NATO trên bờ vực chiến tranh hạt nhân với Liên Xô năm 1983

Mai Phương Lý20:42 27/10/2015

Những cuộc tập trận của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) năm 1983 có nguy cơ đẩy Mỹ và đồng mình vào bờ vực chiến tranh hạt nhân với Liên Xô, theo một tài liệu tình báo Mỹ mới được giải mật.

Lực lượng NATO tập trận ở vùng biển Baltic hồi tháng 6.2015 – Ảnh: AFP

Tháng 11.1983, NATO tiến hành cuộc tập trận kéo dài 10 ngày với sự tham gia lực lượng quân sự các nước thành viên NATO ở Đông Âu, theo AFP.

Theo các tài liệu tình báo của Ủy ban cố vấn tình báo cho tổng thống Mỹ (PIAB) từ năm 1990 và mới được giải mật trong tháng 10 này, Liên Xô đã phản ứng trước cuộc tập trận NATO bằng những biện pháp tình báo và quân sự được đánh giá là “bất thường”. Cụ thể, Liên Xô đặt lực lượng không quân đóng ở Đức và Ba Lan trong tình trạng báo động cao độ và tăng cường những chuyến bay trinh sát. Các nhà sử học quốc tế sau này nhận ra rằng Liên Xô lo ngại những cuộc tập trận quy mô lớn của NATO là nhằm chuẩn bị cho một cuộc tấn công phủ đầu.

Tuy nhiên, tình báo Mỹ và phương Tây lúc bấy giờ đánh giá thấp mức độ nghiêm trọng của tình hình và những động thái quân sự của Nga, theo tài liệu giải mật.

Đến năm 1983, Washington đã đặt mối quan hệ giữa Mỹ và Liên Xô vào thế đối đầu với nguy cơ dễ xảy ra chiến tranh hạt nhân, theo tài liệu giải mật của PIAB.

Quan hệ giữa NATO và những quốc gia Khối Warszawa trong lịch sử đã xuống dốc sau khi NATO triển khai tên lửa Pershing II có thể mang đầu đạn hạt nhân đến Tây Đức. Trước đó, Liên Xô đã bắn hạ một máy bay dân sự Hàn Quốc mà họ cáo buộc là đang thực hiện chiến dịch do thám.

Và vào tháng 3.1983, Tổng thống Mỹ Ronald Reagan đã gọi Liên Xô là một “đế chế tội lỗi”. Phản ứng lại trước tuyên bố của ông Reagan, Liên Xô cáo buộc ông và các cố vấn của ông là các phần tử “điên rồ”, “cực đoan” và “tội phạm”.

Trong tài liệu mới giải mật, PIAB đề xuất Mỹ nêu cân nhắc cách tiến hành những cuộc tập trận quân sự và phương pháp thu thập thông tin tình báo nhằm đảm bảo chúng không bị xem là dấu hiệu sắp xảy ra chiến tranh.

Video đang HOT

Hơn hai thập niên sau khi Liên Xô tan rã, quan hệ giữa Nga và phương Tây lại tiếp tục rơi vào tình trạng căng thẳng sau khi Crimea bỏ phiếu ly khai Ukraine và sáp nhập vào Nga năm 2014; và Nga bắt đầu chiến dịch ném bom ở Syria hỗ trợ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad chống tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo.

Phúc Duy

Theo Thanhnien

Tình báo Anh giải mật tài liệu: Tình dục, điệp viên và bom nhiệt hạch

Cơ quan tình báo Anh (MI5) công bố hàng loạt hồ sơ về việc Anh lo sợ bom nhiệt hạch của Mỹ, những câu chuyện điệp viên Anh phản quốc chạy sang Liên Xô, và đời sống tình dục trụy lạc của chính trị gia đồng tính Anh.

Mỹ lần đầu tiên thử nghiệm bom nhiệt hạch vào năm 1952 - Ảnh: Reuters

Hàng trăm tài liệu mật của MI5 lần đầu tiên trong vòng 50 năm qua đã được công bố, theo đài Russia Today (Nga) ngày 23.10.

Những tài liệu này hé lộ bầu không khí sợ hãi do thông tin Mỹ phát triển bom nhiệt hạch (bom khinh khí), những chiến dịch tình báo thất bại thời Chiến tranh lạnh, hay đời sống riêng tư trụy lạc của các điệp viên Anh.

Bom nhiệt hạch

Khi các nhà khoa học Mỹ thử nghiệm quả bom nhiệt hạch đầu tiên vào năm 1952, có sức công phá mạnh gấp 1.000 lần bom nguyên tử, các quan chức an ninh Anh tưởng tượng viễn cảnh London rơi vào chiến tranh lạnh, hứng bom nhiệt hạch của Liên Xô.

