Mỹ hỗ trợ IS chiếm Deir Ezzor, ném bom SAA nhầm vào IS?

Có thông tin cho rằng, vụ đánh bom trúng kho vũ khí hóa học ở Hatla/Deir Ezzor là đòn đánh của Mỹ nhằm vào Quân đội Syria nhưng nhầm sang IS.

Quân đội Syria dốc toàn lực từ Palmyra đến Deir Ezzor

Theo nguồn tin của al-Masdar News ngày 13/4, Quân đội Syria dường như đã bắt đầu tái khởi động chiến dịch giải phóng các khu vực nông thôn của tỉnh Deir Ezzor, sau khi đẩy lùi các tay súng khủng bố IS ở khu vực phía đông thành phố cổ Palmyra của tỉnh Homs.

Al-Masdar News không thể xác nhận liệu Bộ Tư lệnh Quân sự của SAA đã đưa ra quyết định bắt tay vào một chiến dịch để giải phóng Deir Ezzor bị bao vây hay chưa, nhưng trên thực tế, Quân đội Syria đang tập trung lượng binh lực lớn tiến công mạnh về hướng này.

Trong 48 giờ qua, các đơn vị của Quân đội Ả Rập Syria (SAA) đã giải phóng một số địa điểm ở ngoại ô phía Đông của Palmyra, qua đó thiết lập một vùng đệm khá rộng xung quanh thành phố cổ này.

Sau khi chiếm được Palmyra Silos, dãy núi Mustadirah, khu vực Wadi al-Ahmar, khu rừng Sabhkat Al-Muh, trạm điện và khu mỏ khí đốt Mustadirah, Quân đội Syria đã tiến đến ngã ba Talilah và dự kiến sẽ nhanh chóng đánh chiếm được ngã 3 này.

Hiện tại, các đơn vị SAA tiếp tục tiến về phía Đông của Palmyra (cách Deir Ezzor khoảng 165km). Tuy họ còn cách Deir Ezzor hơn 150 km nữa nhưng cũng cần phải lưu ý rằng, SAA đã tiến được 70 km kể từ khi bị đẩy trở lại căn cứ không quân Tiyas (T4) cách đây hơn hai tháng.

Thành phố quan trọng trong vùng sa mạc phía đông Syria đã bị khủng bố IS bao vây trong ba năm qua. Gần đây, IS đã tăng cường lực lượng mở các cuộc tấn công mãnh liệt vào thành phố, trong một nỗ lực giải vây cho các nhóm khủng bố đang bị vây hãm ở các khu vực khác.

SAA đang tiến nhanh đến Deir Ezzor thì xảy ra sự kiện vũ khí hóa học ở Hatla

Hiện thành phố Deir Ezzor được chia thành một khu vực kiểm soát của chính phủ, một ở khu lân cận phía tây thành phố và một khu khác ở Căn cứ không quân Deir Ezzor. IS đã chia cắt thành công lực lượng phòng thủ của Quân đội Syria và vẫn đang tăng cường lực lượng tấn công mãnh liệt.

Sức ép quá lớn của khủng bố cùng với một nguy cơ một thảm họa nhân đạo đang nổ ra ở Deir Ezzor, khiến Nga và Syria buộc phải mở chiến dịch phá vây cho thành phố này.

Dẫn đầu nhiệm vụ khó nhằn này của cuộc tấn công là Quân đoàn 5 mới thành lập (do Nga huấn luyện và vũ trang); các đơn vị thuộc Sư đoàn 18, Lực lượng “Lá chắn quân sự” và một chi nhánh của nhóm al-Badia, Lực lượng Phòng vệ Quốc gia (NDF), các bộ lạc Shaitat, một đơn vị của Hezbollah Lebanon và một nhóm tay súng bán quân sự Iraq.

Dự kiến trong thời gian tới, Quân đội Syria sẽ tiến nhanh hơn bởi các khu vực phía Đông tỉnh Homs bao gồm vùng lãnh thổ sa mạc, có mật độ dân cư thưa thớt. Với rất ít dân thường, các máy bay chiến đấu của Nga có thể mạnh tay tấn công IS mà không phải lo lắng về những thiệt hại trong quá trình này.

Tuy nhiên, với sự hiện diện của một con đường quốc lộ lớn là M20 (đường cao tốc Homs-Palmyra), trong quá trình đánh sang phía đông, SAA phải chú ý tới các động thái để bảo vệ 2 bên sườn của mình, đặc biệt là đòn tiến công ở phía đông Hama.

Từ bàn đạp thành cổ, lực lượng chính phủ Syria sẽ cố gắng đánh chiếm Arak, một thị trấn trọng điểm, nằm giữa đoạn nối từ Palmyra đến một thị trấn trọng điểm khác là al-Sukhnah, cách Palmyra khoảng 20km về phía Đông, sát rìa đường quốc lộ M20 nối Palmyra với Deir Ezzor.

Mục tiêu đánh chiếm tiếp theo của Quân đội Syria là Arak

Ngoài ra, để giải phóng Deir Ezzor thành công, các lực lượng người Kurd cũng cần đẩy nhanh cuộc tấn công của họ đối với Raqqa, từ đó buộc tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo phải điều động các nhóm quân từ phía Đông tỉnh Homs và Deir Ezzor lên bảo vệ “thủ đô” của chúng.

Trong bối cảnh Quân đội Syria dường như đang quyết tâm mở chiến dịch giải phóng các vùng nông thôn của tỉnh Deir Ezzor nhằm phá vây cho thành phố thủ phủ của tỉnh bị IS bao vây đã 3 năm nay, thì đột nhiên xảy ra sự kiện rất đáng chú ý là Mỹ tấn công trúng kho vũ khí hóa học của IS.

