Nấm Dẩn – Mảnh đất cổ người Nùng U
Nấm Dẩn nổi tiếng với các danh thắng như đèo Gió – thác Tiên và Bãi đá cổ với những hoa văn kỳ bí gắn với đời sống lịch sử của người dân tộc Nùng trên đất Xín Mần.
Có thể coi đây như cái nôi sinh sống của người Nùng cổ với những vết tích ngàn năm và giá trị văn hóa dân tộc Nùng được lưu giữ khá đầy đủ trong từng thôn, bản.
Khám phá “hồ trên núi”
Bãi đá cổ Nấm Dẩn với những hoa văn kỳ lạ gắn với đời sống người Nùng.
Ở Nấm Dẩn, người Nùng sinh sống từ lâu đời, hiện nay có hơn 3.000 khẩu. Tại đây, trang phục, nếp sinh hoạt, kiến trúc, phong tục văn hóa của người Nùng đang được truyền từ đời này sang đời khác. Hai bên bờ suối Nậm Khoòng là những nếp nhà sàn đơn sơ xen lẫn với ruộng bậc thang và đá, những phiến đá lớn có chứa những hoa văn, kí tự kỳ lạ. Bãi đá cổ Nấm Dẩn là một di tích khảo cổ đặc biệt trên vùng núi phía Tây Hà Giang. Với quần thể những phiến đá cổ được xác định niên đại từ thời t.iền sử, mang nhiều giá trị quý báu để khám phá về dân tộc Nùng ở Xín Mần nói riêng và Hà Giang nói chung.
Video đang HOT
Phiến đá cổ Nấm Dẩn. Ảnh TTTTXTDL Hà Giang
Men theo con suối trong vắt, chúng tôi tìm đến phiến đá chứa đựng nhiều hình khắc hoa văn cổ nhất. Phiến đá hình mai rùa hiện ra bên những ngôi nhà sàn không biết đá có từ bao giờ nhưng điều thu hút nhất là khi quan sát thật gần sẽ thấy những kí tự trên đá được chạm khắc với ý đồ và đặc biệt khó giải mã. Giống như một cuốn sách cổ, trên phiến đá hình mai rùa là cả một hệ thống mật mã bí ẩn mà người xưa để lại. Với những hoa văn, hình vẽ mô phỏng mặt trời, hình người và hình ruộng bậc thang… t.uổi đời ngàn năm tựa như bức họa đồ ghi lại đời sống của người dân nơi núi rừng.
Tín ngưỡng gắn với thiên nhiên là một đặc trưng của người Nùng, với họ rừng, đá và sông suối đều có sự linh thiêng, cần sự tôn thờ. Vẫn còn nhiều bí ẩn cần giải đáp từ các hoa văn trên những phiến đá cổ nhưng nhiều khả năng các hình vẽ đó gắn với tín ngưỡng thờ thần mặt trời, thờ thần đá và văn minh lúa nước của người Nùng nơi đây.
Mạch nguồn văn hóa là một phần làm nên bản sắc của một dân tộc, người Nùng U ở Nấm Dẩn vẫn còn những giá trị nguyên vẹn về phong tục, tập quán. Với những Lễ cúng rừng, cúng thần nước, thần đá và kho tàng văn học đồ sộ, văn hóa dân gian đặc sắc mang âm hưởng núi rừng được gìn giữ và truyền lại theo thời gian.
Thác Tiên – Đèo Gió. Ảnh TTTTXTDL Hà Giang
Phát huy giá trị truyền thống, chính quyền địa phương đã khảo sát và bảo vệ các giá trị văn hóa, lịch sử còn lưu lại ở Nấm Dẩn. Ban Quản lý di tích đã xây dựng hồ sơ về Bãi đá cổ Nấm Dẩn để bảo vệ giá trị quý báu của di tích này; phát huy giá trị đưa vào phát triển du lịch. Xây dựng làng nghề dệt may truyền thống của phụ nữ Nùng thành sản phẩm hàng hóa.
Ruộng bậc thang.bẢnh TTTTXTDL Hà Giang
Là địa danh có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, khí hậu trong lành, văn hóa bản địa đặc sắc và có những danh thắng nổi tiếng như: Thác Tiên – Đèo Gió, Bãi đá cổ và hệ thống ruộng bậc thang rộng lớn hài hòa với thiên nhiên đủ sức để Nấm Dẩn trở thành một địa điểm thu hút du khách đến khám phá.
Thác Tiên đèo Gió - Tiên nữ chốn đại ngàn
Nằm trên độ cao 1480m so với mặt nước biển, thác Tiên hiện ra như một dải lụa trắng mềm mại trải xuống êm đềm.
