NATO trên bờ vực chiến tranh hạt nhân với Liên Xô năm 1983
Những cuộc tập trận của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) năm 1983 có nguy cơ đẩy Mỹ và đồng mình vào bờ vực chiến tranh hạt nhân với Liên Xô, theo một tài liệu tình báo Mỹ mới được giải mật.
Lực lượng NATO tập trận ở vùng biển Baltic hồi tháng 6.2015 – Ảnh: AFP
Tháng 11.1983, NATO tiến hành cuộc tập trận kéo dài 10 ngày với sự tham gia lực lượng quân sự các nước thành viên NATO ở Đông Âu, theo AFP.
Theo các tài liệu tình báo của Ủy ban cố vấn tình báo cho tổng thống Mỹ (PIAB) từ năm 1990 và mới được giải mật trong tháng 10 này, Liên Xô đã phản ứng trước cuộc tập trận NATO bằng những biện pháp tình báo và quân sự được đán.h giá là “bất thường”. Cụ thể, Liên Xô đặt lực lượng không quân đóng ở Đức và Ba Lan trong tình trạng báo động cao độ và tăng cường những chuyến bay trinh sát. Các nhà sử học quốc tế sau này nhận ra rằng Liên Xô lo ngại những cuộc tập trận quy mô lớn của NATO là nhằm chuẩn bị cho một cuộc tấ.n côn.g phủ đầu.
Tuy nhiên, tình báo Mỹ và phương Tây lúc bấy giờ đán.h giá thấp mức độ nghiêm trọng của tình hình và những động thái quân sự của Nga, theo tài liệu giải mật.
Đến năm 1983, Washington đã đặt mối quan hệ giữa Mỹ và Liên Xô vào thế đối đầu với nguy cơ dễ xảy ra chiến tranh hạt nhân, theo tài liệu giải mật của PIAB.
Quan hệ giữa NATO và những quốc gia Khối Warszawa trong lịch sử đã xuống dốc sau khi NATO triển khai tên lửa Pershing II có thể mang đầu đạn hạt nhân đến Tây Đức. Trước đó, Liên Xô đã bắ.n hạ một máy bay dân sự Hàn Quốc mà họ cáo buộc là đang thực hiện chiến dịch do thám.
Và vào tháng 3.1983, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan đã gọi Liên Xô là một “đế chế tội lỗi”. Phản ứng lại trước tuyên bố của ông Reagan, Liên Xô cáo buộc ông và các cố vấn của ông là các phần tử “điên rồ”, “cực đoan” và “tội phạm”.
Trong tài liệu mới giải mật, PIAB đề xuất Mỹ nêu cân nhắc cách tiến hành những cuộc tập trận quân sự và phương pháp thu thập thông tin tình báo nhằm đảm bảo chúng không bị xem là dấu hiệu sắp xảy ra chiến tranh.
Video đang HOT
Hơn hai thập niên sau khi Liên Xô tan rã, quan hệ giữa Nga và phương Tây lại tiếp tục rơi vào tình trạng căng thẳng sau khi Crimea bỏ phiếu ly khai Ukraine và sáp nhập vào Nga năm 2014; và Nga bắt đầu chiến dịch né.m bo.m ở Syria hỗ trợ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad chống tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo.
Phúc Duy
Theo Thanhnien
Tình báo Anh giải mật tài liệu: Tìn.h dụ.c, điệp viên và bom nhiệt hạch
Cơ quan tình báo Anh (MI5) công bố hàng loạt hồ sơ về việc Anh lo sợ bom nhiệt hạch của Mỹ, những câu chuyện điệp viên Anh phản quốc chạy sang Liên Xô, và đời sống tìn.h dụ.c trụy lạc của chính trị gia đồng tính Anh.
Mỹ lần đầu tiên thử nghiệm bom nhiệt hạch vào năm 1952 - Ảnh: Reuters
Hàng trăm tài liệu mật của MI5 lần đầu tiên trong vòng 50 năm qua đã được công bố, theo đài Russia Today (Nga) ngày 23.10.
Những tài liệu này hé lộ bầu không khí sợ hãi do thông tin Mỹ phát triển bom nhiệt hạch (bom khinh khí), những chiến dịch tình báo thất bại thời Chiến tranh lạnh, hay đời sống riêng tư trụ.y lạ.c của các điệp viên Anh.
Bom nhiệt hạch
Khi các nhà khoa học Mỹ thử nghiệm quả bom nhiệt hạch đầu tiên vào năm 1952, có sức công phá mạnh gấp 1.000 lần bom nguyên tử, các quan chức an ninh Anh tưởng tượng viễn cảnh London rơi vào chiến tranh lạnh, hứng bom nhiệt hạch của Liên Xô.
