Một công dân bị rơi vào vòng tố tụng suốt 22 năm
Cách đây gần 24 năm (ngày 22/7/1991), cậu bé Phan Văn Lá (15 tuổ.i) và em trai (13 tuổ.i) bị Công an xã Hiệp Thành, huyện Châu Thành, tỉnh Long An bắt giữ vì nghi trộm dây điện. Liền sau đó, Lá bị công an huyện bắt tạm giam.
Trong quá trình lấy lờ.i kha.i, hai anh em Lá không có người giám hộ, trong khi ở độ tuổ.i này luật quy định phải có người giám hộ. Kết thúc quá trình điều tra, cơ quan điều tra chuyển kết luận điều tra và toàn bộ hồ sơ sang VKSND huyện Châu Thành, đề nghị truy tố Phan Văn Lá về tội huỷ hoại tài sản xã hội chủ nghĩa.
Cuối năm 1991, TAND huyện Châu Thành tiến hành xét xử vụ án và tuyên phạt Phan Văn Lá 4 năm tù về tội huỷ hoại tài sản xã hội chủ nghĩa. Vào thời gian này, việc một thiếu niên 15 tuổ.i bị tuyên án là điều rất đau lòng, ảnh hưởng lớn đến danh dự, uy tín của gia đình và họ hàng. Vì thấy mình bị án oan, bị cáo Phan Văn Lá làm đơn kháng cáo bản án sơ thẩm của TAND huyện Châu Thành, đề nghị TAND tỉnh Long An xem xét theo trình tự phúc thẩm.
Sau khi nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án, phát hiện bản án sơ thẩm có nhiều vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng, trong bản án phúc thẩm, TAND tỉnh Long An đã tuyên huỷ toàn bộ bản án sơ thẩm, trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Lúc này, công an huyện ra lệnh tạm giam Lá thêm hai tháng nữa, nhưng VKSND cùng cấp không chấp nhận, cho gia đình bảo lãnh Lá tại ngoại.
Bẵng đi một thời gian dài, đến tận ngày 12/9/2013, Công an huyện Châu Thành bất ngờ ra quyết định đình chỉ điều tra đối với bị can Phan Văn Lá.
Anh Phan Văn Lá.
Như vậy sau gần 22 năm là bị can trong một vụ án hình sự, cậu bé Lá năm nào nay đã trở thành một người đàn ông, cuộc sống bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì rơi vào vòng quay tố tụng quá lâu (7.637 ngày). Bản thân anh Lá đã bị tạm giam tới 449 ngày.
Sau này, anh Phan Văn Lá và gia đình đã đi gõ cửa các cơ quan tiến hành tố tụng tại huyện Châu Thành, yêu cầu bồi thường oan sai, nhưng đều rơi vào im lặng. Thậm chí, sự việc của anh Lá được đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An can thiệp, nhưng vẫn chưa đi đến hồi kết.
Video đang HOT
Hiện tại, anh Phan Văn Lá (trú tại ấp 8, xã Vĩnh Công, huyện Châu Thành) vẫn đang mòn mỏi đợi công lý. Theo nguồn tin từ đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An, sau khi cơ quan này làm việc về tình hình oan sai, chính quyền huyện Châu Thành và Công an tỉnh Vĩnh Long đã xác định rõ ràng anh Phan Văn Lá đã bị oan. Trường hợp này sẽ được bồi thường, nhưng cơ quan nào bồi thường thì chưa xác định được.
Được biết, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An đã ghi nhận và sẽ có kiến nghị gửi cơ quan chức năng xem xét đơn vị nào sẽ phải bồi thường cho anh Lá. Cuối tháng 12/2014 vừa qua, Ban Nội chính Trung ương cũng đã có buổi làm việc với tỉnh Long An về vụ việc oan sai này nhưng chưa có kết luận chính thức.
Hiện cơ quan công an và VKSND huyện Châu Thành đang kiến nghị cấp trên có hướng dẫn cụ thể để giải quyết vụ án oan sai được cho là có một không hai này.
PV
Theo_Đời Sống Pháp Luật
Quên bị can suốt 21 năm
Hai ngành công an, kiểm sát nói tòa sơ thẩm phải bồi thường oan, tòa lại bảo trách nhiệm thuộc về cơ quan điều tra...
