“Mỹ, EU rũ bỏ Ukraine để đổi lấy ủng hộ chính trị từ Nga”

Sau khi kích hoạt xung đột và đẩy Ukraine lâm vào nội chiến, sụp đổ kinh tế, phương Tây giờ nhận ra rằng vai trò của Ukraine không thể sánh với việc tạo lập mối quan hệ chính trị tương tác với Nga, nhà báo Mỹ Brian Whitmore bình luận.

Theo đó, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đang “bán đứng” Ukraine để đổi lấy sự ủng hộ của Moskva trong thỏa thuận hạt nhân Iran, giải quyết nhân tố Bashar al-Assad trong cuộc khủng hoảng ở Syria, Whitmore viết trên tạp chí The Atlantic.

Đi vào chi tiết, tác giả nhận định Mỹ và EU đã rất bận rộn trong vài tuần qua để đạt được một thỏa thuận chính trị với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Những đồn đoán về “Thỏa thuận bí mật” xuất hiện khi Tổng thống Barack Obama hôm 14/7 bất ngờ tán dương vai trò của Moskva trong hoàn tất quá trình đàm phán hạt nhân giữa Iran và các cường quốc, nói rằng nếu không có sự ủng hộ của ông Putin và Điện Kremlin, sẽ không có thỏa thuận.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) tiếp Ngoại trưởng Mỹ John Kery tại Sochi hôm 12/5.

Lời đồn tiếp tục tăng lên, khi hai ngày sau đó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Victoria Nuland tới Kiev, thuyết phục các nghị sĩ Quốc hội Ukraine thông qua hiến pháp sửa đổi trao quyền tự quản đặc biệt cho các khu vực ở Donetsk và Lugansk – điều mà Kiev bấy lâu luôn phản đối.

Và mọi nghi ngờ lên đến đỉnh điểm khi người ta bắt đầu kết nối sự kiện diễn ra trước đó nhiều tháng trời: Hôm 12/5, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tới Nga, đi cùng là các cuộc hội đàm với ông Putin về một loạt các vấn đề như hạt nhân Iran, tình hình Syria, khủng hoảng Ukraine tại khu nghỉ dưỡng Sochi (XEM “CUỘC HỘI KIẾN KERRY-PUTIN BÊN BỜ BIỂN ĐEN”). Liền sau đó là cuộc gặp giữa bà Nuland với đồng cấp Grigory Karasin, với kết quả là hai bên nhất trí thiết lập kênh tiếp xúc thứ trưởng chuyên trách về vấn đề Ukraine. Tiếp đến là cuộc đàm thoại giữa hai ông Putin và Obama trong các ngày 25/6 và 15/7, đề cập đến nhiều vấn đề, trong đó có tình hình Iran, Syria.

“Đã có thỏa thuận mà Ukraine không được mời, nhưng lại phải trả giá”, Andrei Illarionov, cựu cố vấn cho ông Putin hiện chuyển sang phe đối lập bình luận. Nhà phân tích chính trị người Nga Vladimir Socor thì nói rằng Nhà Trắng giờ đã chuyển hướng ưu tiên chính sách sang Trung Đông với sự hợp tác của Nga, đổi lại là việc ủng hộ quan điểm của Moskva về thực thi nghiêm chỉnh thỏa thuận Minsk trong vấn đề Ukraine.

Theo Whitmore, Nga sẽ được hai điều từ “thỏa thuận bí mật” (nếu có) với Mỹ. Thiết lập được kệnh tiếp xúc cấp thứ trưởng giữa bà Nuland với ông Karasin, Moskva giờ có được thể thức song phương để “quyết định” khủng hoảng Ukraine cùng với Washington trên một vị thế cân bằng mà không có sự tham dự của người Ukraine. Moskva cũng có thể sử dụng cơ chế song phương này để trung hòa với phương thức “bộ tứ Normandy” (gồm Nga, Đức, Pháp, Ukraine) với đánh giá rằng Pháp và Đức có thể không làm Kiev lay chuyển, nhưng Mỹ thì dư sức.

Cái được thứ hai chính là việc Quốc hội Ukraine thông qua hiến pháp sửa đổi theo hướng mà Nga từ lâu đã tuyên bố cần phải thực hiện: trao quyền tự quản cho miền Đông. Theo đó, “mô hình chính quyền đặc biệt ở một số quận tại Donetsk và Lugansk sẽ được quyết định bởi một đạo luật riêng biệt”.

Theo Hoài Thanh (Theo Sputnik, Jamestown)

baotintuc.vn