Máy giặt và phòng tắm di động dành cho người vô gia cư ở Brussels

Ngoài việc cải thiện điều kiện vệ sinh cho những người dễ bị tổn thương, các dịch vụ này còn mang lại những khoảnh khắc hòa nhập xã hội với cà phê và đồ ăn miễn phí.

Máy giặt và máy sấy hoạt động trong xe. Ảnh: Hương Giang – P/v TTXVN tại Bỉ

Dịch vụ giặt sấy di động

Đối với những người vô gia cư hoặc có hoàn cảnh rất bấp bênh, việc tìm một nơi để giặt quần áo và chăm sóc bản thân cũng như tắm gội thường rất khó khăn. Ra mắt vào năm 2016, “Bulle Wasserette Mobile”, một tổ chức từ thiện do tám thanh niên Brussels lập ra, đang cố gắng giải quyết vấn đề này bằng dịch vụ giặt sấy di động miễn phí cho những người lang thang cơ nhỡ.

Đã thành thông lệ, cứ chiều thứ Tư hàng tuần, hai chiếc xe tải nhỏ của tổ chức phi lợi nhuận Bulle lại tới con phố Rue des Sols, bên cạnh nhà Ga Trung tâm ở thủ đô Brussels để cung cấp dịch vụ giặt sấy miễn phí cho những người vô gia cư. Đây là những “ máy giặt di động” hoạt động từ 8 năm nay chỉ phục vụ duy nhất cho những người không nhà cửa ở thủ đô Brussels.

Chị Norma Douxchamps, đồng sáng lập và Chủ tịch hội đồng quản trị của Bulle giải thích: “Ý tưởng này đến từ Australia. Chúng tôi muốn áp dụng mô hình này tại Brussels. Đây là mô hình đầu tiên ở châu Âu”.

Dự án hiệu quả thực sự. Đối với những người không có nơi cư ngụ, chọn bến tàu xe làm nhà thì họ giặt quần áo như thế nào? Để đến những tiệm tự giặt, họ phải trả tiền. Nhưng phần lớn khách hàng của Bulle là những người vô gia cư, không có tiền. Đến đây, họ chỉ cần bỏ quần áo bẩn của mình vào máy, chúng sẽ được giặt và sấy khô miễn phí.

Trong lúc đợi quần áo của mình được sấy khô, Léopol, nhâm nhi ly cà phê được phát miễn phí. Người đàn ông gốc Cameroon này không có giấy tờ tùy thân và sống vạ vật trong nhà Ga Trung tâm. Không có nhiều quần áo ấm nên tuần nào anh cũng đến đây để giặt miễn phí. “Đó là một hệ thống rất tốt. Tôi là người sạch sẽ, vì vậy tôi giặt quần áo của mình rồi mặc lại luôn”, anh Léopol cho biết.

Phụ trách máy giặt là Meriem, một phụ nữ trẻ. Cô mới trở thành tình nguyện viên của Bulle. Cô vui vẻ chào đón khách hàng, trấn an họ và thông báo cho họ khi đồ giặt của họ đã xong. “Cần phải theo dõi đồng hồ. Máy chạy được nửa chương trình thì phải chuẩn bị đồ tiếp theo để cho vào, tránh lãng phí thời gian. Mục tiêu là có thể giặt tổng cộng tám mẻ quần áo và tám mẻ sấy”.

Ở xe bên cạnh, Martin, cũng là một tình nguyện viên của Bulle, phục vụ cà phê cho khách hàng. “Anh muốn thêm sữa hay thêm đường?”, Martin hỏi khách, tay không ngừng pha cà phê cho các khách hàng khác.

Nhờ thường xuyên cung cấp dịch vụ miễn phí mà các nhân viên của Bulle tạo được mối liên hệ tin tưởng với khách hàng của mình để họ tâm sự về bản thân, thậm chí nhận được sự giúp đỡ. Chị Norma Douxchamps nói: “Điều quan trọng là họ phải có ai đó để nói chuyện. Họ kể cho chúng tôi nghe vấn đề của họ và từng chút một, khi mối quan hệ trở nên khăng khít hơn, chúng tôi sẽ hướng dẫn họ đến các dịch vụ có thẩm quyền”.

Tình nguyện viên xếp quần áo của các khách hàng vào máy giặt. Ảnh: Hương Giang – P/v TTXVN tại Bỉ

Phòng tắm di động

Đối diện với xe giặt là xe “Phòng tắm di động”. Đó là một tổ chức từ thiện khác, Rolling Douche, chuyên cung cấp dịch vụ tắm miễn phí cho người vô gia cư. Đây cũng là một dự án độc đáo với ý tưởng đến từ Pháp và rất đơn giản: tắm trong xe.

