Nếu làm thủy điện, GĐ VQG Yok Đôn sẽ từ chức
Liên quan đến việc đề xuất làm Dự án Thuỷ điện Đrăng Phốk ở vùng lõi Vườn quốc gia (VQG) Yok Đôn thuộc tỉnh Đăk Lăk, ông Trần Văn Thành – Giám đốc VQG Yok Đôn cho biết, ông sẽ xin từ chức giám đốc vườn nếu cơ quan thẩm quyền vẫn cho làm thủy điện này.
Trước đó, trong một báo cáo về Thủy điện Đrăng Phốk, Bộ Công Thương cho rằng, chính Bộ NN&PTNT từng xác nhận khu vực rừng xin chuyển đổi là rừng nghèo kiệt sau khai thác, có thể đưa ra khỏi quy hoạch rừng đặc dụng để làm thủy điện.
Nhưng thực tế, diện tích này bao gồm cả rừng giàu, rừng trung bình, trong đó rừng trung bình chiếm diện tích lớn nhất. Mặt khác theo ông Trần Văn Thành, khái niệm giàu hay nghèo chỉ áp dụng với rừng sản xuất để tính trữ lượng gỗ, phục vụ mục đích kinh doanh.
Còn rừng đặc dụng, khu bảo tồn thiên nhiên thì không thể nói là giàu hay nghèo (gỗ) được, giá trị của nó không ở đó. Thậm chí sông suối, bãi cỏ, đầm lầy… cũng đều là rừng, vì nó có tác dụng bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học.
Đoạn sông Sêrêpốk chảy qua vùng lõi VQG Yok Đôn, nơi dự kiến xây dựng đập Thủy điện Đrăng Phốk
Video đang HOT
Trước đó, trong báo cáo gửi Cục Kiểm lâm, người tiền nhiệm của ông Thành cũng cho rằng nhược điểm của Thủy điện Đrăng Phốk là nằm trong vùng lõi của VQG Yok Đôn. Việc đắp đập ngăn dòng cũng sẽ làm hạn chế sự phát triển của các loài thủy sinh trên dòng sông Sêrêpốk. Quá trình vận hành thủy điện cũng có phần tác động đến môi trường sinh thái phía thượng lưu và trong khu vực đặt nhà máy.
Mặc dù vậy, trong báo cáo ngày 14/1/2013 gửi cấp thẩm quyền, Bộ Công Thương vẫn cho rằng Dự án Thủy điện Đrăng Phốk không phải di dân tái định cư, hạng mục công trình đấu nối điện chỉ ảnh hưởng 8ha đất nông nghiệp của dân, là dự án có hiệu quả kinh tế – tài chính nên bộ sẽ chỉ đạo chủ đầu tư tiếp tục thực hiện. Về phía địa phương, sau khi chủ trì đoàn liên ngành kiểm tra, ngày 8/3/2013, Sở Công Thương Đăk Lăk cũng đề nghị UBND tỉnh không thu hồi dự án, cho phép chủ đầu tư lập báo cáo đánh giá tác động môi trường trình Bộ TNMT phê duyệt. Đề xuất này đã được UBND tỉnh chấp thuận.
Ông Trần Văn Thành cho biết: “VQG Yok Đôn không nhận được các văn bản trên nên không biết ngành công thương tham mưu như thế nào. Nhưng tôi khẳng định Thủy điện Đrăng Phốk nằm trong các phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, là vùng lõi của lõi vườn nên gây thiệt hại rất lớn rừng đặc dụng, môi trường và đa dạng sinh học của vườn. Nếu các cấp thẩm quyền vẫn cho làm thủy điện này, tôi sẽ xin từ chức”.
Theo Đồng Nguyên (Dân Việt)
Làm thủy điện để... phá rừng?
Mặc dù liên tục bị phản đối, nhưng gần đây nhiều dự án thủy điện nhỏ lại đang được đề xuất xây dựng. Hiệu quả kinh tế của các dự án này còn chưa biết nhưng việc tàn phá môi trường, chiếm dụng vườn quốc gia... đã không còn là cảnh báo.
"Cố đấm ăn xôi"...
Sau Dự án Thủy điện Ea K'Tuor ở tỉnh Đăk Lăk đe dọa Vườn quốc gia Chư Yang Sin thì mới đây lại đến lượt Vườn quốc gia Yok Đôn bị đe dọa bởi Dự án Thủy điện Đrăng Phốk. Đáng nói, các dự án thủy điện này đều có công suất rất nhỏ chỉ 5MW và 26MW. Ông Trần Viết Ngãi - Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng VN cho biết, hiện nhiều chủ đầu tư đang còn phải "tháo chạy" khỏi các dự án thủy điện, không biết việc tiếp tục đề xuất xây dựng các dự án thủy điện nhỏ này để làm gì?