"Thay vì thả 32 quả bom nguyên tử xuống thủ đô London, họ có thể chỉ cần dùng 3-5 quả bom nhiệt hạch", nhà khoa học vũ khí hạt nhân Anh William Penney viết trong lá thư gửi cho chủ tịch Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Anh.

Một bức phác họa mặt sau lá thư của nhà khoa học Penney cho thấy bom nhiệt hạch có thể tàn phá hoàn toàn London.

Theo các tài liệu giải mật, chính quyền Anh đã lên kế hoạch "sống còn" cho đất nước trong trường hợp Liên Xô tấn công bằng đầu đạn hạt nhân thông thường. Các tài liệu nhấn mạnh, những cuộc tấn công bằng bom nhiệt hạch sẽ nghiêm trọng và tàn khốc hơn.

Điệp viên phản bội

Tập tài liệu vừa được công bố còn phơi bày sự phản bội của hai điệp viên Anh Donald Maclean và Guy Burgess. Hai người này bị gọi là "kẻ phản quốc" sau khi họ đào tẩu sang Liên Xô vào năm 1951.

Vụ việc này trở thành tâm điểm của báo chí Anh lúc bấy giờ. Các tờ báo còn treo tiền thưởng cho bất kỳ ai cung cấp thông tin về hai "kẻ phản quốc" này.

Điệp viên Anh Guy Burgess bỏ chạy sang Nga - Ảnh: AFP

Tài liệu cho thấy sự hoảng loạn ở Anh sau khi hai điệp viên này mất tích và các nhà ngoại giao, điệp viên Anh chật vật truy lùng Burgess và Maclean.

Chiến dịch do thám tàu chiến Nga thất bại

Các tài liệu cũng hé lộ một chiến dịch do thám thất bại của Anh thời chiến tranh lạnh.

Vào năm 1956, người nhái Anh Lionel "Buster" Crabb mất tích trong lúc thực hiện sứ mạng do thám tàu chiến Nga ghé vào cảng Portsmouth (Anh). Tàu chiến này chở hai lãnh đạo Xô Viết Nikita Khrushchev và Nikolai Bulganin đến thăm Anh.

Một năm sau đó, thi thể không đầu, không tay của ông Crabb trôi dạt vào bờ biển thành phố Chichester (Anh). Theo các tài liệu, các quan chức Anh tin rằng người Nga đã phát hiện ông Crabb, bắt lên tàu rồi giết hại ông ta.

Chiến dịch do thám thất bại này là do "sự hiểu lầm" trong chỉ đạo giữa MI5 và một cố vấn Bộ Ngoại giao Anh lúc bấy giờ. MI5 cho rằng họ được cố vấn thông qua sứ mạng do thám này. Nhưng sau đó, ông cố vấn bảo rằng ông chưa hề nhận được thư đề nghị thực hiện sứ mạng do thám từ MI5.

Tiệc sex, săn trai trẻ

Vụ bê bối tình ái giữa ông Robert Boothby, nghị sĩ Đảng Bảo thủ, và Ronnie Kray, người đứng đầu đường dây tội phạm khét tiếng ở London cũng được phơi bày trong tập tài liệu.

Ông Boothby và Kray đã tham gia nhiều bữa tiệc sex đồng tính và cả hai được mô tả như "những kẻ săn trai trẻ".

Báo chí Anh phanh phui mối quan hệ tình ái này vào năm 1964 và MI5 chịu trách nhiệm điều tra mối hai quan hệ của ông nghị này.

Bộ trưởng Nội vụ Anh lúc bấy giờ là ông Henry Brooke đã triệu tập và hỏi giám đốc MI5 Roger Hollis có biết thông tin về mối quan hệ tình ái giữa ông Boothby và Kray, và nhận được câu trả lời: ông Boothby là "người lưỡng tính".

Tiến sĩ Richard Dunley, chuyên gia nghiên cứu lịch sử Anh, nhận định đây là một trong số những vụ bê bối lớn nhất lịch sử chính trường Anh.

Phúc Duy

Theo Thanhnien

Giải mật về 'thập niên nhục dục' của Anh Hàng trăm hồ sơ vừa giải mật đã vén màn những bê bối tình dục làm lung lay chính phủ của Thủ tướng Anh Harold Macmillan trong thập niên 1960. Từ trái sang: Chính trị gia Robert Boothby, trùm tội phạm Ronnie Kray và người tình Leslie Holt - Ảnh: AFP Khoảng 400 hồ sơ của Văn phòng Nội các Anh và Cơ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nạn nhân sống sót kể khoảnh khắc cuối cùng trên máy bay Hàn Quốc gặp nạn02:10

Hàn Quốc tìm thấy một hộp đen của máy bay gặp nạn, hé lộ những phút cuối cùng02:23

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Ông Trump có kế hoạch mở rộng lãnh thổ nước Mỹ?07:51

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Liệu có một ngày tỉ phú Elon Musk thành Tổng thống Mỹ?08:01

Khó lường với xung đột Nga - Ukraine15:25

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Mỹ: New York tăng cường an ninh dịp nghỉ lễ Năm mới

17:33:55 31/12/2024

Theo chỉ thị của bà, lực lượng chức năng tăng cường phối hợp với lực lượng cảnh sát bang, Vệ binh quốc gia ở New York, và các cơ quan khác, cùng với việc tăng cường an ninh tại sân bay, cầu, hầm và hệ thống giao thông công cộng.

