Mục đích các hành động của Trung Quốc là gì?
Chuyên gia Martin của Đại học Washburn cho rằng, việc Trung Quốc khăng khăng duy trì giàn khoan tại Hoàng Sa hơn một tháng nay cho thấy nước này có vẻ như đang cố gắng thay đổi hiện trạng khu vực.
“Bằng cách triển khai những giàn khoan như vậy, họ dường như đang nghĩ rằng có thể thay đổi thực tế, nhằm đưa những yêu sách với những vùng nước này và những nguồn tài nguyên ở đó”, ông Martin nói.
Chuyên gia Craig Martin khẳng định: Từ khi đặt giàn khoan trái phép Hải Dương 981 tại vùng thềm lục địa của Việt Nam đầu tháng 5 đến nay, Trung Quốc vẫn duy trì số lượng lớn tàu cùng máy bay, kể cả tàu quân sự. Khi bị Việt Nam yêu cầu rút giàn khoan và tàu thuyền về nước, Trung Quốc lại ngang nhiên nói họ đang hoạt động trên vùng biển thuộc chủ quyền của họ, hòng biến vùng biển của Việt Nam thành của mình.
Craig Martin cảnh báo: “Khi mỗi nước có hành động đơn phương để hiện thực hóa yêu sách của mình hoặc để chiếm hữu những thực thể tranh chấp, căng thẳng chắc chắn sẽ gia tăng. Điều đó kéo theo nguy cơ leo thang và tính toán sai lầm, có thể gây xung đột. Mỗi quốc gia cần nhìn lại xem Thế chiến thứ nhất đã bùng nổ như thế nào, để thấy rằng căng thẳng có thể dễ dàng bị vượt quá tầm kiểm soát và dẫn tới xung đột trên diện rộng”.
* “Trung Quốc đang củng cố sự hiện diện của mình ở Biển Đông”, Rory Medcalf, Giám đốc Chương trình An ninh quốc tế tại Viện Nghiên cứu cấp cao Lowy của Australia khẳng định khi được hỏi về hàng loạt hoạt động gần đây như việc tiến hành đào đắp, thay đổi cấu tạo của hàng loạt bãi đá Gạc Ma, Châu Viên, Gaven và Chữ Thập. Ông nhấn mạnh: “Trung Quốc muốn các nước khác trở nên quen với việc chấp nhận uy quyền của họ” trên Biển Đông, gồm cả hải và không phận.
* Theo tạp chí The Indo-Pacific Review (IPR, chuyên đăng tải những bài viết đán.h giá và phân tích các vấn đề quan trọng đang nổi lên trong 3 khu vực chiến lược Ấn Độ-châu Á-Thái Bình Dương), trong vài tháng gần đây, những hành động gây hấn trên Biển Đông của Trung Quốc đang khiến tình hình căng thẳng an ninh trong khu vực không ngừng leo thang. Trong đó, động cơ để Trung Quốc khuấy đảo sự ổn định trong khu vực xuất phát từ những tính toán liên quan tới chính sách trong và ngoài nước.
Bài báo viết: Đầu tiên, Trung Quốc muốn làm nổi danh nhà lãnh đạo-Chủ tịch Tập Cận Bình cũng như uy quyền của ông trong nghị trình cải cách đất nước. Mưu đồ tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông của Trung Quốc còn muốn thể hiện quyết tâm khẳng định yêu sách “đường chín đoạn” đối với vùng biển giàu tài nguyên và mang tính chiến lược quan trọng trên thế giới.
Xét trên quan điểm của Bắc Kinh, lời lý giải trực tiếp và rõ ràng nhất về sự hung hăng ngày càng lớn trong các tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông đơn giản là Trung Quốc tin rằng sự kiềm chế trước đây không giúp nước này cải thiện vị thế trong cuộc chiến giành chủ quyền. Thậm chí, việc thiếu hành động cương quyết sẽ khiến các bên tranh chấp khác tăng cường sự hiện diện và củng cố chủ quyền trên Biển Đông.