Theo ông Ngãi, việc tư nhân đầu tư khai thác thủy điện bây giờ không thể có hiệu quả bởi những dự án lớn, đem lại lãi (các dự án trên 30MW) thì Tập đoàn Điện lực VN (EVN) đã đầu tư hết. Các dự án thủy điện nhỏ hiện nay nếu tiếp tục đầu tư chỉ có lỗ, chưa kể điện làm ra sẽ không ai mua hoặc bị mua với giá rẻ. "Có thể, các doanh nghiệp đang "cố đấm ăn xôi" hoặc có mục đích nào đó thì mới tiếp tục xin đầu tư thủy điện nhỏ vì năm 2017, theo quy hoạch điện 7 sẽ kết thúc tất cả các dự án thủy điện, chỉ còn các dự án điện lớn, hiệu quả mới được triển khai xây dựng"- ông Ngãi nói.
Trên thực tế, nhiều dự án thủy điện nhỏ đã được cấp phép đầu tư tràn lan không mang mục đích sản xuất điện. Thời gian qua, số lượng thủy điện nhỏ được quy hoạch rất lớn nhưng hiệu quả kinh tế không cao; phần lớn các thủy điện này có công suất dưới 10MW nhưng diện tích chiếm đất rừng lớn (trên 14ha/MW điện). Suất đầu tư cao từ 16-20 tỷ đồng/MW điện, lại ở những vùng sâu, xa chi phí đầu tư cho truyền tải lớn...
Ruộng rẫy đều chìm dưới lòng hồ Thủy điện Buôn Tuasrah, người dân phải phát rẫy tại khu vực đệm Rừng đặc dụng Nam Ka, Đăk Lăk (một thanh niên đang dò sóng điện thoại di động)
Ông Ngãi nói thẳng: "Có thể nói, mục đích chính của nhiều chủ đầu tư là thông qua dự án thủy điện để khai thác lâm sản, khi đã khai thác hết gỗ thì không cần tiếp tục dự án thủy điện nữa". Báo cáo của Bộ NNPTNT gửi Thủ tướng Chính phủ về tình hình chuyển mục đích sử dụng rừng sang xây dựng thủy điện trong giai đoạn 2006-2012 cũng cho thấy: Để triển khai được 160 dự án thủy điện, chúng ta đã mất đi gần 20.000ha đất rừng tự nhiên, trung bình mất đi 125 ha/dự án. Thậm chí, con số này có thể lớn hơn, bởi sẽ phải bố trí mới đất tái định cư, đất sản xuất cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Cùng với đó là những tai họa ẩn giấu về sự cố đập, lũ lụt...
Nhân danh thuỷ điện để phá rừng
Bộ Công Thương thừa nhận có nhiều dự án thủy điện mà chủ đầu tư chậm trồng rừng bù lại diện tích bị mất, không thực hiện theo cam kết tiến độ đã đề ra, gây nhiều hệ lụy về kinh tế - xã hội... Bộ Công Thương đã đề xuất Chính phủ loại bỏ 338 dự án và không đưa vào quy hoạch 169 vị trí tiềm năng thủy điện.
GS-TS Nguyễn Hoàng Trí-thành viên Ủy ban Quốc gia UNESCO VN cũng cho rằng, phải có người được hưởng lợi thì các dự án thủy điện nhỏ, kém hiệu quả, xâm hại rừng, môi trường mới được đầu tư xây dựng. Còn theo GS-TS Nguyễn Ngọc Lung-Viện trưởng Viện Quản lý rừng bền vững và Chứng chỉ rừng, nhân danh đầu tư thủy điện thì chủ đầu tư được khai thác gỗ hợp pháp, dù không ai nhận mình làm vậy. Con số thống kê công bố về diện tích rừng chuyển đổi sang làm thủy điện là những số thống kê được trong thiết kế, hồ sơ dự án, còn phần rừng mất đi sau đó thì không ai thống kê được. Đáng lẽ làm thủy điện phải trồng lại rừng, nhưng hầu hết các chủ đầu tư đã không làm.
GS Vũ Trọng Hồng-Chủ tịch Hội Thủy lợi VN cũng đặt câu hỏi: Tại sao VN lại cho phát triển ồ ạt thủy điện ở miền Trung và Tây Nguyên-nơi mà rừng là nguồn sống của người dân địa phương và các con sông đều ngắn, dốc? Việc phá hủy hàng chục ha rừng, trong đó phần lớn là do xây dựng thủy điện có hợp lý không khi mà ngày nay, trong điều kiện biến đổi khí hậu thì việc làm thủy điện dẫn đến phá rừng ồ ạt sẽ gây hậu quả xấu nhiều hơn? TS Đào Trọng Tứ - nguyên Phó Tổng Thư ký Ủy ban sông Mekong VN cũng nhấn mạnh rằng, việc hoàn trả rừng với một dự án thủy điện chỉ là "bánh vẽ". Trong khi đầu tư thủy điện lại tàn phá nhiều diện tích rừng là điều quá đau xót. "Thủy điện cuối cùng không mang lại lợi ích nhiều như người ta tưởng"- ông Tứ nhấn mạnh.
Theo Mai Hương (Dân Việt)
Kiến nghị rà soát lại 2 dự án thủy điện Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc thẩm định Báo cáo đánh giá tác động môi trường các dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A. Theo văn bản, việc quyết định đầu tư cần được xem xét các yếu tố lợi ích kinh tế, bảo vệ môi trường, bảo tồn đa...