Mẫu khu trục hạm Nga từng khiến tàu ngầm phương Tây e sợ

Mai Hoàng Minh00:25 28/12/2017

Tàu khu trục lớp Udaloy Nga trang bị các hệ thống vũ khí hiện đại có thể đe dọa các tàu ngầm Mỹ và NATO .

Liên Xô từ thập niên 1980 đã phát triển hàng loạt khu trục hạm lớp Udaloy với những tính năng khiến hạm đội tàu ngầm Mỹ và NATO phải e ngại, nhằm bảo vệ biên đội tàu sân bay và tuần dương hạng nặng của Moscow khi tác chiến xa bờ, theo WATM.

Vào thập niên 1970, hải quân Liên Xô nhận định việc đóng tàu chiến đa năng với lượng giãn nước lớn là quá tốn kém. Thay vào đó, Moscow quyết định chế tạo các mẫu chiến hạm chuyên biệt cho từng nhiệm vụ. Kết quả là sự ra đời của tàu khu trục chống hạm – phòng không Đề án 956 “Sovremenny” và tàu khu trục chống ngầm cỡ lớn Đề án 1155 “Fregat”.

Đề án 1155 “Fregat” (Udaloy I) và Đề án 1155.1 “Fregat II” (Udaloy II) được đóng cho hải quân Liên Xô và Nga trong giai đoạn 1980-1999. Cả hai mẫu đều do Cục thiết kế nhà nước Severnoye thiết kế, trong đó Udaloy II là bản nâng cấp được trang bị hệ thống định vị thủy âm (sonar) và phòng không hiện đại, cùng động cơ turbine khí.

Lớp Udaloy được phát triển từ thiết kế tàu hộ vệ chống ngầm Đề án 1356 “Burevestnik”. Do được thiết kế chuyên về săn ngầm, các tàu khu trục Udaloy có năng lực chống hạm và phòng không khá hạn chế. Mỗi tàu Udaloy có lượng giãn nước tiêu chuẩn 6.930 tấn, dài 163 m, rộng 19 m, tốc độ tối đa 53 km/h, tầm hoạt động 19.400 km ở vận tốc hành trình 30 km/h.

Vũ khí chính của khu trục hạm lớp Udaloy I là hai cụm ống phóng tên lửa, trang bị 8 tên lửa chống ngầm thuộc tổ hợp Metel. Loại vũ khí này được phát triển từ tên lửa chống hạm P-120 “Malakhit”, sử dụng động cơ nhiên liệu rắn và dẫn đường bằng lệnh điều khiển vô tuyến từ tàu mẹ.

Tàu khu trục chống ngầm lớp Udaloy I. Ảnh: Military Today.

Phiên bản “Rastrub” được phát triển sau này mang theo ngư lôi chống ngầm đa năng UGMT-1 và một đầu nổ nặng 185 kg để diệt tàu mặt nước. Trong chế độ chống ngầm, tên lửa có tầm bắn 50 km, thường phóng tới mục tiêu ở độ cao 400 m, sau đó giải phóng ngư lôi hoặc bom chìm cỡ nhỏ xuống khu vực tàu ngầm hoạt động. Khi diệt tàu mặt nước, Metel đạt tầm bắn 90 km và bay cách mặt biển khoảng 15 m để tránh bị phát hiện.

Các quả đạn Metel và Rastrub đều có tầm bắn vượt quá khả năng đánh trả của ngư lôi trên tàu ngầm NATO. Lớp Udaloy I còn được trang bị 8 ống phóng lôi cỡ 553 mm và hai bệ phóng rocket chống ngầm RBU-6000, chuyên để chặn ngư lôi hoặc diệt tàu ngầm ở khoảng cách gần.

Dù không có khả năng phòng không hạm đội, các tàu Udaloy vẫn có khả năng tự bảo vệ tương đối tốt trước máy bay và tên lửa đối phương, nhờ 64 quả đạn trong tổ hợp 3K95 Kinzhal, có tầm bắn khoảng 12 km và đủ sức tấn công 4 mục tiêu cùng lúc. Việc giao chiến tầm gần được giao cho hai pháo hạm đa năng AK-100 cỡ nòng 100 mm và 4 pháo phòng thủ cực gần AK-630 cỡ 30 mm.