Gustavo đến từ Uruguay. Đơn xin tị nạn của anh ấy đã bị từ chối nên anh phải sống trên đường phố từ hơn ba năm nay: “Thật tốt khi lấy lại một chút tự trọng. Việc giặt giũ và tắm rửa đối với tôi, rất quan trọng”.

Nhưng tất cả những người vô gia cư này là ai? Alice Thirion, người phụ trách của “Rolling Douche” giải thích: “Có cả người trẻ cũng như người già, nhiều người không có giấy tờ hợp lệ, họ không có quyền có nhà ở, không có việc làm, cũng có những người nghiện ma túy, hoặc đôi khi chỉ đơn giản là có vấn đề về gia đình và hành chính”.

Cuộc sống lang thang trên đường phố khó khăn và đôi khi rất bạo lực. Gustavo nói: “Khó khăn lắm. Mùa đông lạnh và mưa. Có rất nhiều kẻ trộm. Bọn chúng lợi dụng lúc bạn ngủ say để lấy trộm đồ đạc, giấy tờ… Tôi chưa bị tấn công về thể xác, nhưng bạo hành bằng lời nói vẫn xảy ra thường xuyên”.

Còn Léopol khẳng định: “Khó đoán định điều gì sẽ xảy ra. Nhưng đến giờ, tôi vẫn sống nhưng rất nguy hiểm. Ban đêm, tôi không dám ngủ say”.

Vậy họ làm gì để ăn? “Đó là điều tôi ít lo lắng nhất, Léopol giải thích. Có khá nhiều người qua đường hoặc một vài tổ chức từ thiện cho chúng tôi đồ ăn, nước uống. Hoặc không thì đến trước cửa các quán bánh hay nhà hàng, vào cuối ngày, kiểu gì cũng tìm thấy đồ ăn”.

Gustavo bước ra khỏi phòng tắm, “Tất cả đều sạch sẽ và thơm tho”. Léopol đi lấy quần áo còn nóng từ máy sấy: “Đây, tất cả đều sạch sẽ. Tôi thắt cà vạt, như mọi khi. Tôi không bao giờ đi ra ngoài mà không có cà vạt”, anh ấy cười nói thêm. Bên ngoài áo sơ mi, Léopol mặc một áo gilet, rồi bốn chiếc áo len, một chiếc áo veste và ngoài cùng là một áo khoác. Ngoài chiếc quần thể thao, Léopol mặc thêm một chiếc quần nữa. Trong nhiệt độ tháng Giêng thường 2-3C vào ban đêm, phải chừng ấy quần áo mới đủ ấm. “Tôi mặc tất cả như thế này khi đi ngủ. Chúng như là cái chăn của tôi vậy”, Léopol giải thích.

Đúng 19h, những chiếc xe rời đi. Làn mưa phùn lất phất cùng những cơn gió mạnh của bão Isha khiến tiết trời càng lạnh hơn nhiệt độ 7C hiển thị trên nhiệt kế. Ngày mai, những “máy giặt và nhà tắm di động” lại đến những điểm hẹn khác, nơi những người vô gia cư luôn đợi chờ họ.

Người vô gia cư chờ quần áo giặt và sấy khô. Ảnh: Hương Giang – P/v TTXVN tại Bỉ

Tổ chức phi lợi nhuận Bulle có hai xe tải, được trang bị hai máy giặt và một máy sấy. Các buổi chiều từ thứ Hai đến thứ Sáu, những chiếc xe này phục vụ tại 5 điểm ở thủ đô Brussels, nơi tập trung nhiều người vô gia cư. Mỗi tuần, 365 kg quần áo được giặt sấy, tương đương hơn 19 tấn mỗi năm (số liệu năm 2022). Ngoài ra, ba lần một tuần, Bulle còn cung cấp dịch vụ cắt tóc và cạo râu với 770 lần cắt đã được thực hiện vào năm 2022.

Ngoài việc cải thiện điều kiện vệ sinh cho những người dễ bị tổn thương, các dịch vụ này còn mang lại những khoảnh khắc hòa nhập xã hội với cà phê và đồ ăn miễn phí.

Ba mươi tình nguyện viên của Bulle luôn quan tâm, đưa ra lời khuyên và hướng dẫn những người vô gia cư đến các dịch vụ hỗ trợ có thẩm quyền khác. Tổng cộng, gần 3.000 người đã được tổ chức từ thiện này hỗ trợ.