Nga chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu lúa mỳ của thế giới

Hội đồng ngũ cốc quốc tế (IGC), bao gồm các quốc gia sản xuất và nhập khẩu lúa mỳ lớn, dự báo sản lượng lúa mỳ toàn cầu trong vụ mùa 2023-2024 đạt 784 triệu tấn, giảm 2,4% so với vụ mùa trước đó.

Thu hoạch lúa mì tại vùng Stavropol, miền nam nước Nga. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo IGC, hiện chỉ có 12 nước sản xuất đủ lúa mỳ để xuất khẩu. Cho đến nay, Trung Quốc vẫn là nước sản xuất lúa mỳ lớn nhất thế giới với 138 triệu tấn trong vụ mùa 2022-2023. Tuy nhiên, nước này vẫn nhập khẩu hơn 10 triệu tấn/năm để đáp ứng nhu cầu của dân số 1,4 tỷ người và dự trữ một lượng lớn.

Ấn Độ cũng là một nước sản xuất nhiều lúa mỳ. Nước này bắt đầu xuất khẩu sản lượng dư thừa trong những năm gần đây, song năm 2022, chính phủ áp đặt các biện pháp hạn chế sau hạn hán.

Nga, Mỹ, Australia và Pháp cũng nằm trong số các nhà sản xuất lúa mỳ lớn của thế giới.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Nga là nước xuất khẩu lúa mỳ hàng đầu trong vụ mùa 2022-2023 với 46 triệu tấn và có thể chiếm 1/4 lượng xuất khẩu lúa mỳ toàn cầu năm 2023.

Chuyên gia Sebastien Poncelet tại Agritel cho biết sau khi thu hoạch lượng lúa mỳ kỷ lục 92-100 triệu tấn trong vụ mùa 2022-2023, Nga đang hướng tới vụ mùa bội thu thứ 2 với khoảng 90 triệu tấn. Sau Nga, các nước xuất khẩu lớn gồm Canada, Australia và Mỹ có lượng xuất khẩu dự kiến giảm xuống dưới 20 triệu tấn, mức thấp nhất trong nửa thế kỷ qua. Tiếp đó là Pháp và Ukraine, nước xuất khẩu lớn thứ 3 thế giới trước khi bùng phát xung đột với Nga, dự kiến xuất khẩu 10 triệu tấn.

Nhà nghiên cứu Sebastien Abis tại Viện quan hệ chiến lược và quốc tế Pháp cho hay Thổ Nhĩ Kỳ là nước nhập khẩu lúa mỳ lớn nhất của Nga kể từ năm 2018, sau đó là Ai Cập. Hai nước này chiếm 40% xuất khẩu lúa mỳ của Nga. Iran và Syria cũng là những nước nhập khẩu lúa mỳ lớn của Nga. Tuy nhiên, chuyên gia Abis lưu ý rằng lúa mỳ Nga đang có thêm ngày càng nhiều khách hàng cả ở Tây Âu, Bắc Phi và vùng sa mạc miền Nam châu Phi.

Trong vụ mùa 2022-2023, khoảng 3,9 triệu tấn lúa mỳ Nga nhập khẩu vào khu vực sa mạc miền Nam châu Phi, chiếm 20% lúa mỳ nhập khẩu vào khu vực này, song giảm so với 4,5 triệu tấn trong vụ mùa 2021-2022.