Nâng cao cảnh giác phòng bệnh trong những ngày mưa bão

Thùy Dương23:14 11/11/2013

Những ngày mưa bão, mọi người rất dễ bị bệnh ngoài da, bệnh hô hấp, tiêu hóa và bệnh về xương khớp.

Những ngày mưa bão, nước ngập là thời điểm sinh sôi nảy nở rất nhiều các loại mầm bệnh nguy hiểm về da, bệnh tiêu hóa, bệnh xương khớp và bệnh hô hấp ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Phòng bệnh trong thời điểm này là việc rất quan trọng và cần thiết.

Bệnh về da

Thời điểm mưa bão, rất nhiều người mắc những căn bệnh về da như: nấm chân, nấm tay, mụn mủ, viêm nang lông, ghẻ lở… Đó là do thời tiết mưa gió, khả năng tiếp xúc với ngập nước cao, đặc biệt là nước bẩn từ các cống, rãnh…

Trong những ngày mưa bão, khả năng bạn bị mắc những mụn mủ trên da cũng rất cao và càng cao hơn nếu như bạn không giữ vệ sinh cẩn thận. Chỉ cần trên da có những vết trầy xước là vi khuẩn sẽ nhanh chóng tấn công nhanh chóng khiến da bạn xuất hiện những mụn mủ.

Những ngày mưa bão, mọi người rất dễ bị bệnh ngoài da, bệnh hô hấp, tiêu hóa và bệnh về xương khớp (Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, có một loại vi khuẩn mang tên Corynebacterium minutissimum cũng có khả năng tấn công bạn trong những ngày mưa bão. Vi khuẩn này thường xuất hiện ở bẹn, nách, nơi lằn ở ngực. Rất dễ hiểu, khi đi ngoài mưa về nhưng mọi người không kịp thời vệ sinh thân thể, khiến nước mưa, mồ hôi và vi khuẩn kịp thời xuất hiện. Có một căn bệnh khá phổ biến mỗi khi mưa bão xuất hiện đó chính là ghẻ. Bệnh do một ký sinh trùng có tên là Sarcoptes Scabies, chúng xâm nhập vào da khiến da xuất hiên mụn nước, rãnh ghẻ.

Ngoài ra trong thời tiết ẩm thấp, mưa bão, bạn cũng có khả năng mắc bệnh viêm nang lông rất cao. Khi điều kiện vệ sinh, nước sạch bị nhiễm bẩn, đi ngoài mưa về bạn không vệ sinh tắm rửa cẩn thận, bạn nên nhớ lúc này vi khuẩn sẽ được hình thành và phát triển ở trên tóc, lông ở vùng kín. Không ít người bị vi khuẩn tấn công và xuất hiện mụn mủ gây ngứa, loét ngoài da…

Để phòng tránh căn bệnh này, bác sĩ Lê Quang Lộc (bác sĩ Da liễu của Bệnh Viện Xanh Pôn, Hà Nội) cho biết, trong những ngày bão lũ, khả năng mọi người mắc bệnh về da chiếm khá cao. Bạn nên đi giày dép thoáng khí, tránh đi giày tất lâu một thời gian. Bởi chỉ cần bàn chân ra mồ hôi, giầy tất dính nước mưa, chân bạn rất dễ nhiễm bệnh nấm. Bạn cần rửa chân thường xuyên, tuân theo nguyên tắc khô thoáng.

Trong thời tiết này, bạn cẩn trọng khi lao động, tránh trầy xước da, khi tham gia công việc cần có dụng cụ bảo hộ. Người bệnh hết sức tránh việc gãi khiến vùng da bị viêm, bởi vùng da này hiện rất mong manh, nhạy cảm. Nếu bị trầy xước, bạn cần nhanh chóng rửa vết thương bằng nước sạch, nước muối, nếu thấy viêm nhiễm kéo dài, bạn cần đi khám ngay để bác sĩ kịp thời theo dõi.

