‘Nam không ra nam, nữ không ra nữ’, lời xấu xí nhắm vào cộng đồng LGBT

Dù không làm gì sai, cộng đồng LGBT không phải lúc nào cũng nhận được sự cảm thông khi come out. Họ đôi khi phải hứng chịu những lời nói cay nghiệt, xúc phạm nặng nề.

Đầu tháng 4 vừa qua, ca sĩ Lynk Lee gây chú ý khi công khai chuyển giới từ nam sang nữ. Lần đầu trở lại sân khấu ca nhạc với diện mạo mới, giọng ca sinh năm 1988 khoe loạt ảnh trang điểm nữ tính, tự tin diện váy ôm, đi giày cao gót lên trang cá nhân. Dưới bài đăng này, bên cạnh những lời khen ngợi, động viên, nhiều dân mạng không ngại dùng những từ ngữ xấu xí để chì chiết, xúc phạm Lynk Lee.

Nhiều người còn lợi dụng thời điểm này để công kích người chuyển giới và cộng đồng LGBT. Một số khác lại đặt những câu hỏi như: “Vì sao đang là nam tự nhiên chuyển giới thành nữ?”, “Thời buổi gì toàn bê đê, chuyển giới, gay, les các kiểu được tung hô?”.

Trước phản ứng trái chiều của dân mạng về loạt ảnh mới, Lynk Lee đã chia sẻ tâm thư dài trên trang cá nhân. Nữ ca sĩ cho biết sau suốt 30 năm cố gắng gồng mình diễn tròn vai nam tính, khi chuyển giới xong, cô mới thực sự được sống cuộc đời mà mình mong muốn. Trước đó, Lynk Lee từng thẳng thắn đáp trả những bình luận: “Mình không kỳ thị đâu nhưng…” của dân mạng. “Đã không kỳ thị thì dù người ta có xấu xí hay không hợp mắt thế nào thì vẫn coi nó là bình thường, chứ không phải ‘thấy nó sao sao’, ‘thấy nó kỳ kỳ’, ‘thấy vẫn hơi ghê’”, cô viết.

Từ sự việc của Lynk Lee, nhiều người cho rằng trong khi cộng đồng gay, les, chuyển giới, song tính, vô tính… đang nỗ lực đấu tranh đòi quyền lợi, vẫn còn một bộ phận có cái nhìn sai lệch về vấn đề giới tính. Thực tế, theo khảo sát của hai nhà tâm lý học John Pachankis và Richard Branstrom tại Hiệp hội tâm lý Mỹ ở 28 nước, việc come out phụ thuộc vào việc người đó đang sống trong môi trường có cởi mở với cộng đồng LGBT hay không.

Đôi khi, những câu hỏi mang tính riêng tư nhưng lại bị mang ra làm trò đùa khiến người thuộc giới tính thứ ba cảm thấy tổn thương sâu sắc về mặt tinh thần. Việc châm biếm, cười cợt trên thân thể của người khác chưa bao giờ được gọi là niềm vui. Mỗi bình luận ác ý, chế giễu về giới tính lại đẩy người nghe đến gần hơn với suy nghĩ tiêu cực. Một số báo cáo cho thấy có tới 1/3 số vụ tự tử ở tuổi vị thành niên là những bạn trẻ trốn tránh, sợ hãi, không dám công khai giới tính thật với gia đình, bạn bè.

Thực tế, dù thái độ của xã hội đối với cộng đồng LGBT ở nhiều nước đang ngày một tích cực hơn, sự kỳ thị và phân biệt đối xử vẫn còn đó, thậm chí còn tồi tệ hơn ở rất nhiều nơi, theo nghiên cứu được thực hiện với 400.000 người tại 80 quốc gia vào năm 2017 của Amy Adamchot – giáo sư Xã hội học và Tư pháp hình sự, Đại học New York (Mỹ).

Cùng với việc ngày càng nhiều quốc gia hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, số lượng các quốc gia đưa ra các lệnh cấm, hình phạt với đồng tính luyến ái ngày càng tăng và mức độ cũng nghiêm trọng hơn. Điển hình như Brunei áp dụng luật Sharia đối với những người theo đạo Hồi tại quốc gia này. Theo đó, những người quan hệ tình dục đồng tính có thể bị tử hình bằng cách cho ném đá đến chết, được xếp chung với tội ấu dâm, cưỡng hiếp, ngoại tình. Theo Hiệp hội đồng tính, song tính, chuyển giới và lưỡng tính quốc tế (ILGA), hiện vẫn còn 73 trong tổng số 195 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới quy định đồng tính luyến ái là phạm pháp, 69 quốc gia hình sự hóa quan hệ đồng tính.

Với tâm lý kỳ thị, nhiều người có suy nghĩ gay, les là bệnh và có thể lây qua đường tiếp xúc. Thực tế, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã loại bỏ đồng tính luyến ái trong danh mục bệnh từ ngày 17/5/1990. Nhân sự kiện đó, cộng đồng LGBT quyết định chọn ngày này hàng năm là “Ngày quốc tế chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người đồng tính, song tính và chuyển giới” (IDAHOT).

Theo Erik Erikson, nhà tâm lý học và phân tâm học người Mỹ gốc Đức, tất cả thanh thiếu niên trong giai đoạn trưởng thành đều trải qua giai đoạn khám phá, định hình danh tính bản thân. Kết quả lý tưởng của giai đoạn này là thấu hiểu về bản sắc cá nhân, trong đó có xu hướng tình dục (sexual orientation) và bản dạng giới (gender identity). Theo đó, giới tính và xu hướng tình dục hoàn toàn không liên quan đến nhau.

Nếu thấu hiểu các định nghĩa về giới tính, sẽ không ai vội vàng thốt ra câu nói đầy định kiến: “Cha mẹ sinh sao thì sống vậy đi”. Thay vào đó, điều nên làm là tôn trọng bản dạng giới và xu hướng tình dục thật của bản thân. Sau khi công khai chuyển giới, dù còn nhận nhiều lời lẽ miệt thị, Lynk Lee vẫn cảm thấy “mỗi ngày trôi qua đều vô cùng ý nghĩa và hạnh phúc vì được là chính mình”. Dưới góc độ tâm lý học, cô đã nhận ra sự khác biệt trong giới tính và xu hướng tình dục. Đó là điều rất bình thường, tự nhiên và sẽ xảy tới với bất kỳ ai, sống ở bất cứ môi trường, thừa hưởng nền giáo dục như thế nào.