Mỹ có thể loại biên hai loại thuốc hàng đầu trị COVID-19 vì biến thể Omicron
Biến thể Omicron đang lây lan nhanh chóng có thể sớm khiến các bác sĩ Mỹ không thể sử dụng hai trong số các phương pháp điều trị tiêu chuẩn mà họ đã sử dụng để chống lại COVID-19.
Điều trị bệnh nhân COVID-19 tại một phòng ICU, ở Boise, bang Idaho, Mỹ. Ảnh: AP
Khi các bệnh viện Mỹ phải đối mặt với một làn sóng gia tăng ca nhiễm COVID-19 mới do biến thể Omicron lây lan nhanh, các bác sĩ đang cảnh báo về một thách thức khác: hai loại thuốc tiêu chuẩn mà họ đã sử dụng để chống n.hiễm t.rùng không có khả năng chống lại chủng mới.
Trong hơn một năm qua, các loại thuốc kháng thể của Regeneron và Eli Lilly đã trở thành phương pháp điều trị sớm COVID-19, nhờ khả năng ngăn chặn bệnh nặng và giúp bệnh nhân không phải nhập viện.
Nhưng cả hai nhà sản xuất thuốc gần đây đã cảnh báo rằng thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy liệu pháp điều trị của họ sẽ kém hiệu quả hơn nhiều đối với biến thể Omicron, vốn chứa hàng chục đột biến khiến các kháng thể khó tấn công virus hơn. Và mặc dù các công ty cho biết họ có thể nhanh chóng phát triển các kháng thể mới nhắm mục tiêu Omicron, nhưng phải mất ít nhất vài tháng những loại kháng thể này mới có thể ra mắt.
Một loại thuốc kháng thể thứ ba từ nhà sản xuất thuốc GlaxoSmithKline của Anh dường như có hiệu quả tốt nhất chống lại Omicron. Nhưng thuốc của GSK không được bán rộng rãi ở Mỹ, chỉ chiếm một phần nhỏ trong số hàng triệu liều được mua và phân phối bởi chính phủ liên bang. Các quan chức y tế Mỹ hiện đang phân phối nguồn cung cấp thuốc khan hiếm này cho các bang.
Tiến sĩ Jonathan Li, Giám đốc Phòng thí nghiệm Chuyên khoa Virus học Harvard / Brigham cho biết: “Tôi nghĩ rằng sẽ có sự thiếu hụt. Chúng tôi đang sử dụng một loại kháng thể đơn dòng được FDA cho phép” trong điều trị Omicron do hiệu quả của thuốc Regeneron và Lilly bị giảm.
Thuốc truyền kháng thể đơn dòng của Regeneron. Ảnh: Getty Images
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), biến thể Delta vẫn chiếm hơn 95% các trường hợp ước tính tại nước này. Nhưng các nhà lãnh đạo CDC cho biết Omicron đang lây lan nhanh hơn bất kỳ biến thể nào trước đây và sẽ trở thành chủng vi khuẩn thống trị trên toàn quốc trong vòng vài tuần tới.
Được sử dụng qua đường tiêm hoặc truyền, thuốc kháng thể là phiên bản được tạo ra trong phòng thí nghiệm của protein người giúp hệ miễn dịch chống lại virus và các bệnh n.hiễm t.rùng khác.
Theo các công ty, loại thuốc của GSK, được phát triển bằng Công nghệ sinh học Virus, được bào chế đặc biệt để liên kết với một phần của virus ít có khả năng đột biến. Các nghiên cứu ban đầu về Omicron mô phỏng trong phòng thí nghiệm của các nhà sản xuất thuốc và các nhà nghiên cứu bên ngoài đã cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn.
Video đang HOT
Nguồn cung thuốc “cực kỳ hạn chế và các liều bổ sung của sản phẩm sẽ không có sẵn cho đến tuần bắt đầu ngày 3/1″, theo một tuyên bố đăng tải trực tuyến của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ.
Sau khi tạm dừng phân phối vào tháng trước để bảo tồn nguồn cung, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) hiện đang vận chuyển 55.000 liều thuốc, được gọi là sotrovimab, đến các sở y tế tiểu bang, và có thể đến nơi sớm nhất vào ngày 21/12. Dự kiến sẽ có thêm 300.000 liều trong tháng 1/2022.
Cơ quan này cho biết họ đang phân phối thuốc tới các bang dựa trên mức độ nhiễm virus và số ca nhập viện của bang đó.
Một y tá bước vào khu cung cấp kháng thể đơn dòng của Regeneron tại Pembroke Pines, bang Florida. Ảnh: AP
HHS khuyến nghị các tiểu bang để dành loại thuốc này cho những bệnh nhân có nguy cơ cao nhất, những người có nhiều khả năng nhiễm Omicron nhất, vì các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy Omicron có nguy cơ cao lây lan trong cộng đồng địa phương, với tốc độ nhanh hơn từ 20% trở lên. Những bệnh nhân có nguy cơ cao bao gồm người cao t.uổi và những người có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như béo phì, bệnh tim, tiểu đường và rối loạn hệ miễn dịch.