Do đó, để cải thiện vị thế trong các cuộc đàm phán hiện tại và tương lai, trước tiên, Trung Quốc cần thay đổi hiện trạng khu vực thông qua hành động. Trong đó, Bắc Kinh thường sử dụng phương pháp tiếp cận dân sự và bán quân sự, nhưng cũng không loại trừ khả năng triển khai quân đội nếu cần thiết. Mục tiêu giành ưu thế và đặc quyền trên phần lớn diện tích Biển Đông được xem là điểm nhấn trong tham vọng trở thành “một cường quốc hàng hải hùng mạnh” từng được nêu lên trong Đại hội Đảng lần thứ 18 hồi năm 2012.
Video đang HOT
Tuy nhiên, tham vọng xây dựng “Hải quân Biển xanh” và mở rộng lực lượng hải quân của Trung Quốc cũng đang vấp phải không ít chốt chặn dọc vùng bờ biển phía đông từ Nhật Bản cho tới Philippines. Do đó, Biển Đông được xem là nơi Trung Quốc dễ dàng chiếm ưu thế hơn cả khi chỉ phải đối phó với những lực lượng hải quân nhỏ bé hơn.
Mặc dù, chính sách thay đổi hiện trạng khu vực và theo đuổi tham vọng giành vị thế cường quốc hải quân đã tồn tại trong vài năm nay, song những hành động hung hăng gần đây của Trung Quốc đều xuất phát từ chính sách của lãnh đạo Trung Quốc nhằm củng cố nền tảng sức mạnh trong nước.
Kể từ khi lên nhậm chức vào năm 2013, nghị trình cải cách của ông Tập Cận Bình đã chú trọng tới mục tiêu “cải cách kinh tế sâu rộng” và chiến dịch “chống tham nhũng” mạnh mẽ, gây ảnh hưởng lớn tới lợi ích của nhiều nhóm đối tượng và giới chính trị gia tại Trung Quốc. Do đó, ông cần có những chính sách ngoại giao để gây dựng hình ảnh và danh tiếng cũng như xoa dịu làn sóng chỉ trích từ trong nước liên quan tới nghị trình cải cách nội địa.
Nguyên nhân chính khiến Trung Quốc ngày càng quyết đoán trong các tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông là do quốc gia này tin rằng mình đang chiếm ưu thế vượt trội trong khu vực. Dựa vào năng lực quân sự ngày càng lớn mạnh, Trung Quốc tin mình có thể đè bẹp sức chiến đấu của tất cả các quốc gia Đông Nam Á cộng lại. Ngoài ra, Bắc Kinh nhận định chắc chắn Mỹ sẽ không dùng tới đội quân hùng hậu để ngăn cản hành động ngang ngược của Trung Quốc trên Biển Đông.
Sau khi theo dõi sát sao mọi động thái cũng như thái độ do dự của chính quyền Mỹ trong việc đưa quân tới can thiệp vào tình hình tại Syria và Ukraine, Trung Quốc đã có thể đưa ra kết luận Washington không muốn tiếp tục tham chiến. Ngoài ra, Bắc Kinh cho rằng chính sách ngoại giao của chính quyền của Tổng thống Obama không hướng tới một cuộc chiến với Trung Quốc.
Rõ ràng, Trung Quốc nhận thức rõ sự khác biệt giữa Ukraine-một quốc gia không phải là thành viên của khối NATO và Philippines-đồng minh thân thiết với Mỹ. Tuy nhiên, khi Trung Quốc giành quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough hồi năm 2012, Mỹ đã không hề có hành động phản ứng.
Tại Đối thoại Shangri-La mới đây, bà Phó Oánh, Chủ tịch Ủy ban Ngoại giao Trung Quốc, đã lớn tiếng khẳng định tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc “không liên quan tới Mỹ” nhằm ám chỉ rằng Việt Nam không phải là đồng minh của Mỹ và khả năng quân đội Mỹ can thiệp ngăn chặn Trung Quốc thay mặt cho Việt Nam là rất nhỏ, nếu không muốn nói là không thể xảy ra.
