Mỹ cảnh báo tàu lạ tránh xa chiến hạm
Hải quân Mỹ yêu cầu tàu thuyền nước ngoài trên vịnh Ba Tư tránh xa chiến hạm ít nhất 100 m, nếu không sẽ bị coi là “mối đe dọa”.
“Các phương tiện hàng hải có vũ trang di chuyển trong phạm vi 100 m quanh tàu hải quân Mỹ tại vịnh Ba Tư có thể bị coi là mối đe dọa và phải hứng chịu những biện pháp phòng vệ hợp pháp”, hải quân Mỹ hôm qua ra thông báo cho biết.
Hải quân Mỹ không nói rõ các biện pháp phòng vệ mà họ sẽ áp dụng với những tàu thuyền đến gần chiến hạm là như thế nào. Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên khẳng định thông báo này không thay đổi quy tắc giao chiến của quân đội Mỹ trong khu vực.
“Nó nhằm mục đích bảo đảm an toàn hàng hải, giảm thiểu khả năng hiểu nhầm và hạn chế nguy cơ tính toán sai lầm”, Lực lượng Hải quân Mỹ thuộc Bộ tư lệnh Trung tâm (NAVCENT) cho hay.
Xuồng vũ trang Iran cắt mặt tàu chiến Mỹ hôm 15/4. Ảnh: US Navy.
Thông báo này dường như là thông điệp cứng rắn gửi tới Iran, sau vụ 11 xuồng vũ trang Iran bám đuổi nhóm chiến hạm Mỹ trên vịnh Ba Tư, có thời điểm áp sát tàu Mỹ ở khoảng cách chưa đầy 10 m hồi giữa tháng trước. Lực lượng Mỹ cho biết đã nhiều lần phát cảnh báo qua vô tuyến, kéo còi tàu và sử dụng thiết bị tạo âm thanh tầm xa để xua đuổi tàu Iran.
Video đang HOT
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 22/4 viết trên mạng xã hội Twitter rằng ông đã chỉ thị cho hải quân Mỹ “phá hủy mọi tàu pháo Iran nếu họ quấy rối chiến hạm của chúng ta ngoài biển”. Các chỉ huy quân đội Mỹ sau đó giải thích “lệnh tiêu diệt” của ông chủ Nhà Trắng là thông điệp mang tính răn đe với Iran, không phải là dấu hiệu cho thấy sắp nổ ra đụng độ quân sự giữa hai nước.
Tư lệnh Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran Hossein Salami ngày 23/4 cảnh báo sẽ đáp trả kiên quyết nếu bị lực lượng Mỹ uy hiếp trên vịnh Ba Tư. “Chúng tôi tuyên bố với người Mỹ rằng chúng tôi tuyệt đối nghiêm túc và quyết tâm, mọi hành động sẽ bị đáp trả bằng phản ứng kiên quyết, hiệu quả và chớp nhoáng. Chúng tôi đã ra lệnh cho các đơn vị hải quân nhắm bắn tàu chiến và các mục tiêu Mỹ nếu họ tìm cách uy hiếp sự an toàn của chiến hạm Iran”, tướng Salami nói.
Các vụ áp sát tương tự từng diễn ra nhiều lần trong quá khứ, nhưng ít diễn ra hơn trong những năm gần đây. Sự việc lần này xảy ra trong lúc căng thẳng giữa Tehran và Washington ở mức cao sau vụ Mỹ hạ sát tướng Iran Qassem Soleimani hồi đầu tháng 1. Iran sau đó đáp trả bằng vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo nhằm vào căn cứ Mỹ ở Iraq khiến hơn 100 binh sĩ bị chấn động não.
Vị trí vịnh Ba Tư. Đồ họa: NY Times.
Vũ khí có thể giúp chiến hạm Mỹ hạ tàu pháo Iran
Tàu chiến Mỹ được trang bị tên lửa, pháo và nhiều vũ khí khác có thể "bắn hạ" tàu Iran theo lệnh Trump nếu cần thiết.
"Tôi đã chỉ thị cho hải quân Mỹ bắn rơi và phá hủy mọi tàu pháo Iran nếu họ quấy rối chiến hạm của chúng ta ngoài biển", Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 22/4 viết trên mạng xã hội Twitter.
Các chỉ huy quân đội Mỹ sau đó nhanh chóng lên phương án giải thích cho "lệnh tiêu diệt" này của Trump. Đại tướng John Hyten, phó chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, và Thứ trưởng Quốc phòng David Norquist đều khẳng định đây là thông điệp mang tính răn đe với Iran, không phải là dấu hiệu cho thấy sắp nổ ra đụng độ quân sự giữa hai quốc gia.
Tuy nhiên, tướng Hyten và Norquist cũng khẳng định các hạm trưởng Mỹ hoàn toàn có quyền ra lệnh tấn công "nếu cần thiết" và tàu chiến Mỹ luôn được trang bị sẵn sàng để tiêu diệt mối đe dọa từ tàu thuyền cùng khí tài Iran. "Tất cả chỉ huy được triển khai đều có khả năng thực thi điều đó", tướng Hyten nói trong cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc.
