Mỹ và Canada mở rộng trừng phạt nhằm vào Nga
Bộ Thương mại Mỹ thông báo sẽ bổ sung 25 máy bay của hãng Airbus do các hãng hành không Nga vận hành vào danh sách trừng phạt liên quan chiến dịch quân sự đặc biệt của Moskva tại Ukraine.
Các máy bay này bị cho là vi phạm các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.
Quốc kỳ Mỹ (trái) và quốc kỳ Nga. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Trước đó, bộ trên đã xác định hơn 150 máy bay của Boeing và một máy bay của Gulfstream bay từ các nước khác vào không phận Nga từ ngày 2/3 hoặc vào không phận Belarus từ ngày 8/4 vi phạm các quy định kiểm soát xuất khẩu của Mỹ. Các quy định được áp dụng đối với các máy bay chế tạo ở Mỹ cũng như các máy bay chế tạo ở nước ngoài với ít nhất 25% bộ phận chế tạo ở Mỹ. Đợt bổ sung mới nhất cũng là những máy bay nước ngoài đầu tiên bị đưa vào danh sách trừng phạt do vi phạm các hạn chế xuất khẩu của Mỹ.
Theo đó, 25 máy bay Airbus A320, A321 và A330 do các hãng hàng không Nga gồm Ural Airlines, S7 Airlines, Red Wings, Yamal Airlines, Nordwind và I-Fly vận hành đã bị đưa vào danh sách trên. Các hãng hàng không này sẽ bị từ chối tiếp nhiên liệu, sử dụng các bộ phận dự phòng và các dịch vụ bảo trì. Bộ trên cho rằng động thái trên sẽ tiếp tục làm hạn chế năng lực của các hãng hàng không Nga trong vận hành các phi đội máy bay sản xuất cả ở Mỹ và Liên minh châu Âu (EU). Theo đó, những công ty trên toàn thế giới nếu cung cấp các dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng hoặc thay thế phụ tùng, tiếp nhiên liệu cho các máy bay này đều bị cho là vi phạm các quy định của Washington và có thể chịu những hình phạt tương ứng.
Trước đó, cùng ngày, Mỹ cũng đã thông báo áp đặt các biện pháp hạn chế đối với một số quan chức, doanh nhân Nga. Theo đó, những cá nhân này sẽ bị cấm nhập cảnh và đóng băng tài sản tại Mỹ, trong khi đó, các công ty và công dân Mỹ cũng bị cấm làm ăn với các đối tác này.
Tương tự, ngày 2/8, Chính phủ Canada thông báo mở rộng các biện pháp trừng phạt Nga, ảnh hưởng tới 43 cá nhân và 17 pháp nhân. Trong số các pháp nhân mới bị đưa vào danh sách trừng phạt có các công ty nghiên cứu và các viện nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, công nghệ tự động, thông tin liên lạc và điện cơ. Trong khi đó, 43 cá nhân mới được bổ sung vào danh sách trừng phạt nói trên là những người được bị cho là có liên quan lực lượng quân đội Nga. Theo quy định, các công dân và pháp nhân Canada bị cấm giao dịch với các công ty và cá nhân này.
Video đang HOT
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, bình luận về gói trừng phạt mới của Mỹ, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho rằng việc Washington áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với hoạt động thương mại của Nga là một cách để cô lập Nga với thị trường thế giới, vi phạm nguyên tắc cạnh tranh công bằng, phá vỡ các thị trường, gia tăng nguy cơ lạm phát và các vấn đề liên quan. Ông Antonov cũng đánh giá Mỹ dường như đang đi vào lối mòn trừng phạt, không có cách làm mới.
Sau khí đốt, cuộc khủng hoảng than đá lại rình rập châu Âu
Sau khi nguồn cung khí đốt bị gián đoạn buộc các chính phủ châu Âu phụ thuộc vào than đá, lệnh trừng phạt nhằm vào Nga có thể biến loại nhiên liệu này trở nên khan hiếm ở châu Âu.
Một số quốc gia châu Âu đã quyết định khởi động lại các nhà máy đốt than cũ để đối phó tình trạng khan hiếm năng lượng. Ảnh: Getty Images
Trước tình hình châu Âu phải đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng tồi tệ nhất nhiều thập kỷ do ảnh hưởng từ các lệnh trừng phạt Nga và xung đột ở Ukraine, các chính phủ đã phải tranh giành lẫn nhau để bơm đầy kho trữ khí đốt quốc gia trước mùa Đông năm nay. Đáng chú ý, trong thời gian tới, một loại nhiên liệu quan trọng khác cũng có thể bị thiếu hụt: than đá.
Mặc dù loại nhiên liệu gây ô nhiễm cao này đã bị gạt bỏ khỏi chính sách năng lượng của Liên minh châu Âu (EU) nhằm tìm cách cắt giảm lượng khí thải, nhưng mức tiêu thụ vẫn đang gia tăng do một số quốc gia, trong đó có Áo và Hà Lan, đã khởi động lại các nhà máy đốt than cũ hoặc tăng công suất hiện có để tiết kiệm khí đốt.
Vấn đề là EU sẽ sớm phải "chia tay" nhà cung cấp lớn nhất là Nga. Bởi lẽ, khối này đã áp lệnh trừng phạt đối với mặt hàng than đá của Nga vào tháng 4 và cấm nhập khẩu thêm từ ngày 10/8.
Theo nhà phân tích Alex Thackrah tại công ty tư vấn thị trường Argus Media, điều đó có nghĩa là 2 triệu tấn than mà EU dự kiến nhận từ Nga trong tháng này sẽ là chuyến hàng cuối cùng. Thêm vào đó, những rào cản về hậu cần trong việc tìm nguồn cung ứng và vận chuyển nhiên liệu từ quốc gia khác chắc chắn sẽ trở thành thử thách lớn để châu Âu có đủ than để dùng trong mùa lạnh sắp tới.
