Mỹ phủ nhận thông tin đạt một số thỏa thuận với Iran
Ngày 16/6, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã bác bỏ thông tin cho rằng Washington và Tehran đang tiến gần đến các thỏa thuận hạn chế chương trình hạt nhân của Iran và trả tự do cho các công dân Mỹ bị giam giữ tại Cộng hòa Hồi giáo này.
Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken phát biểu tại Washington, DC, ngày 15/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Khi được hỏi về các cuộc đàm phán gián tiếp thông qua Oman, ông Blinken nói: “Đối với Iran, một số thông tin mà chúng tôi đã thấy về một thỏa thuận liên quan đến các vấn đề hạt nhân hoặc, về vấn đề đó, về những người bị giam giữ, hoàn toàn không chính xác và không đúng sự thật”.
Hôm 12/6, Iran cho biết họ đang tiến hành đàm phán gián tiếp với Mỹ thông qua Oman, với các chủ đề chính là vấn đề hạt nhân, lệnh trừng phạt của Mỹ và những người bị giam giữ.
Video đang HOT
Hãng tin CNN của Mỹ cho biết Washington đã âm thầm nối lại các cuộc đàm phán gián tiếp với Tehran từ nhiều tháng trước. Ông Brett McGurk, điều phối viên Nhà Trắng phụ trách vấn đề Trung Đông và Bắc Phi, đã được cử đến Oman để thảo luận gián tiếp với các đại diện của Chính phủ Iran.
Mặc dù đàm phán đã có một số dấu hiệu tiến triển, nhưng một nguồn tin cho biết các bên chưa chính thức đạt được bất kỳ thỏa thuận nào. Các bước tiến nổi bật trong đàm phán bao gồm việc Mỹ cho phép Iraq trả khoản nợ năng lượng 2,76 tỉ USD cho Iran.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, số tiền này sẽ được Iran sử dụng để mua các mặt hàng như thực phẩm và thuốc men. Washington cũng nỗ lực kêu gọi Tehran trả tự do cho 3 công dân Mỹ bị giam giữ ở Iran.
Thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), được Iran ký với Nhóm P5 1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc- Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga – cùng với Đức) vào tháng 7/2015. Theo đó, Tehran hạn chế hoạt động hạt nhân để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, năm 2018, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận và tái áp đặt trừng phạt kinh tế, khiến Iran cũng giảm các cam kết của nước này trong thỏa thuận. Các cuộc đàm phán nhằm khôi phục JCPOA đã bắt đầu vào tháng 4/2021 tại Vienna (Áo), song chưa ghi nhận bước đột phá đáng kể nào sau vòng đàm phán chính thức thứ 8 gần đây nhất vào đầu tháng 8 năm ngoái.
Iran bác bỏ kết luận trong báo cáo hạt nhân của IAEA
Ngày 8/9, người phát ngôn của Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi tuyên bố nước này bác bỏ báo cáo do Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) công bố trước đó một ngày, trong đó IAEA kết luận không thể chứng nhận chương trình hạt nhân của Iran là "hoàn toàn vì mục đích hòa bình".
Cơ sở hạt nhân Natanz ở Iran. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong tuyên bố, ông Kamalvandi cho rằng báo cáo của IAEA một lần nữa cho thấy những mục đích chính trị về các vấn đề "thiếu căn cứ" từ quá khứ. Quan chức này nhấn mạnh Tehran sẽ đưa ra câu trả lời có cơ sở đối với kết luận trong báo cáo trên tại cuộc họp sắp tới của ban lãnh đạo IAEA, dự kiến diễn ra tại Vienna (Áo) từ ngày 12 - 16/9 tới.
Theo báo cáo do Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) công bố ngày 7/9, Iran đã tiếp tục làm giàu urani trên ngưỡng giới hạn mà thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 đề ra, với lượng urani tích trữ cao gấp 19 lần so với mức giới hạn trong thỏa thuận. IAEA cũng kết luận rằng tính đến ngày 21/8, lượng urani mà Iran tích trữ ước tính vào khoảng 3.940 kg, tăng 131,6 kg so với báo cáo của quý trước. Trong giai đoạn này, lượng urani làm giàu tới 60% đã tăng thêm 12,5kg lên 55,6 kg.
IAEA cũng nhấn mạnh cơ quan này không thể đảm bảo "bản chất hòa bình" của chương trình hạt nhân Iran, khi không có bất kỳ "tiến bộ nào" trong việc giải quyết các vấn đề còn tồn đọng liên quan vật liệu hạt nhân tại những địa điểm chưa được công bố.
Cũng trong báo cáo trên, IAEA đề cập đến quyết định của Iran hồi tháng 6 về việc ngắt kết nối 27 camera cho phép các thanh sát viên của cơ quan này giám sát các hoạt động hạt nhân của nước này. IAEA cho rằng động thái trên cản trở IAEA trong việc xác nhận "bản chất hòa bình" của chương trình hạt nhân Iran.
Từ trước tới nay, chính quyền Tehran luôn khẳng định chính sách chiến lược là tìm cách sử dụng công nghệ hạt nhân vì các mục đích hòa bình.
Thỏa thuận hạt nhân Iran, hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA), được ký giữa Iran và các nước trên vào tháng 7/2015, theo đó, Tehran hạn chế hoạt động hạt nhân để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận năm 2018 và tái áp đặt trừng phạt kinh tế, khiến Iran cũng giảm các cam kết của nước này trong thỏa thuận.
Vòng đàm phán mới nhất nhằm khôi phục JCPOA diễn ra tại Vienna (Áo) từ đầu tháng 8, sau 5 tháng đình trệ. Hôm 8/8, Liên minh châu Âu (EU) đã đề xuất "văn bản cuối cùng" của dự thảo quyết định về việc khôi phục JCPOA. Mới đây, Iran và Mỹ đã trao đổi gián tiếp về quan điểm và phản hồi của mỗi bên đối với đề xuất do EU đưa ra.
Mỹ, Iran âm thầm nối lại đàm phán, đạt một số tiến bộ Mỹ và Iran đã nối lại các cuộc đàm phán gián tiếp thông qua trung gian Oman và đạt được một số tiến bộ. Các nguồn tin chính phủ Mỹ, Iran và Israel tiết lộ với đài CNN rằng Washington đã âm thầm nối lại các cuộc đàm phán gián tiếp với Tehran từ nhiều tháng trước. Ông Brett McGurk, điều phối viên...