Nathan Lee – Tôi phi thường và bất thường

Xuất hiện trước công chúng với nhiều vai trò như ca sĩ, người mẫu, diễn viên , MC, viết báo, giám đốc sáng tạo của một vài tờ tạp chí, Nathan Lee thừa nhận mình là một người phi thường và cả bất thường.

Tại sao anh lại lấy tên album là Thức? Cái tên đó có ý nghĩa gì đối với album lần này của anh?

Không hoàn toàn là một sự thức tỉnh khoáng đạt và đột ngột. “Thức” – khoảng trống thời gian mở ngỏ cho cả những xao xuyến, nỗi vui, những nỗi niềm dằn vặt, những trăn trở hoang hoải vô hình, không lí do, và cả những nỗi ám ảnh.

“Thức”, người ta có rất nhiều lí do để không ngủ. Một mối tình vuột tay với (Xa Tầm Với), một bóng hồng xa lạ thoáng qua trong ngày, chút tán tỉnh đã nhận hoặc đã trao (Xinh), nỗi chua chát ngạo tình của kẻ độc thân không thể tìm quên trong giấc ngủ (Love Goes &’Round), vẻ ma mị của thành phố ban đêm, nhấm nháp nỗi cô độc và ngũ quan tinh nhạy bất ngờ vào những giờ khuya nhất (Thức),…

Bản thân tôi cũng là người bị chứng mất ngủ dày vò. Nhưng một lúc nào đó, lại nhận ra,chính những đêm “Thức” ấy, nhưng “bonus track” tặng thêm để sống, cảm nhận, và luôn biết rằng: sẽ luôn là thế, đêm có thể dài đến mấy, phía sau vẫn luôn là bình minh.

Đối với những kẻ không ngủ, với những bước dạ hành lang thang trong đêm, bình minh lại là dấu hiệu của bình yên, an toàn, và sự trở về êm ái.

Hình ảnh album trông rất ấn tượng khi anh cầm loa đỏ. Ý tưởng cho hình ảnh này xuất phát từ đâu? Anh muốn gửi gắm thông điệp gì qua hình ảnh này?

Tôi yêu màu đỏ, đương nhiên là chừng nào đó không phải là cả một bộ quần áo đỏ chót. Vậy nói đúng hơn là tôi yêu những điểm đỏ. Hình ảnh chiếc loa tay là một hình ảnh nhắc nhớ tiềm thức của những gì cũ kỹ, nửa u buồn về những gì đã mất, nửa ngộ nghĩnh vui vui bất ngờ. Nhưng cùng với sắc đỏ tươi, đó là một “điểm” lay thức cả thị giác (màu đỏ) và thính giác (loa). Vả chăng, đó cũng là những gì một nghệ sĩ biểu diễn ao ước đặt vào sản phẩm của mình về giá trị Nhìn và Nghe.

Tại sao trong album lại có 9 bài hát? Theo anh, con số này thể hiện điều gì?

Hoàn toàn không phải là vấn đề “số đẹp”. Cũng là người tự biên tập cho mình, tôi lắng nghe và cân lượng mức “gần đủ” của nhạc mục và cảm xúc, và vào phút cuối cùng, “đính” thêm vào đó một bonus track để chạm gần nhất đến mức “đủ”. Và điều đó xảy ra khi tôi thu âm đến ca khúc thứ 9.

Tại sao anh lại chỉ hát đại đa số ca khúc do anh sáng tác? Có phải vì anh không tìm được tác phẩm khác ưng ý để thể hiện hay anh nghĩ mình dư sức làm nên những bài hát hay?

Đâu nào, trong suốt thời gian qua, tôi hát rất nhiều ca khúc cover lại, phần nhiều là nhạc phẩm tiền chiến, các ca khúc tiếng Pháp và Anh những thập niên trước, các ca khúc về Hà nội, v.v… và dự án tiếp sau cũng sẽ là một album của những ca khúc tiếng Pháp bất hủ đấy chứ.

Nhưng đối với tôi, việc “trút” cảm xúc qua giai điệu ở tư cách nhạc sĩ sáng tác, và được tự mình thể hiện ở tư cách ca sĩ thể hiện là một quá trình diễn đạt hoàn chỉnh, tròn đầy và thuần nhất. Tôi dự định sẽ vẫn mỗi năm tung ra một album các ca khúc của riêng mình như vậy.

Anh có nghĩ rằng 14/2, thời điểm anh giới thiệu album là thời điểm thích hợp cho thị trường băng đĩa cũng như các hoạt động của một ca sĩ trẻ như anh?