Video đang HOT

Biến thể Udaloy II được phát triển từ năm 1982, với mục tiêu phát triển mẫu khu trục hạm cân bằng hơn, tăng cường khả năng chống hạm so với mẫu Udaloy I. Phiên bản mới thay thế tổ hợp tên lửa chống ngầm Metel bằng 8 tên lửa diệt hạm siêu thanh P-270 Moskit, trong khi cụm RBU-6000 được thay bằng tổ hợp rocket chống ngư lôi và người nhái UDAV-1.

Tàu khu trục Đô đốc Chabanenko thuộc lớp Udaloy II. Ảnh: Wikipedia.

Khả năng diệt tàu ngầm tầm xa của Udaloy II được duy trì nhờ tổ hợp tên lửa RPK-2 Vyuga, được bắn qua cụm ống phóng lôi cỡ 533 mm. Lớp tàu này cũng được trang bị hệ thống pháo uy lực hơn, gồm một hải pháo nòng đôi AK-130 cỡ nòng 130 mm và hai cụm pháo – tên lửa phòng không Kashtan.

Ban đầu, Liên Xô dự tính đóng 15 tàu khu trục lớp Udaloy nhưng chỉ có 12 tàu lớp Udaloy I và một tàu Udaloy II được chế tạo. Hồi năm 2006, tàu Đô đốc Karlamov được cho là đã được nâng cấp lên chuẩn Udaloy II. Tháng 4/2010, nhà máy đóng tàu Severnaya Verf tuyên bố khu trục hạm Phó đô đốc Kulakov, vốn bị loại biên từ năm 1990, đã được hiện đại hóa theo chuẩn Udaloy II. Con tàu này bắt đầu tuần tra trên biển từ năm 2013.

Tới năm 2015, hải quân Nga tuyên bố 5 trên 8 tàu lớp Udaloy I sẽ được nâng cấp theo chương trình hiện đại hóa lực lượng cho tới năm 2022. Ngoài việc đại tu hệ thống tác chiến điện tử và hỗ trợ sự sống, chúng sẽ được trang bị tên lửa hành trình tầm xa P-800 Oniks và Kalibr. Tuổi thọ hoạt động của 5 tàu sẽ được kéo dài thêm 30 năm, cho tới khi Nga biên chế đủ số tàu hộ vệ hạng nặng thuộc Đề án 22350 “Đô đốc Gorshkov”.

Hiện Nga thường triển khai tàu khu trục Udaloy trong đội hình hộ tống tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov, hoặc tuần tra độc lập trên các đại dương của thế giới . Dù chỉ có 9 chiếc, lớp Udaloy vẫn là lực lượng săn ngầm đáng sợ mà hải quân Mỹ và NATO không thể xem thường, chuyên gia quân sự Harold Hutchison nhấn mạnh.

Theo Duy Sơn (VnExpress)

Trận chiến tàu ngầm Mỹ hạ siêu tàu sân bay Nhật năm 1944

Tàu ngầm USS Archerfish gặp may mắn khi đánh chìm được siêu tàu sân bay Nhật có lượng giãn nước lớn gấp 46 lần.

Siêu tàu sân bay Shinano trong quá trình thử nghiệm. Ảnh: Wikipedia.

Với lượng giãn nước 69.000 tấn khi hạ thủy năm 1944, tàu sân bay Shinano của hải quân Nhật Bản là hàng không mẫu hạm lớn nhất thế giới cho đến khi Mỹ chế tạo các chiến hạm lớn hơn vào giữa thập niên 1950. Tuy nhiên, pháo đài nổi Shinano lại trở thành chiến hạm lớn nhất từng bị tàu ngầm đánh chìm, đặc biệt khi đối thủ của nó là chiếc tàu ngầm USS Archerfish có lượng giãn nước chỉ 1.500 tấn, theo National Interest.

Tháng 5/1940, Nhật khởi đóng tàu Shinano, chiếc thứ ba thuộc lớp thiết giáp hạm Yamato. Những thiết giáp hạm lớn nhất lịch sử này ra đời với hy vọng dùng lực lượng nhỏ có chất lượng cao để đối phó với hạm đội tàu chiến đông đảo của Mỹ. Theo kế hoạch, bộ ba thiết giáp hạm Yamato, Musashi và Shinano sẽ là lực lượng thống trị mặt trận Thái Bình Dương trong Thế chiến II.

Tuy nhiên, đến năm 1942, Nhật Bản nhận thấy họ cần tàu sân bay hơn thiết giáp hạm, nhất là khi hàng không mẫu hạm ngày càng giữ vai trò chủ đạo trong các trận hải chiến và nước này đã mất 4 tàu sân bay tốt nhất ở trận Midway. Bởi vậy, Tokyo quyết định hoán cải thiết giáp hạm Shinano thành tàu sân bay lớn chưa từng có.