Vụ án kỳ lạ của ông Phan Văn Lá đã không còn xa lạ với bà con xã Vĩnh Công, Châu Thành (Long An). 21 năm qua, ông Lá đi tìm công lý, tới nay đã hơn nửa đời người nhưng vẫn chưa có một cơ quan nào đứng ra nhận trách nhiệm về việc bỏ quên hồ sơ vụ án và thân phận bị can của ông.
Đán.h em bắt khai ra anh
Ông Lá tiếp chúng tôi trong căn nhà mái tôn nóng hầm hập, dù có quạt nhưng chỉ ngồi một chút cũng vã mồ hôi. Hai người em của ông ở nhà liền kề cũng chạy qua góp chuyện.
Vụ việc của ba anh em ông Lá bắt đầu từ một đêm tháng 7-1991. Đêm ấy, ấp 1 (xã Hiệp Thạnh, Châu Thành) bị mất điện. Nghi có kẻ gian cắt trộm dây điện, người dân đi tuần thì phát hiện có người đang cuốn dây điện vừa cắt xong và bỏ chạy.
Lúc đó hai người em của ông Lá là Phan Văn Tân và Phan Văn Châu đang soi cá gần đó. Thấy xôn xao, nghe có tiếng ai đó la: "Điện", họ không hiểu chuyện gì nhưng sợ bị thu bình điện nên bỏ chạy. Người dân đi tuần thấy vậy vây bắt, dẫn giải họ về trụ sở công an xã.
Ông Tân buồn bã nhớ lại: "Lúc đó tui 15 tuổ.i, thằng Châu mới 13 tuổ.i. Công an kẹp lỗ tai, ép tui nhận tội và bảo phải khai cả anh Lá vào thì mới thả về. Lúc đầu tui không nhận tội nhưng bị đán.h đau quá nên đành khai nhận và viết theo sự hướng dẫn của công an. Thế là hôm sau anh Lá bị bắt luôn".
Vì các cơ quan tố tụng đùn đẩy trách nhiệm nên chưa biết khi nào ông Lá mới được giải quyết bồi thường oan. Ảnh: HN
Ba anh em ông Lá bị Công an huyện Châu Thành khởi tố về tội hủy hoại tài sản xã hội chủ nghĩa (Điều 138 BLHS 1985). Sau hai tháng tạm giam, cơ quan điều tra (CQĐT) đã đình chỉ điều tra đối với ông Tân và ông Châu. Còn lại ông Lá, tháng 12-1991, TAND huyện Châu Thành đã phạt ông bốn năm tù về tội trên.
Ông Lá kháng cáo kêu oan. Tháng 9-1992, TAND tỉnh Long An xử phúc thẩm đã hủy án sơ thẩm, giao hồ sơ cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại. Lý do là căn cứ vào lời trình bày của bị cáo, của những người tham gia tố tụng khác thì việc cấp sơ thẩm kết án bị cáo về tội hủy hoại tài sản xã hội chủ nghĩa là chưa đủ cơ sở. Vì trong quá trình điều tra, hai ông Tân và Châu lúc không thừa nhận, khi lại thừa nhận và tại phiên tòa, họ khai bị cán bộ đán.h đau quá nên mới không biết khai ra ai ngoài anh mình. Mặt khác, lờ.i kha.i của các nhâ.n chứn.g có nhiều mâu thuẫn. Ngoài ra khi CQĐT tiến hành điều tra hai ông Tân và Châu (đều chưa thành niên) lại không có người giám hộ...
Bỏ lửng vụ án
Hơn một tháng sau, VKS huyện Châu Thành ra quyết định hủy bỏ việc tạm giam, cho ông Lá tại ngoại (tính đến lúc này ông Lá đã bị tạm giam 15 tháng). Kể từ đó không ai gọi ông lên làm việc nữa.
Ông Lá vác đơn kêu oan khắp nơi. Mãi đến tháng 9-2013 (21 năm sau), CQĐT mới ra quyết định đình chỉ điều tra đối với ông Lá (trong quyết định không hề ghi lý do đình chỉ điều tra là gì).
Ông Lá đã nhờ luật sư tư vấn rồi nộp đơn khởi kiện ra TAND huyện Châu Thành yêu cầu chính tòa này phải bồi thường oan cho ông gần 500 triệu đồng và công khai xin lỗi. Theo ông Lá, ông bị oan, các cơ quan tố tụng địa phương không thể kết tội được nên cố tình bỏ mặc vụ án. Theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước thì tòa án cấp sơ thẩm có trách nhiệm bồi thường oan cho trường hợp của ông. Tuy nhiên, TAND huyện Châu Thành đã từ chối nhận đơn kiện, cho rằng lỗi thuộc CQĐT đã không tiến hành điều tra lại, bỏ quên vụ án suốt 21 năm, để hết thời hạn điều tra.
