‘Mỹ phẩm huyền thoại’ của người Myanmar, bạn biết gì?

“ Phụ nữ Myanmar người nào cũng thích thanaka”, hay “Người Myanmar nhờ thanaka mới có nước da sáng mịn như vậy”. Thanaka là gì?

Ấn tượng khó quên đối với những người từng ghé thăm Myanmar, ngoài cảnh tượng đàn ông mặc xà rông (longyi) và nhiều người bỏm bẻm nhai trầu khắp các đường phố, còn là lớp bột màu vàng nhạt phủ trên đôi má những gương mặt xung quanh bạn, cứ như mọi người đang chuẩn bị dự một lễ hội gì đó.

Lớp bột lạ mắt đó là thanaka, mà đối với người dân Myanmar không chỉ là sản phẩm dưỡng da mà còn là mỹ phẩm, dược phẩm phòng bệnh, và trên hết là một truyền thống lâu đời. Không khó để nghe được những câu nói như: “Phụ nữ Myanmar người nào cũng thích thanaka”, hay “Người Myanmar nhờ thanaka mới có nước da đẹp như vậy”.

Nụ cười tươi trên đôi má được đánh Thanaka

Thanaka là gì?

Loại bột màu vàng nhạt này được làm bằng cách mài vỏ một số loại cây thành bột, rồi xoa lên khuôn mặt và cánh tay của các cô các bà các bé nữ ở Myanmar, trở thành nét văn hóa đặc sắc tại đất nước này.

Các khúc gỗ thanaka (trên) và đĩa nghiền bột thanaka (ảnh dưới)

Người Myanmar hay nói rằng truyền thống dùng thanaka đã có từ 2.000 năm trước, nhưng tài liệu cổ nhất nhắc đến loại bột “thần thánh” là một bài thơ vào thế kỷ 14.

“Phụ nam” có dùng thanaka không?

Ít gặp hơn, nhưng chắc chắn là có.

Bé trai người Myanmar với khuôn mặt được trang trí bằng thanaka. Ảnh minh họa

Thanaka làm được gì?

Công dụng của thanaka theo người Myanma truyền miệng có lẽ chẳng khác gì “ thuốc tiên”. Theo họ, nó làm mát làn da, chống nắng, chống mụn, làm vết thương mau lành, chữa ngứa, và cung cấp dưỡng chất cho trẻ nhỏ.

Không những thế, thanaka còn được coi là thuốc chữa sốt rét, động kinh, bệnh phong, bệnh tim, và nhiễm trùng tiêu hóa.

Một bé nữ tại bang Rakhine

Khoa học nói gì?

Đáng tiếc là chưa có nhiều dữ liệu lâm sàng để làm sáng tỏ câu hỏi này, vì hầu như không có nghiên cứu nào đáng kể.

Năm 2010, một nhóm nhà nghiên cứu ở Thái Lan phân tích thành phần hóa học trong vỏ cây Hesperethusa crenulata – một trong những loại cây dùng để làm ra bột thanaka. Kết quả cho thấy những hoạt chất có tác dụng chống oxy hóa, có tính kháng viêm và kháng khuẩn nhẹ, và ức chế tyronase. Tyronase là enzyme cần thiết để tổng hợp sắc tố da, vì vậy ức chế enzyme này có thể làm trắng da. Tuy nhiên vẫn còn tiếu các nghiên cứu trên người cho thấy thanaka có tác dụng giảm lão hóa da, tỉ lệ ung thư hay nhiễm trùng.

Dù vậy, nếu cả một xứ sở đã tin tưởng giao cho loại mỹ phẩm thiên nhiên này trọng trách bảo vệ làn da trước cái nắng nóng nhiệt đới suốt 2 thiên niên kỷ qua (theo lời người Myanmar), sao ta phải ngại dùng thử nếu có cơ hội?

Theo thanhnien.vn