Cách tốt hơn cả đó là bạn cần giữ gìn vệ sinh cơ thể thật sạch sẽ, cẩn thận, tránh tiếp xúc với nước ngập. Đi đâu về cũng nên rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn. Trẻ em với hệ miễn dịch còn non yếu hơn, đây là đối tượng cần được bố mẹ bao bọc và giữ gìn vệ sinh cẩn thận.

Video đang HOT

Bệnh về đường hô hấp, tiêu hóa

Thời tiết trong mùa mưa bão rất thất thường, sáng nắng chiều mưa, nhiệt độ thay đổi nhanh chóng, mưa to kéo dài… điều này khiến cơ thể con người khó thích nghi dẫn tới hiện tượng bị cảm lạnh, cảm cúm, nhiễm lạnh. Biểu hiện đó là đau đầu, ho, sổ mũi, đau họng…

Nếu bé bị sốt, cha mẹ cần cho bé hạ sốt đúng cách theo chỉ định của bác sĩ, cho bé ở nơi tránh gió lùa, tránh môi trường có khói thuốc lá,… (Ảnh minh họa)

Nói về vấn đề này, bác sĩ Tiến Dũng – Trưởng khoa Nhi viện Bạch Mai, cho biết, người lớn đã dễ mắc, trẻ em còn là đối tượng dễ mắc hơn cả. Trong thời tiết như hiện nay, cha mẹ cần hết sức lưu ý tới tình trạng sức khỏe của trẻ. Cho trẻ bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên. Những thực phẩn như hoa quả giàu vitamin C, thịt cá trứng sữa, ngủ đủ giấc, uống nhiều nước, vận động hợp lý. Nếu trẻ bị sổ mũi, cha mẹ có thể tiến hành rửa mũi cho bé hàng ngày.

Nếu bé bị sốt, cha mẹ cần cho bé hạ sốt đúng cách theo chỉ định của bác sĩ, cho bé ở nơi tránh gió lùa, tránh môi trường có khói thuốc lá…

Mưa bão sẽ khiến môi trường, nguồn nước xung quanh bị nhiễm bẩn, từ đây phát sinh ra rất nhiều trường hợp người lớn trẻ nhỏ nhiễm bệnh về tiêu hóa. Nguyên nhân là do sự mất cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và hại trong đường ruột khiến nhiễm bệnh.

Bác sĩ Tiến Dũng nhấn mạnh, mọi người nói chung và trẻ nói riêng cần thực hiện khẩu hiệu ăn chín uống sôi. Hạn chế đun đi đun lại đồ ăn cho bé bằng lò vi sóng vì bản chất lò vi sóng không diệt được 100% vi khuẩn gây bệnh. Mọi người cần giữ gìn vệ sinh tay chân răng miệng tốt, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn.

Bệnh về xương khớp

Cùng với những bệnh ngoài da, hô hấp, tiêu hóa, bệnh về xương khớp chiếm tỉ lệ khá cao số người bị mắc phải, đặc biệt ở những người có tuổi, có tiền sử mắc bệnh. Thời tiết thất thường, lúc nóng lúc lạnh, mưa nắng bất chợt khiến nhiều người bị đau mỏi cơ xương khớp, co cứng cơ vùng vai gáy, thắt lưng.

Bệnh đau khớp là hậu quả của quá trình viêm khớp, thoái hóa khớp. Người bệnh luôn cảm thấy đau nhức ở các khớp như ở khớp tay, khớp đầu gối, khớp vai… Không những đau, các khớp còn bị sưng, khó vận động đặc biệt là sáng sớm.