'Bức tranh' dân số thế giới ngày đầu tiên của Năm mới

13:15:52 31/12/2024

Trong thập niên 2020, dân số Mỹ đã tăng gần 9,7 triệu người, tương đương với tỷ lệ tăng trưởng 2,9%. Trong khi đó, trong thập niên 2010, tỷ lệ tăng trưởng là 7,4% - mức thấp nhất kể từ những năm 1930.

Người dân Australia đếm ngược chờ đón màn bắn pháo hoa chào Năm mới 2025

12:50:42 31/12/2024

Theo chị Tram Pham, Sydney luôn nổi tiếng với những màn bắn pháo hoa chào đón Năm Mới vào đêm Giao thừa. Vì vậy, việc được tận mắt chứng kiến điều đó là một trải nghiệm vô cùng tuyệt vời, hấp dẫn và lôi cuốn.

Dự báo thị trường hàng hóa 2025

12:38:39 31/12/2024

Các yếu tố thúc đẩy nhu cầu vàng bao gồm sự dịch chuyển đầu tư khỏi đồng USD, gia tăng dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương châu Á và thị trường mới nổi, cũng như nhu cầu vàng vật chất từ người tiêu dùng.

Vụ tai nạn máy bay tại Hàn Quốc: Bắt đầu tiến trình điều tra quốc tế

12:36:27 31/12/2024

Thiết kế đường băng tại sân bay Muan cũng bị chỉ trích gay gắt. Một bức tường bê tông, được sử dụng để hỗ trợ thiết bị dẫn đường, nằm cách đường băng chỉ 250 mét, thấp hơn khoảng cách tối thiểu 300 mét theo tiêu chuẩn quốc tế.

Xung đột Nga - Ukraine: Hai bên trao đổi hơn 300 tù binh trước thềm năm mới

10:59:46 31/12/2024

Theo Bộ Quốc phòng Nga, kết quả của quá trình đàm phán là 150 quân nhân Nga đã được đưa trở về nước và đổi lại, 150 tù binh Ukraine đã được trao trả.

Hezbollah cảnh báo sẽ hành động nếu Israel không rút quân khỏi Liban

10:57:33 31/12/2024

Truyền thông Israel gần đây cho biết quân đội nước này đang cân nhắc khả năng ở lại một số điểm kiểm soát tại miền Nam Liban ngay cả sau khi thời hạn 60 ngày nêu trong thỏa thuận ngừng bắn kết thúc.

Từ 1/1/2025, Romania chấm dứt kiểm tra biên giới thường xuyên với Hungary, Bulgaria

10:55:45 31/12/2024

Theo thống kê của cảnh sát biên giới Romania, trong năm 2024 trung bình mỗi ngày có khoảng 110.000 lượt hành khách và 33.000 lượt phương tiện, trong đó có khoảng 7.300 xe tải, qua cửa khẩu biên giới nước này

Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ 30 nghi phạm liên quan đến IS

10:17:09 31/12/2024

Thổ Nhĩ Kỳ đã liệt IS vào danh sách các tổ chức khủng bố từ năm 2013 và đã bị nhóm này nhắm mục tiêu trong nhiều vụ tấn công. Ankara đã tiến hành các chiến dịch chống khủng bố cả trong nước và ở nước ngoài để đáp trả.

Tổng thống hai nước Mỹ và Ukraine bình luận về gói viện trợ cuối cùng cho Kiev dưới thời Biden

09:33:43 31/12/2024

Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh việc cung cấp sự hỗ trợ cần thiết để Ukraine giành chiến thắng đã trở thành ưu tiên hàng đầu của ông.

Đức: Điều trần kín tại Quốc hội về vụ lao xe vào chợ Giáng sinh

09:31:39 31/12/2024

Trong khi đó, các công tố viên cho biết Abdulmohsen đã bị tạm giam vì 5 tội danh giết người và 205 tội danh cố ý giết người, nhưng cho đến nay vẫn chưa bị buộc tội liên quan đến khủng bố.

Trung Quốc: Quảng Tây thực hiện kết nối toàn thành phố bằng đường sắt cao tốc

09:26:58 31/12/2024

Đoạn đường sắt cao tốc Nam Ninh Ngọc Lâm dài 193,31 km, sau khi đi vào hoạt động, thời gian di chuyển sẽ được rút ngắn từ 1h 44 phút xuống còn 48 phút.