Mỹ thấp thỏm khi Hàn – Triều đàm phán “phá băng” căng thẳng

Khi Hàn Quốc và Triều Tiên bắt đầu cuộc hội đàm cấp cao đầu tiên sau thời gian dài căng thẳng, Mỹ được cho là cũng có những tính toán riêng để đối phó với Bình Nhưỡng với tư cách là đồng minh của Seoul.

Hai phái đoàn Triều Tiên và Hàn Quốc cùng nhau bắt tay tại cuộc hội đàm ngày 9/1 (Ảnh: Reuters)

Sau khi Triều Tiên và Hàn Quốc tổ chức cuộc hội đàm cấp cao đầu tiên trong hơn hai năm “đóng băng” quan hệ, Mỹ đã dành lời khen ngợi cho động thái này và nhấn mạnh đây là bước khởi đầu tốt đẹp cho việc giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay trên bán đảo Triều Tiên. Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ ý muốn tham gia vào các cuộc hội đàm tương tự trong tương lai, song Washington cũng muốn nội dung các cuộc hội đàm đó phải tập trung vào việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, dù đây là điều Bình Nhưỡng không bao giờ chấp nhận.

“Rõ ràng đây là một diễn biến tích cực. Chúng tôi muốn các cuộc đàm phán hạt nhân diễn ra, chúng tôi muốn phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Đây là bước đi tốt đẹp đầu tiên cho tiến trình đó”, Reuters dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Steve Goldstein phát biểu trong cuộc họp báo ngày 9/1.

Trong cuộc hội đàm với Hàn Quốc, Triều Tiên xác nhận sẽ cử một đoàn vận động viên tới dự Thế vận hội Mùa đông do quốc gia láng giềng đăng cai tổ chức vào tháng sau, đồng thời nối lại đường dây nóng liên lạc giữa hai nước vốn bị đóng băng từ hơn 2 năm nay. Ngoài ra, Seoul cũng để ngỏ khả năng dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đơn phương nhằm vào Bình Nhưỡng.

“Mỹ vẫn duy trì tham vấn chặt chẽ với các quan chức Hàn Quốc, những người có trách nhiệm đảm bảo rằng việc phái đoàn Triều Tiên tham gia Thế vận hội Mùa đông sẽ không vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc liên quan tới chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo bất hợp pháp của Triều Tiên”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert cho biết.

Trong khi đó, Nhà Trắng vẫn thận trọng trong tuyên bố chính thức khi không tỏ ra bất bình với lập trường hòa hoãn của đồng minh Hàn Quốc với Triều Tiên, và cũng không thỏa hiệp với lập trường từ trước đến nay của Mỹ đó là Bình Nhưỡng phải từ bỏ vũ khí hạt nhân.

“Sự tham gia của Triều Tiên (vào Thế vận hội) là cơ hội để chính quyền nước này nhìn nhận ra giá trị của việc được cộng đồng quốc tế dỡ bỏ cấm vận nếu từ bỏ hạt nhân”, phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders nói với các phóng viên.

Về phần mình, Tổng thống Donald Trump nhận định cuộc gặp mặt trực tiếp giữa các quan chức cấp cao của Triều Tiên và Hàn Quốc là “điều tốt đẹp”. Ông Trump tuyên bố sẵn sàng trao đổi với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào thời điểm thích hợp.

Không cần lo lắng?

Người dân thủ đô Seoul, Hàn Quốc theo dõi bản tin về cuộc hội đàm của các quan chức cấp cao Hàn – Triều (Ảnh: Reuters)

“Tất cả các vũ khí hạt nhân của chúng tôi, gồm bom nguyên tử, bom nhiệt hạch và tên lửa đạn đạo chỉ nhằm vào Mỹ, chứ không nhằm vào những người anh em (Hàn Quốc) hay Nga và Trung Quốc”, ông Ri Son Gwon, Chủ tịch Ủy ban Thống nhất hòa bình liên Triều và là trưởng phái đoàn Triều Tiên, nhấn mạnh.Tuy nhiên, kết quả từ cuộc hội đàm cho thấy Triều Tiên sẽ không từ bỏ chương trình hạt nhân của nước này mặc dù “xuống thang” với Hàn Quốc đi chăng nữa. Tại cuộc hội đàm, trưởng đoàn đại diện của hai nước đã nhất trí sẽ tiếp tục gặp mặt để giải quyết các vấn đề chung và tránh nguy cơ xảy ra xung đột bất ngờ trong bối cảnh Triều Tiên từng cảnh báo về khả năng phóng tên lửa hạt nhân tới Mỹ. Mặc dù vậy, Bình Nhưỡng khẳng định từ bỏ vũ khí hạt nhân không nằm trong số các chủ đề thảo luận với Hàn Quốc.

Theo ông Ri, vũ khí hạt nhân không phải là vấn đề cần đưa ra bàn thảo giữa Triều Tiên và Hàn Quốc. Do vậy việc nêu vấn đề này ra trong cuộc hội đàm với Hàn Quốc có thể gây ra những hậu quả tiêu cực và có nguy cơ biến tất cả những thành tựu tốt đẹp mà hai nước đã đạt được trong cuộc hội đàm thành con số 0.

Ông Ri Son Gwon (phải) bắt tay Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Cho Myoung Gyon sau cuộc hội đàm song phương tại làng đình chiến Panmunjom (Ảnh: Reuters)

Theo AFP, một trong số các quan chức của chính phủ Mỹ, những người được tiếp cận với các báo cáo mật về kế hoạch đối phó của Mỹ với Triều Tiên, cho rằng cuộc hội đàm Hàn – Triều nhiều khả năng đi theo “lối mòn” ngoại giao từng diễn ra trước đây, trong đó Triều Tiên sẽ được hưởng lợi từ các khoản viện trợ lương thực cũng như các khoản viện trợ khác, song rốt cuộc vẫn không chịu từ bỏ chương trình hạt nhân.

Một quan chức khác cho biết cuộc hội đàm giữa Triều Tiên và Hàn Quốc có thể tạo ra một mối nguy hiểm khác cho Mỹ khi Bình Nhưỡng tìm cách lợi dụng cuộc hội đàm này để chia rẽ mối quan hệ đồng minh lâu năm giữa Seoul và Washington. Giới phân tích nhận định, Hàn Quốc có thể sẽ phải tìm cách để cân bằng mối quan hệ với cả Triều Tiên và Mỹ trong bối cảnh căng thẳng như hiện nay.

Hàn Quốc từ lâu đã duy trì liên minh quân sự mạnh mẽ với Mỹ và được hưởng lợi đáng kể từ việc trở thành đối tác thương mại thân cận với Washington. Xét về lịch sử, Seoul cũng luôn phải cảnh giác với các chiến thuật thay đổi “chóng mặt” của Triều Tiên.

Vì những lý do trên, cuộc hội đàm ngày 9/1 có lẽ chỉ là cơ hội để Hàn Quốc thăm dò quan điểm của Triều Tiên. Khó có thể tưởng tượng rằng Hàn Quốc sẽ đưa ra bất kỳ bước đột phá hay thay đổi nào về chính sách trong những vấn đề lớn mà không xin ý kiến tham vấn của Mỹ. Do vậy, theo một số chuyên gia, Washington có lẽ không cần quá lo lắng về cuộc hội đàm Hàn – Triều lần này.

Thành Đạt

Theo Dantri