Mỹ giục Trung Quốc phản hồi vụ kiện “đường lưỡi bò”

Mai Hoàng Minh04:06 08/06/2014

Bộ Ngoại giao Mỹ hy vọng Trung Quốc sẽ tranh thủ cơ hội để cung cấp cho Tòa án Quốc tế những cơ sở pháp lý liên quan tới tranh chấp trên Biển Đông.

Tòa án Quốc tế yêu cầu Trung Quốc phản hồi những luận cứ của Philippines về tranh chấp Biển Đông trong khoảng thời gian từ nay tới ngày 15/12. Tuy nhiên, Bắc Kinh từ chối thực thi yêu cầu của Tòa án Quốc tế.

Bà Marie Half, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ, cho rằng yêu cầu của Tòa án Quốc tế là cơ hội tốt để Trung Quốc làm rõ cơ sở pháp lý cho những lập luận liên quan tới tranh chấp trên Biển Đông của họ. Theo bà, chính phủ Mỹ biết thông tin về việc Trung Quốc mở rộng các hoạt động của họ trên Biển Đông, Philstar đưa tin.

“Chúng tôi kêu gọi các bên kiềm chế trong việc thực hiện các hoạt động có thể làm phức tạp hoặc leo thang tranh chấp”, bà nói.

Chính phủ Philippines kêu gọi các quốc gia đang tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc cùng tham gia vào vụ kiện. Ảnh: AP

Philippines kiện Trung Quốc lên Tòa án Quốc tế vào tháng 1/2013 sau khi các tàu Trung Quốc chiếm một bãi san hô ở ngoài khơi bờ biển phía tây bắc Philippines. Manila yêu cầu Tòa án Quốc tế ra phán quyết về việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với 80% vùng nước chiến lược ở Biển Đông và việc Bắc Kinh chiếm đóng bất hợp pháp 8 đảo ở vùng biển này.

Trong một báo cáo hàng năm dành cho Quốc hội, Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định Trung Quốc đang theo đuổi một chương trình hiện đại hóa quân sự toàn diện và dài hạn để tăng cường khả năng chiến đấu của quân đội trong các xung đột ngắn nhưng căng thẳng trong phạm vi khu vực. Báo cáo kết luận Trung Quốc đang chuẩn bị cho mọi tình huống trên Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Theo Trí Thức

Cần kết thúc sự mập mờ của Trung Quốc về "đường 9 đoạn"

Khi Đối thoại Shangri La lần thứ 13 bế mạc hôm 1.6, nhiều học giả trên thế giới yêu cầu Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) Vương Quán Trung, giải thích về cái gọi là "đường 9 đoạn" của Trung Quốc trên biển Đông.

Ông tướng này chỉ cho biết Trung Quốc chuẩn bị "đàm phán trực tiếp" với từng nước có liên quan, theo Thông tấn xã Việt Nam.

Còn theo bài viết của Jeffrey A.Bader trên trang Brookings.edu, Mỹ đã kết liễu sự mập mờ của Trung Quốc về đường 9 đoạn", còn gọi là "đường lưỡi bò".

Tựa tiếng Anh của bài viết: The U.S. and China's Nine-Dash Line: Ending the Ambiguity đăng trên trang mạng của Viện Brookings ngày 6.2.2014.

BBT xin trích dịch bài viết của ông Bader, một giám đốc cấp cao về các vấn đề châu Á trong Hội đồng an ninh quốc gia của Tổng thống Mỹ Barack Obama, đồng thời là cựu đại sứ Mỹ tại Namibia:

Video đang HOT

Lần đầu tiên Mỹ bày tỏ một cách rõ ràng, rằng "đường 9 đoạn" do Trung Quốc vẽ ra trên biển Đông là trái với luật pháp quốc tế. Trong buổi tường trình trước Ủy ban đối ngoại của Quốc hội Mỹ, trợ lý ngoại trưởng phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương Danny Russel nói: "Theo luật pháp quốc tế, các đòi hỏi chủ quyền ở biển biển Đông phải dựa trên các yếu tố từ đất liền.

