Mỹ định dùng uranium cấp độ vũ khí cho thí nghiệm năng lượng hạt nhân

Theo các chuyên gia, việc này có thể khuyến khích các quốc gia khác làm giàu uranium theo cách tương tự để chế tạo bom nguyên tử.

Các cựu quan chức Bộ Ngoại giao và cơ quan quản lý hạt nhân Mỹ hôm 30.5 kêu gọi Bộ Năng lượng nước này cân nhắc lại kế hoạch sử dụng uranium được làm giàu ở mức cao trong một thí nghiệm sản xuất năng lượng hạt nhân.

Theo hãng tin Reuters, Bộ Năng lượng Mỹ và 2 công ty dự tính sẽ chia sẻ kinh phí thực hiện thí nghiệm lò phản ứng clorua hóa lỏng (MCRE) tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Idaho, sử dụng hơn 600 kg nhiên liệu chứa uranium làm giàu 93%. Uranium làm giàu ở mức cao, tức hơn 90% đồng vị phân hạch U-235, có thể được dùng để chế bom.

Các đối tác trong thí nghiệm, bao gồm công ty TerraPower LLC do tỉ phú Bill Gates hỗ trợ, hy vọng thí nghiệm kéo dài 6 tháng này sẽ dẫn đến đột phá về lò phản ứng hạt nhân giúp giảm ô nhiễm liên quan đến thay đổi khí hậu.

Phòng thí nghiệm Quốc gia Idaho, một địa điểm nghiên cứu hạt nhân của Bộ Năng lượng Mỹ. Ảnh REUTERS

“Thiệt hại đối với an ninh quốc gia có thể vượt quá bất kỳ lợi ích tiềm tàng nào từ công nghệ năng lượng nặng tính phỏng đoán này”, các chuyên gia cho biết trong một bức thư gửi cho các quan chức của Bộ Năng lượng. Họ lo sợ sự gia tăng các thí nghiệm như vậy sẽ làm tăng nguy cơ các lực lượng phiến quân có thể chiếm giữ urainum để tìm cách chế tạo vũ khí hạt nhân.

Ông Alan Kuperman, giáo sư Trường Chính sách Công LBJ tại Đại học Texas (Mỹ), nói trong bức thư: “Thật sốc khi Bộ Năng lượng, thậm chí không thông báo cho công chúng, lại làm suy yếu chính sách kéo dài hàng thập niên của lưỡng đảng Mỹ về việc ngăn chặn sự phổ biến vũ khí hạt nhân”.

Israel nói có thể tấn công nếu Iran làm giàu uranium trên 60%

Bộ Năng lượng cho biết uranium được làm giàu cao (HEU) là cần thiết đối với lò phản ứng thử nghiệm nhỏ. Nếu sử dụng uranium chỉ ở mức 20% tinh khiết, thì lõi lò phản ứng sẽ cần phải cao hơn khoảng 3 lần, rộng hơn 3 lần và chứa thể tích muối nhiên liệu gấp 40 lần. Sau khi thí nghiệm kết thúc, lò phản ứng sẽ bị vô hiệu hóa và bị loại bỏ, theo trang U.S News.