14/2 đã không hề là một yếu tố “chiến lược”. Âm nhạc thì luôn liên quan đến tình yêu, hẳn là vậy. Và nếu tính theo chiến lược thì tôi tự cho đó là một thời điểm thất thế bởi thị trường băng đĩa dễ dàng bị bão hòa vào đúng thời điểm này.

Có lẽ đây là lần đầu tiên tôi thổ lộ một sự thật với Thời Trang Trẻ, điều mà tôi đã không nói ra kể cả trong buổi họp báo ngày 14 tháng 2.

Tôi chọn ngày Lễ Tình Nhân bởi một lí do rất rất cá nhân. Tôi muốn rằng cái ngày thứ Hai hôm ấy, tôi cũng sẽ có một lí do để hồ hơi, nôn nao chờ đợi, cũng là một ngày mà tôi cũng sẽ có cho mình một cuộc hẹn hò như bất cứ kẻ may mắn hạnh phúc nào khác, cho dù cuộc hẹn ấy của tôi là sự tham gia ồ ạt của rất nhiều…người tình lỉnh kỉnh máy ảnh ống kính và máy ghi âm (!) Tôi cũng muốn có cho mình một ngày để “kiệt sức” với Tình Yêu của mình: âm nhạc.

Ngày hôm ấy, quả là tôi đã thật sự kiệt sức. Buổi tổng duyệt tại đài truyền hình, tôi đã thậm chí ho ầm trên sân khấu và không thể hát trọn bài. Tất tả chạy bộ từ đấy sang buổi họp báo, tôi lại khăng khăng hát dù một phóng viên đã thiện chí ngăn lại vì anh biết tối đó tôi phải tham gia chương trình Album Vàng, nhưng tôi vẫn hát.

Và tối hôm ấy, tôi vẫn dành trọn cho “người tình” trên sóng trực tiếp, dù có những lúc toát mồ hôi vì sợ mình sẽ phát ho trở lại.

Vâng, lí do để “Thức” ra mắt đúng ngày Lễ Tình Nhân, kì thực chẳng hề là một “món quà nhân ngày Valentine’s” hay ăn theo thị trường. Đó đã chỉ đơn thuần là thói nghệ sĩ tính vị kỷ của tôi, và tôi cho rằng tôi được quyền làm vậy.

Anh thích hay không thích điều gì nhất trong album Thức này?

Trước hết, có lẽ phải một thời gian sau nhìn lại, tôi mới thấy được những điều mình không thích ở “Thức”. Tôi biết trước là vậy, bởi bản chất Sáng Tạo là sự Tự Phủ Định. Nhưng chưa phải ngay bây giờ. Tôi hoàn toàn hài lòng và hãnh diện bởi đứa con này.

Và để tự mình nói về những điều tôi yêu thích hay tâm đắc về “Thức”, có e là quá nhiều khi từ nãy đến giờ, tôi đã chẳng làm điều đó suốt đó sao?

Ai là người có ảnh hưởng nhất đối với anh trong con đường ca hát? Tại sao?

Định mệnh, và những người bạn.

Định mệnh đặt vào tôi một món quà, một khả năng, một tiềm lực, và một tình yêu. Nó ám ảnh và không cho phép tôi quay lưng lại. Tôi buộc phải bắt tay vào và làm một điều gì đó.

Và những người bạn: 3nity, ca sĩ Thu Minh, Mỹ Lệ, Tùng Dương, Đức Tuấn,…những mối tương tác tinh thần, những kinh nghiệm được san sẻ, và cả những trò khích tướng của hai anh bạn. Đó còn là ê-kíp của tôi, những con người hiểu được điều tôi muốn nói và thể hiện tài tình như thể họ bước ra từ phía sau tâm hồn tôi. Đó còn là những phóng viên, nhà báo cảm thụ và dõi theo từng bước tiến trong suốt thời gian qua, để lên tiếng cảnh tỉnh khi cần, để khích lệ và tưởng thưởng khi xứng đáng,…Tất cả những con người đó là những “Mạnh Thường Quân” sự nghiệp của tôi, những kẻ sẽ không bao giờ cho phép tôi ngược đãi món quà số phận của chính mình.

Theo anh, các giải thưởng âm nhạc có thật sự có ý nghĩa đối với ca sĩ nói chung và ca sĩ trẻ như anh nói riêng? Anh có thích tham gia vào các giải thưởng âm nhạc không khi gần đây, giải thưởng cũng ít nhiều gây nên các vụ lùm xùm?