Cần kết thúc sự mập mờ của Trung Quốc về "đường 9 đoạn"

Tất cả những tuyên bố chủ quyền từ "đường 9 đoạn" của Trung Quốc mà không dựa trên các quyền chủ quyền trên đất liền đều trái với luật pháp quốc tế. Cộng đồng thế giới yêu cầu Trung Quốc phải giải thích, nếu không thì phải điều chỉnh những tuyên bố chủ quyền dựa trên đường 9 đoạn, để tuân thủ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế".

Với diện tích rộng hơn 1,4 triệu dặm vuông, biển Đông có hàng trăm đảo và quần đảo nhỏ, các rặng san hô, mà phần lớn là không có người ở hay không đủ điều kiện sinh sống.

Trung Quốc thừa hưởng ý tưởng về "đường 9 đoạn" từ chính quyền Quốc dân đảng của Tưởng Giới Thạch, đó là một đường vẽ mập mờ bao quanh tất cả hòn đảo ở biển Đông, mà vùng nước trong đó Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền.

Dựa theo Công ước Liên hiệp Quốc về luật Biển (U.N. Convention on the Law of the Sea - UNCLOS), được thương lượng vào những năm 1970 và 1980, các quốc gia ven biển được yêu sách quyền độc quyền khai thác các nguồn tài nguyên ngư nghiệp và khoáng sản trong "vùng đặc quyền kinh tế" (Exclusive Economic Zones - EEZ).

Đó là vùng nước rộng 200 hải lý tính từ bờ biển hay xung quanh các hòn đảo có người ở. Không có điều luật nào trong Công ước UNCLOS cho phép đòi hỏi quyền chủ quyền mà không dựa vào nguyên tắc tính từ đất liền này.

Dựa trên nguyên tắc này của UNCLOS, Mỹ xem các tuyên bố chủ quyền ở biển Đông mà không dựa trên các hòn đảo có người sinh sống là hoàn toàn vô giá trị. Tuyên bố của trợ lý ngoại trưởng Russel đã làm rõ luận điểm này của Mỹ.

Có thể thấy rõ sự quan tâm của Mỹ thời Tổng thống Barack Obama về tình hình biển Đông. Dấu hiệu đầu tiên của sự quan tâm đó là tuyên bố được biết đến rộng rãi của Ngoại trưởng Hillary Clinton, tại một hội nghị quốc tế ở Hà Nội vào năm 2010.

Trong đó, bà nêu ra các nguyên tắc trong chính sách của Mỹ về biển Đông: tôn trọng tự do hàng hải, giải quyết các bất đồng một cách hòa bình, tự do thương mại, thương lượng để tiến tới thành lập một bộ Quy tắc Ứng Xử (Code of Conduct - COC) nhằm giải quyết các bất đồng. Và vấn đề liên quan ở đây là các đòi hỏi chủ quyền vùng ở các vùng biển phải dựa trên các chủ quyền hợp pháp trên đất liền.

Trong khi các nước Đông Nam Á như Việt Nam. Philippines, Malaysia, và Brunei nhiệt liệt ủng hộ, tuyên bố này làm Trung Quốc rất tức giận.

Ngoại trưởng Clinton đã đưa ra tuyên bố này để phản hồi cho những bất an ngày một gia tăng giữa các nước láng giềng của Trung Quốc, về việc nước này đang ngày càng hung hăng, ngang ngược trong các đòi hỏi chủ quyền, thông qua các biện pháp chính trị và quân sự, trong một môi trường thiếu vắng các cơ chế ngoại giao để làm giảm thiểu căng thẳng.

Trong khoảng giữa năm 1994-1995, đã có một giai đoạn căng thẳng tương tự, khi Trung Quốc tiến hành xây dựng các công trình ở rặng san hô Mischief nằm trong quần đảo Trường Sa mà Philippines tuyên bố chủ quyền.

Những đổ vỡ mang tính hệ quả trong mối quan hệ giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á đã làm cho các lãnh đạo Trung Quốc khi ấy, dẫn đầu là Ngoại trưởng Tiền Kỳ Tham, phải thương thảo với các nước ASEAN một bản Tuyên bố Ứng xử (Declaration of Conduct - DOC) và một cam kết rằng các bên sẽ không có những hành động làm thay đổi nguyên trạng.

