Mỹ triển khai máy bay không người lái tại Việt Nam từ thập niên 1960

Quân đội Mỹ đã sử dụng máy bay không người lái (UAV) tại Việt Nam, Triều Tiên và Trung Quốc từ những năm 1960, một sĩ quan Không lực Mỹ tiết lộ vào hôm 18.1.

Đại tá John Dale đứng cạnh một máy bay không người lái – Ảnh: The Daily Courier

Tờ báo lâu đời của Mỹ The Daily Courier dẫn lời đại tá John Dale, người được cho là một trong những chuyên gia đầu tiên về công nghệ UAV, giải thích về cách thức và lý do Bộ chỉ huy Không quân Chiến lược Mỹ (SAC) dùng UAV trong thập niên 1960 tại một hội nghị ở Trường đại học Embry-Riddle, bang Arizona, hôm 18.1.

Ông Dale, từng là giám đốc tình báo của Bộ chỉ huy Không lực 15 thuộc SAC, cho biết những thông tin mà ông tiết lộ từng là tuyệt mật, nhưng đã được phép giải mật gần đây.

Vị đại tá này cho biết các máy bay không người lái Mỹ thời bấy giờ đã khiến chiến đấu cơ MiG của Trung Quốc bối rối.

“Có lần, họ đã cử 19 chiến đấu cơ MiG rượt đuổi một máy bay không người lái Mỹ”, ông Dale kể lại.

Ông cho biết những chiếc UAV kích cỡ nhỏ thời đó được thả từ cánh của những chiếc máy bay vận tải quân sự DC-130, sau đó được điều khiển từ xa bởi một đội ngũ ngồi trong một xe tải và hạ cánh bằng dù sau khi hoàn thành nhiệm vụ do thám.

“Một trong những bí mật chưa từng được công bố ở bất kỳ đâu – đó là từ tháng 10.1968 đến tháng 11.1972, trong 4 năm, chúng tôi là lực lượng máy bay không người lái duy nhất bay ở miền Bắc Việt Nam”, ông Dale tiết lộ.

Nhờ có sự hậu thuẫn của CIA, “nên chúng tôi có thể làm được rất nhiều việc trong một thời gian dài như vậy mà không bị bất kỳ chính trị gia nào can thiệp”, vị đại tá này nói.

Sau này, Không quân Mỹ bắt đầu có những cải tiến cho máy bay không người lái, chẳng hạn như có bình xăng lớn hơn, khung nhẹ hơn và hệ thống phòng vệ, được gọi là Các biện pháp đối phó và phản ứng với mối đe dọa trên cao (HATRAC), ông Dale cho hay.

Có một cải tiến lớn lúc đó là kỹ thuật đồng bộ hóa camera với sự rung lắc của máy bay không người lái, cho phép máy bay có khả năng phát hiện những mục tiêu rất nhỏ từ trên không.

Chương trình máy bay do thám không người lái của SAC chấm dứt khi “Tổng thống Nixon bắt đầu chơi bóng bàn với phía Trung Quốc” và cam kết sẽ ngưng do thám nước này, đại tá Mỹ tiết lộ.

Mặc dù một số nước khác, cụ thể là Israel, rất muốn có máy bay không người lái Mỹ, nhưng chính quyền Mỹ lúc đó đã từ chối, ông này nhớ lại.

“Đó là một chương trình mắc tiền”, ông Dale nói.