Mỹ, Anh khẳng định mục đích giảm leo thang căng thẳng ở Biển Đỏ

Ngày 12/1, Anh, Mỹ và 8 quốc gia đồng minh khẳng định cuộc không kích nhằm vào lực lượng phiến quân Houthi ở Yemen là nhằm khôi phục “sự ổn định ở Biển Đỏ”.

Tàu thuyền di chuyển tại cảng Saleef, ngoài khơi tỉnh Hodeida (Yemen), phía Tây Biển Đỏ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại London, trong một tuyên bố chung, chính phủ các nước Anh, Mỹ, Australia, Bahrain, Canada, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, New Zealand và Hàn Quốc nêu rõ mục đích của cuộc không kích là “giảm căng thẳng và khôi phục sự ổn định ở Biển Đỏ”. Tuyên bố nhấn mạnh liên minh này sẵn sàng hành động để đảm bảo dòng chảy thương mại tự do tại một trong những tuyến đường thủy quan trọng nhất thế giới.

Kể từ tháng 11/2023, lực lượng Houthi đã tăng cường tấn công các tàu thương mại di chuyển qua Biển Đỏ để thể hiện sự ủng hộ đối với Phong trào Hồi giáo Hamas đang xung đột với Israel ở Dải Gaza. Trong một cuộc tấn công trả đũa quy mô lớn ngày 11/1, quân đội Mỹ và Anh đã tiến hành không kích hơn 10 địa điểm của Houthi tại Yemen bằng tên lửa Tomahawk phóng từ tàu chiến và các chiến đấu cơ. Các quan chức Mỹ giấu tên cho biết mục tiêu của cuộc không kích này là các trung tâm hậu cần, hệ thống phòng không và các địa điểm cất giấu vũ khí của Houthi.

Cùng ngày 12/1, Anh khẳng định phản ứng của nước này sau các vụ tấn công của Houthi nhằm vào các tàu thương mại quốc tế trên Biển Đỏ là phù hợp với luật pháp quốc tế. Tuyên bố của Chính phủ Anh nhấn mạnh: “Theo luật pháp quốc tế, Anh được phép sử dụng vũ lực trong những trường hợp mà tự vệ là biện pháp khả thi duy nhất và cần thiết để đáp trả tương xứng với một cuộc tấn công vũ trang đang xảy ra hoặc sắp xảy ra”. Tuyên bố cũng cho biết Chính phủ Anh sẽ báo cáo với Đại hội đồng Liên hợp quốc những biện pháp ứng phó của nước này liên quan đến tình hình căng thẳng trên Biển Đỏ.

Trong khi đó, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho biết cuộc tấn công do Mỹ dẫn đầu nhằm vào lực lượng Houthi là để bảo vệ hoạt động vận tải thương mại tại khu vực Biển Đỏ. Theo người phát ngôn NATO Dylan White, cuộc tấn công này “mang tính chất phòng thủ và nhằm bảo vệ quyền tự do hàng hải trên một trong những tuyến đường thủy quan trọng nhất thế giới”. Quan chức này cũng kêu gọi Houthi chấm dứt các cuộc tấn công nhằm vào tàu hàng quốc tế đi qua Biển Đỏ.

Dự kiến tuần tới, các nhà ngoại giao Liên minh châu Âu (EU) sẽ nhóm họp thảo luận kế hoạch thành lập một phái bộ hải quân giúp bảo vệ hoạt động vận tải hàng hải trên Biển Đỏ. Kế hoạch này được đề xuất trước khi Anh và Mỹ không kích các mục tiêu của Houthi ở Yemen.

Tuy nhiên, cuộc không kích của Anh và Mỹ nhằm vào lực lượng Houthi tiếp tục vấp phải sự phản đối của các quốc gia Hồi giáo. Ngày 12/1, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã cảnh báo về nguy cơ leo thang căng thẳng trên Biển Đỏ. Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Oman cho biết nước này lên án cuộc tấn công và quan ngại nguy cơ gia tăng xung đột ở khu vực. Bộ Ngoại giao Kuwait cũng ra tuyên bố bày tỏ lo ngại và kêu gọi các bên kiềm chế, tránh leo thang căng thẳng.