Tuy nhiên, trong nhiều năm gần đây, đã có những lo ngại gia tăng trong vùng và ngay tại Mỹ, Trung Quốc đã không còn thích thú với các giải pháp ngoại giao nữa, mà nay quay sang sử dụng các phương cách quân sự để thúc đẩy các tuyên bố chủ quyền ở biển Đông.

Các tuyên bố nhắm vào giới ngoại giao Mỹ là Trung Quốc xem biển Đông như một "quyền lợi cốt lõi", Trung Quốc sẽ không chấp nhận sự can thiệp làm tăng căng thẳng từ bên ngoài. Trong năm 2012, Trung Quốc đã xua đuổi ngư dân Philippines ra khỏi ngư trường truyền thống của họ nằm xung quanh bãi cạn Scarborough, nằm cách các đảo lớn của Philippines chưa tới 125 hải lý, rồi từ đó cho cảnh sát biển liên tục kiểm soát.

Cũng trong năm 2012, Trung Quốc thiết lập một đơn vị hành chánh và quân sự bao gồm nhiều phần của quần đảo Hoàng sa. Ngay khi vừa thiết lập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) ở biển Hoa Đông vào cuối năm 2013, người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc tuyên bố ý định thành lập một ADIZ tương tự ở biển Đông, chắc chắn sẽ chồng lấn với ít nhất vài khu vực đã được thiết lập bởi các nước khác.

Biển Đông là một vấn đề phức tạp đối với Mỹ. Chúng ta không có đòi hỏi nào trong vùng đó. Chúng ta đã không và sẽ không nên ngả theo phe nào trong các tuyên bố chủ quyền. Cho dù bất kỳ nước nào thiết lập được khả năng phát huy sức mạnh từ các đảo ở biển Đông cũng sẽ khó lòng mà đe dọa được tàu bè và quân đội Mỹ hoạt động trong vùng. Dù có những đánh giá về tiềm năng dầu hỏa và khí đốt, khả năng khai thác thương mại là không thể trong tương lai gần.

Tuy nhiên, Mỹ có các mối quan tâm trọng yếu ở biển Đông. Đó là:

Để bảo đảm tự do hàng hải, không phải vì quyền lợi của bất cứ nước nào, đó là một quyền quốc tế quan trọng trong một khu vực mà 50% các tàu chở dầu phải đi qua, một hải lộ lớn của kinh tế thế giới, là nơi mà các tàu hải quân Mỹ được gửi đến và hoạt động thường xuyên theo luật pháp quốc tế.

Để ngăn chặn việc sử dụng sức mạnh hay áp bức để giải quyết các tranh chấp lãnh thổ hay hàng hải.

Để bảo vệ cho việc tuân thủ các nguyên tắc và luật pháp quốc tế trong việc giải quyết các vấn đề như vậy.

Để bảo đảm tất cả các quốc gia, bao gồm Mỹ, được quyền khai thác các nguồn lợi ngư nghiệp và khoáng sản bên ngoài các vùng đặc quyền kinh tế hợp pháp.

Để giúp một đồng minh của Mỹ là Philippines khỏi bị bắt nạt hay bị tấn công bằng sức mạnh.

Để đảm bảo rằng quyền lợi của tất cả các quốc gia, chứ không phải chỉ có nước lớn, phải được tôn trọng.

Có những áp lực giữa các yếu tố khác nhau trong quyền lợi của Mỹ.

Mỹ không muốn thấy Trung Quốc đạt được quyền kiểm soát trong khu vực thông qua việc áp bức. Nhưng cùng lúc, Mỹ không muốn biển Đông trở thành nơi đối đầu hay xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc.

Sự thách thức từ các đòi hỏi của Trung Quốc, nếu không tuân theo các thông lệ quốc tế và phù hợp với các nguyên tắc của Mỹ, có thể kích thích chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc và sự hoài nghi nhắm vào chủ đích của Mỹ, thậm chí kích thích các hành xử hung bạo hơn của Trung Quốc nhắm vào các bên tranh chấp khác trong vùng, nếu như Mỹ không có những đáp trả hiệu quả.