Ở bất cứ nơi nào có các ngôi sao, đặc biệt là các ngôi sao được xếp hạng trước sau, sẽ luôn có những “vụ lùm xùm”. Không thể nói rằng tôi “thích” tham gia vào các giải thưởng âm nhạc, bởi đó không hề nên là một động thái của sự “thích thú”. Nhưng luôn có một sự tưởng thưởng và công nhận khác mà tôi cần cho đứa con của mình, đó là sự công nhận mang tính bài bản của một hội đồng có uy tín, đó là cả không khí cạnh tranh ganh đua rất cần có cho nguồn kích thích sáng tạo. Và một khi bạn đã là hết sức mình ở mức độ cầu toàn khắt khe nhất, sự công nhận ấy sẽ là một mề đay kiêu hãnh gắn trên thành quả của bạn, ở đẳng cấp giá trị của một tác phẩm âm nhạc, và cả ở vị trí một sản phẩm trên thị trường âm nhạc. Cả hai điều đó đều là quan trọng.

Còn các vụ lùm xùm, bạn biết đấy, giới giải trí và truyền thông đều ngầm hiểu với nhau một chân lí: không có dư luận nào là xấu cả! Thật đấy!

Ý kiến của anh khi người ta cho rằng album của ca sĩ trẻ chủ yếu được xem như là sản phẩm tiếp thị hình ảnh chứ không phải là giọng hát?

Xin phép không trả lời hộ cho các đồng nghiệp khác. Riêng trong trường hợp cá nhân tôi, với profile về thời trang và truyền thông, tôi tin rằng đáng ra mình có nhiều kênh để tiếp thị hình ảnh mà không cần phải đi qua một album ca nhạc mà…không có hình.

Tiếp thị hình ảnh? Tôi có bán bưu thiếp đâu? Và bạn thấy đấy, “Thức” là đĩa nhạc, không phải là đĩa hình.

Anh đang phải đối mặt với điều gì trên thị trường ca nhạc?

Thị hiếu. Và vấn đề cân bằng giữa thị hiếu và thẩm mỹ âm nhạc của cá nhân tôi. Tôi cho rằng cốt lõi của công việc một người nghệ sĩ thực thụ là tạo và dẫn trào lưu. Đẩy tầm hưởng thụ lên tầng khám phá, đa dạng hóa hay nâng cao các lựa chọn trường phái âm nhạc cho thính giả.

Nhưng yếu tố cốt lõi đó sẽ không thể đạt hiệu quả nếu anh là một ca sĩ không ai biết tới và không ai lắng nghe. Hơn nữa, nghệ sĩ không phải những nhà truyền giáo chân đất. Và để làm tất cả những điều đó, chỉ số thể hiện hiệu quả trung thực nhất vẫn là rating và doanh số. Và điều này, ngược lại, lại đặt trước người nghệ sĩ thách thức phải chiều chuộng công chúng và cân lượng mức độ “chiều chuộng” ấy thế nào để được lắng nghe, yêu thích, mà vẫn dẫn dắt công chúng của mình đến những khám phá Cao hơn, Mới hơn, và cuối cùng là Hay hơn.

Cảm giác của anh giờ đây khi biểu diễn?

Vẫn hồi hộp phấn chấn như những ngày đầu. Nhưng không còn…hoảng loạn nữa (!) Một số nghệ sĩ hoạt động tương đối lâu nhưng rất ít người được như anh. Anh tuy không hoạt động sôi nổi trong giới giải trí nhưng lại nhanh chóng tạo dựng được tên tuổi và có mặt khắp nơi trên các phương tiện truyền thông. Anh có thể lý giải tại sao?

Vì sức hút của cái gọi là “người mẫu Việt ở nước ngoài” chăng? Có lẽ, đặc biệt là trong thời gian khi tôi mới về Việt Nam. Về sau, khi bước vào công việc của Giám đốc Điều hành và Sáng tạo của một tạp chí thời trang, điều này càng khiến tôi lui tới những nơi “có vùng đèn flash” của các phóng viên.

Sự may mắn? Có lẽ. Và nó đã có cả những hệ lụy của nó, những định kiến và ác cảm không cần quá nhiều lí do. Và điều này lại càng dẫn dắt đến việc tăng đột ngột tần suất xuất hiện hình ảnh và “độ mặn” của những câu chuyện về tôi. Một cách hoàn toàn ngẫu nhiên và thú vị, &’tiếng tăm” của tôi tại Việt Nam đã bắt đầu được xây dựng như thế.

Anh xem ca hát như 1 sở thích, 1 công việc hay 1 nghề?

Một Tình Yêu, một Sự Nghiệp, và một Món Quà càng cho đi lại càng đầy.