Boong chính của tàu trang bị lớp giáp dày 190 mm được biến thành nhà chứa máy bay. Sàn đáp cho phi cơ đặt trên boong chính cũng được bảo vệ bởi lớp giáp dày 95 mm.

Vũ khí tiến công chính của Shinano là 47 máy bay chiến đấu, thay cho các cụm pháo hạm cỡ nòng 457 mm. Đây là con số khá khiêm tốn so với 75-100 phi cơ trên các tàu sân bay lớn của Mỹ và Nhật Bản khi đó. Tuy nhiên, Shinano được trang bị lưới phòng không rất mạnh, gồm 16 pháo cao xạ cỡ nòng 127 mm, 145 pháo cỡ 25 mm và 12 pháo phản lực phóng loạt cỡ 119 mm.

Từ kinh nghiệm trong các thất bại trước đó, hải quân Nhật Bản tránh sử dụng sơn và gỗ dễ bắt lửa để chế tạo Shinano. Đường ống thông hơi được bảo vệ cẩn thận để tránh truyền dẫn luồng khí nóng từ các vụ nổ ra khắp tàu, trường hợp từng nhiều lần xảy ra trên hạm đội tàu sân bay Nhật.

Tuy nhiên, tàu Shinano lại có điểm yếu chí tử ở các khoang chống nước. "Các khoang chống nước hoàn toàn không được thử nghiệm do tàu Shinano bị đẩy nhanh tiến độ quá mức, dẫn tới việc điểm yếu này không được phát hiện", thuyền trưởng tàu ngầm USS Archerfish Joseph Enright hồi tưởng.

Shinano có nhiều cải tiến so với nguyên mẫu thiết giáp hạm Yamato. Ảnh: Wikipedia.

Ngày 8/10/1944, trong lúc hạ thủy ở căn cứ hải quân Yokosuka, một cổng chắn ở ụ tàu bị bung, khiến sóng biển đẩy Shinano va vào tường bao xung quanh tới ba lần. Sau khi sửa chữa, tới ngày 28/11, tàu sân bay Shinano bắt đầu tới quân cảng Kure với ba tàu khu trục hộ tống.

Nó mang theo các xuồng và máy bay tự sát, nhưng lại không có phi cơ săn ngầm để cảnh giới trên biển Nhật Bản, nơi có nhiều tàu ngầm Mỹ hoạt động. Nhiều cửa ngăn nước vẫn chưa được lắp đặt, trong khi các khoang chống nước đều có lỗ hổng cho dây cáp và ống thông hơi chưa được bịt kín.

Đêm hôm đó, hàng không mẫu hạm Nhật Bản chạm trán tàu ngầm USS Archerfish khi nó đang nổi trên mặt nước. Đó là chuyến tuần tra chiến đấu thứ 5 của tàu ngầm Mỹ, nhưng USS Archerfish vẫn chưa đánh chìm được mục tiêu nào. Thuyền trưởng Joseph Enright quyết định cho tàu lặn và di chuyển tới điểm chặn trước mục tiêu nhằm tránh bị phát hiện. Đây là điều không dễ dàng trong Thế chiến II, bởi tàu mặt nước thường có tốc độ cao hơn tàu ngầm.

USS Archerfish chạy song song với nhóm tàu chiến Nhật Bản, đồng thời bật radar để bám theo, dù việc này cũng khiến tàu sân bay Shinano phát hiện ra dấu vết của tàu ngầm Mỹ. Thuyền trưởng tàu Shinano lo ngại trở thành mục tiêu của một nhóm tàu ngầm Mỹ, nhưng không quá lo lắng vì tin rằng lớp giáp dày có thể giúp Shinano chống chịu hàng chục quả bom và ngư lôi đối phương.

Dù di chuyển trên vùng biển có nhiều tàu ngầm Mỹ hoạt động, các khoang kín trên Shinano vẫn được mở để thủy thủ đoàn vận hành thiết bị. Đội tàu chiến Nhật liên tục di chuyển lắt léo để thoát khỏi sự đeo bám của tàu ngầm Mỹ. Tuy nhiên, không may trong một lần cơ động, nhóm tàu Nhật Bản lại đi vào đúng hướng di chuyển của tàu Archerfish. Lúc 3h15 ngày 29/11, tàu ngầm Mỹ chớp cơ hội phóng ra 6 quả ngư lôi, trong đó 4 quả đánh trúng Shinano.