Trước khi các lô hàng bị tạm dừng, thuốc của GSK chiếm khoảng 10% trong tổng số 1,8 triệu liều kháng thể được phân phối cho các cơ quan y tế tiểu bang ở Mỹ từ giữa tháng 9 đến cuối tháng 11.
Tập đoàn dược có trụ sở tại London này cho biết họ đang trên đà sản xuất 2 triệu liều kháng thể vào tháng 5, theo hợp đồng với Mỹ, Canada, Anh, Nhật Bản và một số quốc gia khác. Công ty cũng nỗ lực để tăng thêm năng lực sản xuất trong năm tới.
Việc mất hai liệu pháp kháng thể hàng đầu càng khiến ngành y tập trung nhiều hơn vào một cặp thuốc kháng virus rất được mong đợi mà các cơ quan quản lý Mỹ dự kiến sẽ sớm cho phép. Hai loại thuốc của Pfizer và Merck sẽ là phương pháp điều trị đầu tiên mà người Mỹ có thể thực hiện tại nhà để đối phó với mắc COVID-19 nặng. Thuốc của Pfizer đã cho thấy tác dụng mạnh mẽ, hạn chế gần 90% trường hợp nhập viện và t.ử v.ong ở những bệnh nhân có nguy cơ cao.
Andrew Pekosz, một nhà virus học tại Đại học Johns Hopkins cho biết: “Nếu được triển khai hiệu quả, thuốc này có tiềm năng thực sự lớn. Ngay lập tức những loại thuốc kháng virus này có thể giảm thiểu tác động của Omicron.”
Omicron lan nhanh ở Mỹ, nguy cơ làn sóng ‘trừng phạt’ và lây nhiễm chồng ba
Nguy cơ một làn sóng Omicron lớn vào tháng 1 tới, thậm chí lây nhiễm Omicron chồng lên Delta và cúm.
Nhưng giới chức không ủng hộ sản xuất vaccine đặc hữu Omicron, cho rằng phác đồ hiện tại cùng với mũi tiêm tăng cường vẫn đủ hiệu quả.
COVID-19 đã khiến trên 800.000 người t.ử v.ong tại Mỹ. Ảnh: AP
Tờ Washington Post cho biết, các quan chức y tế liên bang hàng đầu đã cảnh báo trong một cuộc họp giữa tuần này rằng biến thể Omicron đang nhanh chóng lây lan ở Mỹ và có thể đạt đỉnh trong một làn sóng lây nhiễm lớn vào tháng 1, theo mô hình mới được phân tích bởi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC).
Theo CDC, ca nhiễm Omicron đã tăng gấp bảy lần chỉ trong một tuần và với tốc độ như vậy, biến thể đột biến mới của COVID-19 có thể tạo ra áp lực lên hệ thống y tế vốn đã căng thẳng ở nhiều nơi khi biến thể Delta vẫn tiếp tục tấn công.
Cảnh báo về một đợt lây nhiễm tăng đột biến được đưa ra khi các quan chức liên bang và một số giám đốc điều hành ngành dược phẩm báo hiệu rằng họ hiện không ủng hộ việc tạo ra một loại vaccine đặc hiệu Omicron. Dựa trên các dữ liệu cho đến nay, họ nói rằng các loại vaccine hiện có cộng với một mũi tiêm nhắc lại là một vũ khí hiệu quả để chống lại biến thể mới này.
Hai kịch bản với biến thể Omicron
Các kịch bản mô hình hóa mới nhất đã được các quan chức chính quyền cấp cao xem xét khi họ thảo luận các quyết định đầy khó khăn về mặt chính trị xung quanh cách thức, thời điểm và liệu có nên thực hiện các bước đi mới để ngăn chặn biến thể mới và giữ cho các bệnh viện không bị quá tải.
Tại cuộc họp nói trên, CDC đã trình bày chi tiết hai kịch bản về cách biến thể Omicron có thể lan truyền khắp nước Mỹ. Kịch bản xấu nhất đã khiến các quan chức y tế hàng đầu lo sợ, khi một làn sóng mới lây nhiễm chồng lên các ca nhiễm biến thể Delta và cúm, còn được mô tả là "lây nhiễm nhân ba". Kịch bản này có thể áp đảo hệ thống y tế và tàn phá cộng đồng, đặc biệt là những cộng đồng có tỷ lệ tiêm chủng thấp.
"Tôi lo lắng hơn rất nhiều. Tôi rất lo lắng", ông Marcus Plescia, Giám đốc y tế Hiệp hội Các quan chức y tế tiểu bang và vùng lãnh thổ, cho biết. Ông Plescia lưu ý rằng làn sóng nhiễm Omicron, nếu thành hiện thực như dự báo, sẽ diễn ra cùng lúc biến thể Delta tiếp tục tấn công và cùng thời điểm diễn ra cao điểm dịch cúm hàng năm.