Không chỉ tiến hành những hành động đơn phương thay đổi hiện trạng trong khu vực, Trung Quốc còn đang củng cố tuyên bố đầy tranh cãi liên quan tới yêu sách “đường chín đoạn” trên Biển Đông.
Trong phiên Đối thoại Shangri-La, đại diện Trung Quốc, tướng Vương Quán Trung đã đưa ra 6 điểm khẳng định tính pháp lý của yêu sách “đường chín đoạn” một cách đầy vô lý. Tuyên bố này hoàn toàn trái ngược so với cách đây vài năm khi cộng đồng hoạch định pháp luật và chính sách ngoại giao của Trung Quốc vẫn tranh cãi về tính hợp lệ của yêu sách “đường chín đoạn”. Thay vào đó, giờ đây, giới phân tích Trung Quốc đã đồng lòng ủng hộ chính phủ đơn phương theo đuổi những tuyên bố chủ quyền đầy tranh cãi.
Trung Quốc còn nhận thức rất rõ về sự mâu thuẫn giữa tuyên bố đơn phương “đường chín đoạn” và UNCLOS. Do đó, Bắc Kinh đã tập trung đầu tư nghiên cứu pháp luật để chứng minh “chủ quyền lịch sử” của mình. Thậm chí, một số chuyên gia Trung Quốc còn cho rằng bản thân UNCLOS đã “mập mờ và không đủ tính thuyết phục” trong những vấn đề liên quan tới lịch sử chủ quyền.
Một số học giả Trung Quốc còn khẳng định tuyên bố “đường chín đoạn” không cần tới sự ủng hộ từ UNCLOS. Họ nhận định lịch sử “đường chín đoạn” ra đời trước UNCLOS tận 40 năm, do đó UNCLOS không thể được áp dụng để định đoạt chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền quản lý đường biển của Trung Quốc.
Nguy hiểm hơn, phần lớn các nhà phân tích Trung Quốc tự cho rằng toàn bộ hải phận nằm trong yêu sách “đường chín đoạn” thuộc vùng đặc quyền kinh tế quốc gia ngay cả khi Chính phủ nước này chưa dám công khai tuyên bố rộng rãi.
Bất chấp việc các quốc gia dù muốn hay không, Trung Quốc vẫn đang tiến tới giành những thứ mà họ muốn. Sự lớn mạnh trong những tính toán và vị thế của Trung Quốc đã thể hiện chính xác nhận định này và đặt ra thời gian cho các quốc gia trong khu vực có phản ứng đáp trả mà đặc biệt là sự can thiệp từ Mỹ.
Theo Nguyễn Chiến
Chinhphu.vn
Tàu pháo Trung Quốc giả dạng tàu hải cảnh
Ngày 14-6, mặc dù biển động, gió tây nam cấp 5 giật cấp 6, các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam tiếp tục tiến sâu vào khu vực Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan 981 để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
Tàu "hải cảnh" 13 là tàu chiến giả dạng, dẫn đầu một nhóm tàu Trung Quốc các loại lao ra truy cản các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam - Ảnh: My Lăng
Sáng 14-6, các biên đội tàu kiểm ngư, cảnh sát biển Việt Nam vẫn tiếp tục cơ động tìm cách đi sâu vào khu vực Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 để tuyên truyền, xua đuổi các tàu Trung Quốc rời khỏi vùng biển Việt Nam.
Pháo được che kín
Khi các biên đội tám chiếc tàu kiểm ngư và cảnh sát biển, trong đó có tàu KN 22, nhận lệnh theo hướng đông đông nam tiến vào giàn khoan thì chạm trán ngay một đội tàu hơn 10 chiếc của Trung Quốc lao ra cản trở, thậm chí tàu "hải cảnh" số hiệu 13 còn tìm cách áp sát, đe đọa tàu cảnh sát biển 4032.