Điểm mạnh và điểm yếu của anh trong vai trò là ca sĩ?

Điểm mạnh là tôi hát và hát trung thực. Điểm yếu là tôi sẽ không bao giờ có thể, hoặc không bao giờ muốn thích hợp với những hệ lụy của cái sự nổi tiếng. Tôi vẫn nguyên hình là một đứa trẻ hát và cục tính.

Anh hát nhiều bài hát về tình yêu. Có bao giờ anh thấy thiếu vắng tình yêu?

Tôi không cho là người nghệ sĩ có bao giờ có thể có cho đủ đầy tình yêu. Đôi khi tôi thấy “thiếu”, và có những khi thấy “vắng” hoàn toàn. Và để bù đắp, hay thậm chí đánh lừa cái cồn cào ấy, tôi hát về nó.

Làm thế nào anh lạc quan và tin tưởng khi có quá nhiều bất hạnh và bất công trong thế giới này?

Thế giới này, hay chính bạn và tôi, là những cuộc trở mình nội tại liên tiếp. Vạn vật đa diện, vạn vật sáng tối, và vạn vật xoay. Bạn muốn thấy những chồi hoa mới nhú? Hãy vặt bỏ những cành đã có. Bạn muốn thấy lại mùa Xuân? Hãy đi qua cả mùa Đông. Và nếu bạn vẫn chưa tin tôi, thì cứ thử “Thức” đêm nay, tôi cá chắc bạn sẽ thấy bình minh trở về, an nhiên như một chân lý. Thế giới có thể loạn lạc bất công đến mấy, nhưng nó chỉ diệt vong khi không còn xoay và người ta không còn có thể thấy mùa trở về thêm một lần nữa.

Anh cảm thấy như thế nào về khuynh hướng nghe nhạc hiện nay? Anh có nghĩ rằng nghe nhạc trực tuyến sẽ thay thế cho băng đĩa?

Ngày nào vẫn còn có những độc giả đón chờ tờ tạp chí đúng hẹn, vẫn còn có mùi thơm của những trang sách, giấy mới hay giấy cũ, và vẫn còn có những người mẹ, người vợ ra tận chợ cho bữa rau xanh thay vì chờ người giúp việc đi siêu thị mang đồ hộp về, thì ngày đó, cứ gọi tôi là lạc quan tếu đi, băng đĩa vạn tuế!

Mọi thú vui tinh tế đều cần chút công phu, công phu của người nghệ sĩ, của ê-kíp, của nhà sản xuất, công phu của chính bạn khi chịu khó…gửi xe và lượn vào kệ đĩa. Hãy tưởng tượng số tiền chỉ đủ mua…một ống tay áo thun lại có thể sở hữu được cho bạn một thành phẩm hoàn hảo, trau chuốt và tinh tế là vậy, để không chỉ nghe, thỏa mãn sự tò mò, mà còn để thật sự cầm nắm gìn giữ hoặc trao tặng.

Anh có bao giờ tặng CD của mình làm quà tặng sinh nhật cho ai đó?

A không, tặng đĩa thì nhiều, nhưng vào sinh nhật của ai đó, ngày mà họ mới là nhân vật chính, thì thô thiển quá thể! Đương nhiên là trừ khi trong đó, tôi hát về người đó, cho người đó thì vâng, đó sẽ quả là một món quà tuyệt diệu.

Sự khác biệt giữa một ca sĩ chuyên nghiệp và một ca sĩ không chuyên nghiệp?

Ca sĩ không chuyên cố làm cho giống những gì một ca sĩ chuyên nghiệp làm. Sau đó, họ trở thành ca sĩ bán chuyên. Ca sĩ bán chuyên cố gắng làm bất cứ điều gì để khác tất cả mọi người. Có một số cái hay, có một số thứ kì cục hết sức. Những ca sĩ bán chuyên thành công, họ trở thành chuyên nghiệp, và mệt mỏi nghĩ ra những thứ để các ca sĩ không chuyên có cái để nhìn vào và làm theo.

Theo anh, phần nào trong bài hát thường khó hát nhất: đầu, giữa hay cuối?

Phần cuối, vì sau đó, tôi sẽ phải im lặng.

Anh nổi tiếng trong nhiều vai trò như ca sĩ, người mẫu, Diễn viên , MC, người viết nhạc, viết báo, giám đốc sáng tạo của một vài tờ tạp chí. Anh có thấy chuyện ôm đồm nhiều việc như thế là phi thường không?

Vâng, tôi thấy tôi phi thường, và bất thường.

Theo 2Sao