Người bệnh luôn cảm thấy đau nhức ở các khớp như ở khớp tay, khớp đầu gối, khớp vai… Không những đau, các khớp còn bị sưng, khó vận động đặc biệt là sáng sớm. (Ảnh minh họa)

Bác sĩ Trung Anh, Trưởng khoa Khám bệnh (Bệnh viện Lão Khoa) chia sẻ, lời khuyên tốt nhất cho mọi người để phòng bệnh này trong những ngày mưa bão đó là nên tránh ra ngoài trời mưa lạnh, năng tập luyện thể thao trong nhà.

Tập luyện thường xuyên được coi là một phương thuốc hữu hiệu có ích cho sức khỏe con người, đăc biệt những người có tiền sử bệnh xương khớp. Bên cạnh đó, mọi người cần bổ sung dưỡng chất đầy đủ, có thói quen ăn uống lành mạnh bổ sung canxi, uống nhiều nước.

Theo VNE

Nâng cao "chuyện ấy" qua các thực đơn hàng ngày

Từ xưa đến nay, ăn uống thế nào để nâng cao khả năng tình dục là vấn đề luôn được quan tâm. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bên cạnh yếu tố tinh thần, luyện tập thì dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe, duy trì sinh lự.

Từ những bí quyết của người xưa...

Từ thời xa xưa, không chỉ ở các nước phương Đông mà cả các nước phương Tây, việc ăn uống như thế nào để bổ thận tráng dương hay ăn nhũng thứ gì để tăng cao khả năng tình dục, sinh sản đã rất được quan tâm, đặc biệt ở các tầng lớp vua chúa, hay giai cấp thống trị. Các đầu bếp cung đình trong những vương triều La Mã, thường có bí quyết chế biến các món ăn mà họ cho rằng có tính kích dục như thịt gà, vịt nấu với rượu vang đỏ, hoặc sữa trộn với nhân quả thông, hay nấm nấu với thịt chim sẻ. Để tăng hoạt động tình dục và hứng thú luôn dồi dào ngay cả khi đã cao niên, các nhà quý tộc thời phục hưng thường dùng các món ăn nấu từ thịt chim bồ câu và chim sẻ.

Các nước phương Đông như Trung Quốc, Việt Nam, từ xa xưa cũng đã có những món ăn hay bài thuốc cổ truyền từ động vật hay bộ phận sinh dục của một số con vật và thực vật được cho là có tác dụng nâng cao, duy trì khả năng tính dục. Trong nhân gian Việt Nam vẫn còn lưu truyền những thang thuốc của vua Gia Long, Minh Mạng, những thức ăn, thức uống trị bệnh liệt dương như: rượu rắn tam xà, ngũ xà, rượu tắc kè, rượu bìm bịp, cá ngựa, sừng con tê giác, lộc nhung, cao lộc, ngọc dương, ngẩu pín... Tuy nhiên hiện tại vẫn chưa có một công trình nghiên cứu nào mang tính khoa học có thể chứng minh được tính giá trị của các bài nêu trên.

Và dưới ánh sáng khoa học ngày nay

Vào thập niên 90 của thế kỉ trước khoa học mới khám phá ra điều bí ẩn của cơ chế cương dương vật là do sự biến đổi các chất dẫn truyền sinh hóa ở đầu mút dây thần kinh của Nitric oxide (NO). Mỗi khi có ham muốn tình dục thì cơ thể sẽ phóng thích ra NO vào trong các thể hang của dương vật, chất nào làm cho NO tăng hay giảm đều có liên quan đến sự gây cương. Đây được coi là sự khám phá mang tính cách mạng làm thay đổi cách suy nghĩ của con người về cơ chế hoạt động của tình dục bị bế tắc từ nhiều thế kỷ qua.

