Một gã ‘tiểu tử’ khiến 300 sỹ quan Liên Xô mất chức

Với chuyến bay táo bạo hạ cánh xuống giữa quảng trường Đỏ, một chàng thanh niên 19 tuổi đã làm hơn 300 tướng lĩnh Liên Xô mất chức.

Sau Thế chiến II, Liên Xô phát triển một hệ thống phòng không mạnh mẽ với hơn 10.000 đài radar, gần 14.000 quả tên lửa phòng không và trên 4000 máy bay đánh chặn. Hệ thống này đã tiêu diệt không ít máy bay do thám của Mỹ, Anh xâm phạm vùng trời Liên Xô. Với lực lượng hùng hậu như thế, sẽ không ngoa khi nói rằng hệ thống phòng không Liên Xô thời chiến tranh Lạnh là hệ thống nghiêm ngặt nhất thế giới. Tuy nhiên, một vụ việc hy hữu đã xảy ra khi một tên nhóc 19 tuổi người Đức xuyên thủng được hệ thống phòng không này để đáp xuống Quảng trường Đỏ.

Lúc 14h10 ngày 28/5/1987, Sở chỉ huy phòng không Liên Xô ở Moskva nhận được tin một chiếc máy bay xâm phạm không phận Liên Xô. Tuy nhiên, đến 15 phút sau, Sở chỉ huy này vẫn chưa đưa ra quyết định xử lý chiếc máy bay như thế nào mặc dù lực lượng phòng không Moskva đã được lệnh vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu cấp 1. Ba tiểu đoàn tên lửa phòng không đã chuẩn bị xong chỉ đợi lệnh khai hỏa là hạ chiếc máy bay nhỏ bé.

Hai chiếc tiêm kích Su-15 cũng được lệnh xuất kích. Tuy nhiên cấp trên không ra lệnh khai hỏa.

Rust và máy bay của anh ta trước khi bị nhân viên an ninh Liên Xô bắt.

Lúc 17h40, khi chiếc máy bay lạ chỉ còn cách Moskva 100 km, sỹ quan phụ trách mảng chiến dịch của lực lượng phòng không Liên Xô Gromi cấp báo lên trung tâm chỉ huy phòng không không quân nhưng nhân viên trực ban đã không báo cáo Tư lệnh Phòng không không quân Koldulov và cũng không đưa ra bất cứ mệnh lệnh nào.

18h tối ngày 28/5/1987, quảng trường Đỏ ở Moskva vẫn đầy người thăm quan, dạo chơi. Bỗng nhiên người ta nghe thấy tiếng động cơ rồi một chiếc máy bay lướt xuống hạ cánh ở khúc giữa bức tường Kremlin và nhà thờ St. Basil. Đám đông hiếu kỳ lập tức chạy tới vây quanh chiếc máy bay.

Một thanh niên tuổi trạc đôi mươi đeo kính đen, mặc áo màu đỏ bước ra khỏi máy bay. Đó chính là Mathias Rust, người Đức, 19 tuổi. Anh ta tranh thủ giới thiệu với mọi người về mình và chuyến bay của mình đồng thời phát ảnh có chữ ký của mình cho đám đông trước khi bị nhân viên an ninh tóm cổ đưa vào phòng điều tra của KGB.

Tại đây, người ta mới biết rằng Rust là thanh niên người Đức trẻ tuổi nhưng dày dạn kinh nghiệm bay. Năm 1986 anh ta từng nhiều lần lái máy bay vượt Biển Bắc đến quần đảo South Shetland ở Nam Thái Bình Dương. Vào lúc 13h ngày 28/5/1987, anh ta điều khiển chiếc Cessna-172B Skyhawk cất cánh từ sân bay Henxinhki của Phần Lan.