Thiếu tá Hoàng Quốc Đạt - hải đội trưởng hải đội 201 Vùng cảnh sát biển 2 - cho biết Trung Quốc đã điều hai tàu mới là tàu hải cảnh 2166 và 31 lần đầu tiên xuất hiện trên vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam. Tàu "hải cảnh" số hiệu 13 thực chất là tàu pháo giả dạng, bởi trên tàu này có gắn bốn buồng pháo loại 76 li bố trí ở phía trước mũi tàu, sau lái. Còn trên nóc cabin có hai khẩu đang được che kín. Lúc 11g05, tàu 4032 phát hiện tiếp một tàu pháo của Trung Quốc mang số hiệu 839 chạy với tốc độ cao xen lẫn trong đội hình tàu thực thi pháp luật của Việt Nam.
Cách khu vực giàn khoan 4 hải lý, một tốp tàu hải cảnh lớn của Trung Quốc tự bật vòi rồng phun với nhau mà không rõ lý do. Trong sáng 14-6, tàu cảnh sát biển 4032 là tàu áp sát sâu nhất vào khu vực giàn khoan với khoảng cách chừng 8,5 hải lý. Tàu cảnh sát biển 4032 đã bị hai tàu hải cảnh Trung Quốc áp sát. Sau một hồi bám đuổi nhưng bất thành, các tàu Trung Quốc rút lui trở lại khu vực giàn khoan, trong khi đó các tàu cảnh sát biển và tàu kiểm ngư trong biên đội tàu KN 22 được lệnh rút ra khỏi khu vực giàn khoan chừng 13 hải lý. Đến 9g05, các tàu của lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam đã thoát khỏi vòng vây an toàn. Trưa 14-6, gió ở khu vực Hoàng Sa tiếp tục thổi mạnh trở lại.
Dàn hàng dọc
Đến 17g ngày 14 -6, tại khu vực Hoàng Sa biển động mạnh nên các tàu của lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam được lệnh tiếp tục nằm vòng ngoài chờ cơ hội tiến sát vào khu vực Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan
Theo phân tích của các kiểm ngư viên trên tàu KN 22, Trung Quốc đã thay đổi chiến thuật, thay vì đưa tàu hải cảnh ra vòng ngoài, tổ chức đâ.m húc các tàu Việt Nam thì lần này Trung Quốc lại đưa toàn bộ các tàu có khả năng đâ.m va mạnh, tầm sát thương cao ra vòng ngoài gây cản trở không nhỏ cho tàu thực thi pháp luật của Việt Nam làm nhiệm vụ. Hôm qua, Trung Quốc cũng đưa một máy bay cánh bằng bay một vòng xung quanh khu vực giàn khoan để quan sát và thị uy.
Thiếu tá Hoàng Quốc Đạt cho biết ngày 14-6, các tàu Trung Quốc đã dàn hàng dọc để cản trở các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam. Trung Quốc đã bố trí cho tàu tốc độ chậm đi trước, tàu tốc độ nhanh đi sau với ý đồ có thể mở đường cho tàu của Việt Nam vào để rồi tàu lớn vây ép, tàu nhỏ đâ.m va. Đoán trước ý đồ đó, tàu cảnh sát biển 4032 đã xử lý tình huống để không rơi vào bẫy của các tàu Trung Quốc.
Ngư dân đấu tranh đòi ngư trường
Trong ngày 14-6, các tàu kiểm ngư Việt Nam vẫn kiên trì bám trụ tại hiện trường gần khu vực giàn khoan 981, tổ chức các hoạt động đấu tranh với cường độ cao ở khu vực cách giàn khoan 8-11 hải lý để phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan và các tàu khỏi vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Các tàu cá của ngư dân ta vẫn tiếp tục bám trụ tại ngư trường truyền thống của mình, cách giàn khoan 35-40 hải lý để tổ chức đán.h bắt thủy sản và đấu tranh phản đối Trung Quốc, đòi ngư trường.
Theo Tuổ.i Trẻ
ASEAN cần có cách tiếp cận chung, mạnh mẽ hơn với Trung Quốc Trước những việc làm đầy toan tính của Trung Quốc nhằm mở rộng chủ quyền của mình ở Biển Đông, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cần phải có cách tiếp cận chung, mạnh mẽ hơn với Trung Quốc để thúc đẩy hoàn thành Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC). Đây là phát biểu của tiến sĩ...