Năm nay ông Lá 47 tuổ.i, cuộc sống khó khăn của gia đình tới bốn miệng ăn chỉ trông cậy vào hơn hai công đất thuê để trồng bí đao nên trông ông hom hem như đã ở tuổ.i 60. Mấy năm trước do bất cẩn, một mắt của ông đã bị mù, mất sức lao động hơn 60%. Ông Lá ứa nước mắt: "Khi ba anh em tui bị bắt, con tui mới hai tuổ.i, ở nhà chỉ có thằng út cũng mới có mấy tuổ.i, khổ không sao nói hết. Bây giờ nhiều lúc bế tắc, tui không biết phải làm sao. Nhưng tui sẽ không nản, tui sẽ đi tìm công lý tới cùng!".
Oan đã rõ, chỉ chưa rõ cơ quan bồi thường
Để làm rõ hơn vụ việc, chúng tôi liên hệ với Công an huyện Châu Thành thì đơn vị này chỉ lên Công an tỉnh Long An. Đến công an tỉnh, chúng tôi được hướng dẫn qua gặp tỉnh ủy do nơi này đang chủ trì giải quyết khiếu nại của ông Lá.
Ông Đỗ Văn Dũng (Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy Long An) cho biết: "Ông Lá bị oan thì rõ rồi nhưng cơ quan nào đứng ra bồi thường thì chưa rõ. TAND tỉnh đã xin ý kiến chỉ đạo, TAND Tối cao có hướng dẫn trách nhiệm bồi thường oan thuộc về CQĐT nhưng Bộ Công an và VKSND Tối cao lại nói phía tòa phải bồi thường. Hiện chúng tôi đang xin ý kiến chỉ đạo của Ban Nội chính Trung ương, lúc đó mới có quyết định cụ thể. Về nguyên tắc, CQĐT tiến hành điều tra lại thì VKS phải giám sát, tòa phải nhắc nhở nhưng cả ba cơ quan tố tụng đều đã thiếu trách nhiệm mới dẫn đến sự việc bị bỏ quên lâu như vậy. Quan điểm cá nhân của tôi thì tòa phải đứng ra bồi thường oan, sau đó mới tiến hành kiểm điểm trách nhiệm của từng cá nhân".
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hai ngành công an và VKS (cả ở Long An lẫn trung ương) đều cho rằng căn cứ vào quy định hiện hành thì TAND huyện Châu Thành phải bồi thường thiệt hại cho ông Lá. Trong khi đó, ngành tòa án tỉnh Long An và TAND Tối cao lại cho rằng trách nhiệm thuộc về CQĐT Công an huyện Châu Thành vì có lỗi không tiến hành điều tra lại, để hết thời hạn điều tra.
Vậy trong trường hợp này, cơ quan nào phải bồi thường thiệt hại cho ông Lá? Ý kiến của các chuyên gia ra sao? Xin mời bạn đọc tiếp tục theo dõi trên Pháp Luật TP.HCM ra ngày 26-8.
Trách nhiệm bồi thường của tòa 1. Tòa án cấp sơ thẩm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau đây: a) Tòa án cấp sơ thẩm tuyên bị cáo có tội nhưng tòa án cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm, tuyên bị cáo không có tội và đình chỉ vụ án vì người đó không phạm tội hoặc hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại mà sau đó bị can được đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án vì không thực hiện hành vi phạm tội hoặc hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại mà sau đó bị cáo được tuyên là không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội; (Theo điểm a khoản 1 Điều 32 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2009)
Theo Dantri
Hàng trăm công nhân nhập viện vì ngộ độc trong đêm Tối 1/7, hàng chục chuyến xe liên tiếp đưa khoảng 400 công nhân thuộc công ty may Shin Dong (P. Hiệp Thành, Q.12, TP.HCM) đến bệnh viện quận 12, các trạm xá và phòng khám trong quận để cấp cứu. Số công nhân này bị ngộ độc thức ăn sau bữa cơm tối tại công ty. Tại bệnh viện quận 12, trong phòng...