Năm hình thức lừ.a đả.o qua mạng xã hội

Trong các hình thức lừ.a đả.o qua mạng thì thủ đoạn lừ.a đả.o bằng cách làm quen rồi gửi quà, Công an Hà Nội chưa khám phá được vụ nào.

Mới đây, chị Nguyễn Thị T. (42 tuổ.i, trú tại Bắc Từ Liêm – Hà Nội) đến Công an Hà Nội trình báo về việc chị bị lừa 74 triệu đồng để nhận thùng hàng từ nước ngoài của một người bạn quen qua Facebook.

Giấy nộp tiề.n mà chị T. ở Hà Nội “cống nộp” cho bọn lừ.a đả.o

Đây chỉ là một trong vô số các trường hợp bị lừa mà báo chí từng đề cập, người bị lừa ít thì hàng chục triệu đồng, nhiều thì hàng tỉ đồng với cách thức na ná như nhau nhưng vẫn có người sập bẫy.

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, Thượng tá Hà Thị Hằng – Phó Trưởng phòng Cảnh sát phòng, chống công nghệ cao (PC50), Công an TP Hà Nội, nhìn nhận: Tình trạng lừ.a đả.o thông qua các mạng xã hội (MXH) như Facebook, Zalo, Viber,… đang diễn ra ngày càng phổ biến và phức tạp. “Chỉ tính từ tháng 11-2014 đến nay, PC50 (CATP Hà Nội) đã tiếp nhận 59 vụ việc lừ.a đả.o qua mạng Internet (phá thành công 25 vụ). Riêng dạng lừ.a đả.o bằng cách làm quen rồi gửi quà thì trong số 11 vụ mà chúng tôi tiếp nhận, đến nay vẫn chưa khám phá được vụ nào” – bà Hằng nói. Bà Hằng khái quát: Có năm dạng lừ.a đả.o qua MXH. Thứ nhất là gửi tin nhắn khuyến mãi nạp thẻ gấp nhiều lần; giả Facebook bán hàng online để chiếm đoạt tiề.n hoặc bán hàng kém chất lượng; gửi tin nhắn trúng thưởng xe máy và tiề.n mặt; hack tài khoản Facebook rồi nhờ người quen của nạ.n nhâ.n nạp tiề.n; và cuối cùng là dạng làm quen qua Facebook rồi gửi quà. “Trong số năm dạng trên, chúng tôi đều khám phá thành công bốn dạng đầu. Riêng 11 vụ làm quen qua Facebook rồi gửi quà, các nạ.n nhâ.n khai báo tổng số tiề.n bị lừa khoảng 5 tỉ đồng, vụ lớn nhất lên tới trên 1,7 tỉ đồng. Hiện PC50 đã mở hẳn một chuyên đề điều tra về dạng lừ.a đả.o này”. Đây là hành vi lừ.a đả.o hết sức phức tạp, kẻ lừ.a đả.o dạng này thường là nam giới, độ tuổ.i ngoài 30, mục tiêu nhắm đến là những phụ nữ có hoàn cảnh éo le, thiếu thốn tình cảm.

Cách thức lừ.a đả.o của dạng này na ná như nhau: Sau khi tình cảm ảo đã “sâu đậm”, kẻ lừa sẽ hẹn sang Việt Nam gặp gỡ, hoặc nhân một dịp nào đó muốn tặng nạ.n nhâ.n quà hoặc khoản tiề.n lớn. Sẽ có một đối tượng đóng vai là hải quan, gọi điện và thông báo cho nạ.n nhâ.n phải chuyển khoản các loại phí, tiề.n phạt… Hoặc cũng có trường hợp đối tượng lừ.a đả.o đi cùng gói hàng, đến sân bay thì gọi cho nạ.n nhâ.n, khóc lóc rằng đang bị giữ ở sân bay vì mang theo ngoại tệ lớn, hiện không có tiề.n trong người để đóng phí. Nạ.n nhâ.n nghe vậy sẽ chuyển tiề.n theo yêu cầu của đối tượng.

Ảnh minh họa

Theo Thượng tá Hằng, khi nhận được đơn trình báo của các nạ.n nhâ.n, PC50 lập tức áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để xác minh. Tuy nhiên, quá trình điều tra đối với dạng lừ.a đả.o này gặp rất nhiều khó khăn.

Thứ nhất, các đối tượng sẽ không để lại danh tính thật; tài khoản dùng để lừ.a đả.o thường là thẻ visa, hoặc tài khoản dùng CMND giả. Về nguyên nhân bị lừa, bà Hằng cho rằng ngoài sự nhẹ dạ cả tin của phụ nữ còn có thể xuất phát từ lòng tham của nạ.n nhâ.n. “Nhiều người cứ nghĩ rằng người nước ngoài giàu có nên tặng mình một số món đồ hoặc trao cho một món tiề.n cũng là bình thường nên không cảnh giác”. Cách ngăn ngừa dạng lừ.a đả.o này, bà cho biết là phải kiểm tra. Ví dụ đối tượng xưng là nhân viên hải quan thì phải nhấc máy gọi trực tiếp cho đơn vị hải quan đó, xác nhận xem có đúng không. Thông thường, các đơn vị hải quan không bao giờ yêu cầu chuyển khoản mà họ sẽ làm việc trực tiếp tại trụ sở chứ không phải qua điện thoại, khi nộp tiề.n sẽ có biên lai. Thượng tá Hằng khuyến cáo: “Bất cứ trường hợp nào đưa ra lợi ích kinh tế cũng cần cảnh giác, nhất là khi phải bỏ tiề.n túi của mình để có được một nguồn lợi nào đó mà chưa hề nhìn thấy. Không nên quá tin vào các thông tin trên MXH vì có rất nhiều yếu tố ảo, nếu tham gia thì chỉ xác định để giải trí mà thôi”, bà khuyến cáo.

Thông qua Internet, MXH, tội phạm buôn bán hàng lậu, hàng giả, hàng cấm, m.a tú.y, vũ khí, tài sản do người khác phạm tội mà có, văn bằng giấy tờ giả, cờ bạc, mại dâm… ngày càng “sôi động”, xâm phạm trực tiếp đến ANTT. Không khó tìm những trang cá nhân, MXH có dính líu đến cờ bạc, môi giới hoạt động mại dâm, rao bán vũ khí, công cụ hỗ trợ, mua bán hàng lậu, hàng giả, mạo danh doanh nghiệp, cơ quan để bán hàng “thanh lý”. Nhiều loại tội phạm truyền thống cũng đã và đang biến Internet thành “chợ” giao dịch và sẽ còn diễn biến phức tạp. Dù có vẻ khá công khai trên thế giới “ảo” nhưng khi giao dịch thật, những người liên quan rất kín đáo, người bán kẻ mua, người lừa và kẻ bị lừa không biết mặt, chẳng gặp gỡ. Hiện công an đã có kế hoạch phối hợp giữa các lực lượng, trong đó Cảnh sát Phòng, chống công nghệ cao làm nòng cốt để theo dõi, phát hiện và triệt phá những ổ nhóm sử dụng MXH phạm pháp. (Theo báo cáo của Công an TP Hà Nội về công tác phòng, chống tội phạm năm năm qua)

T.Phan – H.Châu

Theo PLO