“Một lần xả lũ có thể cuốn trôi tất cả tài sản và tính mạng người dân”
“Việc xả lũ phải đi đến cùng trách nhiệm của tổ chức, cá nhân. Có thể nói xả chất độc và xả lũ cũng nguy hại như nhau. Một lần xả lũ có thể cuốn trôi tất cả tài sản và tính mạng người dân”, đại biểu Dương Trung Quốc nói.
Trả lời báo chí về việc những ngày qua miền Trung và Tây Nguyên có lượng mưa không lớn nhưng nhiều vùng lại bị ngập lụt kéo dài, đại biểu Quốc hội muốn làm rõ trách nhiệm của thủy điện trong vấn đề này.
Người dân miền Trung đang hứng chịu cảnh mất nhà cửa, tài sản, thậm chí cả tính mạng do lũ lụt kéo dài
Đại biểu Trương Văn Vở cho rằng, khi vận hành xả lũ dứt khoát có ảnh hưởng đến hạ du. Lũ lụt vừa qua không chỉ từ việc thủy điện xả nước mà còn có cả yếu tố rừng tự nhiên bị mất. “Mất rừng, thảm tự nhiên cũng mất lại thêm xả lũ đã ảnh hưởng đến hạ du. Vì vậy, nếu Quốc hội ban hành Nghị quyết phải xác định rõ cách quản lý bảo vệ rừng của các Bộ, ngành liên quan và địa phương. Trước nay chưa có xử lý nào rõ ràng với quy trình vận hành xả lũ”, đại biểu Vở phân tích.
Theo đại biểu Trương Văn Vở kể cả khi ban hành quy định vận hành hồ chứa thủy điện và thủy lợi thì việc thực hiện có kết quả thấp. Trong khi đó việc xử lý trách nhiệm Bộ, ngành, địa phương mức độ nào, chủ công trình ra sao lại không rõ.
Đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng tình trạng làm thủy điện theo phong trào kiểu “mỳ ăn liền” đã không nhìn thấy tác động đằng sau nó là phá hoại môi trường. Nguyên do của vấn đề này cũng có một phần từ phân chia lợi ích, tư duy nhiệm kỳ, lợi ích của việc cấp phép mà không lường được hệ lụy.
“Việc xả lũ phải đi đến cùng trách nhiệm của tổ chức, cá nhân. Có thể nói xả chất độc và xả lũ cũng nguy hại như nhau. Một lần xả lũ có thể cuốn trôi tất cả tài sản và tính mạng người dân cũng như gây ô nhiễm môi trường. Người dân hoàn toàn có thể kiện thủy điện xả lũ”, đại biểu Dương Trung Quốc nói.
Nhiều tỉnh miền Trung ngập lụt nghiêm trọng dù mưa không quá lớn (Ảnh: Công Bính)
Nhắc lại việc Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng trả lời những băn khoăn của đại biểu về những vấn đề liên quan đến thủy điện cách đây chưa lâu, ông Dương Trung Quốc chưa nhận thấy trách nhiệm cụ thể ở vị trí nào.
Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa, nếu thủy điện gây thiệt hại cho người dân trên địa bàn và cộng đồng dân cư, thì theo luật pháp, chính quyền địa phương trước hết phải có trách nhiệm. Chính quyền phải đứng ra giúp đỡ người dân tìm hiểu nguyên nhân xem đó là nguyên nhân khách quan hay chủ quan. Nếu như xét thấy đó là nguyên nhân do thủy điện gây ra thì phải xem thủy điện đó quy hoạch, chủ trương và việc xả lũ có sai không. Còn đại biểu quốc hội ở khu vực đó cũng có trách nhiệm đi điều tra xem xét xem thiệt hại như thế nào để xét rõ có lỗi của ngành thủy điện hay không.
Đại biểu Ngô Văn Minh nhận định, thủy điện đã và đang gây ra khá nhiều hệ lụy. Nguyên nhân là do quy trình vận hành hồ chứa còn nhiều bất cập, về mùa khô thủy điện tích nước khiến cho những dòng sông ở hạ du trở thành những dòng sông chết, còn mua mưa thủy điện lại xả lũ gây thiệt hại. Trong khi đến nay mới chỉ có quy trình vận hành đơn hồ, thiếu nhiều liên hồ khiến mạnh ai nấy xả. Rồi các thủy điện vì lợi ích cục bộ nên thi nhau giữ nước, chứ không chịu xả. Ông Minh dẫn ví dụ hoàn lưu của bão số 15 gây mưa lớn làm cho thủy điện tranh nhau xả nước gây lụt lội nghiêm trọng.
