Nga bổ sung một số biện pháp để ứng phó với các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây
Sàn giao dịch chứng khoán Moskva tiếp tục đóng cửa ngày thứ 3 liên tiếp trong bối cảnh giới chức nước này đưa ra các biện pháp nhằm hạn chế tác động kinh tế từ các biện pháp trừng phạt hà khắc của phương Tây liên quan chiến dịch quân sự tại miền Đông Ukraine.
Trụ sở Ngân hàng Trung ương Nga tại Moskva, Nga, ngày 28/2/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngân hàng Nga, đơn vị vận hành sàn giao dịch, thông báo quyết định tiếp tục tạm dừng hoạt động sàn giao dịch, chỉ phục vụ các giao dịch mua đồng ruble. Thị trường chứng khoán Moskva đóng cửa từ ngày 1/3 khi Ngân hàng Trung ương Nga tuyên bố một số hoạt động sẽ bị giới hạn cho đến ngày 5/3. Đồng ruble giảm giá mạnh sau khi nhiều nước phương Tây áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế trên diện rộng nhằm vào Nga. Theo tỷ giá tính đến chiều 2/3, tỷ giá hối đoái ở mức 109 ruble/1 USD và 119 ruble/1 euro.
Truyền thông Nga đưa tin trong số các biện pháp bổ sung để hỗ trợ nền kinh tế và đồng ruble, Nga đã cấm các nhà đầu tư nước ngoài bán cổ phần tại Nga hoặc thoái vốn khỏi các thị trường tài chính. Trước đó một ngày, lệnh cấm du khách mang theo quá 10.000 USD ra khỏi quốc gia này cũng đã được ban hành. Bộ Tài chính Nga cho biết ủng hộ cấm bán ra hoặc đánh thuế giá trị gia tăng với hoạt động mua vàng của các cá nhân. Ngân hàng cho vay lớn nhất tại Nga Sberbank cũng đã thông báo rút khỏi thị trường châu Âu. Công ty kim loại và khai mỏ Severstal của Nga dừng hoạt động chuyển hàng cho châu Âu.
Theo phóng viên TTXVN tại Nga, trong thông báo ngày 2/3, Ngân hàng Trung ương Nga cho phép các công ty tự do quyết định vấn đề trả cổ tức chứng khoán cho người Nga, nhưng phải dừng việc trả cổ tức cho người nước ngoài. Ngoài ra, để ngăn chặn việc bán tháo chứng khoán Nga, việc rút tiền khỏi thị trường tài chính Nga và duy trì sự ổn định tài chính, Ngân hàng Trung ương Nga đã quyết định tạm thời cấm các nhà môi giới thực hiện lệnh bán chứng khoán của khách hàng nước ngoài.
Video đang HOT
Các biện pháp trên được đưa ra trong bối cảnh phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt hà khắc với kinh tế Nga sau khi Moskva triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại miền Đông Ukraine. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết nền kinh tế Nga đã hứng chịu một cú sốc nghiêm trọng nhưng khẳng định nước này sẽ đứng vững trước các đòn trừng phạt của phương Tây. Bên cạnh đó, ông còn khẳng định cơ sở hạ tầng của dự án đường ống dẫn khí Dòng chảy phương Bắc 2 đã sẵn sàng hoạt động và sẽ đi vào hoạt động. Ông cho rằng dù hiện nay việc vận hành đường ống này trở nên khó đoán định và bất khả thi vì những động thái quá khích của phương Tây song bày tỏ hy vọng rằng theo thời gian, sự đánh giá tỉnh táo về tình hình sẽ thay thế sự quá khích này.
Trước đó, ngày 28/2, tập đoàn dầu khí Shell của Anh đã quyết định rút khỏi các liên doanh với tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom của Nga, bao gồm cả việc chấm dứt tham gia dự án đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc 2. Tiếp sau đó, ngày 1/3, công ty năng lượng Áo OMV Group cho biết sẽ xem xét khả năng tham gia dự án Dòng chảy phương Bắc 2.
Tổng thống Biden tránh trừng phạt lĩnh vực dầu khí của Nga
Mặc dù Tổng thống Mỹ Joe Biden đã áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt mới nhằm vào Nga nhưng có một lĩnh vực ông không ngăn chặn hoàn toàn đó là dòng khí đốt và dầu mỏ từ Nga.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng ngày 24/2. Ảnh: AP
Hãng thông tấn AP (Mỹ) đánh giá Tổng thống Biden vẫn bảo vệ quyết định duy trì khả năng tiếp cận nguồn năng lượng của Nga nhằm "hạn chế tác động đối với người Mỹ về giá xăng". Tuy nhiên, nhiều học giả, nghị sĩ và các nhà phân tích nhận định rằng việc không động chạm đến ngành công nghiệp vốn là "trái tim" của nền kinh tế Nga thực chất có thể mang lại lợi ích cho Moskva. Nga hiện nắm giữ 10% lượng cung dầu mỏ toàn cầu.
Nhà sử học Adam Tooze tại Đại học Columbia (Mỹ) nhận xét việc các chính khách tại Mỹ và châu Âu chọn lựa không đụng chạm đến ngành xuất khẩu năng lượng của Nga sẽ khiến Moskva cho rằng "phương Tây không thực sự dám chịu tổn thương vì vấn đề Ukraine".