Indonesia, Nam Phi và Colombia đều là những nhà cung cấp tiềm năng, nhưng các nước EU sẽ phải trả giá cực cao để mua được loại than nhiệt cao thường được sử dụng trong liên minh. Giá than tại sàn API2 Rotterdam - tiêu chuẩn của châu Âu - đạt mức 380 USD/tấn trong tuần này, tương đương tăng gấp bốn lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong khi đó, nhà phân tích Mark Nugent của công ty môi giới tàu biển Braemar nhận định EU cũng sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nước tiêu thụ than đá mạnh như Ấn Độ và Hàn Quốc.
Ngoài ra, rào cản hậu cần có nguy cơ làm phức tạp thêm vấn đề này.
Phần lớn than của EU được vận chuyển qua các cảng ở Amsterdam, Rotterdam và Antwerp, đi dọc sông Rhine bằng sà lan. Tuy nhiên, ông Alex Thackrah cho biết thời tiết nóng bất thường trong tháng này đã làm giảm mực nước sông Rhine xuống 65 cm, buộc các sà lan phải giảm 2/3 lượng hàng hóa có thể chở.
Mặc dù các nhà máy điện thường có kho dự trữ riêng, nhưng lượng than không thể giao cho họ thường được lưu trữ tại các bến cảng để chờ vận chuyển tiếp. Và lượng than tồn kho tại các cảng châu Âu đã gần đạt mức tối đa.
Theo số liệu từ Hiệp hội thương mại than đá Euracoal, khoảng 8 triệu tấn than đang bị mắc kẹt tại các bến cảng của châu Âu.
EU đã cấm nhập khẩu than đá từ Nga. Ảnh: Getty Images
Tình trạng tắc nghẽn và thiếu hụt nguồn cung có thể xảy ra mạnh mẽ nhất ở Ba Lan và Đức. Ông Rudolf Juchelka, giáo sư địa lý kinh tế tại Đại học Duisburg-Essen, cho biết tình trạng thiếu hụt ở Đức - chiếm 37% tổng lượng tiêu thụ than cứng và than non của EU vào năm ngoái - sẽ gây khó khăn đặc biệt cho ngành công nghiệp thép và hóa chất. Công suất phát điện cũng sẽ bị ảnh hưởng, song ở mức độ nhẹ hơn.
Ông Juchelka cũng cảnh báo rằng giới chức EU có thể buộc phải thực hiện các biện pháp phân bổ năng lượng nghiêm ngặt hơn nếu như Nga cắt hoàn toàn nguồn cung cấp khí đốt hoặc các vấn đề hậu cần giao than tiếp diễn.
Người phát ngôn của Bộ Khí hậu Đức cho biết các đơn vị điều hành nhà máy điện đã đảm bảo với chính phủ rằng họ có đủ lượng than dự trữ để bù đắp cho than của Nga. Quan chức này nói thêm rằng Berlin cũng đã đưa ra quy định mới nhằm ưu tiên các chuyến hàng năng lượng nhiều hơn các loại hàng khác trong trường hợp xảy ra khủng hoảng.
Trong khi đó, ở Ba Lan, chính phủ đang chìm trong bê bối do không kịp thời xây dựng nguồn dự trữ than của đất nước.
Theo Robert Tomaszewski, nhà phân tích năng lượng cấp cao của Polityka Insight, khoảng 2 triệu hộ gia đình ở Ba Lan vẫn phụ thuộc vào than cứng để sưởi ấm, với mỗi hộ tiêu thụ trung bình 3 tấn mỗi năm. Trước khi xảy ra xung đột ở Ukraine, nước này đã nhập khẩu khoảng 7 triệu tấn than từ Nga mỗi năm để sưởi ấm.
Khi lệnh cấm của EU đối với mặt hàng than đá của Nga có hiệu lực vào tháng tới, ông Robert Tomaszewski cho rằng một số hộ gia đình sẽ không có đủ than để dùng vì Ba Lan sẽ thiếu hụt 1 - 2 triệu tấn than trong mùa Đông này.
Và theo điều tra của hãng thông tấn Ba Lan Onet, vào đầu tháng 3, Nội các của Thủ tướng Mateusz Morawiecki đã cảnh báo nhà lãnh đạo này rằng cấm vận than đá của Nga có thể dẫn đến thiếu hụt nhiên liệu, đồng thời thúc giục ông thiết lập kho dự trữ than chiến lược mới. Nhưng ông Morawiecki đã không hành động theo lời cảnh báo.
Trong nỗ lực để làm dịu tình hình, ông Morawiecki tuần trước thông báo sẽ hỗ trợ tiền các hộ gia đình bị ảnh hưởng để mua than, cũng như yêu cầu các công ty than quốc doanh mua 4,5 triệu tấn than tính đến ngày 31/8.
Bà Anna Moskwa, người phát ngôn của Bộ Khí hậu Ba Lan, cho biết chính phủ đang nghiên cứu các giải pháp đa hướng cho vấn đề than đá, và đã đưa ra quy định tạm thời đình chỉ các yêu cầu chất lượng hiện có đối với một số loại than bán trên thị trường cho các hộ gia đình sử dụng trong 60 ngày.
Tổng thống Putin: Phương Tây phớt lờ các nguyên tắc của WTO khi trừng phạt Nga Tại cuộc họp với đại diện của các công ty luyện kim, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định các biện pháp trừng phạt chống Nga không phản ánh thực tế chính trị và nền kinh tế toàn cầu. Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: TASS "Tôi đã nói rằng những quyết định này được đưa ra bởi các nước phương Tây chỉ vì...