Mỹ lo ngại căng thẳng Thổ Nhĩ Kỳ – Hy Lạp
Ngoại trưởng Pompeo cho biết Mỹ “quan ngại sâu sắc” về căng thẳng quân sự giữa Ankara và Athens ở Địa Trung Hải, kêu gọi giải quyết bằng ngoại giao.
“Các quốc gia trong khu vực cần giải quyết những bất đồng về các vấn đề như an ninh, tài nguyên năng lượng và hàng hải bằng con đường ngoại giao và hòa bình. Căng thẳng quân sự gia tăng không mang lại lợi ích cho ai ngoài những người muốn chứng kiến rạn nứt trong sự đoàn kết xuyên Đại Tây Dương”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói tại chuyến thăm Cộng hòa Cyprus tối 12/9.
Tuyên bố của Pompeo đưa đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ, hai đồng minh của Mỹ, gia tăng liên quan đến tranh chấp chủ quyền và tài nguyên ở vùng biển phía đông Địa Trung Hải.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại buổi họp báo cùng Tổng thống Cộng hòa Cyprus Nicos Anastasiades ở thủ đô Nicosia, Cyprus,hôm 12/9. Ảnh: Reuters.
Thổ Nhĩ Kỳ đã điều hai tàu khảo sát địa chất tới các địa điểm riêng biệt trong khu vực này, dẫn tới làn sóng phản đối gay gắt của cả Cộng hòa Cyprus và Hy Lạp, khi cho rằng Ankara hoạt động trái phép tại khu vực thềm lục địa hai nước.
Đáp lại, Ankara tuyên bố có chủ quyền hợp pháp tại vùng biển này và tăng cường các cuộc diễn tập quân sự. Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ chưa đạt thỏa thuận nào về phân định thềm lục địa, trong khi chính quyền Tổng thống Tayyip Erdogan bác bỏ mọi tuyên bố của Cộng hòa Cyprus, quốc gia không có quan hệ ngoại giao với Ankara.
Video đang HOT
“Chúng tôi quan ngại sâu sắc về các hành động hiện tại của Thổ Nhĩ Kỳ. Cộng hòa Cyprus có quyền khai thác các nguồn tài nguyên của mình, bao gồm quyền với các mỏ khí đốt được tìm thấy trong vùng đặc quyền kinh tế của họ”, Pompeo nói trong cuộc gặp Tổng thống Cộng hòa Cyprus Nicos Anastasiades.
Vị trí Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và đảo Cyprus trên Địa Trung Hải. Ảnh: AFP.
Cyprus, hòn đảo phía đông Địa Trung Hải, đã bị chia thành hai phần sau chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ năm 1974. Phần phía nam là Cộng hòa Cyprus, một thành viên EU và được quốc tế công nhận, còn vùng phía bắc thuộc quyền quản lý của Cộng hòa Bắc Cyprus Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ được Ankara công nhận.
Hồi đầu tháng này, Mỹ thông báo sẽ dỡ lệnh cấm vận kéo dài 33 năm kể từ 1987 đối với Cộng hòa Cyprus và tăng cường hợp tác an ninh với Nicosia. Động thái này đã lập tức vấp phản ứng gay gắt của Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ phớt lờ yêu cầu ngừng thăm dò dầu khí của Hy Lạp Nguy cơ các đồng minh NATO đụng độ trên Địa Trung Hải Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp diễn tập ở vùng biển tranh chấp Nga sắp tập trận gần ‘điểm nóng’ giữa Hy Lạp – Thổ Nhĩ Kỳ Thổ Nhĩ Kỳ phát hiện giếng khí đốt lớn nhất lịch sử 15
Nga sắp tập trận gần 'điểm nóng' giữa Hy Lạp - Thổ Nhĩ Kỳ
Hải quân Nga sẽ tổ chức hai cuộc tập trận ở phía đông Địa Trung Hải, khu vực diễn ra cuộc đối đầu giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp.