Theo TS. Jonathan Wright, giám đốc Bệnh viện Tahoma, ở Seattle (Mỹ) giải thích: "Các phân tử của NO được tạo ra khi một enzyme gọi là NO synthase (NOS), nằm trong các dây thần kinh và các tế bào cơ trong và xung quanh dương vật, dải đi một nguyên tử nitơ (N) từ một phân tử và đi qua L-arginine... và kết hợp nó với một nguyên tử oxy (O). Có thể hiểu là, để sản xuất NO trong cơ thể, một nguyên tử nitơ phải kết hợp với một phân tử oxy trong máu mà L-arginine là thành phần đặc trưng làm cho điều này xảy ra và cho phép sự cương cứng mạnh mẽ. Do vậy, L-arginine chính là chất mẹ của NO là nguồn cung cấp NO. Thiếu L-arginine sẽ làm giảm, rối loạn chức năng ham muốn tình dục.

Cũng theo TS Wright: L-arginine có lợi đối với cả đàn ông và phụ nữ, nó không chỉ giúp cải thiện khả năng mà còn làm tăng sự hưng phấn, ham muốn của cả hai phái. Mặt khác L-arginine cũng giúp nâng cao khả năng sinh sản ở nam giới khi họ có số lượng tinh trùng thấp hoặc khả năng vận động tinh trùng kém.

Vậy L-arginine là gì? Đây không phải là thần dược mới, khó tìm mà là chất hữu cơ được dẫn xuất từ arginine. Arginine được phát hiện vào cuối thế kỉ 19 bởi nhà hóa học Thụy Sĩ Ernst Schultze, người đã cô lập nó từ chiết xuất của cây giống thực vật. Arginine là một hợp chất hữu cơ, một acid amin cần thiết cho cơ thể, nếu đầy đủ sẽ làm tăng cường sức khỏe đáng kể và nếu thiếu hụt sẽ gây nhiều vấn đề. Cơ thể người có thể tự sản xuất ra L-arginine, nhưng theo thời gian, khi nhiều tuổi hơn cơ thể sẽ cạn dần. Bổ sung L-arginine cho cơ thể là cần thiết để giúp cho cơ thể khỏe mạnh và tăng cường khả năng "yêu" ở cả nam và nữ.

Đến vai trò của dinh dưỡng

Arginine được tìm thấy ở khắp mọi nơi trong tự nhiên, vì nó là một trong những acid amin tự nhiên. Bất kỳ hình thức sống, có thể là động vật hoặc thực vật, đều có khả năng chứa một số lượng arginine. Do vậy, bên cạnh việc dùng thuốc thì bổ sung L-arginine qua con đường dinh dưỡng cũng là lựa chọn tối ưu dành cho các quí bà hết mực yêu thương chồng. L-arginine có mặt trong rất nhiều các thực phẩm từ động vật, bộ phận sinh dục động vật, một số loại côn trùng, cây cỏ, ngũ cốc, thức ăn khô... Theo các chuyên gia dinh dưỡng, một số thực phẩm dưới đây có chứa hàm lượng L-arginine cao, đó là hạt "Chinese tallow tree-nut" (còn gọi là cây Dâm Dương Thảo) với tỷ lệ chứa hàm lượng L-arginine cao nhất, 57.6% nghĩa là hơn 1/2 trọng lượng, ngoài ra một số thực phẩm khác có hàm lượng L-arginine từ 4g/100g trở lên, có thể kể đến: bột lòng trắng trứng 5.0, cá kho 4.6, bột cá 5.2, thịt đông - Gelatin 7.86, bột đậu phộng 6.27, hạt bông 5.6, hạt bí 4.8, hạt mè...

Tuy nhiên, một chế độ ăn giàu arginine là chưa đủ, vì nếu thiếu một số vitamin và khoáng chất khác sẽ khiến cơ thể suy yếu, bệnh tật và ham muốn tình dục cũng giảm ở cà đàn ông và phụ nữ. Một số vi chất dinh dưỡng quí giá sau có thể cơ thể nâng cao sức khỏe và khả năng tính dục.

