Mỹ tăng nhập khẩu phân urê từ Nga do chính sách thuế quan của Tổng thống Trump

Theo báo cáo của tờ The Washington Post ngày 21/7, chính sách thuế quan toàn diện do Tổng thống Mỹ Donald Trump ban hành gần đây đang tạo ra những hiệu ứng ngoài dự kiến, trong đó có việc gia tăng phụ thuộc vào nguồn cung phân urê từ Liên bang Nga .

Càng hàng hóa ở Vladivostok, Nga. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Urê là một loại phân bón phổ biến, được sử dụng rộng rãi trong canh tác các loại cây trồng như lúa mì, ngô và gạo. Tính đến tháng 5/2025, Nga đã chiếm tới 64% tổng lượng urê nhập khẩu vào Mỹ, gần gấp đôi thị phần so với thời điểm trước khi Washington áp dụng các mức thuế mới. Số liệu này được công bố bởi công ty dịch vụ tài chính StoneX có trụ sở tại New York.

Đây là kết quả từ chính sách thuế 10% mà Tổng thống Trump công bố vào đầu tháng 4 vừa qua, áp dụng đối với phần lớn các quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm những nước xuất khẩu phân bón lớn như Qatar và Algeria. Tuy nhiên, chính sách này không áp dụng đối với Nga – quốc gia vốn đã chịu nhiều lệnh trừng phạt kinh tế từ Mỹ và phương Tây trước đó. Theo giới chức Mỹ, quyết định miễn trừ Nga khỏi danh sách các nước bị áp thuế mới là nhằm duy trì cân bằng trong chuỗi cung ứng phân bón chiến lược, nhất là trong bối cảnh chi phí đầu vào sản xuất nông nghiệp tại Mỹ đang gia tăng.

Dữ liệu từ Cục Thống kê Dân số Mỹ (USC) cũng ghi nhận sự gia tăng rõ rệt trong kim ngạch nhập khẩu từ Nga. Cụ thể, trong tháng 5/2025, giá trị hàng hóa Nga xuất khẩu sang Mỹ đạt 539,6 triệu USD – mức cao nhất kể từ đầu năm và chỉ đứng sau kỷ lục 562 triệu USD vào tháng 3/2023. Trước đó, trong tháng 4/2025, kim ngạch xuất khẩu từ Nga sang Mỹ là 492,1 triệu USD và tháng 3 là 523,5 triệu USD.

Chính sách thuế mới của Mỹ được triển khai từ đầu tháng 4, bao gồm việc áp dụng mức thuế 10% đối với hàng hóa từ 185 quốc gia và vùng lãnh thổ, bên cạnh thuế nhập khẩu 25% đối với ô tô nước ngoài. Đồng thời, Nhà Trắng cũng tạm đình chỉ một phần thuế đáp trả trong 90 ngày, nhằm tạo điều kiện cho các cuộc tham vấn thương mại song phương. Theo kế hoạch của chính quyền Trump, các quốc gia không đạt được thỏa thuận thương mại riêng với Mỹ sẽ phải đối mặt với các mức thuế nhập khẩu bổ sung kể từ ngày 1/8 tới.

Giới phân tích cho rằng, chính sách thương mại hiện tại của Mỹ đang tạo ra những thay đổi lớn trong cấu trúc thương mại toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp hóa chất. Việc tăng nhập khẩu phân bón từ Nga cho thấy tính phức tạp và đôi khi mâu thuẫn trong điều hành chính sách thương mại và đối ngoại của Mỹ.

Một số chuyên gia cảnh báo rằng, sự phụ thuộc gia tăng vào nguồn cung phân bón từ Nga có thể đặt ra rủi ro dài hạn, đặc biệt khi căng thẳng địa chính trị vẫn đang tiếp diễn. Đồng thời, điều này cũng phản ánh thực tế rằng, trong một số lĩnh vực thiết yếu, các biện pháp trừng phạt hay thuế quan không mang lại hiệu quả như mong đợi và có thể dẫn đến những điều chỉnh không lường trước trong chuỗi cung ứng toàn cầu.