Mỹ xem xét mọi khả năng tiếp tục sơ tán công dân
Ngày 1/9, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland cho biết Washington đang xem xét mọi khả năng và tuyến đường có thể để tiếp tục sơ tán công dân và người có tư cách thường trú hợp pháp tại nước này rời khỏi Afghanistan.
Người dân Afghanistan xếp hàng ở cổng sân bay quốc tế Kabul, chờ được sơ tán khỏi quốc gia Tây Nam Á, ngày 28/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu với báo giới, bà Nuland nêu rõ Mỹ sẽ tiếp tục đối thoại với Taliban vì lợi ích của mình và các đồng minh, đồng thời sẽ theo dõi sát hành động của Taliban. Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ cho rằng Taliban sẽ được hưởng nhiều lợi ích, nếu có thể điều hành Afghanistan khác với cách thức cầm quyền trước đây. Theo bà Nuland, hiện còn khoảng từ 100 đến 200 người Mỹ vẫn ở Afghanistan và nước này sẽ tiếp tục các nỗ lực bảo đảm sơ tán tất cả công dân và thường trú nhân hợp pháp của Mỹ cùng những người từng làm việc cho Washington muốn rời khỏi Afghanistan.
Cùng ngày, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết Washington đang nỗ lực thu xếp tiếp nhận khoảng 50.000 người tị nạn Afghanistan tại các căn cứ quân sự trước khi chuyển họ cho các tổ chức hoạt động hỗ trợ tái ổn định cuộc sống.
Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Marki Milley bày tỏ sự nghi ngờ về khả năng Taliban đã thay đổi so với trước đây. Theo ông, cần có thêm thời gian mới có thể đánh giá được sự thay đổi của lực lượng này.
Video đang HOT
Trong giai đoạn cầm quyền tại Afghanistan từ năm 1996 đến 2001, chế độ Taliban thực thi nhiều chính sách hà khắc tại quốc gia Tây Nam Á này dựa trên cách giải thích cực đoan theo luật Hồi giáo Sharia.
Cũng trong ngày 1/9, một quan chức cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) cho biết liên minh này nói riêng và phương Tây nói chung cần tiếp xúc với Taliban nhưng sẽ không vội vàng công nhận chính thức lực lượng này là nhà cầm quyền mới của Afghanistan.
Phát biểu với các thành viên Nghị viện châu Âu tại Brussels, ông Gunnar Wiegand, Giám đốc điều hành của Ủy ban châu Âu về châu Á-Thái Bình Dương, cho rằng quan hệ chính thức với Taliban sẽ chỉ diễn ra nếu lực lượng này đáp ứng các điều kiện cụ thể, trong đó có tôn trọng nhân quyền và bảo đảm quyền tiếp cận không cản trở cho các nhân viên cứu trợ. Theo ông Wiegand, điều kiện chủ chốt EU đặt ra trong việc thiết lập quan hệ chính thức với Taliban là việc thành lập một chính phủ chuyển tiếp mang tính đại diện nhiều thành phần.
Uzbekistan cho phép người Afghanistan quá cảnh sang Đức
Ngày 31/8, Chính phủ Uzbekistan tuyên bố sẽ cho phép những người Afghanistan sơ tán khỏi nước này trên các chuyến bay di tản quá cảnh để sang Đức.
Người dân Afghanistan xếp hàng ở cổng sân bay quốc tế Kabul, chờ được sơ tán khỏi quốc gia Tây Nam Á, ngày 28/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Bộ Ngoại giao Uzbekistan, do đường biên giới trên bộ với Afghanistan vẫn bị đóng cửa, nên nước này chỉ cho phép những chuyến bay chở người sơ tán quá cảnh. Trong khi đó, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho biết Uzbekistan đã xác nhận chỉ cho phép quá cảnh đối với những người Afghanistan nằm trong danh sách có nguy cơ và cần phải sơ tán do phía Đức cung cấp.
Đức đã đưa ra danh sách gồm hàng chục nghìn người cần phải sơ tán, trong đó có công dân nước này, nhân viên địa phương và các nhóm có nguy cơ. Hiện Ngoại trưởng Maas đang công du các nước trong khu vực gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Uzbekistan, Tajikistan, Pakistan và Qatar.
