Mỹ – Trung lại trả đũa lệnh cấm hàng không

Ngày 21-1, Mỹ ra lệnh cấm với 44 chuyến bay của các hãng hàng không Trung Quốc để trả đũa quyết định tương tự của Trung Quốc với các hãng bay Mỹ trước đó.

Một chiếc máy bay của Hãng China Southern Airlines, 1 trong 4 hãng hàng không Trung Quốc vừa bị Mỹ đình chỉ chuyến bay – Ảnh: Reuters

Phía Mỹ cho rằng việc Trung Quốc chặn các chuyến bay của Mỹ là “bất lợi cho lợi ích cộng đồng và cần phải có biện pháp xử lý tương xứng”.

Lại trả đũa sòng phẳng

Theo Hãng tin Reuters, lệnh cấm của Bộ Giao thông Mỹ sẽ áp dụng với các chuyến bay lên lịch từ 30-1 đến 29-3 của 4 hãng hàng không Trung Quốc là Xiamen, Air China, China Southern Airlines và China Eastern Airlines.

Trước đó, Trung Quốc đã cấm một số chuyến bay của Delta Airlines, United Airlines và American Airlines do có một số hành khách trên các chuyến bay này dương tính với COVID-19 sau khi nhập cảnh.

Theo quy định từ tháng 6-2021, sau khi hạ cánh ở Trung Quốc, nếu có từ 5 khách dương tính với COVID-19 trở lên thì các hãng bay phải chọn giữa 2 phương án: hoặc đình chỉ trong ít nhất 2 tuần, hoặc giới hạn số khách còn 40% trong 4 tuần. Nếu có từ 10 người dương tính trở lên, chuyến bay sẽ bị đình chỉ trong 4 tuần.

Mỹ cho rằng quyết định của Trung Quốc là không công bằng vì tất cả những khách này đều đã âm tính với COVID-19 trước khi bay. Ngoài ra, quy định của Trung Quốc không phù hợp với các thỏa thuận của nước này theo Hiệp định vận tải hàng không Mỹ – Trung ký từ năm 1980.

Theo trang Travel Pulse, không chỉ Mỹ mà chuyến bay quốc tế của các nước khác như Pháp, Indonesia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất cũng bị Trung Quốc đình chỉ. Theo Cục Hàng không dân dụng Trung Quốc (CAAC), nước này đã giảm tổng số chuyến bay thương mại quốc tế xuống còn 200 chuyến/tuần, tương đương 2% so với trước dịch.

Từ ngày 24-12-2021 đến 12-1-2022, quy định chống dịch đề phòng biến thể Omicron của Trung Quốc đã khiến hơn 1/3 trong tổng số 9.356 chuyến bay quốc tế đến nước này bị hủy.

Hành khách thiệt nhất

Không ai hưởng lợi trong quyết định này, như trường hợp của anh Dwight Law, phải chịu thiệt do kế hoạch đi lại bị đảo lộn.

Theo Reuters, anh Law là chuyên gia người Mỹ có một công ty thiết kế kiến trúc đã sống ở Thượng Hải 20 năm. Do cha mất hồi tháng 11-2021, anh bay về Kansas chịu tang. Nay kế hoạch về nhà và tiếp tục công việc đã phá sản. Với hàng chục chuyến bay bị hủy, việc tìm được chuyến về Trung Quốc, kể cả trong tháng 2, là điều gần như bất khả thi.

“Giờ đây, tôi như bị kẹt bên ngoài Trung Quốc, không biết ngày nào mới gặp lại vợ con cũng như xử lý công việc. Tôi có 50 nhân viên ở Trung Quốc, nếu tôi không có mặt ở đó thì công việc sẽ gặp khó và ảnh hưởng trực tiếp đến “nồi cơm” của tất cả mọi người”, Law than thở.

Ở chiều ngược lại, nhiều người về Trung Quốc ăn Tết chắc chắn đang rất bất an vì nhiều khả năng họ sẽ bị kẹt lại Trung Quốc lâu hơn dự tính.

Ngày 21-1, ông Liu Pengyu, người phát ngôn Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington, cho biết chính sách với các chuyến bay quốc tế đến Trung Quốc là công bằng, công khai minh bạch với mọi hãng kể cả của Trung Quốc.

Ông Pengyu gọi hành động của Mỹ là “rất vô lý” và kêu gọi Washington ngừng gây rối và hạn chế các chuyến bay chở khách bình thường của Trung Quốc.

Phía Mỹ nhất quyết đòi “có đi có lại” và đã “chuẩn bị đầy đủ” để đảo ngược quyết định nếu Trung Quốc cải thiện cách đối xử với hãng bay Mỹ. Washington cũng nói sẽ có hành động bổ sung nếu Bắc Kinh đình chỉ nhiều chuyến bay hơn. Về mặt ngoại giao, việc dừng các chuyến bay tiếp tục cho thấy sự căng thẳng chưa hạ nhiệt giữa hai nước.

Mỹ và Trung Quốc nhiều lần đáp trả qua lại về hàng không

Năm 2020: Trung Quốc cấm các chuyến bay của hai hãng Delta và United khiến Washington dọa trả đũa. Kết quả, Trung Quốc nhượng bộ và cho hai hãng hoạt động trở lại.

Tháng 8-2021: Mỹ buộc 4 chuyến của các hãng bay Trung Quốc chỉ được chở 40% công suất trong 4 tuần để phản ứng với điều kiện tương tự của Bắc Kinh với Mỹ.

Từ 31-12-2021 sang những tuần đầu tháng 1-2022: Trung Quốc ngừng tổng cộng 44 chuyến của các hãng bay Mỹ. Trước đó, giữa hai nước có khoảng 20 chuyến mỗi tuần, thấp hơn nhiều so với hơn 100 chuyến trước dịch.

Từ 19-1 và kéo dài trong ít nhất 2 tuần, trừ 2 chuyến được xếp lịch, tất cả các chuyến bay từ Mỹ đến Trung Quốc đều bị hủy hoặc ngừng, theo CNN.