Kẽm: thiếu kẽm sẽ ảnh hưởng bài tiết hypophysiotropic, làm cho chức năng tuyến sinh dục suy giảm, teo tinh hoàn, khả năng tình dục suy thoái, kẽm có liên quan đến chất lượng của tinh dịch. Thiếu kẽm cũng là nguyên nhân chính làm chức năng thận suy thoái, gây ra liệt dương cho người bệnh. Các loại hải sản như: nghêu, sò, hàu... thịt đỏ và nội tạng động vật đều là nguồn cung cấp kẽm rất tốt. Các loại hoa quả khô, mầm ngũ cốc và lúa mạch cũng chứa nhiều kẽm.

Canxi: trong tinh dịch của người bình thường, hàm lượng ion canxi 210 - 280mg/dl, nồng độ ion canxi trong tinh dịch có tác dụng quan trọng đối với sự vận động của tinh trùng, bởi lẽ canxi tiết sự co rút của cơ trơn và duy trì thần kinh hưng phấn. Canxi có nhiều trong sữa và chế phẩm từ sữa, đậu nành và chế phẩm từ đậu, rong biển, cũng có thể ăn cả vỏ lẫn xương của các con cá nhỏ, tép và một số quả khô chứa nhiều canxi.

Thiếu vitamin A: có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động của các tổ chức tế bào sinh dục trong việc sản sinh tinh trùng và trứng cũng như làm thay đổi cấu trúc của các bộ phận sinh dục như: ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, tử cung, buồng trứng... Vitamin A có nhiều trong lòng đỏ trứng gà, sữa, dầu cá, rau lá xanh...

Vitamin B2: Thiếu loại vitamin này dẫn tới những tổn thương nghiêm trọng cho lớp niêm mạc của các cơ quan trong cơ thể, trong đó có các cơ quan sinh dục. Vitamin B2 có nhiều trong gan động vật, cá tươi, rau cần, đậu tương, cà rốt, sữa...

Vitamin B12: đóng vai trò quan trọng trong việc sản sinh cũng như nâng cao "chất lượng" tinh trùng. Đàn ông ăn chay trong thời gian dài vì thiếu vitamin B12, lượng tinh dịch sản sinh thấp hơn, tác động đến công năng sinh lý bình thường. Nên ăn nhiều thịt lợn, trứng, sữa, pho mát... để bổ sung vitamin B12 cho cơ thể.

Vitamin D: giúp đàn ông duy trì độ cường tráng của cơ bắp và độ khỏe của xương, vốn là hai yếu tố cần thiết tạo nên hưng phấn tình dục. Bạn cũng có thể bổ sung vitamin D từ dầu gan cá, rau lá xanh đậm, lòng đỏ trứng, gan, cá thu, sữa, cá hồi, cá mòi và cá ngừ. Những thực phẩm này không chỉ giúp khoẻ xương mà còn có thể tăng cường hệ thống miễn dịch, cân bằng các hormon giới tính.

Cho dù có các vi chất "tình yêu" bổ trợ, nhưng bạn cũng cần phải thực hiện một chế độ dinh dưỡng cân đối, hợp lý và đa dạng kết hợp với các bài tập luyện, vận động bền sức. Điều này sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường sinh lực và duy trì đời sống gối chăn.

Theo VNE

Mẹo chăm sóc sức khỏe trong mùa đông Cảm lạnh là triệu chứng chúng ta thường xuyên mắc phải vào mùa đông. Triệu chứng này có thể làm suy yếu và gây ra căng thẳng. Dưới đây là một số cách đơn giản giúp bạn tránh bị cảm lạnh trong mùa đông này: 1. Nghỉ ngơi Sự nghỉ ngơi rất quan trọng đối với hệ miễn dịch của cơ thể. Một...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Tìm thấy thi thể nữ tài xế, xuyên đêm trục vớt ô tô rơi sông Đồng Nai01:29

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Vụ cướp giả cảnh sát hình sự: Dàn dựng ly kỳ như phim hành động09:21

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Chàng trai 20 tuổi kể lại khoảnh khắc lao vào cứu hộ trong vụ cháy quán cà phê02:26

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Điều ước Giáng sinh của những em bé chỉ mong sớm được về nhà, cho mẹ đỡ cực

12:43:05 21/12/2024

Vẫn phải ngồi trên xe lăn nhờ mẹ đẩy, chiều 20/12, cô bé N.T.N.Y (10 tuổi, ở Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) háo hức được xuống đón Giáng sinh sớm cùng nhiều bệnh nhi đang điều trị ở Bệnh viện Nhi Trung ương.

