Mỹ bác cáo buộc biết trước vụ Israel tấn công lãnh sự quán Iran ở Syria

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby bác bỏ cáo buộc của Iran rằng Mỹ có liên quan vụ Israel đánh bom lãnh sự quán Iran ở Damascus (Syria), coi đây là cáo buộc vô nghĩa và cảnh báo sẽ đáp trả các cuộc tấn công trả đũa.

Lực lượng cứu hộ làm nhiệm vụ tại hiện trường vụ tấn công vào tòa nhà sứ quán Iran ở Damascus, Syria ngày 1/4/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ The Times of Israel ngày 3/4, ông Kirby nói trong một cuộc họp báo: “Hãy để tôi nói rõ điều đó. Chúng tôi không liên quan gì đến vụ tấn công ở Damascus”.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sabrina Singh cho biết, Israel không đưa ra cảnh báo trước về cuộc tấn công vào phái đoàn Iran ở thủ đô của Syria. Bà cũng nói thêm rằng Iran đã được thông báo riêng rằng Mỹ không đứng sau cuộc tấn công trên.

Trong khi đó, hai quan chức giấu tên cho biết ngay trước cuộc tấn công, Israel đã thông báo với Mỹ là họ sẽ hoạt động ở Syria nhưng sử dụng ngôn ngữ mơ hồ và không xác định mục tiêu. Theo hai quan chức này, Israel không nêu thông tin chi tiết nào về đối tượng và vị trí mà họ định tấn công. Ngoài ra, họ đã tiến hành vụ tấn công trước khi Mỹ nhận được thông báo.

Trước đó, truyền thông nhà nước Iran xác nhận chỉ huy cấp cao của lực lượng Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) là Chuẩn tướng Mohammad Reza Zahedi cùng một số nhà ngoại giao nước này đã thiệt mạng trong vụ tấn công nói trên. Đại sứ Iran tại Syria, ông Hossein Akbari, cùng gia đình không bị thương trong vụ tấn công này.

Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) dẫn nguồn tin ở Syria nói rằng vụ tấn công cũng đã làm 2 cố vấn người Iran và 5 thành viên khác trong IRGC thiệt mạng.

Phản ứng về vụ việc, Đại sứ Hossein Akbari tuyên bố Iran sẽ đáp trả tương xứng vụ tấn công. Phát biểu với báo giới, ông Akbari chỉ trích vụ tấn công của Israel là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế. Ông cảnh báo Israel sẽ đối mặt với hậu quả và Iran sẽ đáp trả vụ tấn công.

Vụ tấn công xảy ra vào khoảng 17h ngày 1/4 (giờ địa phương) khi Israel phóng tên lửa từ khu vực Cao nguyên Golan của Syria mà Israel chiếm đóng, nhắm vào tòa nhà lãnh sự Iran ở Damascus. Ngoại trưởng Syria Faisal Mekdad đã đến hiện trường vụ tấn công và lên án hành động mà ông gọi là phi lý này.

Giới chuyên gia cảnh báo rằng vụ tấn công của Israel vào tòa nhà lãnh sự Iran ở Syria có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng trong khu vực. Vụ việc đánh dấu tình trạng leo thang đáng chú ý trong mối quan hệ căng thẳng giữa Israel và Iran.

Các nước đã phản ứng về vụ việc trên.

Ngày 2/4, Bộ Ngoại giao Nga đã ra tuyên bố nhấn mạnh cộng đồng quốc tế cần có đánh giá về pháp lý đối với cuộc tấn công của Israel. Hãng thông tấn TASS của Nga dẫn tuyên bố trên cho hay Moskva kêu gọi Israel từ bỏ các vụ bạo lực như vậy tại Syria và các quốc gia láng giềng. Theo quan điểm của Moskva, việc Israel tiến hành không kích nhằm vào lãnh sự quán Iran tại thủ đô Damascus của Syria là không chấp nhận được.

Tuyên bố của Nga cho rằng mọi hành vi xâm phạm nào đối với các cơ quan đại diện ngoại giao và lãnh sự là hoàn toàn không thể chấp nhận được vì quyền miễn trừ của những cơ quan này đã được quy định trong Công ước Vienna. Bộ Ngoại giao Nga chỉ ra rằng cuộc tấn công trên được thực hiện tại một khu dân cư đông đúc ở thủ đô, dẫn đến nhiều dân thường thiệt mạng.

Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết nước này phản đối cuộc không kích của Israel nhằm vào lãnh sự quán của Iran tại Damascus. Tuyên bố của quan chức trên nhấn mạnh sự an toàn của các cơ quan ngoại giao là không thể vi phạm được và quyền chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Syria cần phải được tôn trọng. Ông Uông Văn Bân cho rằng tình hình hiện nay tại Trung Đông đang rối ren, do vậy Bắc Kinh phản đối mọi hành động làm leo thang căng thẳng tại đây.

Tương tự, Pakistan cũng chỉ trích mạnh mẽ vụ tấn công trên của Israel. Theo Bộ Ngoại giao Pakistan, vụ bạo lực là hành động vi phạm chủ quyền của Syria không thể chấp nhận được và làm xói mòn an ninh cũng như sự ổn định của quốc gia Trung Đông này. Tuyên bố cũng gửi lời chia buồn đến gia đình các nạn nhân, cũng như chính phủ và người dân Iran.