Mỹ đánh quân đội Syria nhầm sang IS?

Quân đội Syria (SAA) tuyên bố vào chiều 12/4, máy bay chiến đấu của không quân liên minh chống khủng bố do Mỹ lãnh đạo đã không kích trúng kho vũ khí hóa học nằm trong khu vực kiểm soát của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) ở ngoại ô thành phố Deir Ezzor.

Trong khoảng thời gian từ 17h30-17h50, máy bay của liên quân đã oanh kích vào làng Hatla, ở phía đông thành phố Deir Ezzor. Tại vị trí bị không kích đã hình thành những đám khói trắng, sau đó biến thành màu vàng, cho thấy sự hiện diện của số lượng lớn các chất độc hại.

Vụ tấn công đã khiến vài trăm người dân thiệt mạng mà triệu chứng rõ nét nhất là bị ngạt thở, tương tự loại khí độc cùng loại được sử dụng ở Khan Sheikhoun-Idlib (hiện các chuyên gia đã loại bỏ khả năng khí độc Sarin vì loại khí này không mùi, không màu).

Điều này khẳng định những kẻ khủng bố sở hữu hóa chất có thể được sử dụng như vũ khí hủy diệt hàng loạt. Đây rất có thể là loại chất độc hóa học rất dễ điều chế là khí Clo.

Mặc dù ngay sau đó, Liên quân quốc tế 68 nước do Mỹ lãnh đạo đã bác bỏ những cáo buộc của Quân đội Syria và tuyên bố họ không hề mở cuộc không kích nào vào các mục tiêu của IS ở thành phố Deir Ezzor; tuy nhiên các nguồn tin địa phương đã xác nhận đó là máy bay Mỹ.

Trong thời gian qua, Mỹ rất ít khi mở các cuộc không kích trên diện rộng vào IS ở Deir Ezzor, trừ một phi vụ tập kích đặc nhiệm đáng ngờ vào thị trấn Kabr Jazra (Kubar) hồi tháng 1 vừa qua với mục đích “bắt giữ các thủ lĩnh IS”. Nhưng ngay sau đó IS đã phát động một cuộc tấn công cực lớn, đánh bại quân đội Syria, cắt đôi thành phố Deir Ezzor.

Điều đáng ngạc nhiên là trong bối cảnh hiện nay, máy bay của liên quân Mỹ còn đang bận hỗ trợ người Kurd tấn công IS ở Raqqa, nên việc họ có thời gian mở đợt không kích tấn công IS ở Deir Ezzor, gián tiếp giúp đỡ quân đội Syria phá vây là điều khiến các chuyên gia rất bất ngờ.

Do đó, đã có những suy đoán rằng, thực ra không quân Mỹ không định đánh IS mà tấn công vào quân đội Syria đang đóng quân ở thành phố Deir Ezzor, nhằm giúp IS đánh chiếm thành phố này, kiểm soát hoàn toàn tỉnh Deir Ezzor; tuy nhiên, do vị trí của SAA và IS rất sát nhau nên đã ném bom nhầm.

Nhờ vụ ném bom nhầm của Mỹ, IS đã có điều kiện thuận lợi cắt đôi thành phố Deir Ezzor (điểm đen là vị trí làng Hatla – nơi Mỹ ném bom trúng kho vũ khí hóa học IS)

Giả thuyết này được hỗ trợ bởi sự kiện tháng 9/2016, máy bay của liên quân Mỹ đã thực hiện bốn đợt không kích vào các vị trí của quân đội Syria, ở khu vực Jebel Tharda, giáp sân bay Deir Ezzor.

Kết quả vụ không kích của “Liên quân chống IS” vào lực lượng Quân chính phủ Syria ở Deir Ezzor đã khiến hơn 80 binh sĩ nước này thiệt mạng và khoảng hơn 100 người khác bị thương.

Lầu Năm Góc đã xác nhận sự việc trên và cho biết, máy bay của Không quân Mỹ, Không quân Hoàng gia Anh, Không quân Hoàng gia Australia và Không quân Hoàng gia Đan Mạch “cứ ngỡ” mình đã ném bom vào các vị trí của nhóm khủng bố “Nhà nước Hồi giáo” IS.

Điều đáng nghi vấn là sau khi không quân Mỹ dội bom đánh tan nhóm quân chính phủ ở Jebel Tharda, các tay súng khủng bố Nhà nước Hồi giáo đã ngay lập tức mở cuộc tấn công đánh chiếm Jebel Tharda, vượt qua các cứ điểm phụ cận của quân chính phủ quanh sân bay Deir Ezzor, áp sát sân bay này.

Chính từ cuộc “tấn công nhầm” này, cục diện chiến trường đã thay đổi rõ rệt, quân đội Syria lâm vào tình trạng bất lợi khi bị IS ngày càng siết chặt vòng vây. Cũng chính vụ tấn công này đã tạo thế trận có lợi cho IS tấn công cắt đôi thành phố Deir Ezzor hồi tháng 1 năm nay.

Hiện nay, IS mặc dù chiếm lợi thế nhưng không dễ chiếm được thành phố Deir Ezzor, trong khi Nga và Syria đã quyết định mở cuộc tấn công giải vây cho thành phố này. Do đó, Mỹ “sốt ruột” ném bom SAA, mở đường cho IS đánh chiếm nửa phía Tây của thành phố nhưng do các vị trí chiếm giữ của IS và SAA sát nhau nên đã ném bom nhầm.

Theo Huy Bình

Đất Việt