WHO cảnh báo Omicron đang lây lan nhanh hơn bất kỳ biến thể nào khác và "chỉ riêng vaccine sẽ không giúp quốc gia nào thoát khỏi cuộc khủng hoảng này". Ảnh: CNN
Các quan chức Mỹ nhấn mạnh rằng dữ liệu ban đầu cho thấy những người được tiêm chủng đầy đủ và được tiêm nhắc lại phần lớn vẫn được bảo vệ khỏi bị bệnh nặng và t.ử v.ong do Omicron. Nhưng họ lo lắng về việc có rất ít người Mỹ được tiêm mũi vaccine tăng cường. Mới chỉ có trên 55 triệu người ở Mỹ đã được tiêm các mũi nhắc lại, trong số 200 triệu người đã tiêm đầy đủ mũi cơ bản, theo CDC.
Trong khi đó, kịch bản thứ hai phác thảo một đợt gia tăng lây nhiễm Omicron nhẹ hơn vào mùa Xuân 2022. Hiện không rõ kịch bản nào có khả năng xảy ra cao hơn.
Vaccine đặc hữu Omicron chưa cần thiết
Chiến lược của chính quyền Tổng thống Biden hiện nay chủ yếu dựa vào tiêm chủng và xét nghiệm. Khi ông Biden công bố "kế hoạch hành động" của mình vào ngày 2/12 để chống đại dịch trong mùa đông này, ông lưu ý "nó không bao gồm việc ngừng hoạt động hay đóng cửa, mà là tiêm chủng rộng rãi và tiêm mũi tăng cường, xét nghiệm và nhiều biện pháp khác".
Hình ảnh biến thể virus Omicron dưới kính hiển vi.
Các quan chức y tế cấp cao và các chuyên gia tại các công ty vaccine Mỹ cho biết, vaccine đã được cải tiến dành riêng cho Omicron hiện không nằm trong hộp công cụ nói trên của chính quyền, và không có bằng chứng cho thấy việc chuyển đổi thiết kế vaccine là cần thiết.
Họ trích dẫn dữ liệu cho thấy vaccine gốc, cùng với mũi tiêm nhắc lại, vẫn có khả năng cung cấp bảo vệ chống lại bệnh nặng do Omicron gây ra. Các chuyên gia lưu ý rằng cho đến nay, vaccine COVID-19 đã chống lại thành công mọi biến thể. Tuy vậy, quan điểm đó có thể thay đổi trong hai tuần tới khi có nhiều dữ liệu liên quan đến các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm và sự lan truyền của Omicron.
Việc chuyển đổi vaccine có ý nghĩa lớn. Nếu vaccine được thay đổi quá sớm, điều đó sẽ hạn chế khả năng đối phó với một biến thể tiềm tàng khác đang hình thành- một biến thể có thể nguy hiểm hơn Omicron.
"Chúng ta phải cẩn thận để không lặp lại những sai lầm trong quá khứ," một quan chức chính quyền giấu tên nói. "Nếu cần thay đổi, chúng tôi sẽ thực hiện điều đó, nhưng chúng tôi không muốn đi đến thay đổi nếu không thực sự cần. Nó tốn thời gian, t.iền bạc và công sức ".
Các chuyên gia cho rằng không thể liên tục thay đổi vaccine hoặc sử dụng các loại mũi vaccine tăng cường khác nhau vì không có đủ năng lực sản xuất và các nguồn lực khác.
Tiến sĩ Anthony S. Fauci, Cố vấn y tế chính của Tổng thống Biden về phản ứng với đại dịch, cho biết hôm 13/12 rằng "không có bất kỳ lý do thuyết phục nào ngay bây giờ để từ bỏ mọi thứ và tạo ra một loại vaccine đặc hiệu Omicron, thay vì tiếp tục tiêm vaccine cho người những người chưa tiêm và mũi tăng cường cho những người đã tiêm mũi cơ bản".
HIện tại biến thể Delta vẫn chiếm ưu thế ở Mỹ và là nguyên nhân của gia tăng số ca nhập viện gần đây, nhưng Omicron tiếp tục cho thấy những dấu hiệu dễ lây lan hơn. Quan trọng hơn, Omicron với hàng chục đột biến khiến nó trở thành kẻ thù dễ tránh né các kháng thể, tuyến phòng thủ đầu tiên của hệ miễn dịch.
Điều này đã được củng cố vào ngày 13/12 với việc công bố một nghiên cứu lớn ở Nam Phi. Nghiên cứu này khẳng định rằng vaccine ít hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa nhiễm Omicron nhưng vẫn ngăn ngừa mắc bệnh nặng. Những người bị nhiễm Omicron cho đến nay có nguy cơ phải nhập viện thấp hơn 29% so với những người bị nhiễm biến thể lưu hành ở Nam Phi vào tháng 3/2020.
Chuyên gia Canada kêu gọi dùng khẩu trang N95 làm khẩu trang tiêu chuẩn Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, nhiều chuyên gia Canada khuyến nghị đưa khẩu trang phòng độc, như khẩu trang N95, trở thành khẩu trang tiêu chuẩn để hạn chế sự lây lan của biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2. Người dân đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại Toronto, Canada. Ảnh: THX/TTXVN Giáo sư Linsey Marr, chuyên nghiên cứu virus trong không...