Lệnh trừng phạt mới mà nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố ngày 24/2 chủ yếu nhắm vào các ngân hàng Nga, hạn chế xuất khẩu công nghệ then chốt đối với phát triển quân sự và kinh tế Nga. Mỹ và châu Âu còn gia tăng mức độ trừng phạt khi vào ngày 26/2 tuyên bố kế hoạch đóng băng dự trữ của ngân hàng trung ương Nga và chặn một số tổ chức tài chính nhất định khỏi hệ thống tài chính SWIFT.
Tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng tại cảng Prigorodnoye, Nga. Ảnh: AP
Tuy nhiên, các quy định do Bộ Tài chính Mỹ ban hành vẫn "bật đèn xanh" với giao dịch năng lượng Nga qua các ngân hàng không nằm tại Mỹ. Giới chức Mỹ cũng nhấn mạnh rằng các lệnh trừng phạt được thiết kế để đảm bảo gián đoạn thị trường năng lượng toàn cầu ở mức tối thiểu.
Lạm phát tại Mỹ đang ở mức đỉnh của 40 năm và phần lớn bắt nguồn từ giá khí đốt tăng. Điều này này phần nào gây ảnh hưởng đến Tổng thống Biden trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 sắp tới.
Chọn cách trừng phạt có thể khiến Tổng thống Biden phải đánh đổi các lợi ích chính trị ở trong và ngoài nước. Ông Biden đang cố gắng tạo cân bằng giữa trừng phạt Nga và lá phiếu củac cử tri Mỹ. Nhà lãnh đạo Mỹ nêu rõ: "Các gói trừng phạt của chúng ta được thiết kế đặc biệt để tạo điều kiện cho việc duy trì khả năng chi trả giá năng lượng (của người dân)".
Tổng thống Biden đồng thời cũng phải tính tới nhu cầu của các đồng minh châu Âu. Khí đốt tự nhiên từ Nga chiếm tới 1/3 lượng tiêu thụ năng lượng hóa thạch ở châu Âu. Tờ TIME (Mỹ) đánh giá căng thẳng Ukraine đã làm trầm trọng thêm khủng hoảng giá nhiên liệu tồn tại từ năm 2021 tại "cựu lục địa" do thiếu hụt nguồn cung vì dịch COVID-19.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen chỉ cho biết rằng EU sẽ nhắm đến ngành năng lượng Nga qua lệnh cấm các công ty của châu Âu chuyển công nghệ mà Moskva cần để năng cấp các nhà máy lọc dầu.
Ông Mark Finley tại Viện Chính sách Công Baker thuộc Đại học Rice (Mỹ) nhận định: "Chắc chắn Nga sẽ chịu nhiều tổn thất hơn nếu lĩnh vực năng lượng cũng được đưa vào lệnh trừng phạt. Tiền thuê mỏ và thuế dầu mỏ chiếm tới 40% doanh thu của chính phủ Nga". Ông Finley cũng nhấn mạnh rằng trong những năm gần đây Nga đã dựa vào nguồn thu từ dầu mỏ và khí đốt để xây dựng kho dự trữ ngoại hối trên 600 tỷ USD. Trong khi đó, xung đột giữa Nga và Ukraine đang khiến giá dầu mỏ không ngừng tăng. Giá dầu đã vượt qua mốc 100 USD/thùng, mức cao kỷ lục trong hơn 7 năm qua.
Trong trường hợp thiếu nguồn cung khí đốt và dầu mỏ từ Nga, Mỹ dường như khó có thể nhanh chóng tăng sản lượng trong khi Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cùng các nhà sản xuất liên minh, còn gọi là OPEC , chưa chính thức cam kết tăng sản lượng. Thậm chí ngày 27/2 vừa qua, Saudi Arabia đã xác nhận cam kết của nước này về thỏa thuận OPEC với Nga. Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman khẳng định Saudi Arabia quan tâm đến sự ổn định và cân bằng của thị trường dầu mỏ cũng như giữ nguyên cam kết của nước này đối với thỏa thuận OPEC .
Hãng thông tấn Reuters (Anh) cho biết OPEC dự kiến nhóm họp vào ngày 2/3. Nhiều khả năng OPEC vẫn duy trì kế hoạch bổ sung 400.000 thùng/ngày vào tháng 4 tới.
Cũng trong ngày 27/2, tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga cho biết đường ống dẫn khí đốt của Nga sang châu Âu qua Ukraine vẫn vận hành bình thường. Theo đó, lượng đặt hàng qua tuyến đường này trong ngày 27/2 là 107,5 triệu mét khối.
Lệnh trừng phạt các ngân hàng Nga ảnh hưởng thế nào đến người dân? Hôm 25/2, Chính phủ Mỹ đã tuyên bố áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt dài hạn đối với các ngân hàng Nga nhằm đáp trả động thái quân sự tại Ukraine. Người dân đi bộ trên một con phố ở Nga. Ảnh: AFP Theo đài RT (Nga), biện pháp trừng phạt này đều được các đồng minh của Mỹ ủng hộ....