Mỹ thay đổi thông điệp sau khi hối thúc ngừng bắn Israel – Hezbollah

Chỉ một tuần sau khi kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức giữa Israel và Hezbollah để tránh khả năng xảy ra chiến tranh toàn diện ở Trung Đông, Nhà Trắng đã thay đổi thông điệp của mình khi Israel tiếp tục tấn công trên bộ vào Liban.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (trái) đón Tổng thống Mỹ Joe Biden tại sân bay Ben Gurion ở Tel Aviv ngày 18/10/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Ngày 26/9, Mỹ, Pháp và các đồng minh khác đã kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức trong 21 ngày để tạo điều kiện đàm phán trong cuộc xung đột leo thang giữa Israel và Hezbollah. Mỹ hy vọng thỏa thuận ngừng bắn có thể mang lại ổn định lâu dài dọc theo biên giới giữa Israel và Liban.

Văn phòng Thủ tướng Israel ở thời điểm đó tuyên bố rằng kế hoạch ngừng bắn do Mỹ và Pháp đưa ra chỉ là một đề xuất và ông Benjamin Netanyahu chưa phản hồi về đề xuất này. Tiếp đó, Bộ trưởng Ngoại giao Israel Israel Katz nhấn mạnh sẽ không có lệnh ngừng bắn ở miền Bắc nước này. Ngoại trưởng Katz đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi giành chiến thắng và đưa hàng chục nghìn công dân Israel đã phải sơ tán khỏi nhà của họ ở miền Bắc trở về.

Sau đó là diễn biến đáng chú ý, thủ lĩnh Hassan Nasrallah của Hezbollah thiệt mạng do cuộc không kích của quân đội Israel vào thủ đô Beirut tối 27/9.

Mỹ đã nhanh chóng ca ngợi và bảo vệ Israel sau một loạt các cuộc không kích giết chết các nhà lãnh đạo Hezbollah. Trái ngược với những chỉ trích liên tục về cuộc chiến của Israel ở Gaza đã khiến người dân thường tử vong, Mỹ đã có một hướng đi khác đối với các cuộc không kích nhằm vào thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah và những lãnh đạo khác của lực lượng này. Theo hãng thông tấn AP (Mỹ), các cuộc không kích này cũng có thể khiến người vô tội không liên quan đến Hezbollah phải bỏ mạng.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Tướng Pat Ryder đã nói rõ rằng Mỹ vẫn tập trung cao độ vào việc ngăn chặn một cuộc xung đột rộng lớn hơn ở Trung Đông, nhưng ông đã thể hiện linh động để Israel tiếp tục truy đuổi Hezbollah để tự bảo vệ nước này.

Ông Ryder nói rõ:”Chúng tôi hiểu và ủng hộ quyền tự vệ của Israel trước Hezbollah. Chúng tôi biết rằng một phần của điều đó là tiêu hủy một số cơ sở hạ tầng tấn công mà Hezbollah đã xây dựng dọc biên giới”. Ông cho biết Mỹ sẽ tham vấn với Israel khi nước này tiến hành các hoạt động hạn chế chống lại các vị trí của Hezbollah dọc biên giới. Ông Ryder cho biết mục tiêu là cho phép công dân ở cả hai bên biên giới trở về nhà của họ.

Cũng theo người phát ngôn này, một phần trong các cuộc thảo luận sắp tới giữa Mỹ và Israel sẽ tập trung vào việc đảm bảo hiểu biết về nhiệm vụ có thể kéo dài và lan rộng đãn đến căng thẳng leo thang hơn nữa.

Lực lượng cứu hộ tìm kiếm nạn nhân trong đống đổ nát sau cuộc không kích của Israel xuống Ain Ed Delb, Liban ngày 30/9. Ảnh: THX/TTXVN

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller ngày 2/10 tuyên bố rằng việc Israel nhắm mục tiêu vào các nhà lãnh đạo cấp cao của Hamas và Hezbollah cũng như việc nước này khởi xướng hoạt động quân sự trên bộ có giới hạn tại Liban là chính đáng vì chúng được thực hiện để tự vệ.

Ngược lại, ông Miller đánh giá rằng cuộc tấn công tên lửa của Iran ngày 1/10 nhằm vào Israel là nguy hiểm và leo thang căng thẳng vì nó nhằm hỗ trợ Hamas và Hezbollah.

Trong khi đó, theo AP, tính đến thời điểm này, có rất ít bằng chứng cho thấy nỗ lực của chính quyền Tổng thống Joe Biden hướng đến ngừng bắn và cảnh báo về việc mở rộng xung đột, đã có nhiều tác động đến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Ngày 30/9, giám đốc chương trình Trung Đông tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) – ông Jon Alterman nhận định rằng ảnh hưởng của Mỹ đối với Thủ tướng Netanyahu dường như đang phai nhạt và rằng nhà lãnh đạo Israel “có vẻ đã bỏ qua những cảnh báo của Mỹ về việc châm ngòi một cuộc chiến tranh khu vực”.

Theo ông Alterman, Nhà Trắng phải “lo lắng rằng việc không thể đạt được tiến triển ngoại giao trong thời gian dài sẽ làm suy yếu ảnh hưởng của Mỹ ở Trung Đông và trên toàn thế giới”. Bên cạnh đó, ông phân tích rằng việc Thủ tướng Netanyahu tin rằng Mỹ sẽ sát cánh cùng Israel trong mọi hoàn cảnh khiến Tel Aviv mạnh dạn chấp nhận nhiều rủi ro hơn so với bình thường.