Mỹ: Trung Quốc tăng gần 50% diện tích đất cải tạo ở Biển Đông

Một báo cáo mới của Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay hoạt động cải tạo đất của Trung Quốc tại các đảo nhân tạo ở Biển Đông đã tăng mạnh trong những tháng gần đây, và Bắc Kinh đang gia tăng việc tuần tra tại vùng biển này để thúc đẩy các đòi hỏi chủ quyền.

Trung Quốc đang tăng cường các hoạt động xây dựng phi pháp trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông (Ảnh: Zuma Press)

Báo cáo mới, được công bố ngày 18/8, cho biết tính tới tháng 6 năm nay, Trung Quốc đã cải tạo 1.173 ha đất trên một loạt các đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông, tăng gần 50% so với tháng 5, khi Lầu Năm Góc cho biết Bắc Kinh đã cải tạo khoảng 800 ha.

Washington lo ngại rằng các đảo nhân tạo có thể bị sử dụng cho mục đích quân sự và có thể gây mất ổn định tại một trong những tuyến hàng hải thương mại lớn nhất thế giới. Và trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng quyết đoán, nguy cơ xung đột với Mỹ và các đồng minh càng gia tăng, giới chức quốc phòng cảnh báo.

Theo báo cáo có tựa đề “Chiến lược an ninh hàng hải châu Á-Thái Bình Dương”, tốc độ mở rộng các đảo nhân tạo nhờ hoạt động phát triển của Trung Quốc đã tăng nhanh đáng kể.

Bản báo cáo đã tiếp tục phản ánh những ngờ vực của Mỹ về tuyên bố mà Trung Quốc đưa ra mới đây rằng Bắc Kinh đã ngừng hoạt động cải tạo đất ở Biển Đông.

Hồi đầu tháng 8, Trung Quốc tuyên bố đã ngừng hoạt động cải tạo đất ở Biển Đông, nhưng giới chức Mỹ đặt dấu hỏi rằng liệu các hành động đó đã được ngừng hẳn, hay chỉ là tạm dừng.

Một phát ngôn viên tại đại sứ quán Trung Quốc ở Washington ngày 20/8 cho biết Trung Quốc đã ngừng hẳn việc cải tạo đất kể từ tháng 6. Phát ngôn viên Zhu Haiquan còn bao biện rằng các cơ sở đang được xây dựng trên các đảo nhân tạo sẽ phục vụ lợi ích chung.

“Trung Quốc sẵn sàng mở các cơ sở này cho các nước khác sau khi hoàn thiện. Chúng tôi hi vọng phía Mỹ sẽ xem đây là một cách thức cân bằng và khách quan, và tôn trọng nỗ lực của các quốc gia trong khu vực nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông”, ông Zhu nói.

Mặc dù không thẳng thừng phủ nhận tuyên bố của Bắc Kinh nhưng một phát ngôn viên Bộ quốc phòng Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc làm rõ các ý định của nước này.

“Chúng tôi hối thúc Trung Quốc làm rõ liệu tuyên bố đó có áp dụng đối với tất cả các tiền đồn ở Hoàng Sa và Trường Sa hay không và liệu Trung Quốc có cam kết lâu dài việc dừng các hoạt động cải tạo hay không”, phát ngôn viên nói.

Trước năm 2015, giới chức quốc phòng ước tính rằng Trung Quốc chỉ cải tạo khoảng 200 ha đất để xây các đảo nhân tạo.

Nhưng giờ các đảo nhân tạo đã đủ to để xây dựng các tòa nhà và chứa các thiết bị, và trên một đảo nhân tạo còn đủ chỗ để xây một đường băng.

Trong 2 năm qua, Trung Quốc đã tăng cường mạnh mẽ việc cảo tạo đất ở Biển Đông và hiện chiếm 95% diện dích đất được cải tạo tại ở quần đảo Trường Sa.

Hồi tháng 5, tờ Wall Street Journal đưa tin rằng, hoạt động giám sát của Mỹ đã phát hiện Trung Quốc đặt 2 khẩu pháo di động trên một trong số các đảo nhân tạo ở Trường Sa.

Bắc Kinh ngang nhiên nói rằng việc xây dựng các đảo nhân tạo, nằm cách bờ biển Trung Quốc hơn 1.100 km, thuộc chủ quyền của mình.

Nguồn tin trên cũng chỉ ra rằng tại một số địa điểm, Trung Quốc đã đào các rãnh sâu và xây dựng các khu vực neo đậu mới để cho phép các tàu lớn, có thể được sử dụng để đòi hỏi chủ quyền, tiếp cận.

Trung Quốc cũng gia tăng tuần tra ở Biển Đông

Báo cáo của Lầu Năm Góc cũng cho biết, Trung Quốc đang đẩy mạnh tuần tra trong khu vực, thực hiện “các bước đi nhỏ” tại các khu vực tranh chấp để tránh xung đột quân sự, trong khi tăng cường việc kiểm soát các hòn đảo.

Báo cáo còn đề cập tới việc Trung Quốc mở rộng sử dụng lực lượng bảo vệ bờ biển, lực lượng mà Bắc Kinh đang dùng để đòi hỏi các tuyên bố chủ quyền cả ở Biển Đông và Hoa Đông.

“Trung Quốc có thiên hướng sử cụng các tàu thực thi pháp luật hàng hải do chính phủ kiểm soát tại các khu vực tranh chấp này, và vận hành các tàu của hải quân Trung Quốc để những tàu này sẵn sàng phản ứng nhanh hơn với tình hình leo thang”, báo cáo viết.

Một số lãnh đạo quân đội Mỹ đã hối thúc Lầu Năm Góc quyết đoán hơn trong việc đối phó với các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông, kêu gọi gia tăng các cuộc tuần tra trên không và trên biển để vào vùng 12 hải lý của một số hòn đảo mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền. Tuy nhiên, một số quan chức tại Lầu Năm Góc và tại Nhà Trắng nói họ kiềm chế các cuộc tuần tra như vậy để không “chọc giận” Bắc Kinh.

An Bình

Theo Dantri/WSJ