Mới quản lý được 45% số km giao thông đường thủy

“Cả nước có hơn 80.577 km sông, kênh, rạch, trong đó có gần 42.000 km có hoạt động giao thông vận tải. Tuy nhiên, cơ quan quản lý nhà nước mới tổ chức, quản lý được hơn 19.000 km (chiếm tỷ lệ 45% số km có hoạt động giao thông giao đường thuỷ) do khó khăn về kinh phí, đặc biệt đối với các địa phương”.

ảnh minh họa

Đó là khẳng định của Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng tại phiên họp QH chiều 12.11, khi trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giao thông đường thủy nội địa (GTĐTNĐ).

Đường thủy nội địa: Đảm bảo cuộc sống cho 11 triệu người

Theo Bộ GTVT, hàng năm vận tải ĐTNĐ đảm nhiệm vận chuyển khoảng 30% lượng hàng hóa, 20% lượng hành khách trong tổng lượng vận tải của toàn ngành GTVT.

Vận tải ĐTNĐ có nhiều lợi thế về giá cước vận tải, bảo vệ môi trường và vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng; tốc độ tăng trưởng trung bình từ 8- 12%/năm.

Hệ thống giao thông ĐTNĐ ở Việt Nam bao gồm các sông, kênh, rạch, đầm, phá, hồ, vụng, vịnh, đường ven bờ biển, đường từ đất liền ra đảo, đường nối các đảo thuộc vùng nội thủy. Cả nước có 3.551 sông, kênh… (3.045 sông, kênh nội tỉnh và 406 sông, kênh liên tỉnh) với tổng chiều dài 80.577 km, nối với biển thông qua 124 cửa sông, trong đó có khoảng 42.000 km sông, kênh… có khả năng khai thác vận tải (mực nước đạt trên 60 cm – ứng với cấp kỹ thuật cấp VI).

Tính đến nay, toàn quốc có khoảng 6.700 cảng, bến thủy nội địa (trong đó có 131 cảng thủy nội địa) tạo thành mạng lưới giao thông liên hoàn, thuận lợi. Đường thủy nội địa có trên 806.000 chiếc phương tiện, với tổng trọng tải 5.799.709 tấn phương tiện, 749.412 ghế hành khách và tổng công suất máy 6.431.298 mã lực.

Với số lượng phương tiện lớn, cùng lực lượng thuyền viên, người lái phương tiện đông đảo, giao thông vận tải ĐTNĐ thực sự có vai trò to lớn trong việc phát triển KTXH, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.

Theo thống kê chưa đầy đủ, trong lĩnh vực giao thông ĐTNĐ đã tạo ra việc làm thường xuyên, hay nói cách khác, giao thông vận tải ĐTNĐ có liên quan, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của khoảng 11 triệu người.

Mở rộng phạm vi điều chỉnh luật để tăng cường quản lý

Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng, phải mở rộng phạm vi điều chỉnh so với Luật GTĐTNĐ năm 2004 theo hướng áp dụng một số quy định có liên quan của luật đối với cả hoạt động GTĐTNĐ diễn ra ở vùng nước không phải là đường thủy nội địa.

Cụ thể bổ sung 1 khoản (khoản 2 Điều 1) quy định: “Các quy định tại luật này về phương tiện thủy nội địa; thuyền viên, người lái phương tiện; quy tắc giao thông và tín hiệu của phương tiện; tai nạn GTĐTNĐ; cứu nạn, cứu hộ đường thủy nội địa và vận tải đường thủy nội địa cũng được áp dụng đối với hoạt động giao thông trên vùng nước từ mép luồng đến mép bờ tự nhiên và trên sông, kênh, rạch, hồ, đầm, phá không phải là ĐTNĐ”. Hai lý do được Bộ trưởng đưa ra là:

Thứ nhất, Luật GTĐTNĐ năm 2004 chỉ điều chỉnh đối với hoạt động GTĐTNĐ trong phạm vi “luồng” (vùng nước được giới hạn bằng hệ thống báo hiệu ĐTNĐ để phương tiện đi lại thông suốt, an toàn).

Tuy nhiên, trong thực tế, hoạt động GTĐTNĐ (như đi lại, quay trở, neo đậu phương tiện…) không chỉ diễn ra trên luồng, đặc biệt là phương tiện nhỏ hoạt động diễn ra khá phổ biển ở ngoài phạm vi luồng như: khi đi trên sông rộng hoặc vào mùa lũ, phương tiện đều đi ra ngoài luồng phía giáp bờ để tránh sóng gió…

Như vậy, thực tế hiện nay, hoạt động giao thông vẫn diễn ra ở vùng nước này nhưng Luật GTĐTNĐ năm 2004 chưa quy định nội dung này.

Thứ hai, theo quy định của Luật GTĐTNĐ năm 2004 thì ĐTNĐ là luồng trên sông, kênh rạch, hồ, đầm, phá, vụng, vịnh được tổ chức, quản lý. Thực tế hiện nay, cả nước có hơn 80.577 km sông, kênh, rạch, trong đó có gần 42.000 km có hoạt động GTVT.

Tuy nhiên, cơ quan quản lý nhà nước mới tổ chức, quản lý được hơn 19.000 km (chiếm tỷ lệ 45% số km có hoạt động giao thông đường thuỷ) do khó khăn về kinh phí, đặc biệt đối với các địa phương.

Trong khi đó, trên các sông, kênh chưa được tổ chức quản lý, hoạt động GTĐTNĐ của nhân dân vẫn diễn ra mà không chịu sự điều chỉnh của Luật GTĐTNĐ năm 2004. Vì vậy, khi có tai nạn liên quan đến phương tiện thủy nội địa xảy ra ở ngoài phạm vi luồng (đối với các sông, kênh, rạch được tổ chức quản lý) và trên các sông, kênh, rạch chưa được tổ chức, quản lý thì các cơ quan quản lý nhà nước gặp khó khăn trong việc xử lý, giải quyết vụ việc do khu vực này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật GTĐTNĐ năm 2004.

“Để khắc phục những bất cập trên, cần mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật GTĐTNĐ năm 2004 theo hướng bổ sung quy định như dự thảo luật”- Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh.

Theo Laodong