"Thay vì thả 32 quả bom nguyên tử xuống thủ đô London, họ có thể chỉ cần dùng 3-5 quả bom nhiệt hạch", nhà khoa học vũ khí hạt nhân Anh William Penney viết trong lá thư gửi cho chủ tịch Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Anh.
Một bức phác họa mặt sau lá thư của nhà khoa học Penney cho thấy bom nhiệt hạch có thể tàn phá hoàn toàn London.
Theo các tài liệu giải mật, chính quyền Anh đã lên kế hoạch "sống còn" cho đất nước trong trường hợp Liên Xô tấ.n côn.g bằng đầu đạn hạt nhân thông thường. Các tài liệu nhấn mạnh, những cuộc tấ.n côn.g bằng bom nhiệt hạch sẽ nghiêm trọng và tàn khốc hơn.
Điệp viên phản bội
Tập tài liệu vừa được công bố còn phơi bày sự phản bội của hai điệp viên Anh Donald Maclean và Guy Burgess. Hai người này bị gọi là "kẻ phản quốc" sau khi họ đào tẩu sang Liên Xô vào năm 1951.
Vụ việc này trở thành tâm điểm của báo chí Anh lúc bấy giờ. Các tờ báo còn treo tiề.n thưởng cho bất kỳ ai cung cấp thông tin về hai "kẻ phản quốc" này.
Điệp viên Anh Guy Burgess bỏ chạy sang Nga - Ảnh: AFP
Tài liệu cho thấy sự hoảng loạn ở Anh sau khi hai điệp viên này mất tích và các nhà ngoại giao, điệp viên Anh chật vật truy lùng Burgess và Maclean.
Chiến dịch do thám tàu chiến Nga thất bại
Các tài liệu cũng hé lộ một chiến dịch do thám thất bại của Anh thời chiến tranh lạnh.
Vào năm 1956, người nhái Anh Lionel "Buster" Crabb mất tích trong lúc thực hiện sứ mạng do thám tàu chiến Nga ghé vào cảng Portsmouth (Anh). Tàu chiến này chở hai lãnh đạo Xô Viết Nikita Khrushchev và Nikolai Bulganin đến thăm Anh.
Một năm sau đó, th.i th.ể không đầu, không tay của ông Crabb trôi dạt vào bờ biển thành phố Chichester (Anh). Theo các tài liệu, các quan chức Anh tin rằng người Nga đã phát hiện ông Crabb, bắt lên tàu rồi giế.t hạ.i ông ta.
Chiến dịch do thám thất bại này là do "sự hiểu lầm" trong chỉ đạo giữa MI5 và một cố vấn Bộ Ngoại giao Anh lúc bấy giờ. MI5 cho rằng họ được cố vấn thông qua sứ mạng do thám này. Nhưng sau đó, ông cố vấn bảo rằng ông chưa hề nhận được thư đề nghị thực hiện sứ mạng do thám từ MI5.
Tiệc se.x, săn trai trẻ
Vụ b.ê bố.i tình ái giữa ông Robert Boothby, nghị sĩ Đảng Bảo thủ, và Ronnie Kray, người đứng đầu đường dây tội phạm khét tiếng ở London cũng được phơi bày trong tập tài liệu.
Ông Boothby và Kray đã tham gia nhiều bữa tiệc se.x đồng tính và cả hai được mô tả như "những kẻ săn trai trẻ".
Báo chí Anh phanh phui mối quan hệ tình ái này vào năm 1964 và MI5 chịu trách nhiệm điều tra mối hai quan hệ của ông nghị này.
Bộ trưởng Nội vụ Anh lúc bấy giờ là ông Henry Brooke đã triệu tập và hỏi giám đốc MI5 Roger Hollis có biết thông tin về mối quan hệ tình ái giữa ông Boothby và Kray, và nhận được câu trả lời: ông Boothby là "người lưỡng tính".
Tiến sĩ Richard Dunley, chuyên gia nghiên cứu lịch sử Anh, nhận định đây là một trong số những vụ b.ê bố.i lớn nhất lịch sử chính trường Anh.
Phúc Duy
Theo Thanhnien
Giải mật về 'thập niên nhục dục' của Anh Hàng trăm hồ sơ vừa giải mật đã vén màn những b.ê bố.i tình dục làm lung lay chính phủ của Thủ tướng Anh Harold Macmillan trong thập niên 1960. Từ trái sang: Chính trị gia Robert Boothby, trùm tội phạm Ronnie Kray và người tình Leslie Holt - Ảnh: AFP Khoảng 400 hồ sơ của Văn phòng Nội các Anh và Cơ...