Mỹ đóng vai trò trung gian trong thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Syria

Giới chức Mỹ tuyên bố Washington đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Syria , diễn ra trong bối cảnh căng thẳng leo thang tại miền Nam Syria.

Khói bốc lên sau các cuộc không kích của Israel xuống Damascus, Syria. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN

Theo hãng tin RT ngày 19/7, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ, ông Tom Barrack , cho biết một thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Syria đã được hai bên nhất trí, với sự hỗ trợ trung gian từ Mỹ. Tuyên bố được đưa ra sau khi Israel tiến hành một loạt cuộc không kích vào thủ đô Damascus, trong đó có cả trụ sở Bộ Quốc phòng Syria, với mục tiêu được cho là nhằm bảo vệ cộng đồng người Druze tại tỉnh Sweida.

Ông Barrack khẳng định vai trò ngoại giao của chính quyền Tổng thống Donald Trump và Ngoại trưởng Marco Rubio trong việc thúc đẩy thỏa thuận. Trên nền tảng mạng xã hội X, ông kêu gọi các cộng đồng người Druze, Bedouin, Sunni và các nhóm thiểu số khác cùng hướng tới việc xây dựng một bản sắc Syria thống nhất trong hòa bình và ổn định khu vực. Ông cũng cho biết thỏa thuận đã được Thổ Nhĩ Kỳ và Jordan ủng hộ.

Diễn biến trên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng tại Syria gia tăng trong tuần qua, khi các cuộc đụng độ giữa lực lượng dân quân Druze, các bộ lạc Bedouin và quân đội chính phủ tại tỉnh Sweida trở nên nghiêm trọng. Đồng thời, Israel đã mở rộng các cuộc tấn công nhằm vào nhiều mục tiêu tại Syria, bao gồm cả khu vực trung tâm thủ đô.

Phát biểu ngày 18/7, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước này đã đề xuất hai yêu cầu an ninh gồm việc phi quân sự hóa khu vực phía nam Damascus và đảm bảo an toàn cho cộng đồng người Druze. Theo ông, do những điều kiện này không được đáp ứng, Israel đã tiến hành các biện pháp quân sự. Ông cũng thông tin rằng lệnh ngừng bắn hiện đã được thực thi và lực lượng Syria đã rút về thủ đô.

Về phía Syria, nhà lãnh đạo lâm thời Ahmad al-Sharaa – cựu chỉ huy nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) – cho biết lực lượng chính phủ triển khai đến Sweida nhằm kiểm soát tình hình và giảm thiểu bạo lực. Trong phát biểu trên truyền hình, ông al-Sharaa tuyên bố đã đạt được một thỏa thuận mới với đại diện các cộng đồng Druze, đồng thời cáo buộc Israel tìm cách gây chia rẽ nội bộ Syria.

Kể từ khi chính quyền cũ tại Damascus sụp đổ, Israel đã mở rộng hiện diện quân sự tại Syria, vượt ra ngoài khu vực Cao nguyên Golan, với lý do bảo đảm an ninh dọc biên giới. Trong bối cảnh này, các bên liên quan đang tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến của thỏa thuận ngừng bắn, cũng như tác động của nó tới tình hình an ninh khu vực.

Giới quan sát cho rằng, mặc dù việc đạt được thỏa thuận là tín hiệu tích cực giúp hạ nhiệt căng thẳng, song vẫn còn nhiều yếu tố phức tạp liên quan đến các phe phái vũ trang, cộng đồng thiểu số và vai trò của các bên thứ ba trong khu vực.

Washington thời gian qua đã có một số bước đi thể hiện xu hướng điều chỉnh chính sách đối với Syria, bao gồm việc nới lỏng một phần các biện pháp trừng phạt. Một số nguồn tin cho biết, chính quyền Mỹ đã bắt đầu có cách tiếp cận thực dụng hơn trong quan hệ với chính phủ mới tại Damascus. Tuy nhiên, tiến trình hòa giải tại Syria vẫn còn phụ thuộc vào sự hợp tác giữa các lực lượng trong nước và vai trò của các cường quốc bên ngoài.