Trả lời báo chí, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết, các Bộ, ngành phải báo cáo tình hình chỉ đạo vận hành các hồ chứa thủy lợi, thủy điện trong khu vực miền Trung, Tây Nguyên. Theo Phó Thủ tướng, quá trình kiểm tra, thủy điện nào xả nước sai thì phải chịu trách nhiệm.
Video đang HOT
“Những ngày qua báo chí đã đăng tải có thủy điện xả lũ sai tức là có chứng cứ, cứ thế mà xử lý trách nhiệm. Trách nhiệm của các bộ ngành liên quan, UBND các địa phương là phải thường xuyên rà soát việc vận hành của thủy điện trên địa bàn”, Phó Thủ tướng nói.
P. Thảo – Quang Phong
Theo Dantri
Lũ lớn do mưa hay thủy điện xả lũ "có vấn đề"?
Tại Huế, trong gần 1 tháng mưa bão vừa qua, có thể thấy thủy điện Hương Điền đã làm không đúng quy trình xả lũ trong một số thời điểm "dầu sôi lửa bỏng".
Theo biểu đồ số liệu lượng nước đến và lượng nước đi tại thủy điện Hương Điền (TT-Huế) từ khoảng 18h-20h tối 15/11, lưu lượng nước đi luôn cao hơn lưu lượng nước đến, nằm trong khoảng từ 2.000-2.400m3/s - có nghĩa là xả lũ không đúng quy trình (xả lũ đúng quy trình thì lượng nước xả phải ít hơn hoặc cùng lắm là bằng lượng nước nhận vào hồ). Cũng thời điểm này, tại TP Huế cũng mưa rất lớn, từ 17h đến 19h mưa đến 185mm nên lũ lên rất nhanh.
Người dân Huế lội trong biển nước tối 15/11
Mực nước xả (màu vàng) cao hơn mực nước đến hồ thủy điện Hương Điền (màu xanh) trong khoảng từ 18h đến hơn 20h tối 15/11 (ảnh chụp từ web của Ban chỉ huy PCLB&TKCN tỉnh TT-Huế)
Ông Trần Kim Thành, PGĐ Sở NN&PTNT tỉnh TT-Huế, cho hay, trước đó vào tối 14/11 thủy điện Hương Điền có thông báo bắt đầu điều tiết nước về hạ du để đón lượng mưa mới do đợt áp thấp sẽ gây ra vào ngày hôm sau. Nhưng thủy điện này không rút về được mực nước thấp nhất như kỳ vọng từ 58m xuống 56m (mực nước này so với ngưỡng tràn của thủy điện thấp hơn khoảng 2m), mà chỉ hạ xuống được 40 đến 50cm.
Thủy điện Hương Điền
"Ngay sau đó, mưa bắt đầu lớn. Ở đồng bằng lớn hơn nhiều so với miền núi. Trong cả ngày ở TP Huế mưa phải đến hơn 400mm. Đến chiều tối ngày 15/11, do nước đến hồ thủy điện Hương Điền không giữ được nữa nên nước về bao nhiêu xả bấy nhiêu. Lúc này nó như một dòng sông tự nhiên, không có chức năng phòng lũ nữa" - ông Thành nói.
Tại Huế, 2 hồ thủy điện hiện đang hoạt động là Hương Điền và Bình Điền thì thủy điện Hương Điền "hung hãn" hơn khi nước từ thủy điện này đổ trực tiếp về thị xã Hương Trà rồi chảy về vùng rốn lũ huyện Quảng Điền, một phần chảy qua huyện Phong Điền. Hiện thủy điện này không có dung tích phòng lũ.
Theo một lãnh đạo ở thị xã Hương Trà: "Do mưa kết hợp với thủy điện xả lũ nên toàn địa phương có 1.728 nhà bị ngập từ 0,2 đến 0,7m; đường bị ngập đến 50km với mức từ 0,3 đến 1,5m cùng 40 hecta hoa màu bị ngập trắng". Ông Hoàng Công Phong, PCT xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền trong sáng 16/11 đã nói với PV rằng đợt lũ này cao hơn đợt lũ trước. Nước lũ cũng tấn công xã Phú Mậu, huyện Phú Vang với mức ngập gần cả mét ở ngay tại trụ sở ủy ban xã.