Thác Tiên đèo Gió - Tiên nữ chốn đại ngàn
Ngọn thác nằm ở lưng chừng Đèo Gió, giữa cánh rừng nguyên sinh, thuộc xã Nấm Dẩn, huyện Xín Mần (Hà Giang). Thác còn được gọi là Thác Đôi, thác Gió hay Táng Tinh trong tiếng Nùng, có nghĩa là "nước từ một hố lớn chảy ra". Thác cách trung tâm thị trấn Cốc Pài khoảng 15km, có độ cao trên 1.400m so với mặt nước biển.
Về nguồn gốc thác Tiên, theo truyền thuyết, ngày xưa có một cô gái Nùng xinh đẹp, nước da trắng như những củ măng rừng bóc vỏ, mái tóc dài óng ả. Hàng ngày, nàng vào rừng hái măng, hái nấm giúp cha mẹ. Nàng đã gặp và đem lòng yêu con trai thần Rừng. Biết chuyện, thần Rừng vô cùng giận dữ, ra sức can ngăn nhưng không thành. Tức giận, thần Rừng đã dùng phép thuật hóa nàng vào đá núi, mái tóc nàng đã hóa thành dòng thác Tiên mềm mại này.
Vẻ đẹp choáng ngợp kích thích các giác quan. Ảnh: hagiangtrade
Thác Tiên được hình thành từ suối Tả Nán, bắt nguồn từ dãy núi đá vôi thuộc xã Tả Củ Tỷ, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, chảy qua địa phận các thôn Ngam Lâm, Nám Chiến, Tân Sơn, Thống Nhất, Nấm Chanh của xã Nấm Dẩn, huyện Xín Mần, sau đó đổ ra sông Chảy và hợp lưu ở ngã ba của cầu treo thị trấn Cốc Pài. Dòng suối Tả Nán có nhiều tảng đá lớn gối chồng lên nhau tạo thành bãi đá cổ kỳ quan. Ở xung quanh khu vực dòng thác có những cánh rừng bạt ngàn với những cây cổ thụ hàng trăm t.uổi, những loài cây dây leo chằng chịt, tạo thành một thảm thực vật manng màu xanh bất tận. Từ trên cao nhìn xuống thác Tiên, Đèo Gió như một dải lụa trắng, uốn lượn mềm mại giữa màu xanh núi rừng.
Hồ nước trong veo và mát lạnh dưới chân thác. Ảnh: joshuazukas
Thác Tiên có độ cao trên 1.400m so với mặt nước biển. Thác gồm có hai dòng, đổ xuống từ độ cao 70m, dòng bên phải là dòng chảy chính, dòng bên trái chảy song song nhưng lưu lượng nước không nhiều bằng dòng bên phải. Dòng thác bên phải lại chia thành hai nhánh với hai tầng thác nước, tầng trên cao có độ cao khoảng 15m, rộng khoảng 5m, có một lượng nước lớn chảy và tỏa ra ở tầng thác phía bên dưới, đổ xuống vực, tạo thành một dòng nước trong mát với âm thanh nhẹ nhàng, mặt hồ dưới chân thác chỉ gợn sóng lăn tăn. Lưu lượng dòng nước của thác được phân bố đều vào các mùa, quanh năm, dòng thác không bao giờ cạn nước. Suối nước phía dưới nông nhưng rất lạnh do nằm ở độ cao trên 1.000m so với mặt nước biển. Từ thác Tiên, xuôi khoảng 6km thì sẽ gặp Bãi đá cổ Nấm Dẩn, hoặc ngược l.ên đ.ỉnh Đèo Gió.
Với vẻ đẹp nguyên sơ và tiềm năng vốn có, Thác Tiên Đèo Gió đã và đang trở thành điểm du lịch sinh thái, du lịch văn hóa hấp dẫn du khách khắp mọi nơi. Năm 2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Thác Tiên Đèo Gió là danh lam thắng cảnh cấp quốc gia theo Quyết định số 4198/QĐ-BVHTTDL ngày 16/11/2009.
Trải nghiệm thú vị nơi Thác Tiên - Đèo Gió Thác Tiên bắt nguồn từ con suối Tả Ngán thuộc xã Tả Củ Tỷ (huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai) ở độ cao trên 1.403 m so với mặt nước biển, chảy đến địa phận của thôn Ngam Lâm, xã Nấm Dẩn (thuộc huyện Xín Mần, Hà Giang) dòng nước bỗng thả mình qua vách núi Đèo Gió tạo thành dòng thác buông...