Ban đầu, thủy thủ trên tàu sân bay Nhật không cảm thấy lo lắng, bởi nó được thiết kế để đối phó mối với mối đe dọa từ ngư lôi. Tuy nhiên, nước biển nhanh chóng tràn qua những lỗ thủng ở sườn tàu, đổ vào những khu vực không được bảo vệ và chưa được lắp cửa ngăn nước. Phòng máy sau đó bị ngập, khiến hệ thống máy phát điện và máy bơm bị hỏng. Chiếc Shinano bắt đầu nghiêng hẳn sang phía mạn phải.

Tàu ngầm USS Archerfish trong quá trình tuần tra. Ảnh: Wikipedia.

Các khu trục hạm hộ tống tàu Shinano cố gắng kéo nó nhưng bất thành do chênh lệch tải trọng quá lớn. Tới 10h18, 7 tiếng sau khi trúng ngư lôi, thuyền trưởng của Shinano ra lệnh bỏ tàu. Chỉ 40 phút sau, siêu tàu sân bay Nhật Bản chìm xuống cùng 1.435 người, trong đó có cả thuyền trưởng và hai sĩ quan hoa tiêu.

Sau chiến tranh, hải quân Mỹ công bố nghiên cứu cho thấy các thiết giáp hạm lớp Yamato, gồm cả tàu sân bay Shinano, gặp lỗi thiết kế nghiêm trọng. Các điểm nối ở phần vỏ giáp dễ bị rỉ nước và bung ra khi bị tác động mạnh, trong khi ngư lôi của USS Archerfish đã đánh trúng các điểm yếu này.

Việc đánh chìm tàu Shinano cũng là thành tích khá may mắn của tàu ngầm Mỹ, do chiến hạm Nhật lại cơ động đúng vào hướng phóng ngư lôi và cả 4 quả đều đánh trúng điểm yếu trên vỏ tàu, chuyên gia Peck nhận định.

Shinano không phải là tàu sân bay duy nhất bị tàu ngầm đánh chìm trong Thế chiến II. Mỹ từng mất tàu sân bay Wasp do trúng ngư lôi của Nhật Bản, trong khi nhiều hàng không mẫu hạm Anh cũng là nạn nhân của tàu ngầm Đức. Tuy nhiên, Shinano vẫn đi vào lịch sử với tư cách là chiến hạm lớn nhất từng bị một tàu ngầm tiêu diệt.

Theo Duy Sơn (VNE)

Lần duy nhất lịch sử Nga kích hoạt vali hạt nhân Vali hạt nhân đã được trao cho Tổng thống Nga khi đó và chỉ còn cách cú khai hỏa hủy diệt một nút bấm. Ông Putin luôn cầm theo vali hạt nhân. Trong 67 năm lịch sử kể từ khi vũ khí hạt nhân đầu tiên được sử dụng, chỉ 1 lần duy nhất chiếc vali hạt nhân của Nga được mở ra...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Chủ đề: moscow nato tàu ngàm mỹ hải quân liên xô tàu khu trục lớp udaloy tác chiến xa bờ khu trục hạm udaloy tàu đô đốc karlamov udaloy

Xem thêm Share

Xem nhiều

Người gốc Việt nổ súng ngăn vụ cướp tiệm vàng ở California01:48

Chân dung nghi phạm 22 tuổi ám sát đồng minh của Tổng thống Mỹ Donald Trump03:08

Phó Tổng thống Mỹ khiêng quan tài của nhà hoạt động bị ám sát01:40

Máy bay chở Chủ tịch Ủy ban châu Âu bất ngờ bị gây nhiễu định vị09:02

Lãnh đạo Nga - Trung hội đàm, ca ngợi mối quan hệ chiến lược chưa từng có03:00

Nga nói kiểm soát phân nửa thành phố Kupiansk, Ukraine bác bỏ09:36

Ông Kim Jong-un tuyên bố Triều Tiên ủng hộ quân đội Nga như 'bổn phận anh em'09:02

Tổng thống Putin xác nhận về đoạn trò chuyện với Chủ tịch Tập bị rò rỉ09:21

Cựu quan chức Mỹ cảnh báo sau khi ông Trump ra lệnh bắn tàu từ Venezuela07:57

Hoàng gia bác yêu cầu giải tán quốc hội, Thái Lan chuẩn bị bầu thủ tướng mới09:08

Bồ Đào Nha tuyên bố quốc tang sau thảm kịch tàu điện00:59

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Ukraine đối mặt thách thức huy động 120 tỷ USD cho nhu cầu quốc phòng

19:03:33 14/09/2025

Tuy nhiên, việc thực hiện ý tưởng này không hề đơn giản. Nga đã thẳng thừng lên án bất kỳ nỗ lực nào nhằm tịch thu tài sản của họ là hành vi trộm cắp và cảnh báo về hậu quả.