Nước sông dâng lên làm ngập phố cổ Bao Vinh (TX Hương Trà) sáng 16/11
Nếu khách quan, trong trận lũ do áp thấp nhiệt đới gây ra vào cuối tuần qua thì nguyên nhân chính theo ông Trần Kim Thành nói là vẫn do mưa quá lớn. Nếu mưa như tối 15/11 đó mà kéo dài chỉ thêm 6 tiếng đồng hồ nữa thôi thì khả năng một trận lũ lịch sử như năm 1999 tái diễn ở Huế. Nhưng việc thủy điện "chần chừ" xả lũ trước khi mưa về, hiểu sâu xa là "đụng" vào bài toán kinh tế của họ. Thủy điện thường "đóng góp" việc cắt lũ vào cuối mùa không lớn vì nước lúc này đã đầy.
Hiện Ban chỉ huy PCLB&TKCN tỉnh TT-Huế đang chuẩn bị kiến nghị lên Bộ Công thương xem xét lại để điều chỉnh quá trình vận hành của thủy điện Hương Điền, và bố trí dung tích phòng lũ cho thủy điện này. Vì qua những trận bão, lũ vừa qua tại đây có "vấn đề".
Trong đợt chuẩn bị đối phó với bão số 11 (Nari) sắp vào, Chủ tịch tỉnh TT-Huế đã lên kiểm tra thủy điện Hương Điền vào sáng 14/10. Tại đây, đã phát hiện thủy điện này không chịu xả nước trước để đón lũ. Mức nước phải xả xuống được yêu cầu trước đó là 56m (thấp hơn 2m so với ngưỡng là 58m). Nhưng kiểm tra lại thấy mức nước vẫn ở mức 57,9m. Đoàn đã lập biên bản nhắc nhở nhà máy thủy điện này và buộc hạ về mức 56m ngay trong chiều để đón lũ, đảm bảo an toàn cho hạ du lẫn an toàn hồ đập.
Ông Nguyễn Văn Cao (áo xanh đậm) kiểm tra thủy điện Hương Điền sáng 14/10 đã thấy thủy điện này không xả nước về hạ du trước bão như tỉnh đã quy định
Gần đây nhất là vào ngày 7,8/11, mặc dù trời khô ráo nhưng vùng Hương Trà và Quảng Điền lũ bỗng dâng cao bất thường đột ngột, làm người dân không kịp trở tay. Một nhóm học sinh đến trường vào trưa 7/11 đã bị cuốn trôi. 3 trong số 4 em được cứu sống, em còn lại bị tử vong. Rồi một ghe đi chở bún cũng bị lật giữa dòng nước ngoài ruộng làm 2 mẹ con bị chết tức tưởi. Đối chiếu số liệu tại các thủy điện 18h tối 8/11thì đã xả không đúng quy trình, quá cao so với mực nước về hồ, cụ thể thủy điện Hương Điền xả lũ với lưu lượng 1.317 mm (lưu lượng nước đến hồ là 297 mm); thủy điện Bình Điền xả 305,6 mm (lưu lượng nước đến hồ là 129,2mm). Trước đó từ 20h tối 7/11, theo biểu đồ xả nước thì thủy điện Hương Điền đã luôn luôn xả hơn lượng nước đến hồ.
Nước xả về hạ du luôn lớn hơn lượng nước đến trong hồ Hương Điền từ tối mùng 7 đến ngày 8/11
"Thủy điện chỉ điều tiết tốt trước khi có bão lũ, chứ trong khi lũ thì không còn ý nghĩa nữa vì hầu như hồ nào cũng có lưu lượng đến bằng lưu lượng đi, nó như một dòng sông vậy. Một yếu tố khác là công tác dự báo. Làm sao dự báo chính xác hơn nữa. Vì đã có một số lần, dự báo và việc thủy điện xả nước trước khi lũ không khớp với nhau. Như dự báo mưa lớn đến 300, 400 mm, thủy điện cứ thế xả nước hơn 300mm để chờ mưa. Tuy nhiên thực tế nước về lại rất ít, chưa tới 100mm và ngược lại. Điều này làm đau đầu các nhà đầu tư thủy điện vì lợi ích kinh tế của họ.
Nhưng dù thế nào, thủy điện cũng phải có trách nhiệm với dân địa phương. Phải phối hợp, tham gia cùng với chính quyền để xây dựng một hệ thống cảnh bảo sớm cho người dân, để đụng lỡ xả nước ban đêm thì dân còn biết" - Ông Phan Thanh Hùng, Chánh văn phòng Ban chỉ huy PCLB&TKCN TT-Huế cho biết thêm.
