New Zealand sẵn sàng đối thoại về AUKUS
Thủ tướng New Zealand Chris Hipkins cho biết nước này “ sẵn sàng đối thoại” về việc tham gia thỏa thuận AUKUS (gồm Australia, Anh và Mỹ), miễn là không liên quan tới việc phát triển tàu ngầm hạt nhân.
Một quân nhân của Quân đội New Zealand đang quan sát các tàu chiến cập cảng Waitemata. Ảnh: AFP
Theo phóng viên TTXVN tại châu Đại Dương, phát biểu với báo giới tại thủ đô Wellington sau cuộc gặp với người đồng cấp Australia Anthony Albanese ngày 26/7, Thủ tướng New Zealand Chris Hipkins cho biết nước này “sẵn sàng đối thoại” về việc tham gia thỏa thuận AUKUS (gồm Australia, Anh và Mỹ), miễn là không liên quan tới việc phát triển tàu ngầm hạt nhân.
Thủ tướng Hipkins cho rằng hợp tác của New Zealand với AUKUS có thể thực hiện trong các lĩnh vực công nghệ quốc phòng – được xem là “trụ cột thứ hai” của thỏa thuận như không gian mạng, trí tuệ nhân tạo (AI) và vũ khí siêu thanh. Theo ông, sự tham gia của New Zealand là chủ đề đang được thảo luận giữa Wellington và Canberra trong vài năm qua, đặc biệt là 6 tháng gần đây. Hiện chưa có đề xuất nào được đưa ra, nhưng hai nước sẵn sàng duy trì các cuộc thảo luận về vấn đề này.
Về phần mình, Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho rằng với tư cách là một quốc gia có chủ quyền, New Zealand có trách nhiệm xác định chính sách quốc phòng của riêng mình. Tuy nhiên, hai nước “chắc chắn” vẫn là bạn bè và là các quốc gia thành viên của liên minh an ninh tình báo Five Eyes (gồm Anh, Australia, Canada, Mỹ và New Zealand). Thủ tướng Albanese nhấn mạnh hai nước có mối quan hệ quan trọng trong lĩnh vực quốc phòng và việc sử dụng công nghệ về cơ bản là một trong những yếu tố của “trụ cột thứ hai”.
Trước đó, hồi tháng 3, New Zealand đã ra tín hiệu sẵn sàng tham gia quan hệ đối tác an ninh ba bên với Mỹ, Anh và Australia, nhưng chỉ trong khả năng phi hạt nhân.
Cụ thể, Bộ trưởng Quốc phòng Andrew Little cho biết New Zealand quan tâm đến việc trở thành thành viên thứ tư của AUKUS, hy vọng được tham gia phát triển công nghệ quân sự ứng dụng AI, điện toán lượng tử và công nghệ thông tin tiên tiến.
Anh chính thức ký nghị định thư tham gia CPTPP
Ngày 16/7, tại một cuộc họp cấp bộ trưởng ở Auckland, New Zealand, các nước thành viên Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã chính thức phê duyệt Anh tham gia hiệp định.
Các container tại cảng Felixstowe ở Anh tháng 10/2021. Ảnh minh họa: Reuters
Chính phủ Anh cũng thông báo nước này đã chính thức ký nghị định thư tham gia CPTPP sau gần 2 năm đàm phán. Theo đó, Anh trở thành thành viên mới đầu tiên và quốc gia châu Âu đầu tiên tham gia CPTPP kể từ khi hiệp định này được ký kết năm 2018. Đây cũng sẽ là hiệp định thương mại lớn nhất của Anh kể từ khi nước này rút khỏi Liên minh châu Âu (EU). Bộ trưởng Badenoch đán.h giá thỏa thuận là "cú hích lớn cho các doanh nghiệp Anh", mở ra cơ hội giao thương với thị trường hơn 500 triệu dân và tiếp cận khu vực rộng lớn hơn.
Chính phủ Anh cho biết CPTPP sẽ giúp giảm thuế quan đối với các mặt hàng xuất khẩu của Anh sang các nước thành viên của khối. Thỏa thuận dự kiến có hiệu lực vào nửa sau năm 2024.
Trong khi đó, Thủ tướng New Zealand Chris Hipkins nhận định sự tham gia của các nền kinh tế lớn trong CPTPP sẽ giúp kết nối Đại Tây Dương với Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, qua đó củng cố hệ thống thương mại dựa trên luật lệ trong khu vực.
Dự kiến bộ trưởng các nước CPTPP nhóm họp trong ngày 16/7 để thảo luận hàng loạt vấn đề, trong đó có việc xúc tiến xem xét các đơn xin gia nhập mới và đán.h giá lại nội dung thỏa thuận.
CPTPP có 11 thành viên gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Sự tham gia của Anh sẽ nâng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khối từ 12% lên 15% GDP toàn cầu, tương đương khoảng 15.700 tỷ USD.
AUKUS và bài toán lợi ích Dự án tàu ngầm hạt nhân theo thỏa thuận Đối tác an ninh ba bên Australia-Anh-Mỹ (AUKUS) là dự án khổng lồ. Nó tiêu tốn hàng trăm tỉ USD của các quốc gia liên quan, nhưng đổi lại cũng có nhiều lợi ích. Phân tích tính kinh tế được đưa ra trong thỏa thuận AUKUS với góc nhìn từ Australia, bên "được" trang...