Mỹ nỗ lực cứu vãn tiến trình hòa bình Trung Đông

Mỹ đã cảnh báo Israel và Palestin cần kiềm chế các hành động leo thang căng thẳng. Lời cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh Israel và Palestine tiến hành một loạt những hành động mang tính thách thức lẫn nhau hồi tuần trước, khiến cho tiến trình hòa bình Trung Đông càng chìm sâu vào bế tắc.

Theo kế hoạch, Ngoại trưởng Mỹ sẽ có cuộc thảo luận với Tổng thống Barack Obama tại Nhà Trắng vào ngày 8/4, với trọng tâm là tiến trình hòa bình Trung Đông.

Phát biểu với báo giới ngày 7/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cho biết các đại diện của Palestine và Israel cùng Mỹ đã có một buổi gặp mặt “nghiêm túc và xây dựng” về biện pháp nhằm khắc phục tình trạng khủng hoảng hiện nay. Trước đó, hôm 28/3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thông bao se không trả tự do cho nhóm 26 tu nhân Palestine cuối cùng nếu Palestine từ chối kéo dài các cuộc đàm phán qua thời hạn chót vào ngày 29/4 tới. Ngoài ra, Tel Aviv mời thầu xây dựng 700 đơn vị nhà ở vùng lân cận Jerusalem, vượt qua Giới tuyến Xanh. Đáp lại, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ký 15 hiệp ước quốc tế với tư cách nhà nước Palestine, động thái được cho là châm ngòi cho sự tức giận từ phía Mỹ và Israel.

Trước những hành động bất hợp tác của Israel và Palestine, hôm 4/4, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry – “kiến trúc sư” của tiến trình hoà bình Trung Đông hiện nay – cảnh báo sẽ giảm các nỗ lực hòa giải do những hành động không mang tính xây dựng từ cả Israel lẫn Palestine. Ông Kerry còn tuyên bố bây giờ là thời điểm thích hợp để Washington đánh giá lại vai trò thực tế của mình trong tiến trình hòa bình Trung Đông. Giới phân tích cho rằng lời cảnh báo của Ngoại trưởng Mỹ là thông điệp rõ ràng về việc sự kiên nhẫn của Mỹ cũng có giới hạn và cả Israel lẫn Palestine đều cần phải quyết định xem liệu họ có muốn tiếp tục tiến trình đàm phán hòa bình không. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng Washington sẽ tìm cách giảm nhẹ nguy cơ về tiến trình hòa bình bị sụp đổ và sẽ tiếp tục theo đuổi các nỗ lực cứu vãn.

Dưới sự thúc đẩy tích cực của Mỹ đặc biệt là Ngoại trưởng Kerry, tiến trình đàm phán hòa bình được khởi động lại từ tháng Bảy năm ngoái với khung thời gian là 9 tháng. Phía Palestine cho biết đã đưa ra điều kiện để kéo dài thời gian đàm phán ngoài thời hạn chót 29/4, theo đó, Israel phải có văn bản công nhận Nhà nước Palestine với các vùng lãnh thổ ở Bờ Tây, Dải Gaza với Đông Jerusalem là thủ đô. Trong khi đó, Tel Aviv khẳng định biên giới vùng Bờ Tây là vấn đề không thương lượng cũng như Đông Jerusalem là một phần của Israel. Những bất đồng sâu sắc này khiến cho dư luận nghi ngờ khả năng vòng đàm phán sẽ được nối lại trước thời hạn chót.

Theo TTXVN