Nhiều bệnh nhân ung thư sống thêm 10-20 năm

12:39:12 21/12/2024

Ung thư là bệnh lý ác tính nhưng cơ hội điều trị khỏi, kéo dài thời gian sống phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có giai đoạn bệnh.

Ba không trước khi massage

12:32:20 21/12/2024

Massage thúc đẩy tuần hoàn, đẩy dịch của cơ thể đi khắp nơi, đào thải lượng chất lỏng dư thừa nhanh hơn. Bạn sẽ ở trong trạng thái thư giãn sâu, hạ huyết áp, giảm mức độ hormone gây căng thẳng, tăng các hormone hưng phấn.

Lợi ích khó ngờ từ việc điều chỉnh kiểu đi bộ khác thông thường

12:30:29 21/12/2024

Chỉ với 10 phút đi bộ mỗi ngày với một số thay đổi, bạn sẽ có thêm nhiều lợi ích sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim mạch, đột quỵ và ung thư.

Cà phê có thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch?

12:20:34 21/12/2024

Cà phê lâu nay được cho là có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng tỉnh táo và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sự thật có phải vậy?

Hiểm họa từ đốt than sưởi ấm: Người dân cần lưu ý gì?

12:09:34 21/12/2024

Người dân được khuyến nghị tránh đốt than trong phòng kín, ưu tiên các phương pháp sưởi an toàn như máy sưởi điện và nâng cao nhận thức để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

22:15:15 20/12/2024

Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.

Bệnh nhân 15 tuổi dập nát một bàn tay do chơi pháo tự chế

21:05:55 20/12/2024

Ngày 20/12, Bệnh viện chuyên khoa Sản - Nhi tỉnh Sóc Trăng đã tiếp nhận bệnh nhân P. (15 tuổi, ngụ huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) bị dập nát bàn tay do chơi pháo tự chế.

Kinh tế Mỹ tiếp tục khởi sắc

20:37:13 20/12/2024

Cùng ngày, báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cho biết số lượng đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới giảm mạnh hơn dự kiến trong tuần trước, gần như đảo ngược mức tăng của hai tuần trước đó, cho thấy thị trường lao động đang tiếp tục chậm lại.

Nam Phi ra cảnh báo về bệnh rubella sau khi ghi nhận hơn 10.000 ca mắc

20:35:36 20/12/2024

Bộ trên lưu ý mặc dù là một bệnh loại nhẹ và có thể tự khỏi ở trẻ em, song nguy cơ lây lan của rubella vẫn cao, đặc biệt là ở những người chưa được tiêm vaccine hoặc chưa từng tiếp xúc với virus gây bệnh.

Những điều nên và không nên làm khi có người bị đột quỵ

19:56:40 20/12/2024

Khi thấy người bị đột quỵ đầu tiên phải gọi cấp cứu ngay lập tức, không tự ý sơ cứu và cho uống bất cứ thuốc gì.

Gia tăng số ca đột quỵ trong mùa đông lạnh, nguyên nhân và cách phòng tránh

17:29:41 20/12/2024

Cả hai trường hợp đều là những người bệnh còn khá trẻ, không có bệnh lý nền. Tai biến xảy ra sau khi tiếp xúc với lạnh đột ngột, để lại hậu quả nặng nề và đe dọa tính mạng. Những trường hợp này có thể tránh được nếu biết cách phòng ngừa...