20 phút sau, Rest liên lạc với trạm điều độ mặt đất Phần Lan báo cáo máy bay hoạt động bình thường và tắt hết các thiết bị thông tin. Khi bay đến vịnh Phần Lan, Rust hạ độ cao xuống 200m và bất ngờ quay 180 độ bay về hướng Moskva. Trung tâm quản lý hàng không Phần Lan phát hiện hành động bất thường của chiếc Cessna-172B và đã phát đi lời cảnh báo nhưng không có hồi âm. Một lát sau, chiếc máy bay cũng biến mất khỏi màn hình radar của Phần Lan.

Lúc 14h, trạm radar của Liên Xô đặt ở Extonia phát hiện ra máy bay của Rust bay ở độ cao 600m. Trực ban đã lần lượt hỏi bằng 3 thứ tiếng: Phần Lan, Nga, Anh hỏi “Có phải người mình không?” nhưng không có trả lời. Sau đó mọi chuyện diễn ra như đã kể ở trên.

Việc một thanh niên 19 tuổi đã xuyên thủng hệ thống phòng không nghiêm ngặt của Liên Xô và ngang nhiên hạ cánh xuống quảng trường Đỏ đã lập tức gây chấn động nước này.

Theo lời kể của Thượng tướng không quân Klaskovski được ghi lại trong sách Lật lại những trang hồ sơ mật của Nxb Thông Tấn, Tổng Bí thư Gorbachev đã nhân cơ hội này thanh trừng các tướng lĩnh quân đội có ý chống đối lại công cuộc cải tổ của ông.

309 sỹ quan quân đội trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Sokolov và Tư lệnh phòng không không quân Koldulov mất chức. Nặng nhất là thượng tá Karpes – Sư đoàn trưởng sư đoàn phòng không không quân biên giới của Liên Xô và thiếu tá Chenukh – Trợ lý sư đoàn trưởng còn bị truy tố ra tòa án binh nhận mức án lần lượt là 5 năm và 4 năm tù giam.

Rust trước tòa.

Về phần Rust, ngày 4/9/1987, một phiên tòa đặc biệt đã được mở để xử lý anh ta. Mặc dù Rust luôn khẳng định việc bay đến Moskva chỉ để kêu gọi hòa bình góp phần chấm dứt chạy đua vũ trang nhưng hành động xâm phạm không phận Liên Xô khiến anh ta phải nhận mức án 4 năm tù. Tuy nhiên anh ta không phải ngồi tù lâu. Ngày 3/8/1988, Rust được ân xá sau 432 ngày ngồi tù và bị trục xuất khỏi Liên Xô.

Vì sao một hệ thống phòng không có thể bắn rụng máy bay do thám U-2 hiện đại của Mỹ mà lại để lọt một chiếc máy bay tư nhân của một chàng thanh niên trẻ tuổi?

Phải qua sự tiết lộ của thượng tướng Klaskovsky, mọi việc mới được sáng tỏ. Thì ra vào cuối năm 1982, Liên Xô sửa đổi luật cho phép lực lượng phòng không có quyền tiêu diệt những vật thể bay xâm phạm vùng trời của mình. Sau 10 tháng kể từ khi Luật được thông qua, phòng không của quân khu Viễn Đông đã bắn rơi chiếc máy bay số hiệu 007 của Hàn Quốc khi nó bay vào không phận Liên Xô.

Mặc dù các quân nhân cho rằng họ làm đúng luật, các lãnh đạo cao cấp cho rằng pháp luật chỉ cho phép tấn công những máy bay quân dụng chứ không phải dân dụng của các nước Tư bản chủ nghĩa. Nhằm tránh rắc rối, Bộ Quốc phòng Liên Xô đã soạn một công văn bí mật lưu hành trong nội bộ. Công văn này hướng dẫn rằng: Trong trường hợp chưa phân định được máy bay xâm phạm vùng trời Liên Xô có mục đích quân sự hay không, không được khai hỏa và ai đưa ra quyết định tấn công, người đó phải chịu trách nhiệm, thậm chí bị tống giam.

Chính công văn nội bộ này đã tạo điều kiện cho chàng thanh niên Rust đáp xuống quảng trường Đỏ an toàn.

Trần Vũ

Theo_Người Đưa Tin