Virus RSV bùng phát nghiêm trọng tại Thái Lan

18:57:43 14/09/2025

Theo số liệu mới được công bố của Bộ Y tế Công cộng Thái Lan, từ đầu năm đến nay, đã có tới 8.473 ca mắc và 1 ca tử vong, nhiều hơn so với năm trước và xu hướng này vẫn tiếp tục gia tăng.

Tuyên bố mới nhất của quan chức cấp cao Liên bang Nga về vụ UAV xâm nhập Ba Lan

18:13:28 14/09/2025

Báo Izvestia cho biết thông tin này được công bố vào ngày 14/9 bởi Đại diện thường trực của Liên bang Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna, ông Mikhail Ulyanov.

Tổng thống Zelensky thông báo 'tin nóng' liên quan tới việc bảo đảm an ninh cho Ukraine

18:09:14 14/09/2025

Tài liệu cơ bản về các bảo đảm an ninh cho Ukraine gần như đã hoàn tất, hiện chỉ còn các chi tiết đang được hoàn thiện để đạt thỏa thuận với tất cả các đối tác.

Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo về 'động thái leo thang nghiêm trọng' nếu UAV Nga chủ ý xâm nhập Ba Lan

18:05:37 14/09/2025

Sau đó, ông Rubio bổ sung: "Chúng tôi cho rằng đây là một diễn biến không thể chấp nhận, đáng tiếc và nguy hiểm. Tôi nghĩ sẽ cần thêm vài ngày nữa để mọi người có đầy đủ thông tin các thiết bị bay không người lái thực sự đã được phóng đ...

Tổng thư ký GCC hoan nghênh tuyên bố chung về cuộc xung đột ở Sudan

18:00:51 14/09/2025

Ông Albudaiwi ca ngợi các nguyên tắc được nêu trong tuyên bố, nhấn mạnh việc tôn trọng chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Sudan, cũng như nhu cầu cấp thiết về một lệnh ngừng bắn ngay lập tức.

Xung đột Hamas Israel: gần 280.000 người Palestine đã sơ tán khỏi thành phố Gaza

17:56:26 14/09/2025

Tuy nhiên, ngoài mục đích quân sự, việc phá hủy các tòa nhà cũng được cho là nhằm thúc đẩy làn sóng người dân tiếp tục di tản về phía Nam, giảm áp lực cho hoạt động quân sự của IDF tại khu vực phía Bắc Dải Gaza.

Bùng phát các cuộc biểu tình liên quan đến người di cư ở Anh

16:20:44 14/09/2025

Cùng lúc, một cuộc biểu tình ủng hộ người di cư, với khoảng 5.000 người tham gia, được gọi là "March Against Fascism" (Tuần hành chống chủ nghĩa phát xít), do tổ chức Stand Up To Racism (SUTR) khởi xướng, cũng diễn ra gần đó.

Đặc phái viên của Tổng thống Trump tiết lộ lĩnh vực Ukraine đứng đầu thế giới

16:10:31 14/09/2025

Theo ông Kellogg, công nghệ thiết bị bay không người lái đã làm thay đổi bản chất của chiến tranh. So sánh những tiến bộ của Ukraine với Mỹ trong phát triển thiết bị bay không người lái, ông nói Mỹ hiện đang "tụt hậu khá xa".

Mỹ và Anh chuẩn bị ký kết thỏa thuận công nghệ và tài chính lớn

16:08:05 14/09/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ thăm Anh và ký kết nhiều thỏa thuận quan trọng, trong đó có các hợp đồng công nghệ và tài chính trị giá hàng tỷ USD.

Mỹ sẽ được tiếp cận nhà máy đóng tàu ngầm hạt nhân ở Úc

15:57:24 14/09/2025

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles cho biết Mỹ có thể sử dụng các cơ sở quốc phòng ở Tây Úc để hỗ trợ chuyển giao tàu ngầm theo thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân AUKUS.