Mặt khác, một nước Mỹ thụ động sẽ làm lu mờ các quan tâm kể trên, sẽ làm cho các bên tranh chấp khác tin rằng Mỹ bỏ rơi họ và cả những nguyên tắc của mình, qua đó có thể làm cho chính sách "xoay trục về châu Á" của chính quyền Obama trở thành trò hề, làm mất đi sự đón nhận của khu vực đối với sự hiện diện và ảnh hưởng của Mỹ.

Qua việc công khai không chấp nhận "đường 9 đoạn", trợ lý ngoại trưởng Russel và chính quyền Obama đã vạch ra một sự giới hạn đúng chỗ. Họ đã làm rõ là những phản đối của chúng ta dựa trên nguyên tắc, dựa trên luật pháp quốc tế, chứ không phải chỉ để nhắm vào Trung Quốc.

Nếu cách tiếp cận của chúng ta với vấn đề biển Đông vẫn tiếp tục dựa trên nền tảng của nguyên tắc và luật pháp quốc tế, Mỹ có thể đạt được những mục tiêu đề ra, bảo vệ quyền lợi của các bên tranh chấp mà không phải đối đầu với Trung Quốc trong vấn đề chủ quyền.

Những việc gì khác mà Mỹ nên làm? Rất nhiều thứ:

Mỹ nên đảm bảo rằng cách tiếp cận của mình không bị xem là đơn phương. Đôi khi các quốc gia khác ngoài mặt thì im lặng nhưng bên trong vẫn ủng hộ.

Chính quyền Mỹ nên làm rõ với các bên tranh chấp khác, cũng như các nước ASEAN khác như Singapore và Thái Lan, là chúng ta kỳ vọng ở họ một sự phản đối công khai đối với "đường 9 đoạn" theo luật pháp quốc tế.

Mỹ nên tiếp tục nỗ lực cho việc đàm phán để tạo ra một bộ Quy tắc Ứng xử (COC) giữa Trung Quốc và các nước ASEAN, như chúng ta đã và đang làm từ lúc ngoại trưởng Clinton thông báo về mục tiêu đó ở Hà Nội. Thực tế là, quyết định gần đây của Trung Quốc và các nước ASEAN trong việc bắt đầu các cuộc đối thoại về COC là một thắng lợi từ tuyên bố của ngoại trưởng Clinton.

Mỹ nên khuyến cáo Trung Quốc không thành lập bất cứ một vùng nhận dạng phòng không mới nào trên biển Đông. Dù việc làm rõ quan điểm về vấn đề này một cách công khai là cần thiết, các cuộc đối thoại ngoại giao kín dường như có tác dụng ảnh hưởng hơn với Bắc Kinh.

Mỹ nên thảo luận với tất cả các bên tranh chấp về những đồng thuận khả thi trong việc khai thác khoáng sản và ngư nghiệp mà không liên quan đến chủ quyền, bao gồm việc hợp tác đầu tư giữa các công ty.

Thượng viện Mỹ nên chuẩn thuận UNCLOS.

Điều đó sẽ cho phép Mỹ có thêm tính chính danh khi tham gia một cách chủ động và hiệu quả vào các quyết định về tương lai biển Đông. Tất cả các Ngoại trưởng tiền nhiệm của Mỹ đều ủng hộ một quyết định như vậy.

Hải quân Mỹ cũng như các nguyên soái hải quân và tư lệnh Thái Bình Dương, cũng như phần lớn các công ty Mỹ có liên quan cũng đều ủng hộ. Thay vì nói, chúng ta hãy bắt tay vào làm thôi.

Theo Một Thế Giới

Sẽ thảo luận về tranh chấp trên Biển Đông Các vấn đề quốc phòng và an ninh của Philippines cũng như vấn đề tranh chấp lãnh thổ giữa Philippines với Trung Quốc trên Biển Đông chắc chắn sẽ được đưa ra thảo luận khi Tổng thống Mỹ Barack Obama dự kiến thăm chính thức Philippines vào cuối tháng này. Hôm qua 1-4, thông tin trên được đưa ra, chỉ hai ngày sau...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: đường 9 đoạn đường chín đoạn

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Ông Yoon Suk Yeol lần đầu xuất hiện tại tòa

20:44:53 22/01/2025

Đây là lần xuất hiện đầu tiên của ông Yoon kể từ khi Văn phòng Điều tra tham nhũng với quan chức cấp cao (CIO) thi hành lệnh bắt vào giữa tuần trước.