Lầu Năm Góc theo dõi các mối đe dọa từ Iran trong nhiều năm qua, khi hải quân Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) từng dùng tàu tấn công nhỏ và thủy lôi để đe dọa tàu thương mại cùng các lực lượng quân sự nước ngoài trong khu vực.
Pháo 127 mm gắn trên các tuần dương hạm và khu trục hạm của Mỹ là vũ khí đầu tiên có thể được dùng để khai hỏa nhắm vào tàu vũ trang Iran có hành vi quấy rối, bởi chúng có tầm bắn tới 12 km. Để hỗ trợ cho pháo chính, các tàu đổ bộ, tàu sân bay và tàu chiến đấu ven biển (LCS) Mỹ còn được trang bị nhiều loại súng và pháo khác nhau như đại liên 12,7 mm và pháo 57 mm chuyên diệt tàu nhỏ.
Một số chiến hạm của hải quân Mỹ được trang bị vũ khí "phòng thủ khu vực" như hệ thống phòng thủ tầm cực gần (CIWS) Phalanx có khả năng khai hỏa tới 4.500 phát đạn mỗi phút. Phalanx ban đầu được thiết kế để đánh chặn máy bay không người lái, tên lửa và trực thăng, song trong những năm gần đây được nâng cấp lên biến thể 1B để tác chiến trên mặt biển và đủ khả năng tấn công những tàu pháo nhỏ ở khoảng cách gần.
Các tổ hợp CIWS được kết nối với radar, hệ thống điều khiển hỏa lực cùng công nghệ chỉ huy và kiểm soát để nhanh chóng khai hỏa trong trường hợp tàu bị tấn công. CIWS được coi là lá chắn cuối cùng trong các lớp phòng thủ trên tàu hải quân Mỹ, bao gồm tên lửa đánh chặn tầm xa như SM-3 để chống tên lửa đạn đạo và tên lửa SM-6 đối phó với các cuộc tấn công tầm gần hơn.
Thứ trưởng Norquist dường như muốn nhấn mạnh các loại "vũ khí phòng thủ" mà hạm trưởng tàu chiến Mỹ có thể sử dụng trong tình huống khẩn cấp. "Tất cả tàu của chúng tôi đều có quyền tự vệ, mọi người cần rất cẩn trọng khi tương tác và hiểu quyền tự vệ vốn có của mình", Norquist nói.
Nhiều tàu hải quân Mỹ được trang bị biến thể Block 2 của RIM-162 ESSM, tên lửa mang đầu dò tiên tiến cùng hệ thống dẫn đường có khả năng hạ gục tên lửa hành trình chống hạm bay gần mặt nước. Một số vũ khí phòng thủ mới được trang bị trên tàu chiến Mỹ gồm khí tài tác chiến điện tử cùng vũ khí laser chính xác để phát hiện và tiêu diệt các mối đe dọa.
Khí tài tác chiến điện tử có thể gây nhiễu hoặc cản trở hoạt động của các cảm biến điện tử và hệ thống dẫn đường trên vũ khí đối phương, vô hiệu hóa khả năng tấn công của chúng. Khí tài tác chiến điện tử và vũ khí laser có lợi thế trong các vùng biển có mật độ tàu dân sự hoặc tàu buôn dày đặc, do chúng tạo ra ít mảnh vỡ hơn sau khi tiêu diệt mục tiêu.
Iran và Mỹ từng chạm trán trên biển nhiều lần, song tần suất giảm dần trong những năm gần đây. Mỹ cáo buộc 11 xuồng vũ trang của Iran bám đuổi nhóm chiến hạm Mỹ trên vịnh Ba Tư hôm 15/4, thậm chí có lúc áp sát ở khoảng cách chưa đầy 10 m.
Bộ Quốc phòng Mỹ lên án hành động của Iran là "nguy hiểm và khiêu khích". Trong khi đó, Iran cho rằng Mỹ "kịch tính hóa vụ va chạm" và cảnh báo mọi tính toán sai lầm sẽ dẫn đến "đòn đáp trả quyết đoán".
Căng thẳng giữa Mỹ và Iran ở mức cao sau vụ hạ sát thiếu tướng Qassem Soleimani hồi đầu tháng 1. Iran sau đó trả đũa bằng cách tập kích tên lửa vào căn cứ Mỹ ở Iraq khiến hơn 100 binh sĩ bị chấn động não.
Nguyễn Tiến
Chiến hạm Mỹ di chuyển gần nơi Trung Quốc tập trận Tàu khu trục Mỹ được phát hiện di chuyển qua biển Hoàng Hải ngoài khơi Thượng Hải vào thời điểm Trung Quốc triển khai cuộc tập trận dài 11 tuần ở khu vực này. Hình ảnh được Sáng kiến minh bạch chiến lược Biển Đông thuộc Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc (SCSPI) công bố cho thấy USS Rafael Peralta, khu trục hạm...