Cùng ngày, phát biểu trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Đức đang ở thăm Islamabad, Ngoại trưởng Pakistan Shah Mahmood Qureshi kêu gọi cộng đồng quốc tế hợp tác, hỗ trợ Afghanistan nhằm ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nhân đạo tại quốc gia Tây Nam Á. Ông cũng hoan nghênh những tuyên bố của lãnh đạo Taliban liên quan tới tôn trọng nhân quyền, ngăn chặn lợi dụng lãnh thổ Afghanistan chống lại các nước khác và thành lập một chính quyền toàn diện.
Sau khi Taliban giành quyền kiểm soát Kabul vào ngày 15/8 vừa qua, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) thông báo sẽ giữ lại các khoản tài chính mà tổ chức này dành cho Afghanistan trong bối cảnh chưa có thông tin chắc chắn về ban lãnh đạo mới ở Kabul. Các tổ chức cứu trợ cũng đã cảnh báo về nguy cơ thiếu lương thực và thuốc men. Ngày 30/8, Hãng hàng không quốc tế Pakistan đã vận chuyển chuyến hàng đầu tiên của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đến Mazar-i-Sharif - thành phố lớn thứ 4 của Afghanistan. Hãng hàng không này cũng sẽ hợp tác với Chương trình Lương thực thế giới (WFP) để vận chuyển hàng.
Trong khi đó, dù Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nobuo Kishi đã yêu cầu rút Lực lượng Phòng vệ nước này (SDF) được triển khai tới sân bay ở Kabul để tiến hành hoạt động sơ tán, Tokyo cam kết sẽ duy trì nỗ lực sơ tán công dân của mình cũng như những nhân viên địa phương ở Afghanistan.
Theo các nguồn tin chính phủ, an ninh ở thủ đô Kabul vẫn chưa được đảm bảo sau vụ tấn công đẫm máu ở bên ngoài sân bay quốc tế hôm 26/8. Do đó, hiện Tokyo vừa đánh giá tình hình an ninh, vừa cân nhắc các biện pháp có thể sơ tán công dân Nhật Bản và nhân viên địa phương, trong đó có việc sử dụng các hãng hàng không thương mại.
Phát biểu với báo giới, Ngoại trưởng Toshimitsu Motegi khẳng định việc hỗ trợ những người muốn sơ tán khỏi Afghanistan vẫn là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của nước này. Nhật Bản cũng đang cân nhắc chuyển văn phòng tạm thời đã thiết lập ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), thay thế cho đại sứ quán đã đóng cửa ở Kabul, đến Doha, thủ đô của Qatar. Ngoại trưởng Nhật Bản cho biết Qatar là nơi đặt văn phòng chính trị của Taliban, do đó, ông hy vọng sẽ có nhiều cuộc đàm phán và thảo luận về tình hình Afghanistan tại đây.
Theo giới chức Nhật Bản, nhiều người đã không thể tiếp cận sân bay ở Kabul do Taliban kiểm soát nghiêm ngặt và tình hình an ninh xấu đi sau vụ nổ hôm 26/8. Thống kê cho thấy Nhật Bản mới chỉ sơ tán được 1 công dân và 14 người Afghanistan ra khỏi nước này. Hiện vẫn còn vài trăm người muốn sơ tán, trong đó có nhân viên địa phương làm việc ở Đại sứ quán Nhật Bản và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cùng thân nhân của họ, vẫn ở Afghanistan. Chỉ còn rất ít người Nhật Bản vẫn ở lại Afghanistan.
Sau khi binh lính Mỹ rút đi, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Katsunobu Kato khẳng định Tokyo sẽ hợp tác với cộng đồng quốc tế nhằm đảm bảo an ninh và ổn định ở Afghanistan.
Điều gì khiến Pháp tỉnh táo sơ tán nhân viên 3 tháng trước khi Kabul thất thủ? Pháp đã đi trước Mỹ khi bắt tay sơ tán nhân viên và người Afghanistan cộng tác với Pháp từ rất sớm. Người Afghanistan xuống sân bay Roissy-Charles de Gaulle, phía bắc Paris, sau khi được sơ tán khỏi Afghanistan hôm 26/8. Ảnh: AFP Tháng 5, tức ba tháng trước thời điểm Kabul rơi vào tay Taliban, Pháp đã khởi động chiến dịch...