Hàn Quốc: CIO chưa thể thẩm vấn Tổng thống Yoon Suk Yeol

20:44:47 22/01/2025

Theo quy định của Hàn Quốc về việc bảo vệ quyền của người bị điều tra, các điều tra viên không được phép thẩm vấn sau 21h nếu không có sự đồng ý của đương sự. Vì vậy, CIO buộc phải đặt lại lịch cho buổi thẩm vấn khác, sau khi thảo luận ...

Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel từ chức

20:42:19 22/01/2025

Tổng tham mưu trưởng Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) Herzi Halevi ngày 21.1 thông báo sẽ từ chức, liên quan đến trách nhiệm khi để Hamas tấn công bất ngờ vào Israel cách đây hơn 1 năm.

Giải mã bí ẩn đường hầm của người Inca cổ đại

20:40:16 22/01/2025

Nhà khảo cổ Palomino chia sẻ: "Chúng tôi sẽ phải khai quật tại các điểm trọng yếu để có thể tiến vào Chincana, có thể sẽ bắt đầu vào tháng 3 hoặc tháng 4 tới".

Tổng thống Trump 'bật đèn xanh' để tỷ phú Elon Musk mua TikTok

20:36:54 22/01/2025

Trả lời báo giới khi được hỏi liệu ông có chấp nhận để người giàu nhất thế giới mua lại TikTok hay không, Tổng thống Trump nêu rõ: "Tôi sẽ đồng ý nếu ống ấy muốn mua nền tảng (TikTok) đó".

Slovakia hướng đến Thổ Nhĩ Kỳ để đảm bảo khí đốt Nga

20:33:37 22/01/2025

Slovakia, một trong những quốc gia Trung Âu còn duy trì hợp đồng dài hạn với công ty Gazprom của Nga, đã đối diện với thách thức khi nguồn cung khí đốt qua Ukraine ngừng hoạt động.

Mexico đón những công dân đầu tiên bị Mỹ trục xuất

20:27:20 22/01/2025

Theo kế hoạch, Chính phủ Mexico sẽ tiến hành sàng lọc những người di cư nước ngoài bị Mỹ trục xuất về Mexico trước khi đưa về thủ đô Mexico City lưu trú tạm thời để chờ làm thủ tục hồi hương.

Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố quốc tang sau vụ hỏa hoạn khiến 66 người tử vong

20:25:27 22/01/2025

Theo thông tin từ cuộc họp báo, trong số những người bị thương, có 17 trường hợp đã được xuất viện. Đội ngũ y bác sĩ vẫn đang nỗ lực điều trị cho những nạn nhân còn lại, trong đó có một người đang được chăm sóc đặc...

EU đưa ra thông điệp với Tổng thống Mỹ Donald Trump

20:22:34 22/01/2025

Liên minh châu Âu (EU) sẽ duy trì lập trường thực dụng đối với chính quyền của Tổng thống Donald Trump, đồng thời ưu tiên bảo vệ các lợi ích chiến lược của mình.

Syria hủy hợp đồng đầu tư của Nga tại cảng chiến lược Tartus

19:52:34 22/01/2025

Ngoài ra, phía Syria sẽ chịu trách nhiệm khôi phục các trang thiết bị lỗi thời mà trước đây công ty Nga đã sử dụng nhưng không thực hiện nâng cấp theo cam kết trong hợp đồng.

Tổng thống Trump công bố dự án đầu tư hạ tầng AI lớn nhất trong lịch sử

19:49:10 22/01/2025

SoftBank sẽ chịu trách nhiệm tài chính cho Stargate, còn OpenAI chịu trách nhiệm vận hành. Một đối tác thứ tư, MGX, cũng đang đóng góp nguồn vốn. Ông Son, Giám đốc điều hành SoftBank, sẽ là chủ tịch Stargate.

Tổng thống Trump phát tín hiệu về bổ sung trừng phạt Nga

19:46:31 22/01/2025

Đáng chú ý, vào ngày 21/1, Tổng thống Trump cũng nói với các phóng viên rằng trong cuộc điện đàm gần đây, ông đã đề xuất với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng Bắc Kinh nên giúp giải quyết xung đột Nga-Ukraine.