamnet
Thổ Nhĩ Kỳ đề nghị Nga cùng chống IS ở Syria Thổ Nhĩ Kỳ sẽ nối lại không kích các mục tiêu Nhà nước Hồi giáo tự xưng ở Syria và đề nghị Nga tham gia chiến dịch chung. Tu-22M3, một loại máy bay Nga tham gia n.ém b.om IS ở Syria. Ảnh: Sputnik Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusolgu hôm 10/8 cho biết Ankara "sẽ một lần nữa, với tâm thế chủ...