Đợt lũ vừa qua, tỉnh Bình Định là một trong những địa phương bị thiệt hại nặng nề cả người về của. Tính đến chiều hôm qua, Bình Định đã có 17 người chết và mất tích, hàng trăm ngôi nhà bị ngập lũ, trong đó có nhiều ngôi nhà bị sập do lũ. Thiệt hại ban đầu ước tính lên đến hơn 1.800 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Văn Phú (phải) khẳng định hồ Định Bình vận hành đúng quy trình
Con số thống kê thiệt hại do lũ gây ra quá lớn, có nhiều nhận định cho rằng, trong thời gian ngắn lượng mưa không thể gây ngập lụt lớn đến vậy. Người dân Bình Định không đặt nghi vấn cho thủy điện mà cho rằng hồ thủy lợi Bình Định xả lũ; chỉ có thể do xả lũ nước mới nhanh và mạnh đến vậy.
Bà Nguyễn Thị Vui (75 tuổi, phường Bình Định) cho biết: "50 năm qua tôi chưa từng chứng kiến trận lũ nào lớn đến vậy. Lũ về trong đêm quá bất ngờ, nước lũ lớn ngập nhà trở tay không kịp, đồ đạc trong nhà bị ngập nước hư hỏng. Tôi nghĩ nếu hồ không xả lũ thì sao nước to đến vậy, trong khi thời gian mưa to cũng rất ngắn".
Trong chiều hôm qua, trong khi nước lũ vẫn còn gây ngập nhà dân ở một số vùng của thị xã An Nhơn, Tuy Phước, người dân vẫn hoang mang, nhốn nháo hỏi nhau có phải hồ thủy lợi Bình Định xả lũ không để biết đường ứng phó.
Lũ về nhanh, bất ngờ, nhiều nhà dân bị sập
Trưa 18/11, nhiều vùng dân cư vẫn bị cô lập do lũ
Liên quan đến tình trạng ngập lụt và nghi vấn xả lũ nói trên, ngày 18/11, ông Nguyễn Văn Phú, Giám đốc Công ty TNHH Khai thác các công trình thủy lợi Bình Định, khẳng định, việc vận hành hồ thủy lợi Định Bình trong những ngày trước và sau lũ đều hợp lý.
Theo đó, từ ngày 15 đến 20/11, hồ Định Bình cho phép bắt đầu trữ nước từ 70 đến 90 triệu m3. Trong khoảng thời gian để khoảng 100 triệu khối nước thì 6 cửa tràn xả mặt mở hoàn toàn, 6 cửa đáy đóng. Nhưng khi mưa lớn trong các ngày từ 14-16/11, nước bắt đầu tăng và tự do qua tràn. Khoảng 3 giờ ngày 15/11 qua 181m3/s đến 13 chiều cùng ngày lưu lượng tăng 3.861m3/s, tốc độ nước tăng là 0,5m/h, thời điểm cao nhất là 0,95m/h. Tương đương nước qua tràn từ 91m3/s lên 2.020 m3/s; 4 tiếng sau nước qua 6 tràn đạt đỉnh 2.772 m3/s.
Thời điểm này cao trình nước trong hồ là 88,06m, dung tích đạt 180 triệu m3. Từ 18 đến 20 cùng ngày lượng mưa giảm 1.518 m3 nên công ty xin phép Sở Nông nghiệp, Chị cục thủy lợi, UBND tỉnh đóng 1 cửa, cho đến 14 giờ chiều ngày 16/11, đóng cửa số 5, lúc này lựu lượng nước về hồ giảm còn 756 m3/s, lưu lượng nước đi qua tràn là 340 m3/s.
Băn khoăn về việc thời gian mưa ngắn mà nước lũ quá lớn khiến người dân không kịp trở tay, ông Phú chia sẻ: "Do lưu lượng mưa lớn, cường độ mưa lớn, lưu lượng mưa phía sau hồ quá lớn. Thứ 2, bụng hồ Định Bình không có (hẹp) nên nước lũ về quá nhanh và đi cũng quá nhanh. Còn quy trình điều tiết, vận hành hồ diễn ra đúng quy trình. Hoàn toàn không có việc xả lũ mà nước qua tràn tự điều tiết".
Đại Dương - Doãn Công
Theo Dantri
Miền Trung vẫn chìm trong lũ, 31 người chết Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trung ương, lũ các sông từ Quảng Ngãi đến Bình Định lên lại; các sông từ Thừa Thiên Huế đến Quảng Nam và Phú Yên đang xuống chậm và còn ở mức từ báo động 1 đến báo động 2, một số nơi trên báo động 2. Nhiều nơi ở miền Trung vẫn còn...