Hai cuộc tập trận phía đông Địa Trung Hải của hải quân Nga sẽ diễn ra ngày 8-22/9 và 17-25/9, hải quân Thổ Nhĩ Kỳ ngày 3/9 thông báo trên website. Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi Nga không can thiệp vào hoạt động nghiên cứu địa chấn của các tàu khảo sát nước này ở khu vực ngoài khơi phía nam đảo Kastellorizo, Hy Lạp và bán đảo Karpas của Cyprus.
Phát ngôn viên hải quân Nga Igor Dygalo chưa trả lời yêu cầu bình luận về thông tin này.
Chiến hạm Nga tại quân cảng Tartus, Syria duyệt binh nhân Ngày Hải quân hôm 25/7. Ảnh: BQP Nga.
Igor Korotchenko, giám đốc Trung tâm phân tích Hoạt động buôn bán vũ khí toàn cầu tại Moskva, nhận định Nga muốn phô diễn sức mạnh nhằm vào NATO trong các cuộc tập trận sắp tới, thay vì thể hiện thái độ hậu thuẫn cho Thổ Nhĩ Kỳ.
"Nga có quan hệ kinh tế và quốc phòng chặt chẽ với Thổ Nhĩ Kỳ, song chính sách của chúng tôi là tránh hậu thuẫn cho bất cứ bên nào trong tranh chấp này", Korotchenko nói. "Thổ Nhĩ Kỳ đủ khả năng tự bảo vệ lợi ích của riêng mình".
Thổ Nhĩ Kỳ và NATO đang bất đồng xung quanh thương vụ mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga. Thổ Nhĩ Kỳ còn mâu thuẫn với Liên minh châu Âu EU do tranh chấp lãnh thổ với Hy Lạp và Cộng hòa Cyprus, hai thành viên của khối. Một cường quốc EU là Pháp gần đây tăng hiện diện quân sự trong khu vực đông Địa Trung Hải để hỗ trợ Hy Lạp và Cyprus.
"Những kẻ kéo đến từ cách đây hàng nghìn km đang cố gắng bắt nạt, đòi quyền lợi và đóng vai thiên thần hộ mệnh", Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar viết trên Twitter ngày 3/9, ám chỉ Pháp. "Không thể chấp nhận điều này, họ phải quay trở lại như cách họ kéo đến".
Hoạt động thăm dò dầu khí của Thổ Nhĩ Kỳ ở đông Địa Trung Hải gây ra căng thẳng với Hy Lạp và Cyprus, xuất phát từ mâu thuẫn trong cách giải thích ranh giới trên biển. Thổ Nhĩ Kỳ và Cyprus cũng tranh cãi về quyền khai thác các mỏ khí đốt quanh hòn đảo, nơi lực lượng của Ankara kiểm soát 1/3 diện tích phía bắc.
Căng thẳng leo thang trong tuần này sau khi Mỹ nới lỏng lệnh cấm vận vũ khí kéo dài hàng thập kỷ với Cyprus. Thổ Nhĩ Kỳ lên án động thái trên và hối thúc Mỹ đảo ngược quyết định, cảnh báo sẽ thực hiện "các bước tương ứng" để bảo vệ người Cyprus nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ.
Các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ chiếm khu vực 1/3 diện tích đảo Cyprus năm 1974 sau một cuộc đảo chính nhằm tìm cách hợp nhất hòn đảo với Hy Lạp. Cộng hòa Cyprus được công nhận có chủ quyền với toàn bộ hòn đảo dù thực tế nó đang bị chia cắt.
Biển Aegean nằm giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ. Đồ họa: AFP.
Tàu ngầm Thổ Nhĩ Kỳ bị nghi áp sát thủ đô Hy Lạp Tàu ngầm Thổ Nhĩ Kỳ dường như đẩy mạnh hoạt động ở biển Aegean, có lúc chỉ cách thủ đô Athens khoảng 50 km, theo truyền thông Hy Lạp. Trang tin quốc phòng Hy Lạp Army Voice cho biết trực thăng săn ngầm nước này đã phát hiện tung tích tàu ngầm Type-209 Thổ Nhĩ Kỳ di chuyển ở eo biển Kafirea trên...